“Mwe Shikulu, Tusambilisheni Ukupepa”

“Umo uwa basambi bakwe, atile kuli wene: ‘Mwe Shikulu, tusambilisheni ukupepa.’”—LUKA 11:1.

1. Mulandu nshi umo mu basambi ba kwa Yesu alombeele Yesu ukubasambilisha ukupepa?

INSHITA imo mu 32 C.E., umusambi wa kwa Yesu umo amumwene alepepa. Taumfwile ifyo Yesu alesosa kuli Wishi, pantu cimoneka kwati alepepela mu mutima. Nangu cibe fyo, ilyo Yesu apwishishe ukupepa, uyu musambi atile kuli wene: “Mwe Shikulu, tusambilisheni ukupepa.” (Luka 11:1) Cinshi calengele alombe fi? AbaYuda balepepa sana amapepo mu mikalile yabo na lintu baya ku kupepa. Mu Malembo ya ciHebere mwaba amapepo ayengi mu Amalumbo na mumbi. E ico ulya musambi talelomba ukuti bamusambilishe ifyo ashaishibe nelyo ifyo ashatalile acita. Ukwabula no kutwishika, alishibe amapepo ya munsaunte aya bashimapepo ba ciYuda. Lelo nomba alimwene Yesu alepepa, kabili afwile alimwene ukuti pali ubupusano bukalamba pa mapepo ya barabi aya kuitakisha na pa fyo Yesu alepepa.—Mateo 6:5-8.

2. (a) Cinshi cilanga ukuti Yesu talefwaya ukuti tulebwekeshapo ipepo lya we shifwe mu mashiwi yalya yene? (b) Mulandu nshi tufwaisha ukwishibila ifya kupepa?

² Imyeshi napamo 18 pa ntanshi ya ici, mu Lyashi lyakwe ilya pa Lupili, Yesu alangilile abasambi bakwe ifyo amapepo yabo yafwile ukuba. (Mateo 6:9-13) Napamo uyu musambi talipo ilya nshita, e ico Yesu cikuuku cikuuku abwekeshepo ifishinka fikalamba muli lilye pepo lya We Shifwe atemwa ipepo lya cilangililo. Icapulamo ca kuti tabwekeshepo amashiwi yamo yene. Ici cilelangilila ukuti talepepa ipepo lya kusungila ku mutwe ne lya kulabwekeshabwekeshapo. (Luka 11:1-4) Nga filya ulya musambi ushalumbulwa ishina alefwaya ukusambilishiwa ukupepa, na ifwe tufwaya ukusambilishiwa ukupepa pa kuti amapepo yesu yatupalamike kuli Yehova. Kanshi natubebeteshe ipepo lya we shifwe lyonse, nga fintu lyalembwa ku mutumwa Mateo. Mwaba ifintu 7 ifyalombwa, kabili fitatu fyakuma ku bufwayo bwa kwa Lesa e lyo fine filanda pa fintu tukabila mu mikalile ne fya ku mupashi. Muli cino cipande, twalalanda pa fintu fitatu ifyalombelwe intanshi.

Shifwe wa Kutemwa

3, 4. Bushe ukwita Yehova ati “Shifwe” calola mwi?

³ Pa kutendeka fye, Yesu alangile ukuti amapepo yesu yalingile ukulanga bucibusa bwa pa mutima na Yehova kabili ubwa mucinshi. Ilyo alelanda maka maka ku basambi bakwe abali mupepi nankwe ku mbali ya lupili, Yesu abebele ukwita Yehova ati “Shifwe wa mu muulu.” (Mateo 6:9) Ukulingana no wasoma umo, nampo nga Yesu alandile mu ciHebere icaishibikwe bwino ku bantu atemwa mu ciAramaiki, ishiwi abomfeshe ku kupilibula “Shifwe” lyapalana ne shiwi lya citemwishi umwana munono engabomfya ku kwita bawishi. Ukwita Yehova ati “Shifwe” kulangilila bucibusa busuma, ubwabamo no kucetekela.

