Mwiminine Abapwililila Kabili Abashininkisha

“[Alepilikitila] imwe pe mu kupepa, ukuti mwiminine abapwililila kabili abaishibisha [“abashininkisha,” NW] muli conse ico Lesa afwaya.”—ABENA KOLOSE 4:12.

1, 2. (a) Cinshi aba ku nse bamwene pa lwa Bena Kristu ba kubalilapo? (b) Ni shani fintu ibuuku lya Abena Kolose lilangisha ukuti kwali ukwangwako kwabamo ukutemwa?

ABAKONSHI ba kwa Yesu baleangwa sana bakapepa banabo. Tertullian (kalemba wa mu mwanda wa myaka uwalenga ibili no walenga itatu C.E.) alandile pa lwa cikuuku cabo ku nshiwa, ku babusu, na ku bakoloci. Bulya bushininkisho bwa fintu balebomfya ukutemwa bakwete bwasekeshe abashatetekela ica kuti bamo basosele pa lwa Bena Kristu abati, ‘Moneni ifyo batemwana.’

² Ibuuku lya bena Kolose lilangisha ifyo umutumwa Paulo na kabomba munankwe Epafra na bo bayangilwe bamunyina ne nkashi mu Kolose. Paulo abalembeele ati: Epafra “[alepilikitila] imwe pe mu kupepa, ukuti mwiminine abapwililila kabili abashininkisha muli conse ico Lesa afwaya.” Mu 2001, ilembo lya mwaka ilya Nte sha kwa Yehova likaba pali aya mashiwi ya mu Abena  Kolose 4:12 ayaleti: “Mwiminine abapwililila kabili abaishibisha [abashininkisha, NW] muli conse ico Lesa afwaya.”

3. Fintu nshi fibili ifyo Epafra apepeele?

³ Kuti mwamona ukuti amapepo Epafra alepepela abo atemwa yalimo imbali shibili: (1) ukuti ‘beminine abapwililila’ na (2) ukuti beminine “abashininkisha muli conse ico Lesa afwaya.” Ifi fyebo fyasanshiwe mu Malembo ukuti tumwenemo. E co ipusheni mwe bene amuti, ‘Cinshi ndekabila ukucita pa lwandi ukuti njiminine uwapwililila kabili uwashininkisha muli conse ico Lesa afwaya? Kabili ilyo ndecite fyo, cinshi cikafumamo?’ Natumone.

Tukuteni pa Kuti “Mwiminine Abapwililila”

4. ‘Kupwililila’ kwa musango nshi abena Kolose balekabila?

⁴ Epafra alefwaisha ukuti bamunyina ba ku mupashi ne nkashi mu Kolose ‘beminine abapwililila.’ Ishiwi Paulo abomfeshe, ilyapilibulwa “abapwililila,” kuti lyalosha na ku kupwililika, ukufika ku bukalamba, nelyo ukukosoka. (Mateo 19:21; AbaHebere 5:14; Yakobo 1:4, 25) Napamo mwalishiba ukuti umo nga abatishiwa ukuba Inte ya kwa Yehova tacipilibula ukuti ninshi Mwina Kristu wafika ku bukalamba. Paulo alembeele abena Efese, abaleikala lwa ku masamba ya Kolose, ati abacemi na bakasambilisha besha ukwafwa “[bonse ukufika] kuli buumo bwa kutetekela na ku kwishibo Mwana wa kwa Lesa, ukufika na ku bukalamba, ku mulingo wa mushinku wa mwisulo wa kwa Kristu.” Mu malembo yakwe yambi, Paulo acincishe Abena Kristu ukuba ‘abakalamba mu mitima.’—Abena Efese 4:8-13; 1 Abena Korinti 14:20.

