Ifyo Bamo Basangile Amasuko

IMINTAPENDWA ya bantu balapepa. Bamo balishininwa ukuti amapepo yabo yalasukwa. Bambi balatwishika nampo nga mapepo yabo yalakutikwa. Bambi nabo balafwailisha amasuko lelo tabatontonkanya pa kupepelapo kuli Lesa.

Baibolo itila Lesa wa cine e ‘umfwa ku kupepa.’ (Amalumbo 65:2) Nga mulapepa, bushe mwalishininkisha ukuti amapepo yenu yalungatikwa kuli Lesa wa cine? Bushe umusango wa mapepo mupepa yantu engasuka?

Abantu abengi mu calo conse, kuti bayasuka ati ee! Bushe basukwa shani? Cinshi basambilile?

Lesa—Bushe Nani?

Kafundisha mu Portugal uwasambilishiwe kuli banamapepo na bapatili aali uwafumaluka mu mipepele yakwe. Ilyo icalici lya-alwile ifisambilisho no kusha ifisambilisho bamusambilishe ukuti fyali ifyacindama, alipelenganishiwe. Ukutandalila ifyalo fimbi kwamulengele ukwishiba inshila abena Asia bapepelamo, ne ci camulengele ukutwishika nga kwaba fye Lesa umo uwa cine. Bushe aali no kulapepa shani? Ilyo aipwishe umupatili amepusho ya mu Baibolo, alekaana ukumweba, kabili ici calimufuupwile.

Icalici lya Katolika lya-anenye utupepala mu musumba mwaleikala uyu kafundisha ku kusoka abasangwa ku calici lya Katolika ukukanalanda ne Nte sha kwa Yehova. Lelo tasangile ifyasuko ku mepusho yakwe. Bushiku bumo ilyo baNte bamutandalile, alikutike kabili atemenwe ifyebo aumfwile. Wali e muku wa kubalilapo ukulanda nabo.

Pa kusanga amasuko ku mepusho ayengi akwete, uyu namayo atendeke ukusambilila Baibolo na baNte. Cila mulungu, alekwata umutande walepa uwa mepusho ya kwipusha. Alefwaya ukwishiba ishina lya kwa Lesa, nampo nga kwaba fye Lesa umo uwa cine, nampo nga alasuminisha ifipasho fibomfiwa mu kupepa, na fimbipo. Asangile ukuti amasuko yonse apeelwe yafumine mu Baibolo, te mu mutwe iyo, e co alisungwike no kutemwa ifyo aalesambilila. Mu kuya kwa nshita, amepusho yonse akwete yalyaswikwe. Ilelo, apepa Yehova mu  mupashi na mu cine, nge fyo Yesu Kristu atile “bakapepa bene bene” bali no kulapepa.—Yohane 4:23.

Mu Sri Lanka, mwaba ulupwa lumo ulwalebelenga Baibolo lyonse pamo, lelo tabalesanga amasuko ya mepusho ayengi bakwete ayali ayacindama kuli bene. Nelyo ca kuti balekabila ubwafwilisho, bashimapepo babo balifililwe ukubafwilisha. Nangu cibe fyo, Inte sha kwa Yehova balibatandalile no kushiila ulupwa impapulo shilanda pali Baibolo ishingabaafwa. Inshita imbi, ilyo Inte sha kwa Yehova bayaswike bwino amepusho yabo ukubomfya Baibolo, balisumine isambililo lya Baibolo. Ifyo basambilile mu masambililo yabo balifitemenwe nga nshi.

Na lyo line, ifisumino basambilishiwe ku bwaice fyacingilile abakashi ukumona ukuti Wishi wa kwa Yesu Kristu, e ‘Lesa wa cine eka,’ nge fyo Yesu umwine asosele. (Yohane 17:1, 3) Basambilishiwe ukuti Yesu alingene fye na Wishi no kuti iyi “nkama” tayali na kutwishikwa. Mu kufumaluka kabili mu kupelelwa, bapepele kuli Yehova, ukulumbula ishina lyakwe, no kumwipusha ukuti abalange uo Yesu aba. Lyene babebeteshe amalembo ya-ampeneko na kabili. (Yohane 14:28; 17:21; 1 Abena Korinti 8:5, 6) Cali kwati amamba yapona pa menso yabo, nomba balimwene bwino bwino ukuti Yehova—Kabumba wa muulu ne sonde kabili Wishi kwa Yesu Kristu—e Lesa wa cine.—Esaya 42:8; Yeremia 10:10-12.

Mulandu Nshi Kwabela Ukucula?

