APO twikala mu calo umucitika ifyabipa, tulingile ukubombesha pa kuti tube aba mutende. Lelo nangu tube no mutende, ilingi line tulashomboka pa kutwalilila ukuba no mutende. Finshi Icebo ca kwa Lesa cilanda ifingatwafwa ukuba no mutende? Kabili finshi tulingile ukucita pa kwafwa abanensu ukuba no yu umutende?

Kuti twaba fye no mutende wa cine cine nga tuleumfwa ukuti twalicingililwa kabili tatulesakamikwa. Na kabili tulingile ukulaumfwana sana na bantu. Ne cacilapo ukucindama ca kuti tufwile ukuba ifibusa sana na Lesa pa kuti tube no mutende. Finshi fingatwafwa ukucita ifi?

Nga tulekonka amafunde ya kwa Yehova ayalungama na mashinte ya mafunde, ninshi tulelanga ukuti twalicetekela Yehova kabili tulafwaya ukuba aba mutende nankwe. (Yer. 17:7, 8; Yako. 2:22, 23) Nga tulecita ifi, akapalama sana kuli ifwe kabili akalatupeela umutende. Pali Esaya 32:17 patila: “Umulimo wa bulungami bwa cine ukaba umutende; no mulimo wa bulungami bwa cine ukaba tondolo no mutelelwe umuyayaya.” Kuti twaba no mutende nga tuleumfwila Yehova no mutima wesu onse.—Esa. 48:18, 19.

Umupashi wa mushilo uo Shifwe wa ku muulu atupeela ulatwafwa ukuba no mutende.—Imil. 9:31.

Umutende e cisabo calenga butatu pa “fisabo fya mupashi” ifyo umutumwa Paulo alandilepo. (Gal. 5:22, 23) Umupashi wa kwa Lesa e utwafwa ukuba aba mutende, e ico pa kuba aba mutende tufwile ukulatungululwa no mupashi wa mushilo. Natulande pa fintu fibili ifingalenga umupashi wa kwa Lesa uletwafwa ukuba aba mutende.

 Ica kubalilapo, tulaba aba mutende nga tulebelenga Icebo ca kwa Lesa lyonse. (Amalu. 1:2, 3) Nga tuletontonkanya sana pa fyo tulebelenga mu Baibolo, umupashi wa kwa Lesa ulatwafwa ukwishiba ifyo Yehova amona ifintu. Ku ca kumwenako, tulamona ifyo atwalilila ukuba uwa mutende ne co umutende wawamina kuli ena. Nga tulekonka ifyo tusambilila mu Cebo ca kwa Lesa, tulaba sana no mutende.—Amapi. 3:1, 2.

Ica bubili, tufwile ukulalomba Lesa ukuti aletupeela umupashi wakwe uwa mushilo. (Luka 11:13) Yehova alitulaya ukuti nga tulemulomba ukuti aletwafwa, “umutende wa kwa Lesa uwacila amatontonkanyo yonse ukalinda imitima [yesu] na matontonkanyo [yesu] muli Kristu Yesu.” (Fil. 4:6, 7) Lyonse nga tulelomba umupashi wa kwa Yehova, Lesa wesu akatupeela umutende uo ababa ifibusa fyakwe bakwata.—Rom. 15:13.

Bamo balikonka ifi Amalembo yatufunda kabili balyaluka ica kuti baliba aba mutende, baliba no mutende na Yehova e lyo na bantu banabo. Nomba bacitile shani ifi?

Mu cilonganino ca Bena Kristu mwaliba bamo abali ‘abakali’ lelo nomba balalangulukilako abantu, baliba ne cikuuku, balitekanya, kabili ba mutende ilyo bali na banabo. * (Amapi. 29:22) Ifi fine e fyo cali kuli bakasabankanya ba Bufumu babili abali abakali kale lelo nomba ba mutende ku bantu.

Ba David bali ne cifyalilwa icibi icalengele balelanda amashiwi ayabi. Ilyo bashilaipeela kuli Lesa, balelengulula sana abantu kabili balelanda amashiwi aya kukalifya balupwa lwabo. Mu kupita kwa nshita, ba David balimwene ukuti balingile ukwaluka no kuba aba mutende. Cali shani pa kuti ba David basambilile ukuba aba mutende? Batile: “Natendeke ukubomfya amashinte ya mafunde aya mu Baibolo, ici calengele tulecindikana mu lupwa.”

Inkulilo ya ba Rachel yalilengele baba ne mibele iibi. Batile: “Na ino ine nshita cilankonsela  ukulama ubukali pantu nakulile mu lupwa umo bonse bali abakali sana.” Cinshi cabafwa ukuba aba mutende? Batile: “Kulapepa lyonse kuli Yehova.”

