Ba Felisa: Nakuliile mu lupwa ulupiina mu Spain. Ulupwa lwesu lwalepepa ku Katolika, kabili twalitemenwe sana ifya mapepo. Na kuba, balupwa wesu 13 bali ni bashimapepo nelyo ababomfi be calici lya Katolika. Abafyala ba bamayo bali ni bashimapepo kabili balefunda pe sukulu lya ba Katolika. Ilyo bafwile, balibabilishe kuli ba Papa John Paul II ukuti apo balecita ifisuma, bali no kuba abatakatifu. Batata balebomba umulimo wa kufula ifyela, kabili bamayo balebomba mu mabala. Twafyelwe 8, kabili nine nali umukalamba.

Ilyo nali ne myaka 12, inkondo ya bana calo yalitendeke mu Spain. Ilyo inkondo yapwile, batata balibakakile mu cifungo pantu ubuteko tabwatemenwe ifyo balelanda pa fyo ubuteko bwalingile ukulateka abantu. Apo batata balibakakile, calikoseele bamayo ukulatufwaila ifya kulya. E ico batwele bankashi nandi batatu Araceli, Lauri, na Ramoni, uko ba sista ba ku Katolika bekala mu musumba wa Bilbao. Ico babatwalile uku, ni pa kuti belaikala insala.

Ba Araceli: Pali iyi nshita nali ne myaka 14, Lauri ali ne myaka 12, e lyo Ramoni ali ne myaka 10. Twalefuluka sana ku ng’anda. Ilyo twaile mukwikala uko ba sista bekala, incito twalebomba ya kupyanga no kuwamya icifulo. Ilyo papitile imyaka ibili, ba sista batutwele ku cifulo icikalamba uko ba sista baleikala icabelele ku Zaragoza, uko balesungila abakalamba. Twalebombesha ukuwamya mu muputule baleipikila kabili twalenaka icine cine.

Ba Felisa: Ilyo bankashi nandi baile ku Zaragoza, bayama abali ni bashimapepo ba ku Katolika e lyo na bamayo bantwele ku Zaragoza kulya kwine ukwali bankashi nandi. Ico bacitile ifi ni co tabalefwaya ndemonana no mulumendo uwantemenwe. Nalefwaisha ukuya uko ba sista baleikala pantu  nalitemenwe sana Lesa. Naleya ku calici cila bushiku, kabili nalefwaya sana ukuba mishonari wa ba Katolika nge fyacitile umufyala wandi uo batumine ku Afrika.

Ilyo nali kulya, nalimwene ukuti nshakacite ifyo nalefwaya sana ukucita. Ba sista tabalenkoselesha ukuyabombela Lesa mu fyalo fimbi nga fintu nalefwaya ukucita. E ico pa numa ya mwaka umo, nalibwelele ku ng’anda kabili natendeke ukusunga bayama abali bashimapepo. Nalebomba incito sha pa ng’anda kabili lyonse icungulo bushiku twalepepa ukubomfya Kolona. Nalitemenwe ukubika amaluba mu calici no kufwika icipasho ca kwa Maria e lyo ne fipasho fya batakatifu.

Ba Araceli: Ilyo nali ku Zaragoza, nalilapile imilapo ya kubalilapo iya kuti nkabe sista. Ine na bankashi nandi twaleikala uko ba sista baleikala mu Zaragoza, lelo balitulekenye, bantwele ku Madrid, Lauri bamutwele ku Valencia, lelo Ramoni ena alishele mu Zaragoza. Ilyo nali ku Madrid, nalilapile imilapo yalenga bubili iya kuti nkabe sista. Abantu abengi pamo nga abana besukulu na bakalamba baleisa mukwikala apaleikala ba sista, kanshi imilimo yalefula sana. Nalebomba mu cipatala ica ba Katolika.

Nalefwaya sana ukuba sista. Nalemona ukuti nga naba sista twakulasambilila no kubelenga sana Baibolo. Lelo ifyo te fyo cali iyo. Takwali nangu umo uwalebelenga Baibolo nelyo ukulanda pali Lesa nangu fye ni pali Yesu. Nalisambilileko iciLatin, e lyo na pa batakatifu ba mu Katolika, kabili nalepepa Maria. Lelo inshita iikalamba twalebomba fye imilimo.

Nalenaka icine cine kabili nalesakamana sana. Natontonkenye ukuti cawamapo ukulabomba incito pa kuti ndekwata indalama sha kwafwilisha balupwa wandi, ukucila ukulabombela apo ba sista bekala no kulabapangila indalama. E ico naebele umukalamba wa ba sista ukuti ndefwaya ukubwelelamo ku ng’anda. Lelo alifulilwe ica kuti alinjisaliile mu muputule, alemona kwati nga acita ifi, nalayalula ifyo napangile ukucita.

