Insansa sha Ciyayaya—Bushe Shikaba ku Muulu Nelyo pe Sonde?

BUSHE insansa shenu shashintilila maka maka na kuntu mwikala? Abantu abengi kuti basuminisha ukuti insansa shashintilila sana pa fyapala ubumi busuma, ukukwata ifya kucita, e lyo no kumfwana na bantu bambi. Ipinda ilya mu Baibolo lilondolola ukuti: “Wawamo mulumbo wa musaalu no kutemwapo, ukucile ng’ombe ilume iyainiwa no lupatopo.”—Amapinda 15:17.

Nangu cibe fyo, ku ca bulanda, isonde lyesu pa nshita ntali lyabapo ulupato, ulukaakala, ne misango imbi iya bubifi. Lelo ni shani pa lwa ku muulu, nelyo mu bwikashi bwa mipashi, uko abengi basuubila ukuya nga bafwa? Bushe umuulu lyonse fye waba cifulo ukwa kusangalala mu mutende na mu cibote, ukwabulo kupumfyanishiwa ukuli konse, nge fyo abengi batontonkanya?

Baibolo isambilisho kuti Lesa ekala ku muulu pamo na mamilioni aya fibumbwa fya ku mupashi ifiitwa bamalaika. (Mateo 18:10; Ukusokolola 5:11) Aba bamalaika balondololwa nga “bana baume ba kwa Lesa” aba ku mupashi. (Yobo 38:4, 7) Ukupala abantunse, bamalaika na bo bene balikwata ubuntungwa bwa kuisalila; tababa nga maroboti. E co kanshi, na bo bene kuti basalapo ukucita icisuma nangu icabipa. Bushe bamalaika kuti basalapo ukucita icabipa? Kuti capapusha bamo ukwishibo ukuti pa myaka iingi ku numa, impendwa iikalamba iya bamalaika, na kuba, balibembukile Lesa—e kuti balimupondokele!—Yuda 6.

Bacipondoka mu Muulu

Ulubembu lwaingilile mu bwikashi bwa mipashi pa mulandu wa kupondoka kwa kwa malaika, uwaishileishibikwa nga Satana (Uukaanya) kabili Kaseebanya (Uwa lwambo). Uyu malaika uwali ne cumfwila pa nshita imo, aisalilepo fye umwine ukucita icalubana. Lyene pa numa, abele kasongelekanya wa fibumbwa fimbi ifya ku mupashi, ica kuti ilyo calefika mu nshita sha kwa Noa, pa ntanshi ya Lyeshi, cinkupiti wa fibumbwa fya ku mupashi fyaliilundile kuli Satana mu kupondokela Lesa.—Ukutendeka 6:2, utulembo twa pe samba (NW); 2 Petro 2:4.

Aba bamalaika abapondweke tabapooselwe ukufuma ku muulu ilyo line fye. Lelo, balibalekelele ukulaingila mu muulu—ukwabulo kutwishika bali ne fibindo fimo—pa myaka iingi. * Nangu cibe fyo, ilyo ukutekanya kwa kwa Lesa ukwa kuli aba ba ncitatubi kwapwile, ‘balipooselwe’ ukufuma ku muulu, pa kuti mu kulekelesha bakonaulwe. Mu kukonkapo ishiwi ukufuma ku muulu lyatile: “E ico sangalaleni, mwe myulu, na mwe baikalamo.” (Ukusokolola 12:7-12) Ukwabulo kutwishika, bamalaika ba busumino balisangalele apakalamba pa kuti, mu kulekelesha, aba bakaleta wa mafya ababipa balitamfiwe ukufuma mu myulu!

Mu kutontonkanya pali ifi fyebo ifishaishibikwa ku bengi, nacimoneka fye ukuti umutende wa cine cine te kuti usangwe ilyo lyonse ifibumbwa fya mucetekanya fyasuula amafunde ne fishinte fya kwa Lesa. (Esaya 57:20, 21; Yeremia 14:19, 20) Ku lubali lumbi, bonse nga baumfwila amafunde  ya kwa Lesa, umutende ne cibote filafula. (Amalumbo 119:165; Esaya 48:17, 18) E co nga abantunse bonse batemwa no kumfwila Lesa kabili nga batemwana, bushe ili sonde te kuti icine cine libe cifulo icisuma kabili ica nsansa? Baibolo yasuka ukuti e fyo cingaba!

Lelo ni shani ku bantu abo muli bukaitemwe bakaana ukwalula imibele yabo iyabipa? Bushe bakatwalilila kuli pe na pe ukupumfyanya umutende uwa bafwaya ukucita ukufwaya kwa kwa Lesa? Awe iyo, Lesa alibombelepo pali bamalaika ababifi ku muulu, e fyo akacita na ku bantu ababipa pe sonde.