Ifyacitike kuli ba David na ba Rachel filanga ukuti nga tulekonka amashinte ya mafunde ya mu Baibolo kabili tulelomba no mupashi wa kwa Lesa ukulatwafwa tulaba aba mutende. Ukwabula no kutwishika, nangu ca kuti twikala mu calo icabipa kuti twaba no mutende uwingalenga twalaumfwana ne ndupwa shesu e lyo na Bena Kristu banensu. Yehova atweba no “kuba aba mutende ku bantu bonse.” (Rom. 12:18) Bushe kuti twaba aba mutende ku bantu bonse? Fisuma nshi fifuma mu kuba aba mutende?

Ilyo tubila imbila nsuma, tulalenga abantu baba aba mutende nga bakutika ubukombe bwa Bufumu bwa kwa Lesa ubwa mutende. (Esa. 9:6, 7; Mat. 24:14) Icawama ca kuti abengi balakutika. Ici cilenga baleka ukuba sana no bulanda nelyo ukukalipa nga bamona ifilecitika mu calo. Lelo balaba ne subilo lya kuti ku ntanshi ifintu fikawama kabili balatwalilila ‘ukufwaya umutende.’—Amalu. 34:14.

Na lyo line, te bantu bonse abakutika ubukombe bwesu pa muku wa kubalilapo fye. (Yoh. 3:19) Nangu cibe ifyo, umupashi wa kwa Lesa ulatwafwa ukuba aba mutende kabili aba mucinshi ilyo tuleshimikila abantu imbila nsuma. Nga tulecita ifi ninshi tulecita ifyo Yesu atwebele pali Mateo 10:11-13 ukuti e fyo tulingile ukulacita pa kubila imbila nsuma, atwebele ati: “Ilyo muleingila mu ng’anda, posheni aba muli iyo ng’anda; kabili muli iyo ng’anda nga muli abalefwaya ukumfwa, umutende wenu ube pali yena; lelo nga tamuli, umutende wenu ubwelele kuli imwe.” Nga tulecita ifyo Yesu atwebele, tulaba no mutende ilyo twafuma pa ng’anda ya muntu kabili tulasubila ukuti ku ntanshi akakutika.

Na kabili tulalenga abantu bambi baba no mutende nga tuleba aba mucinshi ilyo tulelanshanya na balashi ba buteko, ukubikako fye na balashi abalesha umulimo wesu. Ku ca kumwenako, mu calo cimo mu Africa ubuteko tabwaletusuminisha ukukuula Amayanda ya Bufumu pa mulandu wa kuti bwalitupatile. Apo twalefwaya ukupwisha ubu bwafya, munyinefwe umo uwabombelepo bumishonari muli ici calo balimutumine ukuyalanshanya no mwiminishi uo ubuteko bwa ici calo ca mu Africa bwatumine ukulabombela ku London, mu England. Uyu munyinefwe ali no kulondolwela uyu mulashi umulimo uo Inte sha kwa Yehova shibomba mu calo cakwe. Finshi fyacitike?

Munyinefwe ashimike ati: “Ilyo nafikile apo bapokelela abeni, uubombelapo afwele ifya kufwala ififwala umutundu umo uulanda ululimi ulo nasambilile ukulanda. E ico nalimuposeshe mu lulimi lwakwe. Alipapile kabili anjipwishe ati, ‘Cinshi mwaisa mu kucita?’ Namwebele nati ndefwaya ukumona umwiminishi. Alitumine uyu mwiminishi foni, kabili alishile mu kumona, alimposeshe mu lulimi lwakwe. Pa numa alikutike ifyo nalelondolola pa mulimo uo ba Nte babomba.”

Filya munyinefwe alandile no mwiminishi mu mucinshi fyalengele uyu mwiminishi aishiba icishinka pa mulimo tubomba. Mu kupita kwa nshita, ubu buteko bwa mu Africa bwalitusuminishe ukulakuula. Aba bwananyina balitemenwe icine cine! Na kuba ukuba no mucinshi ku bantu kulalenga twaba no mutende e lyo mulafuma ne fisuma na fimbi.

Muno nshiku, abantu ba kwa Yehova baliba no mutende. Mukalabelako fye no mutende nga ca kuti mwatwalilila ukucita ifingalenga mwakwata ici cisabo ca mupashi. Ne cacindama ca kuti, Yehova akalasekelela kabili mukaba sana ne nsansa umuyayaya mu calo cipya ica kwa Lesa.—2 Pet. 3:13, 14.