5. Ni shani fintu twingalenga ukupwililila kwaba e buyo bwesu bukalamba?

⁵ Nga ca kuti bamo mu Kolose bali tabalakula lwa ku mupashi, nelyo tabalakosoka, ico e co bali no kubombelapo. Bushe te fyo cifwile ukuba na lelo? Nampo nga twabatishiwe imyaka iingi iyapitapo nelyo muli ba nomba line, bushe kuti twamona ukuti twalikula bwino bwino mu kupelulula na mu fyo tumona ifintu? Bushe tulamona pa fishinte fya mu Baibolo ilyo tushilapingula pa fintu? Bushe tulecilapo ukobelwa ne fya kwa Lesa e lyo ne fya cilonganino, ukucila ukuleka ifya musango yo fileisa fye nkuma? Teti tukumemo ukulangilile nshila shonse isho twingalangishamo ukukula kwa musango yo ukulola ku kupwililila, lelo moneni ifya kumwenako fibili.

6. Lubali nshi lumo umo umuntu engakabila ukulunduluka ukulola ku kupwililila, nga fintu Yehova aba?

⁶ Ica kumwenako ca kubalilapo ni ci: Tutile mwakuliile mu ncende mwaba ukupata nelyo ukulwisha aba mushobo umbi, aba ku fyalo fimbi, nelyo abafuma ku ncende shimbi. Twalishiba nomba ukuti Lesa taba na kapaatulula kabili na ifwe tatufwile kuba na ko. (Imilimo 10:14, 15, 34, 35) Mu cilonganino cesu nelyo mu muputule mwaba aba mushobo umbi nelyo aba ku fyalo fimbi, e co tuli na bo. Lelo bushe mu mutima tulaba  aba mpatila nelyo ukutunganya abo bantu? Bushe tulaba abakamuka, ukwangufyanya ukutontonkanyapo ifibi nga ca kuti uwa uyo mushobo atena nelyo atulufyanya fye akanono? Ipusheni mwe bene amuti, ‘Bushe ndekabila ukulunduluka mu kupashanya fintu Lesa amona abantu ukwabula akapaatulula?’

7. Ukuba Umwina Kristu wapwililila kuti kwasanshamo ukumona shani bambi?

⁷ Ica kumwenako ca bubili ni ci: Ukulingana na Abena Filipi 2:3, tatufwile ‘ukucita icintu mu kuisakamana nangu ni ku matutumuko, lelo mu kupetama tutunge abanensu ukuba abatucila.’ Bushe tulelunduluka shani muli ci? Umuntu umo umo alikwata ubunake no bukose. Nga ca kuti kale twalemona bwangu ubunake bwa bambi, bushe twalikula, twalileka ukwenekela bambi ukuti babe ‘abapwililila’? (Yakobo 3:2) Ino nshita, e lyo cikakele sana ukucila na kale ukuti tumone, no kufwailisha fye inshila umo bamo batucila. Bushe tulamone co? ‘Mfwile ukusumina fye ukuti ulya nkashi alincila ukutekanya.’ ‘Icitetekelo ca kwa ulya calikosa ukucila icandi.’ ‘Ukulanda fye cishinka, ulya alincila imisambilishishe.’ ‘Ulya nkashi alincila ukushishimisha.’ Napamo abena Kolose balekabila ukukula muli fi. Bushe e fyo cili na kuli ifwe?

8, 9. (a) Epafra aloseshe mwi pa kupepela abena Kolose ukuti ‘beminine’ abapwililila? (b) Bushe ‘ukwiminina abapwililila’ kwalolele mwi ukukuma ku fya ku ntanshi?

⁸ Epafra apepele ukuti abena Kolose ‘beminine abapwililila.’ Nacimoneka ukuti ico Epafra alepepa kuli Lesa ca kuti apo pene abena Kolose bafikile mu kuba Abena Kristu bapwililila, abakosoka, abafika ku bukalamba, bafwile ‘ukwiminina,’ atemwa ukubelelela apo pene.

