Ifipusho Abacaice Bepusha

Bushe Nga Nalaala Nankwe E Lyo Akantemwa Sana?

Papita fye imyeshi ibili apo Mike afwaile Helen. Lelo Helen ena omfwa kwati kale sana aishiba Mike. Lyonse fye balatumishanya amameseji pa foni, balalanshanya inshita iikalamba pa foni, kabili balalanshanya ukwabula ubwafya! Nomba ilyo bali muli motoka ubushiku, Mike alefwaya na fimbi ukucila fye pa kulanshanya.

Mu myeshi ibili iyapita, Mike na Helen bekatana fye ku minwe no kufyompana fye panono. Helen tafwaya ukucita ificilile apa. Nomba talefwaya ukweba Mike pantu aletiina ati akamuleka. Takwaba na umbi uumulenga ukumfwa ukuti musuma sana. Helen na kabili aletontonkanya ati, ‘Na kuba, ine na Mike twalitemwana sana!’

NAPAMO nawishiba uko ici cilelola. Lelo ico nalimo ushishibe ca kuti Mike na Helen nga balaala pamo ifintu fikababipila sana. Tontonkanyapo pali ici:

Nga ca kutila wasuula amafunde Lesa abikako, pamo nga amaka ayatinta, kuti mwafuma ifyabipa. Ifi fine e fyo ciba nga watoba ifunde litila: “Muletaluka ku bulalelale.” * (1 Abena Tesalonika 4:3) Finshi fifumamo? Baibolo itila:  “Uucita ubulalelale abembukila umubili wakwe.” (1 Abena Korinti 6:18) Bushe ici cishinka? Pano pe samba, lemba ifintu fitatu ifyabipa ififuma mu kucita ubulalelale.

1. ․․․․․

2. ․․․․․

3. ․․․․․

Nomba lolesha pa fyo walemba. Bushe pa fifuma mu bulalelale naulembapo amalwele, ukupula amafumo, nelyo ukonaula bucibusa na Lesa? Ifi fyonse ifyabipa e ficitikila umuntu uusuula ifunde lya kwa Lesa ilya kutaluka ku bulalelale.

Nomba nalimo kuti watunkwa. Kuti walatontonkanya ukuti, ‘tapali icibi icikancitikila.’ Bushe abantu bonse tabacita ubulalelale? Abanobe ba pa sukulu balaitakisha ukuti balalaala na banakashi nelyo abaume kabili bamoneka kwati tapaba ifibi ifibacitikila. Nalimo na iwe utontonkanya nga Helen uo tulandilepo pa kubala, uumona ukuti ukulaala no muntu kuti kwalenga icitemwiko ukukoselako. Nalimo utontonkanya no kuti, takwaba umuntu uwingatemwa abanankwe ukulamuseka ati talaalapo no muntu! Umona kwati kuti cawamapo ukulaalapo no muntu ukucila ukulasekwa.

Bala tontonkanyapo sana! Ica kubalilapo, te bonse abacita ubulalelale. Cishinka, nalimo walibelengapo ukuti abacaice abengi nga nshi balacita ubulalelale. Ku ca kumwenako, ifyo bafwailishe mu America filanga ukuti ilyo abana be sukulu aba ku sekondari muli cilya calo balepwisha isukulu, ninshi pa bana be sukulu batatu, babili balicitapo ubulalelale. Ici cilepilibula no kuti pa bana be sukulu batatu, umo tacitapo ubulalelale. Nomba cinshi cicitika ku bacitapo ubulalelale? Abafwailisha pali ili lyashi basanga ukuti abacaice abengi abacita ubulalelale balatendeka ukulanguluka pa numa. Fimo ifibacitikila ni fi:

#1: BALOMFWA UBUBI. Abacaice abengi abacitapo ubulalelale balomfwa ububi pa numa, batila kanshi nga tabacitile.

#2: TABACETEKELANA. Pa numa ya kucita ubulalelale, balaipusha ukuti, ‘Nani umbi uyu muntu alaalapo nankwe?’

#3: ICITEMWIKO CILAPWA. Pa numa ya kucita ubulalelale, umwaume maka maka alasuula umukashana no kutemwa umbi.

#4: BALAISEKA. Umukashana afwaya umuntu uwingamucingilila, te wa kumubomfya fye.

Cimbi na co ca kutila: Abalumendo abengi batila, te kuti boope umukashana balaalapo nankwe. Mulandu nshi? Pantu bafwaya umuntu uushaipoosaika!

