IFINGAFWA ULUPWA | ICUPO
Ifingamwafwa Ukukanasunga Icikonko ku Mukoshi
UMULANDU KUBELA UBU UBWAFYA
Abena mwenu nga bamweba amashiwi ayabipa nelyo bacita ifyamukalifya, ilingi line takuba ukulaba. Ici kuti calenga mwabafulilwa mu nshita ya kubatemwa. Nga mwabafulilwa, mu cupo cenu te kuti mube ukutemwa, kabili kuti muleshipikisha fye mu nshita ya kuba ne nsansa. Ico na cena, kuti calenga mwapata abena mwenu.
Mufwile ukwishiba ukuti ifintu kuti fyaba bwino nga mwabombelapo. Lelo, natutale tulande pa fingacitika umuntu nga alesunga icikonko ku mukoshi.
IFYO MUFWILE UKWISHIBA
Ukusunga icikonko ku mukoshi kuti kwaonaula icupo. Mulandu nshi? Pantu kulalenga abaupana ukukanaba sana ne mibele iikosha icupo, pamo nga ukutemwa, ukucetekelana e lyo na bucishinka. Kanshi amafya ya mu cupo te yalenga umuntu ukuba ne cikonko ku mukoshi, lelo ukusunga icikonko ku mukoshi e kuleta amafya mu cupo. E mulandu wine Baibolo ilandila ukuti: “Mwilaba ne mpatila ku banenu.”—Abena Efese 4:31.
Uusunga icikonko ku mukoshi e uculilamo. Ukusunga icikonko ku mukoshi cimo no kuitoba ulupi e lyo walaenekela umuntu umbi ukumfwa ubukali. Ba Mark Sichel balembele mu citabo citila Healing From Family Rifts, ukuti: “Lupwa lwenu uo mufuliilwe, ena kuti nalimo tafulilwe no kufulwa, tapali ne cimusakamike kabili ali fye uwa nsansa.” Kanshi, ukulingana ne fyo ba Sichel balandile: “Ukusunga icikonko ku mukoshi kuti kwalenga mwalaumfwa sana ububi, ilyo uo mufulilwe ena takuli ne cimusakamike.”
Ukusunga icikonko ku mukoshi cimo no kuitoba ulupi e lyo walaenekela umuntu umbi ukumfwa ubukali
Umuntu aisalila fye umwine ukwenda ne cikonko. Bamo kuti batila, ‘umwina mwandi e unkalifye, kanshi e ulengele mbe ne cikonko.’ Ubwafya bubapo bwa kuti, ukutontonkanya muli uyo musango kulalenga umuntu abika sana amano ku kwalula ifishingaaluka, e kutila ukwalula ifyo umuntu umbi acita. Lelo Baibolo itila: “Umo na umo alange umulimo wakwe.” (Abena Galatia 6:4) Te kuti twalule ifyo umuntu alandile nelyo ifyo acitile, lelo kuti twailama nga ca kuti fyatukalifya. Nga tulefwaya kuti twasuulako ku cilubo pa kuti twisunga icikonko ku mukoshi.
IFYO MWINGACITA
Mwilapeela abena mwenu umulandu. Ca cine ukuti ilingi line kulaba ukumona kwati abena mwenu e balengele mukalipe. Lelo muleibukisha ukuti umuntu umwine e uisalila ukwenda ne cikonko nelyo ukwelela. Nga alefwaya kuti akonka filya Baibolo itufunda ukuti: “Mwileka akasuba kawe mucili abakalipa.” (Abena Efese 4:26) Ukufwaisha ukweleela kuti kwalenga mwaishiba ifya kupwisha amafya mu cupo.—Ilembo ilingamwafwa: Abena Kolose 3:13.
Muleibebeta mu bufumacumi. Baibolo ilanda ukuti kwaliba abantu ‘abakali’ e lyo na ‘ba cipyu.’ (Amapinda 29:22) Bushe na imwe e fyo mwaba? Muleyipusha ukuti: ‘Bushe ndi wa cipyu? Bushe ndafulwa bwangu? Bushe ndafulwa na pa tuntu utwa cabecabe?’ Baibolo itila “uwikalila fye ukulanda pa mulandu umo wine apatanya ifibusa.” (Amapinda 17:9; Lukala Milandu 7:9) Ici kuti cacitika na mu cupo mwine. Kanshi nga mulafulwa bwangu, kuti cawama ukuyipusha amuti, ‘Bushe te kuti ciwame ukuilama nga ca kuti umwina mwandi ankalifya?’—Ilembo ilingamwafwa: 1 Petro 4:8.
Tontonkanyeni pa cingawama ukucita. Baibolo itila kwaliba “inshita ya kwikala tondolo ne nshita ya kusosa.” (Lukala Milandu 3:7) Te lyonse mufwile ukulanshanya nga bamukalifya; limo kuti ‘mwalandila fye mu mutima wenu, ilyo muli pa busanshi bwenu, no kuba tondolo.’ (Amalumbo 4:4) Nga mulefwaya ukulanshanya pa fyo bamukalifye, mufwile ukulolela mpaka ubukali bwacepako. Ba Beatriz batile, “Nga nakalipa, ndatala nalolela ubukali bwacepako. Limo ndesa mu kwiluka ukuti ifyacilenga nkalipe tafyaciba ifikulu sana, ne ci cilenga nalanshanya na bena mwandi mu mucinshi.”—Ilembo ilingamwafwa: Amapinda 19:11.
Umwalola ishiwi lya kuti “ukweleela.” Mu Baibolo ishiwi lya kuti “ukweleela” limo balipilibula ukufuma kwi shiwi lya mu lulimi Baibolo yalembelwemo pa kubala, ililanda pa kulabako fye ku cintu. Kanshi nga mwaeleela abena mwenu tacipilibula ukuti mwacefya icilubo bacitile nelyo ukuti ico bacitile tacilubene, lelo kuti calanga fye ukuti mwasuulako kuli ico icilubo pantu namwishiba ukuti ukusunga icikonko ku mukoshi kuti kwaonaula icupo cenu nelyo kuti kwalenga mwalwala.