 ⁴ Pa kusoso kuti “Shifwe,” tusumina no kuti twaba mu lupwa lukalamba ulwa baume na banakashi abaishiba ukuti Yehova e Kapeela wa Bumi. (Esaya 64:8; Imilimo 17:24, 28) Abena Kristu abafyalwa ku mupashi balapokelelwa ukuba “abana ba kwa Lesa,” kabili kuli wene kuti ‘babilikisha abati: “Abba, Tata!”’ (Abena Roma 8:14, 15) Imintapendwa ya bantu balisanguka abanabo ba cishinka. Aba balipeela imyeo yabo kuli Yehova no kulanga ukuipeela kwabo mu lubatisho lwa mu menshi. Ishi shonse “impaanga shimbi” na sho kuti shapalama kuli Yehova mwi shina lya kwa Yesu no Kumwita ati “Shifwe.” (Yohane 10:16; 14:6) Lyonse kuti twapepa kuli Shifwe wa ku muulu ku kumulumbanya, ukumutasha pa busuma bwakwe bonse kuli ifwe, no kumutuulila ifisendo fyesu, natucetekela no kucetekela ukuti akatusakamana.—Abena Filipi 4:6, 7; 1 Petro 5:6, 7.

Ukutemwa Ishina lya kwa Yehova

5. Kulomba nshi kwabalilapo mwi pepo lya cilangililo, kabili mulandu nshi kwalingila?

⁵ Ukulomba kwa kubalilapo kwalanda pa filingile ukubalilapo. Kutila: “Ishina lyenu lishishiwe.” (Mateo 6:9) Cine cine, ukushishiwa kwe shina lya kwa Yehova kulingile ukuba e cacindamisha kuli ifwe pantu twalimutemwa kabili twalipata ukumona umuseebanya onse uwabikwa pe shina lyakwe. Ukupondoka kwa kwa Satana no kusonga abantu ba kubalilapo ukukanaumfwila Yehova Lesa kwali konaula ishina Lyakwe pantu atwishike ifyo Lesa alebomfya bumulopwe bwakwe pa fibumbwa fyakwe. (Ukutendeka 3:1-6) Kabinge, ukutula ilya nshita, ishina lya kwa Yehova lyaliseebanishiwa ku micitile ya nsoni iya bantu baitunga ukumwimininako na ku fisambilisho fyabo.

6. Cinshi tushakacite nga tulapepela ukuti ishina lya kwa Yehova lishishiwe?

⁶ Ukupepela ukuti ishina lya kwa Yehova lishishiwe kulanga ulubali twabako mu fikansa fyabako pa lwa wakwata insambu sha kuteka ububumbo bonse. Kulanga ukuti tusuminisha ukuti Yehova e wakwata insambu sha kuteka ububumbo bonse. Yehova afwaya umuulu ne calo ukwikalwamo ne fibumbwa fya mucetekanya ifyaitemenwa ukunakila ku kuteka kwakwe ukwalungama pa mulandu wa kumutemwa no kutemwa ico ishina lyakwe lipilibula. (1 Imilandu 29:10-13; Amalumbo 8:1; 148:13) Ukutemwa twatemwa ishina lya kwa Yehova kukaleka twicita icingaleta umuseebanya pe shina lyakwe ilya mushilo. (Esekiele 36:20, 21; Abena Roma 2:21-24) Apo umutende wa mu kubumbwa konse no wa bekashi washintilila pa kushishiwa kwe shina lya kwa Yehova na pa kuitemenwa ukunakila kuli bumulopwe bwakwe, ukupepa ukuti “ishina lyenu lishishiwe” kulanga ukuti twalicetekela ukuti ubufwayo bwa kwa Yehova bukafishiwapo kabili akalumbanishiwa.—Esekiele 38:23.