 Bushe ifi twalandapo fya kupapusha nelyo fya kukalifya? Ifi twalandapo nga fya kupapusha nelyo fya kukalifya, uleibukisha ukuti: Balya balanga mu mafilimu na pa TV abalaala no muntu uo bashaupana nankwe te citemwiko ca cine. Abapanga amafilimu bawaminisha fye ubulalelale pa kuti bulemoneka kwati e citemwiko cine cine. Nomba te kwesha ukubepwa! Abafwaya ukukubeleleka pa kuti ucite ubulalelale bafwaya fye ukuisekesha abene. (1 Abena Korinti 13:4, 5) Bushe umuntu nga alikutemwa icine cine, kuti afwaya ukuti akubike mu mafya no kukulenga ukuba no bulanda? (Amapinda 5:3, 4) E lyo kabili, bushe umuntu uwa kubikako amano kuti akutunka ukonaula bucibusa bobe na Lesa?—AbaHebere 13:4.

Icishinka ca kuti, nga wacita no bulalelale, ninshi uleiseebanya fye no kuyonawila icintu icacindama nga nshi. (Abena Roma 1:24) E mulandu wine abengi baisuulila pa numa ya kucita ubulalelale pantu bomfwa kwati nabonaula icintu icacindamisha! Wikaleka ica musango uyu cikakucitikile. Umuntu nga alekusembeleka pa kuti ulaale nankwe, no kukweba ati, “Nga walintemwa, laala na ine,” kaana no kumweba ati, “Nga walintemwa te kuti unjebe ukucita ica musango uyu!”

Umubili obe walicindama sana, taulingile uku-upeela ku muntu umbi. Ulelanga ukuti taufwaya ukupula mwi funde lya kwa Lesa ilya kuti uletaluka ku bulalelale. Ku ntanshi ilyo ukoopa nelyo ukuupwa, e lyo ukalaipakisha icupo no mwina mobe. Kabili tawakatale ausakamikwapo nelyo ukulanguluka pa mafya ya mu bulalelale.—Amapinda 7:22, 23; 1 Abena Korinti 7:3.

Amalyashi na yambi aya kuti “Ifipusho Abacaice Bepusha,” yalasangwa na pa Intaneti pa www.watchtower.org/ype

[Futunoti]

IFYA KUTONTONKANYAPO

● Nangu ca kutila kuti ulekumbwa ukucita ubulalelale, mulandu nshi ukucita ifi kwabipila?

● Kuti wacita shani nga ca kuti umuntu akweba ukuti ulaale nankwe?

[Akabokoshi ne Fikope pe bula 21]

IFYO ABAICE BANOBE BALANDA

“Ukulanda fye ati nshilefwaya takulenga uulekusembeleka ukuleka. Lelo inshila wakaaninamo e ingalenga ukuti aleke. Nga naunakilila pa kukaana kabili uleumfwika kwati uletwishika, cikamoneka kwati ulefwaya. Taufwile ukutwishika pa kwasuka!”

“Ukulanda fye ati nshilefwaya te lyonse kubomba. Nangu fye kulondolola ifyo wasuminamo te kuti kubombe. Nalimonapo abantu bamo abaitakisha ukuti balilengele Umwina Kristu ukuwa. Inshita shimo ufwile fye ukufumapo. Kwena cilafya ukucita ifyo, lelo e nshila ibomba bwino.”

“Apo uli Mwina Kristu, walikwata imibele isuma iingalenga bambi ukupalama kuli iwe. E co ufwile ukucenjela sana no kukaana itunko lya kucita ifyabipa. Te kwesha ukonaula imibele isuma iyo wakwata.”

[Ifikope]

Diana

James

Joshua

[Akabokoshi pe bula 22]

UMWAUME WINE WINE!

Nga walitemwa umukashana, bushe ulamusakamana? Nga ulamusakamana, ninshi incitilo shobe shifwile ukulanga ukuti

● ulafwaisha ukulakonka amafunde ya kwa Lesa

● walishiba ifya kutaluka amatunko

● ufwaisha ukucita ifingawamina umukashana

Nga ulecita ifi, ninshi no mukashana watemwa akalaumfwa nga umukashana umwina Shulamu uwatile: “Uwatemwikwa wandi, wandi na ine ndi wakwe.” (Ulwimbo lwa Nyimbo 2:16) E lyo umukashana akulakumona ukuti uli mwaume wine wine!

Belenga Amapinda 22:3; 1 Abena Korinti 6:18; 13:4-8.

[Akabokoshi pe bula 23]

ULEIBUKISHA ICI

Nga uli no mwaume nelyo umwanakashi, ico wingeshibilako ukuti ico ulecita taciweme ni ci: Nga ca kuti ico ulefwaya ukucita te kuti ucicite abafyashi bobe nga epo bali, ninshi taufwile ukulacicita.

[Icikope pe bula 22]

Ukucita ubulalelale kubomfya bubi bubi ubupe Lesa atupeela. Cimo no kubuula icikope icisuma ico umuntu atupeele e po twalakuntila ulukungu ululi ku makasa