Yobo aliculishe. Abana bakwe bonse baipaiwe ku cikuuku ca mwela, kabili aishileba umupiina. Aculile ku bulwele bwatapata no kushipikisha ukutitikishiwa kwalefuma ku fibusa fya cimbepa. Ilyo ifi fyonse fyalecitika, Yobo apupumine ukulanda ifyebo fimo ukwabula ukupelulula. (Yobo 6:3) Lelo Lesa atontonkenye pa calengele. (Yobo 35:15) Alishibe icali mu mutima wa kwa Yobo kabili afundile Yobo umo alekabila ukubombela. Alacitila abantu ico na lelo.

Mu Mozambique, Castro aali fye ne myaka 10 ilyo banyina bafwile. Alibongoteke. Aipwishe ati, “Mulandu nshi bafwila no kutusha fweka?” Nelyo ca kuti akuliile mu ng’anda ya bafyashi abatiina Lesa, tapali ico aleumfwikisha. Cinshi cali no kusansamusha umuntontokanya wakwe no mutima? Asansamushiwe no kubelenga kaBaibolo ka Chichewa no kulanshanya na bakalamba bakwe.

Mu kuya kwa nshita, Castro aishiletesekesha ukuti banyina bafwilile pa mulandu wa kukanapwililika kwapyanwa, te pa mulandu wa kufyengwa na Lesa. (Abena Roma 5:12; 6:23) Ubulayo bwa mu Baibolo ubwa kubuuka ku bafwa e bwamusansamwishe nga nshi pantu ailwike ukuti ukubuuka ku bafwa e citendekelo ce subilo lya kwisamona banyina na kabili. (Yohane 5:28, 29; Imilimo 24:15) Ku ca bulanda, pa numa fye ya myaka 4, bawishi na bo balifwile. Lelo pali iyi nshita Castro alishipikishe pa cacitike. Ilelo, alitemwa Yehova kabili alabombako umulimo wa kwa Lesa mu busumino. Insansa asanga shilamoneka kuli bonse abamwishiba.

Abantu abengi abafwilwa abatemwikwa balasansamushiwa ku cine cimo cine icisangwa mu Baibolo icasansamwishe Castro. Bamo abasanga amafya pa mulandu wa fyo ababifi bacita balepusha, nge fyo Yobo aipwishe ati: “Nga kanshi cinshi ico ababifi bengabela no mweo?” (Yobo 21:7) Nga bantu icine cine bakutika ku casuko Lesa apeela mu Cebo cakwe, basambilila ukuti inshila Lesa abombelamo ifintu ya kubanonsha.—2 Petro 3:9.

BaBarbara, bakulila mu United States, tababala abekala mu calo cabamo inkondo. Lelo ilyo balekula ifyalo ifingi mwi sonde fyalelwa inkondo. Amalyashi ya bunkalwe bwa mu nkondo yalelandwapo fye lyonse pa filimba na mu nyunshipepala. Ilyo baali bacili pa sukulu, balepelenganishiwa pa fintu ilyashi lya kale balesambilila lyalesokolola mu nshila yalemoneka ukukanaenekelwa. Cinshi calengele? Bushe Lesa alyangilwe ku calecitika? Balitetekele ukuti Lesa e ko aba, lelo baletwishikatwishika.

Nangu cibe fyo, mu kuya kwa nshita ukwishiba baBarbara baishibe pa bumi kwalyalwike pa mulandu wa kubishanya ne Nte sha kwa Yehova. Balekutika ku Nte no kusambilila Baibolo  nabo. Basangilwe ku kulongana pa Ng’anda ya Bufumu. Basangilwe fye na kwi bungano lya Nte ilikalamba. Kabili, ilyo baipwishe amepusho, bamwene ukuti baNte tabalepinkana mu myasukile. Lelo, baNte balelanda akanwa kamo pantu ukutontonkanya kwabo kwashimpilwe pali Baibolo.

BaNte balepeela ubushinino bwa mu Baibolo ubwa kuti icalo caba mu maka ya kwa Satana Kaseebanya, kateka wa calo, kabili caba ne mibele akwata. (Yohane 14:30; 2 Abena Korinti 4:4; Abena Efese 2:1-3; 1 Yohane 5:19) Balondolwele ukuti ifintu fyalepelenganya baBarbara fyalisobelwe mu Baibolo. (Daniele, ifipandwa 2, 7, na 8) Lesa alisobele fi pantu alikwata maka ya kumwena libela ku ntanshi nga afwaya ukucita ifyo. Ifyacitika fimo, ni Lesa e walengele ukuti ficitike. Fimbi afisuminishe fye ukucitika. BaNte balangishe baBarbara ukuti Baibolo isobela ifisuma ne fyabipa ifilecitika shino nshiku kabili ilondolola na umo fyalola. (Mateo 24:3-14) Babalangile amalayo Baibolo yalaya aya calo cipya umukaba ubulungami no kucula kukapwa.—2 Petro 3:13; Ukusokolola 21:3, 4.