Ubufumu Ubo Tupepela

7, 8. (a) Bushe Ubufumu Yesu atusambilishe ukupepela cinshi? (b) Cinshi tusambilila ulwa ubu Bufumu mwi buuku lya kwa Daniele ne lya Ukusokolola?

⁷ Ukulomba kwa cibili mwi pepo lya  cilangililo kwa kuti: “Ubufumu bwenu bwise.” (Mateo 6:10) Uku kulomba kwapalana sana no kubalilepo. Ku kushisha ishina lyakwe ilya mushilo, Yehova akabomfya Ubufumu bwa buMesia, e kutila ubuteko bwa ku muulu, muli ubo asonta Umwana wakwe, Yesu Kristu, ukube Mfumu. (Amalumbo 2:1-9) Ukusesema kwa kwa Daniele kulangisha Ubufumu bwa buMesia nge “libwe” ilyaputulwa ukufuma ku “lupili.” (Daniele 2:34-35, 43-45) Ulupili lwimininako bumulopwe bwa kwa Yehova pa bubumbo bonse, e ico ubu Bufumu ubwaimininwako ne libwe ni nshila ipya iyo bumulopwe bwa kwa Yehova bumonekelamo. Mu kusesema, ili libwe, “lyaisabo lupili lukalamba, no kwisusha pano isonde ponse,” ukulangilila ukuti Ubufumu bwa buMesia bukemininako bumulopwe bwa kwa Lesa ukuteka isonde lyonse.

⁸ Abakaba na Kristu mu Bufumu bwakwe bantu na bambi 144,000, “abashitilwe mu bantunse” ku kuteka nankwe nge shamfumu kabili bashimapepo. (Ukusokolola 5:9, 10; 14:1-4; 20:6) Daniele aita aba ukuti “bantu bashila ba Wapulamo,” abo pamo na Kristu nge Ntungulushi yabo, bapokelela “ubufumu no kuteka no bukalamba bwa mabufumu ya mwi samba lya muulu onse . . . Ubufumu bwabo bufumu bwa muyayaya, kabili fyalo fyonse fikabapyungila no kuumfwako.” (Daniele 7:13, 14, 18, 27) Ifi e fyaba ubuteko bwa ku muulu ubo Kristu asambilishe abakonshi bakwe ukupepela.

Mulandu Nshi Tucili Tupepela Ubufumu Ukwisa?

9. Mulandu nshi cilingile ukuti tulepepela Ubufumu bwa kwa Lesa ukwisa?

⁹ Mwi pepo lya we Shifwe, Kristu atusambilishe ukupepela ukwisa kwa Bufumu bwa kwa Lesa. Ukufikilishiwa kwa kusesema kwa mu Baibolo kulangilila ukuti Ubufumu bwa buMesia bwatendeke ukuteka mu muulu mu 1914. * Bushe cicili nacilinga ukulapepela bulya Bufumu ukuti “bwise”? Cine cine. Pantu mu kusesema kwa kwa Daniele, Ubufumu bwa buMesia, ubwaimininwako ne libwe, bulwisha amabuteko ya bupolitiki aya bantunse, ayaimininwako ne cimpashanya cikalamba. Ku ntanshi, ili libwe likatoba icimpashanya no kucishonaula ukuba ubungululu. Ukusesema kwa kwa Daniele kutila: “Ubufumu bwa buko tabwakashiilwe ku bantu bambi; bukashonaula no kupesha aya mabufumu yonse, kabili bukeminina umuyayaya.”—Daniele 2:44.