⁹ Tatwingatunga ukuti onse uwasanguka Umwina Kristu, nangu fye uwakosoka, akabelelela ifyo fine. Yesu atile umwana wa kwa Lesa malaika umo, ‘taiminine mu cine.’ (Yohane 8:44) Kabili Paulo acinkwileko abena Korinti na pa lwa bamo ababombele Yehova pa nshita imo lelo abanenwike. Asokele bamunyina basubwa no mupashi ati: “Uuletila naiminina ndi, acenjele epali awa.” (1 Abena Korinti 10:12) Ici calundako amaka kwi pepo lya kuti abena Kolose ‘beminine abapwililila.’ Ilyo baba abapwililila, abafika ku bukalamba, balekabila ukukoselela, ukukanakwinda, ukukanapomponteka, nelyo ukusensenunwa. (AbaHebere 2:1; 3:12; 6:6; 10:39; 12:25) Ilyo e lintu bali no ‘kupwililila’ mu bushiku bwa cipempu na kwi pele pele ukusenaminwa.—2 Abena Korinti 5:10; 1 Petro 2:12.

10, 11. (a) Cipasho nshi Epafra atubikile pa lwa mapepo yesu? (b) Mu kukonka fintu Epafra acitile, cinshi mwingafwaya ukupingulapo?

¹⁰ Twalilandapo kale pa lwa fyo cacindama ukupepela bambi mwi shina, ukulungatika pa kulomba Yehova ukubafwa, ukubasansamusha, ukubapaala, no kubapako umupashi wa mushilo. E fyo amapepo Epafra alepepela abena Kolose yali. Kabili muli ayo mashiwi napamo kuti twasangamo imitubululo isuma pa lwa fintu twingalanda pa lwesu mwi pepo kuli Yehova. Na kuba tufwile fye ukusangamo imitubululo muli yene. Ukwabula no kutwishika, tulingile ukupepela ubwafwilisho bwa kwa Yehova pa kutila tufike pa buyo bwa ‘kwiminina abapwililila’ pa lwesu. Bushe mulabupepela?

¹¹ Mulandu nshi mushingalumbwila ico mwi pepo? Ebeni Lesa apo mufikile mu kukula ukulola ku ‘kupwililila,’ ukufika ku bukalamba, ukukosoka. Mupaapaateni ukuti amwafwe ukwishiba umo mulekabila ukukula lwa ku mupashi. (Amalumbo 17:3; 139:23, 24) Cine cine kwaliba umo mulekabila ukukula. Lyene, ukucila ukufuupwilwa pali ci, lombeni Lesa ukwabula ukupita mu mbali, ukuti amwafwe ukukula. Mulelomba libili libili. Na kuba, kuti mwapingula no kuti uyu mulungu uleisa muli no kupoosako inshita yalepa ukupepa ukuti ‘mukeminine abapwililila.’ Kabili pangeni ukulacite fyo imiku iingi ilyo mulelanguluka pe lembo lya mwaka. Mu mapepo yenu, landeni sana pa tuntu tumo utwingamulenga ukukwinda, ukupomponteka, nelyo ukusensenunwa ukufuma ku mulimo wa kwa Lesa na fintu mwingasengauka uto tuntu.—Abena Efese 6:11, 13, 14, 18.

Pepeleni Ukuti Mube Abashininkisha

12. Mulandu nshi abena Kolose balekabila sana ‘ukushininkisha’?

¹² Epafra apepele pa cintu na cimbi icacindamisha ico abena Kolose balingile ukukwata nga ca kutila balefwaya ukusangwa  nabeminina abasenaminwa. Calicindama na kuli ifwe bene. Cinshi co? Apepele ukuti bengeminina “abashininkisha muli conse ico Lesa afwaya.” Konse konse kwali ukusangukile cisumino na mano ya buntunse ayonaula, yamo ayalemoneka bufi bufi ngo kupepa kwa cine. Ku ca kumwenako, balepatikishiwa ukubaka inshiku shaibela ishalesanshamo ukuleko kulya nelyo ukusefya, nga filya caleba ku numa mu mipepele ya ciYuda. Bakasambilisha ba bufi batemwishishe bamalaika, e kutila ilya mipashi ya maka iyabomfiwe ukuleta Amalango ya kwa Mose. Elenganyeni ukupita mu fyakakala umusango yo! Kwali imitontonkanishishe iingi iya kufulunganya iyalepilikana.—Abena Galatia 3:19; Abena Kolose 2:8, 16-18.