Mu kuya kwa nshita, baBarbara batampile ukumfwikisha ukuti Yehova Lesa te ulenga ukucula kwa bantu, kabili tabacingilila ku kucula ukupitila mu kubapatikisha ukuumfwila amafunde yakwe ilyo bashilefwaya kumumfwila. (Amalango 30:19, 20) Lesa alipekanya ifyo ifingatwafwa ukwisaikala kuli pe na pe mu nsansa, lelo aletupeela ishuko lya kulanga nampo nga kuti twaikala mu kumfwana ne nshila shakwe ishalungama. (Ukusokolola 14:6, 7) BaBarbara bapampamine pa kusambilila ico Lesa afwaya no kwikala ukulingana ne fyo fine. Basangile no kutemwa pa kati ka Nte sha kwa Yehova ukutemwa uko Yesu atile kukeshibisha abakonshi bakwe aba cine.—Yohane 13:34, 35.

Na imwe bene kuti mwanonkelamo muli uku kupekanya kwaafwile baBabara.

Kwaliba Ico Twabela Pano

Nangu bantu bamoneka ukwikala bwino kuti bafwailisha amasuko ku mepusho yabapelenganya. Ku ca kumwenako, Matthew, umulumendo mu Britain, alefulukisha ukwishiba Lesa wa cine ne co twabelako. Bawishi bafwile ilyo Matthew ali ne myaka ya kufyalwa 17. Pa numa, Matthew apokele digiri mu fya nyimbo nyimbo pa yuniversiti. Lyene aishilemona bucafye bwa kutemwa ifyuma. Afumine ku mwabo no kuyaikala ku London, kabili kulya aileyobeka mu fya miti ikola, ukuya ku fikuulwa fya kwangalilako bushiku, ukupendula intanda, ukupupa imipashi, na mu buBuddha bwa ciZen na fimbi ifya mano ya buntunse—ku kufwailisha fye ico twabelako. Ukupelelwa kwamulengele ukulilila kuli Lesa pa kuti amwafwe ukusanga icine.

Pa numa ya nshiku shibili Matthew akumenenye umunankwe baleangala nankwe kale no kumulondolwela ubwafya akwete. Uyu mwaume alisambilileko ne Nte sha kwa Yehova. Ilyo Matthew bamulangile 2 Timote 3:1-5, alisungwike ifyo Baibolo yalungika ubulondoloshi pa fyaba icalo twaikalamo. Ilyo abelengele Ilyashi lya pa Lupili, lyamufikile pa mutima. (Mateo, ifipandwa 5-7) Pa kubala aleshimunuka pantu abelengele fimo pa Nte sha kwa Yehova ifishaweme, lelo kwi pele pele apingwilepo ukusangwa ku kulongana pa Ng’anda ya Bufumu iya mupepi.

Matthew ali-ipakishe ifyo aumfwile no kutendeka ukusambilila Baibolo na eluda wa pa cilonganino. Mu kwangufyanya fye aishibe ukuti ifyo alesambilila e fyo alefwailisha iyi nshita yonse, bwali bwasuko kwi pepo apepele mu kubangilila kuli Lesa. Alinonshiwe ilyo alekele ifibelesho fyalefulwisha Yehova. Ilyo alelundulula akatiina kalinga aka kuli Lesa, acincishiwe ukuwamya ubumi bwakwe pa kuti bumfwane ne co amafunde ya kwa Lesa yalanda. Matthew asambilile ukuti ubumi bwabe fi e bwaba no bupilibulo bwine bwine.—Lukala Milandu 12:13.

Tacalembeelwe limo ukuti Matthew nelyo bambi abashimbwilwe muli ci cipande bali no kusanga ubumi bwaba no buyo. Na lyo line, basambilile ukuti Yehova Lesa alikwata ubufwayo bwabamo icitemwishi ubusanshamo fye bonse abasalapo ukumumfwila no kubaka amafunde  yakwe. (Imilimo 10:34, 35) Muli ubo bufwayo mwaba ubumi bwa pe mu calo mushaba nkondo, umushaba kulwala ne nsala—umushaba ne mfwa ine. (Esaya 2:4; 25:6-8; 33:24; Yohane 3:16) Bushe ifi e fyo mufwaya? Nga e fyo, ninshi kuti mwasambilila na fimbi pa fya kusanga amakii ya ku bumi bwabamo ubuyo ukupitila mu kusangwa ku kulongana uko balanshanya pa fya mu Baibolo pa Ng’anda ya Bufumu iili yonse iya Nte sha kwa Yehova. Tulemulaalika ukusangwako.

[Icikope pe bula 7]

Pepeni kuli Lesa no mukoosha, mulelumbula ishina lyakwe

[Icikope pe bula 7]

Sambilileni Baibolo na basambilisha filya fine ifisangwa mu Baibolo

[Ifikope pe bula 7]

Sangweni ku kulongana pa Ng’anda ya Bufumu

[Abatusuminishe Ukubomfya Icikope pe bula 4]

Umulendo: Chad Ehlers/Index Stock Photography