10. Mulandu nshi tufwaisha ukwisa kwa Bufumu bwa kwa Lesa?

¹⁰ Tulafwaisha ukumona uko Ubufumu bwa kwa Lesa bukemina ubwikashi bubifi ubwa kwa Satana pantu ici cikaba e kushishiwa kwe shina lya mushilo ilya kwa Yehova no kufumishiwapo kwa bonse abakaanya bumulopwe bwa kwa Lesa. Tupepa no mukoosha atuti: “Ubufumu bwenu bwise.” Kabili tulanda nge fyalandile umutumwa Yohane ati: “Ameni! Iseni, mwe Shikulu Yesu.” (Ukusokolola 22:20) Cine cine, shi Yesu nakese ku kushisha ishina lya kwa Yehova no kwebela bumulopwe Bwakwe,  pa kuti yakafishiwepo amashiwi ya kwa kemba wa malumbo aya kuti: “Ku kuleka beshibe ukuti imwe mweka, ishina lyenu Yehova, mwapulamo pano isonde ponse.”—Amalumbo 83:18.

“Ukufwaya Kwenu Kucitwe”

11, 12. (a) Ilyo tulepepa ukuti ukufwaya kwa kwa Lesa “kucitwe pano isonde nga mu muulu,” ninshi cinshi tulelomba? (b) Ni mwi mumbi calola ukupepa ukuti ukufwaya kwa kwa Yehova kucitwe?

¹¹ Yesu akonkenyepo ukusambilisha abasambi bakwe ukupepa ati: “Ukufwaya kwenu kucitwe pano isonde nga mu muulu.” (Mateo 6:10) Ububumbo bwaishileko ku mulandu wa kufwaya kwa kwa Yehova. Ifibumbwa fya ku muulu ifya maka fibilisha afiti: “Mwaliwamina, mwe Yehova, mwe Lesa wesu, ukupokelela ubukata no mucinshi na maka, pantu mwabumbile ifintu fyonse, kabili ni pa mulandu wa kufwaya kwenu fyabeleleko no kubumbwa.” (Ukusokolola 4:11) Yehova alikwatila “ifya mu muulu ne fya pano isonde” ubufwayo. (Abena Efese 1:8-10) Pa kupepa ukuti ukufwaya kwa kwa Lesa kucitwe, ninshi tulelomba Yehova ukucita ubufwayo bwakwe. Kabinge, nga tulecite fyo tulanga ukuti tufwaisha ukumona ukufwaya kwa bulesa ukucitwa mu bubumbo bonse.

¹² Pa kupepa ili pepo tulanga no kuitemenwa kwesu ukwa kwalula ubumi bwesu ukulingana no kufwaya kwa kwa Yehova. Yesu atile: “Ica kulya candi kucito kufwaya kwa wantumine no kupwisho mulimo wakwe.” (Yohane 4:34) Apo tuli Bena Kristu baipeela, na ifwe tulabekelwa mu kucita ukufwaya kwa kwa Lesa nga filya fyali Yesu. Ukutemwa twatemwa Yehova no Mwana wakwe kutulenga ‘twi-ikala ku kucita ifya lunkumbwa lwa bantunse, lelo ku kucita ukufwaya kwa kwa Lesa.’ (1 Petro 4:1, 2; 2 Abena Korinti 5:14, 15) Tuleesha na maka ukukanacite fyo twaishiba ukuti tafyalingana no kufwaya kwa kwa Yehova. (1 Abena Tesalonika 4:3-5) Nga tulelubulako inshita ya kubelenga Baibolo ne sambalilo lya pa lwesu, “[tulakutuluka] icabo kufwaya kwa kwa Yehova,” icisanshamo ukushimikila sana “imbila nsuma iyi ya bufumu.”—Abena Efese 5:15-17; Mateo 24:14.