13. Kwishiba pa lwa cishinka nshi kwingafwa abena Kolose, kabili ico kuti catwafwa shani na ifwe?

¹³ Paulo ayankwileko ukupitila mu kukomaila pa mulimo wa kwa Yesu Kristu. “Ifyo mwapokelele Kristu Yesu Shikulwifwe, ifyo fine endeni muli wene, abalimbwa kabili abalekuulilwa muli wene, abaleikashiwa ku kutetekela nge fyo mwasambilishiwe.” Cumi ukushininkisha sana pa lwa mulimo wa kwa Kristu mu mifwaile ya kwa Lesa na mu mikalile yesu kwalekabilwa (e kutila ku bena Kolose na kuli ifwe bene). Paulo alondolwele ati: “Pa kuti muli Kristu e mwaikalo mwisulo onse wa buLesa mu mubili; kabili mwaba abaisushiwamo muli wene, uwaba e Mutwe wa Bumulopwe bonse no Lupaka lonse.”—Abena Kolose 2:9, 10.

14. Mulandu nshi isubilo lyabelele iline line ku bali mu Kolose?

¹⁴ Abena Kolose bali Bena Kristu basubwa no mupashi. Balikwete isubilo lyaibela, ilya bumi bwa ku muulu, kabili balikwete umulandu wa kubakilila isubilo lyabo. (Abena Kolose 1:5) Ni ‘Lesa alefwaya’ ukuti bashininkishe pa lwa bucine bwe subilo lyabo. Bushe bamo muli bene baletwishika lilye subilo? Nakalya! Bushe cifwile ukupusanako kuli abo lelo abapeelwa isubilo na Lesa ilya kwisaba no mweo muli paradise wa pe sonde? Awe iyo! Ilyo isubilo line line nalyo lyaba cintu “Lesa afwaya.” Nomba langulukeni pali ifi fipusho: Nga muletukuta ukuba mwi “bumba likalamba” ilikapusuka “ubucushi bukalamba,” bushe isubilo lyenu, lyaba iline line kuli imwe? (Ukusokolola 7:9, 14) Bushe lyaba lubali lwa ‘kushininkisha [kwenu] muli conse ico Lesa afwaya’?

15. Fishinka nshi Paulo atantike apali ne subilo?

¹⁵ Nga twatila “isubilo,” tatulelosha mu kukumbwa nelyo ukwelenganya kwa fye. Kuti twamone ci mu fishinka fyakonkana ifyo Paulo aebele abena Roma pa kubala. Muli filya fishinka, conse ico alumbwile calundene nelyo ukutungulula ku cakonkapo. Sakamanishisheni no kumona apo Paulo abikile “isubilo” mu fishinka fyakwe ilyo atile: “Tutakishisha na mu bucushi, pa kwishibo kuti ubucushi bucito kushipikisha, no kushipikisha [kulengo kusenaminwa, no kusenaminwa kulenge subilo, NW]: awe [isubilo talituseebanya, NW] iyo, ico ukutemwa kwa kwa Lesa kwaitilwa mu mitima yesu ukwishila mu Mupashi wa mushilo.”—Abena Roma 5:3-5.

16. Ilyo mwalesambilila icine ca mu Baibolo, lisubilo nshi mwanonkele?

¹⁶ Ilyo Inte sha kwa Yehova shamushimikileko ubukombe bwa mu Baibolo, napamo pali cishinka cimo mwatemenwe sana, limbi cishinka pa lwa mibele ya bafwa atemwa pa lwa kubuushiwa. Ku bengi, icikalamba icipya ico bailwike lisubilo lyashimpwa pali Baibolo ilya kuti kukaba ubumi muli paradise wa pe sonde. Ibukisheni umuku wa kubalilapo mwaumfwile ico cisambilisho. We subilo ubusuma—takwakabe kabili ukulwala no kukota, kuti mwaikalilila no kuipakisha ifikafuma mu kubombesha kwenu, kabili kukaba umutende ne nama! (Lukala Milandu 9:5, 10; Esaya 65:17-25; Yohane 5:28, 29; Ukusokolola 21:3, 4) Mwanonkele subilo lishaiwamina!