Ba sista bambi balimfumishe umo banjisaliile, balemona kwati nindeka ukutontonkanya pa kubwelela ku ng’anda, lelo ilyo baishibe ukuti nalefwaya fye ukubwelalamo, balinjisaliile na kabili. Pa numa ya kunjisalila pa miku itatu, banjebele ukuti nga ndefwaya ukuya, mfwile ukulemba ukuti: “Ico ndeila, ni co ndefwaya ukulabombela Satana ukucila ukulabombela Lesa.” Nangu ca kuti nalefwaisha ukuya, nalikene ukulemba aya mashiwi. Pa numa nabebele ukuti ndefwaya ukulanda na shimapepo, kabili ilyo nalandile nankwe nalimwebele fyonse ifyacitiike. Shimapepo apokele uluusa kuli bishopu ukuti mbwelele ku Zaragoza uko naleikala pa kubala. Ilyo naikeleko imyeshi, balinsuminishe ukuya ku ng’anda, kabili tapakokwele, Lauri na Ramoni nabo bene balibwelele ku ng’anda.

Ba Felisa: Mu kupita kwa nshita, nalyupilwe kabili twakuukile ku citungu cimbi ica mu Spain ica Cantabria. Lyonse naleya ku calici. Bushiku bumo pa Mulungu, shimapepo alifulilwe kabili alandile ukuti, “Mwacimona ici icitabo!” Atulangile icitabo caleti Icine Icitungulula ku Bumi bwa Ciyayaya, kabili atile, “Nga kwaliba uwakwata ici citabo ampeele nangu aye acipoose!”

Nshakwete ici citabo lelo nalecifwaya. Pa numa ya nshiku ishinono, abanakashi babili balishile pa ng’anda. Aba banakashi bali ni Nte sha kwa Yehova, kabili balimpeele ici citabo. Bulya bwine ubushiku bampeele, nalicibelenge ubushiku mpaka napwisha. Ilyo abanakashi babwelele, balinjipwishe nga kuti natemwa ukusambilila Baibolo, kabili nalisumiine.

Nalefwaya ukulacita ifya kusekesha Lesa. Ilyo nasambilile icine pali Yehova, nalimutemenwe sana. Nalefwaya ukulaebako abantu pali ena. E ico mu 1973, nalibatishiwe kabili naleesha ukulanda na balupwa wandi pa cine ico nasambilile. Lelo balupwa wandi baleti ifyo nasuminemo fya bufi, nkashi nandi Araceli e wakoselepo sana.

Ba Araceli: Pa mulandu wa kuti balincushishe sana ilyo naleikala ukwikala ba sista, naleumfwa ububi kabili nalipatile imipepele yandi. Na lyo line, naleya lyonse ku calici pa Mulungu kabili nalepepa cila bushiku ukubomfya Kolona. Nshalekele ukufwaya ukwishiba bwino ifyaba mu Baibolo, kabili nalepepa ukuti Lesa angafwe. Ba Felisa balinshimikileko pa fyo balesambilila. Balitemenwe sana ifyo basuminemo ica kuti nalemona kwati na bafulungana. Nomba nshasumine ifyo balenjeba.

Ilyo papitile inshita, nabwelele ku Madrid uko natendeke ukubomba incito, kabili pa numa nalyupilwe. Pa myaka iingi nalimwene ukuti abantu abengi abaleya ku calici lyonse tabalekonka ifyo Yesu alesambilisha. E ico nalilekele ukuya ku calici. Nshatwalilile ukusumina mu batakatifu na mu mulilo wa pe, kabili nshasumine ukuti shimapepo kuti aelela imembu. Nalyonawile ne fipasho fyonse ifyo nalebomfya pa kupepa. Nshaishibe nga ca kuti ifyo nacitile fyali fye bwino nelyo iyo. Nalipatile imipepele, lelo nshalekele ukupepa kuli Lesa ukuti: “Mwe Lesa ndefwaisha ukumwishiba. Ngafweni!” Inte sha kwa Yehova baleisa imiku iingi pa ng’anda, lelo nshaleisulako nga baisa. Tapali imipepele iyo nacetekele.

 Nkashi nandi Lauri aleikala ku France, e lyo Ramoni aleikala mu Spain. Nalimo mu 1980 e lyo batendeke ukusambilila Baibolo ne Nte sha kwa Yehova. Nalemona ukuti nga filya fine cali kuli Felisa, Lauri na Ramoni nabo tabaishibe ukuti ifyo balesambilila fya bufi. Mu kupita kwa nshita, naishibene na ba Angelines abali abena mupalamano, kabili twaishileba ifibusa sana. Ba Angelines nabo bali ni Nte ya kwa Yehova. Pa miku iingi ba Angelines na bena mwabo banjebele ukuti balefwaya ukulansambilisha Baibolo. Balimwene ukuti nalefwaya ukusambilila nangu ca kuti nabebele ukuti nshabika amano ku fya mapepo. Nasukile nabeba nati: “Cili fye bwino. Kuti twatendeka ukusambilila Baibolo, lelo nshakulabomfya Baibolo yenu, nakulabomfya Baibolo yandi!” Nakwete Baibolo ya Nácar-Colunga.