Ukufwaya kwa kwa Yehova mu Muulu

13. Bushe ukufwaya kwa kwa Lesa kwalecitwa shani pa nshita yalepa ilyo Satana talapondoka?

¹³ Ukufwaya kwa kwa Yehova kwalecitwa mu muulu pa nshita yalepa ilyo umo pa bana bakwe aba ku mupashi talapondoka no kuba Satana. Ibuuku lya Amapinda lilondolola Umwana wa kwa Lesa ibeli nga mano ayalondololwa ngo muntu. Lilangilila ukuti pa mintapendwa ne mintapendwa ya myaka, Umwana wa kwa Lesa uwafyalwa eka aali ‘[uwatemwikwa, NW] wakwe ubushiku no bushiku,’ uwaitemenwa ukucita ukufwaya kwa kwa Wishi. Mu kupita kwa nshita, aishileba “cibinda wa milimo” (NW) uwa kwa Yehova mu kubomba ifintu fyonse “mu myulu na pano isonde, ifimoneka ne fishimoneka.” (Amapinda 8:22-31; Abena Kolose 1:15-17) Yehova abomfeshe Yesu nga Cebo, nelyo Uwa Kumulandilako.—Yohane 1:1-3.

14. Cinshi twingasambilila ku Amalumbo 103 pa fyo bamalaika bafishapo ukufwaya kwa kwa Yehova mu muulu?

¹⁴ Kemba wa malumbo asoso kuti bumulopwe bwa kwa Yehova bwalipulamo pali fyonse ifyo abumba no kuti imyanda mishila ya bamalaika balakutika ku fyo asosa na ku mafunde yakwe. Tubelenga atuti: “Yehova napampamike cipuna cakwe mu muulu, no bufumu bwakwe buteka bonse. Cindikeni Yehova, mwe bamalaika bakwe, mwe mpalume sha maka ishicite cebo cakwe, ukuumfwe shiwi lya cebo cakwe. Cindikeni Yehova, mwe milalo yakwe yonse; mwe bakapyunga bakwe abacite co afwaya. Cindikeni Yehova, mwe milimo yakwe yonse; mu ncende shonse sha bufumu bwakwe.”—Amalumbo 103:19-22.

15. Bushe ilyo Yesu apokelele amaka ya Bufumu, cali shani ku kufwaya kwa kwa Lesa mu muulu?

¹⁵ Pa numa Satana apondweke, aacili aleya mu mansa sha mu muulu, nga fintu calangililwa mwi buuku lya kwa Yobo. (Yobo 1:6-12; 2:1-7) Lelo, ibuuku lya Ukusokolola lyaseseme  ukuti inshita yali no kwisa ilyo Satana ne fibanda fyakwe bali no kutamfiwa mu muulu. Ifishinka filangilila ukuti iyo nshita yaishile pa numa Yesu Kristu apokelele amaka ya Bufumu mu 1914. Ukutule lyo, balya bacipondoka tabaali no kulafika mu mansa sha mu muulu kabili iyo. Balishinshibikwa ku bwina mupalamano bwe sonde. (Ukusokolola 12:7-12) Mu muulu nomba tamwaba nangu umo uucincintila bumulopwe bwa kwa Yehova, mumfwika fye amashiwi ayalumbanya “Umwana wa mpaanga,” Kristu Yesu, no kulumbanya Yehova mu kuicefya. (Ukusokolola 4:9-11) Cine cine, ukufwaya kwa kwa Yehova kulecitwa mu muulu.

Ukufwaya kwa kwa Yehova kwi Sonde

16. Bushe ipepo lya cilangililo lisuusha shani ifyo Kristendomu afunda pa lwe subilo lya bantunse?

¹⁶ Amacalici ya mu Kristendomu tayasanshamo isonde mu bufwayo bwa kwa Lesa. Batila abantu basuma bonse baya ku muulu. Lelo Yesu atusambilishe ukupepa ati: “Ubufumu bwenu bwise. Ukufwaya kwenu kucitwe pano isonde nga mu muulu.” (Mateo 6:10) Bushe cumi kuti twatila ukufwaya kwa kwa Yehova kulecitwa leelo pe sonde apafula ulukaakala, ulufyengo, ukulwala, ne mfwa? Nakalya! Kanshi tulingile ukupepa no mukoosha ukuti ukufwaya kwa kwa Lesa kukacitwe pano isonde, ukulingana no bulayo bwalembelwe no mutumwa Petro ubwa kuti: “Lelo kuli imyulu ipya [Ubufumu bwa buMesia ukutekwa na Kristu] ne sonde lipya [abantunse abalungami] ifyo tulelolela umwabela ubulayo bwakwe, na muli fyene e mukekala ubulungami.”—2 Petro 3:13.