17, 18. (a) Ni shani fintu ifishinka Paulo aebele abena Roma fyatungulwile kwi subilo? (b) Lisubilo lya musango nshi lyalumbulwa pa Abena Roma 5:4, 5, kabili bushe mwalikwate subilo lya musango yo?

¹⁷ Mu kupita kwa nshita, napamo bamo batendeke ukumukaanya nelyo ukumupakasa. (Mateo 10:34-39; 24:9) Nangu fye ni mu myaka ya nomba line, Inte mu fyalo fyalekanalekana baleshipokolola ifya mu ng’anda nelyo ukushipatikisha ukusanguka imbutushi. Bamo balicenwa, balipokololwa impapulo shilanda pali Baibolo, nelyo fye ukubepeshiwa ku manyunshipepala ne milabasa. Te mulandu no musango wa kupakaswa mwapitamo, mwaletakishisha mu bucushi nga fintu Abena Roma 5:3 basosa, kabili ico caletele ubusuma. Nga fintu fye na Paulo alembele, ubucushi bwamuletele ukushipikisha.  Lyene ukushipikisha kwamulengele ukuba abasenaminwa. Mwalishibe ukuti mwalecite calungama, mwalecita ico Lesa afwaya, e co mwalishininkishe ukuti alimusenamine. Nga fintu Paulo alandile, mwayumfwile ukuti ‘mwalisenaminwe.’ Paulo alikonkenyepo no kuti ‘ukusenaminwa kuleta isubilo.’ Ico kuti camoneke ceni. Mulandu nshi Paulo alumbwilile “isubilo” pa numa abe nalumbula fimbi ifingi? Bushe tamwakwete subilo kale, ilyo fye mwaumfwile mbila nsuma?

¹⁸ Cintu cayeba ukuti Paulo pano talelanda pe subilo lya kubalilapo ilya bumi bwapwililika. Ico alelandapo cacila pali co; caba icashika, icacilapo ukukunta. Nga ca kuti twashipikisha mu busumino na muli fyo ukwishiba ukuti twalisenaminwa na Lesa, ici cilatwambukila bwino sana mu kuti cilalundako isubilo lyesu ilya pa kubala no  kulikosha. Isubilo twakwete nomba liba iline line, ilyakosesha, ilya pa lwesu. Ili subilo lyakoselako lilacilapo ukubengeshima. Lyandatila ubuntu bwesu bonse. “Awe isubilo talituseebanya iyo, ico ukutemwa kwa kwa Lesa kwaitilwa mu mitima yesu ukwishila mu Mupashi wa mushilo.”

19. Ni shani fintu isubilo lilingile ukuba mu mapepo yenu aya lyonse?

¹⁹ Epafra alekoosha mu kupepa ukuti bamunyina ne nkashi mu Kolose baleibukisha no kushininkisha icali ku ntanshi yabo, ukuba “abashininkisha muli conse ico Lesa afwaya.” Lekeni na ifwe umo umo tulepalama kuli Lesa libili libili ukulanda pa lwe subilo lyesu. Mu mapepo ya pa lwenu, sanshenimo isubilo lyenu pa lwa calo cipya. Mwebeni Yehova ifyo mufwaisha icalo cipya, ne fyo mwashininkisha ukuti ukwisa cikesa. Mupaapaateni ukuti akoshe ukushininkisha kwenu no kukukusha. Nga fintu Epafra apepele ukuti abena Kolose babe “abashininkisha muli conse ico Lesa afwaya,” e fyo na imwe mulecita. Mulecite fyo lyonse.