Ba Felisa: Ilyo nabatishiwe mu 1973, mu Santander mwali fye ba Nte 70. Santander musumba uukalamba mu Cantabria. Twaleenda intamfu iitali pa kuya mu kushimikila abantu abaleikala mu mishi iyali muli ici citungu. Twaleya na basi e lyo twanina motoka iinono pa kuya mu mishi iyalekanalekana.

Pa myaka iingi, nalisambilisha abantu abengi Baibolo, kabili pali aba, 11 balibatishiwa. Abengi abo nasambililapo nabo Baibolo ni ba Katolika. Nga filya fine na ine cankosele ukusumina ukuti ifyo nasuminemo fya bufi, pali no kupita inshita pa kuti nabo beluke ukuti ifyo basuminemo fya bufi, kanshi nalingile ukubatekanishisha. Nalishibe ukuti ni Baibolo fye no mupashi wa kwa Yehova e fingafwa umuntu ukwalula ifyo atontonkanya no kwishiba icine. (AbaHebere 4:12) Abena mwandi ba Bienvenido, abali ni bakapokola, babatishiwe mu 1979, e lyo bamayo nabo balitendeke ukusambilila Baibolo ilyo bashilafwa.

Ba Araceli: Ilyo natendeke ukusambilila Baibolo ne Nte sha kwa Yehova, nalemona kwati te kuti mbacetekele. Lelo mu kupita kwa nshita, nalibacetekele. Ba Nte tabalesambilisha fye Baibolo, lelo balekonka ne fyo ilanda. Icitetekelo candi muli Yehova na muli Baibolo calitendeke ukukosa, kabili nali ne nsansa. Abena mupalamano bamo balimwene ifyo nayalwike, kabili banjebele abati, “Araceli, twalilila ukucita ifyo usalilepo ukucita!”

Ndebukisha ipepo napepele kuli Yehova ukuti, “Natootela mwe Yehova, pantu tamwantendelwe, kabili pa miku iingi mwalefwaya ukuti njishibe icine ca mu Baibolo.” Na kabili nalilombele ubwelelo kuli nkashi nandi Felisa pa mashiwi ayabi ayo namwebele. Ukutula lilya line, tatupusana nakalya, tulalanda pa fya mu Baibolo. Nabatishiwe mu 1989, ilyo nali ne myaka 61.

Ba Felisa: Nomba ndi ne myaka 91. Abena mwandi balifwa, kabili nshibomba nge fyo nalebomba kale. Na lyo line, ndabelenga Baibolo cila bushiku, ndalongana lyonse kabili ndashimikilako na bantu imbila nsuma apapelele amaka yandi.

Ba Araceli: Nalitemwa ukwebako bashimapepo na ba sista pali Yehova, nalimo ico natemenwa kucitila ifi, ni co na ine nali sista. Nalilanshanyapo na bashimapepo na ba sista bamo, kabili abengi nalibapeela ifitabo na magazini. Nshalaba ifyo nalanshenye na shimapepo umo. Pa numa ya kulanda nankwe pa mamineti ayanono, alisumine ifyo nalelanda, e lyo anjebele ati: “Nomba ni kwi ningaya pano mpelele? Bushe bashimapepo banandi na balupwa bakamona shani?” Namwaswike nati: “Inga Lesa ena akamumona shani?” Alilwike ukuti ifyo nalandile fya cine, kabili nalimwene ukuti alyumfwile ubulanda. Lelo cimoneka kwati ukutiina abantu e kwalengele ukuti afilwe ukwaluka.

Nshakalabe ilyo abena mwandi banjebele ukuti balefwaya ukukonka mu kulongana. Ilyo baile ku kulongana pa muku wa kubalilapo bali ne myaka 80, kabili ukutula lilya line tabalepuswako. Balitendeke ukusambilila Baibolo no kubila imbila nsuma. Nshalaba ifyo calewama ilyo twalebombela pamo umulimo wa kubila imbila nsuma. Abena mwandi bafwile ilyo kwashele fye imyeshi ibili ukuti babatishiwe.

Ba Felisa: Ilyo natendeke ukubombela Yehova, bankashi nandi batatu balenkaanya. Lelo mu kupita kwa nshita nabo balisambilile icine. Ala nalitemenwe nga nshi. Ilyo basambilile icine, twaleba pamo lyonse kabili twalelanda pali Lesa wesu Yehova na pa Cebo cakwe! Pali ino nshita bonse tulapepa Yehova. *