Isonde Ilyawamishiwa Bwino

Lesa atile: “Umuulu e cipuna candi ca bufumu, ne calo e cipuna ca makasa yandi.” (Esaya 66:1) Lesa pa kuba uwasumbukisha muli bumushilo, takasuminishe ababifi ukutwalilila ukonaule ‘cipuna ca makasa yakwe.’ (Esaya 6:1-3; Ukusokolola 4:8) Nga fintu afumishe ku muulu imipashi iyabipa, ali no kwisafumyapo pe sonde ababipa bonse nge fyo amalembo ya mu Baibolo ayakonkapo yalelangilila:

“Incitatubi shikafitwa; lelo abalolela Yehova, bene bakapyaninine calo.”—Amalumbo 37:9.

“Abatambalala bakekala mu calo, na ba mpomfu bakashalamo; Lelo ababifi bakaputulwa mu calo, na bafutika bakafumpulwamo.”—Amapinda 2:21, 22.

“Cabe calungama kuli Lesa ukubwesesho bucushi ku balemucusha, na kuli imwe, mwe balecushiwa, ukutaulukila pamo na ifwe, ilyo Shikulu Yesu akasokololwa ukufuma mu muulu pamo na bamalaika ba maka yakwe mu mulilo uulebilima, ukucite cilandushi ku bakaano kwishiba Lesa, na ku bashinakila mbila nsuma ya kwa Shikulwifwe Yesu; bantu abakamono kukandwa, uboni bwa muyayaya, ukufuma ku cinso ca kwa Shikulu na ku bukata bwa maka yakwe.”—2 Abena Tesalonika 1:6-9.

“Pano isonde [abantunse ababipa] paleya, no lunkumbwa lwa pako; lelo uucito kufwaya kwa kwa Lesa ekalilila umuyayaya.”—1 Yohane 2:17.

Bushe Isonde Likashala Ilya Mutende?

Nangu ca kuti Amalembo yalangilila bwino bwino ukuti ukusuminisha ububifi ukwa kwa Lesa kwaba na pa kupelela, ni shani twingashininkisha ukuti ububifi, nga bwafumishiwapo, tabwakatale abubweluluka? Na kabushe, pa numa ya Lyeshi ilya mu nshiku sha kwa Noa, ububifi bwalibwelele na kabili ica kuti Lesa alipumfyenye amapange yabipa aya bantunse ukupitila mu kufulunganya ululimi lwabo.—Ukutendeka 11:1-8.

Umulandu wine wine twakwata uwa kucetekelo kuti ububifi tabwakabemo wa kuti isonde talyakatekwe na bantunse na kabili nga fintu cali bwangu bwangu fye pa numa ya Lyeshi. Lelo, lili no kutekwa no Bufumu bwa kwa Lesa. Ubu Bufumu bukalatekela ku muulu e mitekele yeka ikabako pe sonde. (Daniele 2:44; 7:13, 14) Bukabombelapo mu kampampa ukufumyapo uuli onse uukalaesha ukuletako ububifi. (Esaya 65:20) Na kuba, mu kupelako bukonaula katendeka wine uwa bubifi—Satana Kaseebanya—pamo ne fibanda fyakwe, na bamalaika ababifi abamukonka.—Abena Roma 16:20.

Ukulundapo, ifya kulya, ifya kufwala, umwa kwikala, ne ncito tafyakalesakamika abantunse. Ukubulisha ifi ilelo e kulenga abantu ukuya muli bumpulamafunde. Icine cine, isonde lyonse likasangulwa paradise umukabe ifyafula kuli bonse.—Esaya 65:21-23; Luka 23:43.

Ne cacindamisha pali fyonse, Ubufumu buli no kusambilisha abatekwa imikalile ya mutende kabili pa nshita imo ine ukusumbula abantunse ukufika ku kupwililika. (Yohane 17:3; Abena Roma 8:21) Pa numa ya ico, abantunse tabakalelwishanya na mabunake no kukongamina ku lubembu, muli ifyo cikalenga abantunse ukuba ne cumfwila capwililika kuli Lesa, nge fyo cali ku muntunse  wapwililika Yesu. (Esaya 11:3) Na kuba, Yesu atwalilile uwa bucishinka kuli Lesa te mulandu na matunko yakalamba no kucushiwa—ifintu ifishakabeko kabili mu Paradise.—AbaHebere 7:26.

Umulandu Bamo Baila ku Muulu

Nangu cibe fyo, abengi ababelenga Baibolo, balishiba amashiwi ya kwa Yesu aya kuti: “Mu ng’anda ya kwa Tata mwaba apa kwikala apengi. . . . ndeya ku kumupekanisho bwikalo.” (Yohane 14:2, 3) Bushe ici cilapilika itontonkanyo lya bumi bwa muyayaya muli paradise pe sonde?