20. Nga ca kuti bamo bamo baluba ukufuma mu nshila ya buKristu, mulandu nshi ici cishilingile kutufuupwila?

²⁰ Tamulingile ukulufiwa nelyo ukufuupulwa pa mulandu wa kuti te bonse abaiminina abapwililila kabili abashininkisha. Bamo kuti banenuka, balufiwa, nelyo fye ukutompoka. Ico calicitikepo ku bapalamishe na Yesu, na bo bali batumwa bakwe. Lelo lintu Yuda asangwike shikamfutu, bushe abatumwa bambi balinakwike nelyo ukuleka? Awe iyo! Petro abomfeshe Amalumbo 109:8 ukulondolola ukuti umbi ali no kupyana pa cifulo ca kwa Yuda. Balisalile uwa kupyanapo, kabili aba cishinka ba kwa Lesa balitwalilile ukucincila mu mulimo wabo uwa kushimikila. (Imilimo 1:15-26) Bapampamine pa kwiminina abapwililila kabili abashininkisha.

21, 22. Bushe ukwiminina kwenu abapwililila kabili abashininkisha kukamonwa shani?

²¹ Teti mutwishike no kutwishika ukuti ukwiminina kwenu abapwililila kabili abashininkisha muli conse ico Lesa afwaya kukamonwa no kutashiwa. Kuli bani?

²² Kuli bamunyinenwe ne nkashi, abamwishiba no kumutemwa. Nangu ca kuti abengi teti balandepo, cikabambukila nga filya tubelenga pali 1 Abena Tesalonika 1:2-6 atuti: “Tutootela imwe bonse kuli Lesa pe, pa kumulumbula lyonse mu mapepo yesu, twibukisha no kubomba kwenu kwa citetekelo no kucucutika kwenu kwa kutemwa no kutwalilila kwenu kwa kucetekela muli Shikulwifwe Yesu Kristu, pa cinso ca kwa Lesa wesu kabili Shifwe. . . . Ico imbila nsuma yesu tayafikile kuli imwe mu nsoso yeka, lelo na mu maka, kabili mu Mupashi wa mushilo, kabili mu kusuubila kwine kwine; . . . Kabili imwe mwaishileba abapashanya ifwe na Shikulu, apo mwapokelele icebo mu bucushi ubwingi, pamo no kusekelela mu Mupashi wa mushilo.” E fyo na Bena Kristu ba cishinka mwaba na bo bakomfwa ilyo balemona ukuti ‘mwaiminina abapwililila kabili abashininkisha muli conse ico Lesa afwaya.’—Abena Kolose 1:23.

23. Muli uno mwaka, cinshi mulingile ukupampaminapo?

²³ Na Shinwe wa ku muulu na o ukwabula ukutwishika akamona no kutemunwa. Mwitwishika ulwa ico. Mulandu nshi? Pantu mwiminine abapwililila kabili abashininkisha “muli conse ico Lesa afwaya.” Paulo alembeele abena Kolose mu kubakoselesha pa lwa kwenda kwabo uko baleenda “umwawamina Shikulu ku kutemuna konse.” (Abena Kolose 1:10) Cine cine, abantunse bashapwililika kuti bamutemuna fye bwino. Bamunyinenwe aba ku Kolose na bankashi e fyo bamutemwine. Abena Kristu banenu ino ine nshita e fyo balecita. Na imwe bene kuti mwacite fyo! Kanshi muli uno mwaka, lekeni amapepo yenu aya cila bushiku ne ncitilo shenu filangishe ukuti mwapampamina pa “[kwiminina] abapwililila kabili abaishibisha muli conse ico Lesa afwaya.”

Bushe Kuti Mwaibukisha?

• Bushe ‘ukwiminina kwenu abapwililila’ cinshi kusanshamo?

• Fintu nshi pa lwa mwe bene ifyo mwingasansha mwi pepo?

• Nga fintu catubululwa pa Abena Roma 5:4, 5, lisubilo lya musango nshi mufwaya ukukwata?

• Ili sambililo lyesu lyamulenga ukukwata ubuyo nshi muli uno mwaka?

[Amepusho]

[Icikope pe bula 20]

Epafra apepele ukuti bamunyina batwalilile ukuba Abena Kristu bakosoka, abashininkisha pa lwa kwa Kristu ne subilo lyabo

[Ifikope pe bula 23]

Bambi na bo abengi nga nshi balikwata isubilo e lyo no kushininkisha ifyo na imwe mwakwatako