17. Bufwayo nshi ubwa kwa Yehova kwi sonde?

¹⁷ Yehova alikwete ubufwayo abumbiile isonde. Apuutilemo kasesema Esaya ukulemba ati: “E fyo asosa Yehova, Kalenga wa myulu, wene ni Lesa uwabumbile icalo no kucicita, wene e wacipampamike, tacilengele cimfulumfulu [ukwabula ubufwayo, NW], acibumbile ku kwikalwamo.” (Esaya 45:18) Lesa abikile abantunse ba kubalilapo babili mwi bala lya paradaise, no kubeba ati: “Fyaleni, fuleni, kumaneni pe sonde no kupanasha.” (Ukutendeka 1:27, 28; 2:15) Ukwabula no kutwishika, Kabumba alefwaya isonde ukwikalwamo no mushobo wapwililika uwa bantunse abalungami abaitemenwa ukunakila kuli bumulopwe bwa kwa Yehova no kwikala pe na pe muli Paradaise walaile Kristu.—Amalumbo 37:11, 29; Luka 23:43.

18, 19. (a) Cinshi cifwile ukucitwa ilyo ukufwaya kwa kwa Lesa kushilacitwa konse pe sonde? (b) Finshi fimbi mwi pepo lya kwa Yesu ilya cilangililo ifyo tuli no kulandapo mu cipande cikonkelepo?

¹⁸ Ukufwaya kwa kwa Yehova kwi sonde takwakatale akufishiwapo ilyo mwi sonde mucili abaume na banakashi abasuula bumulopwe bwakwe. Lesa akabomfya ibungwe lya maka ilya ku mupashi ukutungululwa na Kristu, ku “konaula abaleonaula isonde.” Ubwikashi bwa kwa Satana bonse, no kupepa kwa bufi, amapolitiki yabipa, amakwebo ya bufunushi kabili aya bufumfuntungu, na bashilika ba boni, fikafumishiwapo umuyayaya. (Ukusokolola 11:18; 18:21; 19:1, 2, 11-18) Bumulopwe bwa kwa Yehova bukebelwa ne shina lyakwe likashishiwa. Ifi fyonse e fyo tupepela ilyo tutila: “Shifwe wa mu muulu, ishina lyenu lishishiwe. Ubufumu bwenu bwise. Ukufwaya kwenu kucitwe pano isonde nga mu muulu.”—Mateo 6:9, 10.

¹⁹ Lelo, mwi pepo lya cilangililo, Yesu alangile no kuti kuti twapepela na pa fya pa lwesu. Ifi fintu e fyo tuli no kulandapo mu cipande cikonkelepo.

[Futunoti]

Ukupitulukamo

• Mulandu nshi calingila ukuti tuleita Yehova ati “Shifwe”?

• Mulandu nshi cacindamina sana ukupepela ukushishiwa kwe shina lya kwa Yehova?

• Mulandu nshi tupepela ukuti Ubufumu bwa kwa Lesa bukese?

• Cinshi tulomba ilyo tulepepa ati ukufwaya kwa kwa Lesa kucitwe pano isonde nga mu muulu?

[Amepusho]

[Icikope pe bula 9]

Amapepo ya kwa Yesu yalipusaninine na mapepo ya kuitakisha aya baFarise

[Icikope pe bula 10]

Abena Kristu bapepela Ubufumu bwa kwa Lesa ukwisa, ishina lyakwe ukushishiwa, no kufwaya kwakwe ukucitwa