Ifi fisambilisho tafileipilika. Na kuba, filetungililana. Ica ntanshi, Baibolo itila impendwa iyapimwa iya Bena Kristu ba busumino—ba 144,000—bakabuushiwa nge fibumbwa fya ku mupashi ku kuyaikala ku muulu. Mulandu nshi bapeelelwa ici cilambu cishaiwamina? Pantu bapanga ibumba ilyo Yohane amwene mu cimonwa “abali no mweo, [abatekele] pamo na Kristu imyaka ikana limo [1,000].” (Ukusokolola 14:1, 3; 20:4-6) Nga kulinganya ku mabilioni ya bantu pe sonde, ba 144,000 icine cine baba “mukuni unono.” (Luka 12:32) Ukulundapo, apo balibeleshanya na mafya ayaishibikwa ku bantunse, ukupala Yesu ‘bakasakamana ukunaka kwesu’ ilyo bakalaangalila ukupindululwa kwa bantunse ne sonde.—AbaHebere 4:15.

Isonde—Mushi wa Ciyayaya uwa Bantunse

Ukupitila mu kutupeela ilambo lya cilubula ilya kwa Yesu Kristu, Lesa atendeke ukulonganika ba 144,000 mupepi ne myaka 2,000 iyapitapo, kabili pali nomba cimoneko kuti ukulonganika kwa ili bumba kwalipwishishiwa. (Imilimo 2:1-4; Abena Galatia 4:4-7) Nangu cibe fyo, ilambo lya kwa Yesu te lya pa membu sha ba 144,000 sheka, ‘lelo ne membu sha ba pano isonde bonse.’ (1 Yohane 2:2) E co, bonse abatetekela muli Yesu balikwate subilo lya bumi bwa muyayaya. (Yohane 3:16) Abalaala mu nshishi lelo abali mu cibukisho ca kwa Lesa bakabuushiwa, te kuya ku muulu, lelo bakaba no bumi mwi sonde ilyasangululwa. (Lukala Milandu 9:5; Yohane 11:11-13, 25; Imilimo 24:15) Finshi ifilebapembelela mulya?

Ukusokolola 21:1-4 kwasuka akuti: “Moneni, ubwikalo bwa kwa Lesa buli pamo na bantu . . . kabili akafuute filamba fyonse ku menso yabo, ne mfwa tayakabeko kabili iyo; takwakabe kabili ukuloosha nangu kukuuta nangu kucululuka; pa kuti ifya ntanshi nafiya.” Elenganyeni—abantunse abalubulwa ukufuma ku mfwa, kabili ukukuuta no kucululuka uko imfwa ileta kwafumishiwapo kuli pe na pe! Mu kulekelesha, imifwaile ya kubalilapo iya kwa Yehova kwi sonde na bantunse ikafikilishiwa ukufikilishiwa ukwawamisha.—Ukutendeka 1:27, 28.

Ico Tukasalapo—Ubumi Nangu Imfwa

Adamu na Efa tabaebelwe ukuti bakaya ku muulu. Bali no kusalapo ukumfwila Lesa no kwikala ku ciyayaya muli paradise wa pe sonde nangu kukanamumfwila no kufwa. Ku ca bulanda, basalilepo ukukanaumfwila kabili ne cafuminemo balibwelele ku “lukungu” lwa ku mushili. (Ukutendeka 2:16, 17; 3:2-5, 19) Lesa tafwaile ukuti ulupwa lwa buntunse bakalefwa no kwisusha imyulu ukupitila mu nshishi. Lesa apangile iminshipendwa ya bamalaika ukwikala ku muulu; ifi fibumbwa fya ku mupashi tafyaba bantu abafwa ababuushiwa ku bumi bwa ku muulu iyo.—Amalumbo 104:1, 4; Daniele 7:10.

Cinshi tulingile ukucita pa kupokelela amapaalo ya kwikala kuli pe na pe muli Paradise pe sonde? Ica ntanshi kusambilila Icebo ca kwa Lesa, Baibolo wa Mushilo. Mwi pepo Yesu atile: “Awe uyu e mweo wa muyayaya, ukuti bamwishibe, mwe Lesa wine wine mweka, no yo mwatumine, ni Yesu Kristu.”—Yohane 17:3.

Na cimbi ica kucita nga tulefwaya insansa sha ciyayaya mu Paradise, kulabomfya uku kwishiba. (Yakobo 1:22-24) Abo abekalilila ku Cebo ca kwa Lesa nabakwate isubilo lya kumona na menso yabo ukufikilishiwa kwa kusesema ukwa kucincimusha ukwingi pamo ngo ku kwalembwa pali Esaya 11:9, ukutila: “[Tabakacite] bubi, kabili [tabakonaule], mu lupili lwandi lwa mushilo monse; pantu icalo cikesulamo ukwishiba Yehova, ifyo amenshi yafimba pali bemba.”

[Futunoti]

 [Ifikope pe bula 7]

“Abalungama bakapyaninine calo, no kwikalamo inshiku pe.”—Amalumbo 37:29