‘Mulelanda Icebo ca kwa Lesa no Kushipa’

“Baiswilemo umupashi wa mushilo kabili balelanda icebo ca kwa Lesa no kushipa.”—IMIL. 4:31.

1, 2. Mulandu nshi tufwile ukulaesesha na maka ukulabomba bwino umulimo wa kushimikila?

ILYO kwashele inshiku shitatu ukuti Yesu afwe, aebele abasambi bakwe ukuti: “Imbila nsuma iyi iya bufumu ikabilwa ku bantu bonse aba pe sonde ku kuba ubunte ku nko shonse; e lyo impela ikesa.” Ilyo talaya ku muulu pa numa ya kubuuka, Yesu aebele abasambi bakwe ukuti ‘balelenga aba nko shonse ukuba abasambi, no kulabasambilisha ukulakonka fyonse ifyo abebele.’ Alibalaile no kuti akalaba nabo “inshiku shonse mpaka na ku mpela ya calo.”—Mat. 24:14; 26:1, 2; 28:19, 20.

² Ifwe fwe Nte sha kwa Yehova, tulabombako umulimo uwatendeke ilyo Yesu ali pano pe sonde. Takwaba umulimo wacindama nga umulimo wa kushimikila pa Bufumu no kupanga abasambi, uukalenga abantu bakesepusuka. Kanshi calicindama sana ukulabomba bwino uyu mulimo! Muli cino cipande, twalamona ifyo umupashi wa mushilo utwafwa ukulanda no kushipa ilyo tuleshimikila. Ifipande fibili ifikonkelepo filelanda pa fyo umupashi wa kwa Yehova wingalenga tulesambilisha bwino no kuba no mute mu kushimikila.

Ukushipa Kulafwaikwa

3. Mulandu nshi tulingile ukubela abashipa pa kubomba umulimo wa kushimikila pa Bufumu?

³ Lesa alitucindika icine cine pa kutupeela umulimo wa kushimikila pa Bufumu. Lelo, limo tacanguka ukubomba uyu mulimo. Nangu ca kuti abantu bamo balasumina ukukutika ku mbila nsuma iya Bufumu bwa kwa Lesa, abengi baba kwati ni balya abaliko mu nshiku sha kwa Noa. Yesu alandile ukuti, “tabapooseleko amano nakalya mpaka ilyeshi lyaisa no kubasenda bonse.” (Mat. 24:38, 39) Kabili kwaba na batupumya nelyo ukutukaanya. (2 Pet. 3:3) Abengalatukaanya kuti baba balashi, na bo  tusambilila nabo ku sukulu nelyo abo tubomba nabo, e lyo fye na balupwa. Kabili kwaliba amafya na yambi ayengalenga cayafya ukulashimikila, pamo nga ukuba ne nsoni no kutiina ukuti abo ndeshimikila balakaana. Fingi ifingalenga ukuti citwafye ukulanda “ukwabula umwenso” no kulanda icebo ca kwa Lesa no “kushipa.” (Efes. 6:19, 20) Pa kuti tutwalilile ukulashimikila icebo ca kwa Lesa tufwile ukuba abashipa. Cinshi cingatwafwa ukuba abashipa?

4. (a) Bushe ishiwi lya ciGriki ilyo bapilibula ati “ukushipa,” lyalola mwi? (b) Cinshi calengele umutumwa Paulo ukushipa pa kulanda ku bena Tesalonika?

⁴ Ishiwi lya ciGriki ilyo bapilibula “ukushipa” lipilibula “ukulandikisha, ukukanapita mu mbali, ukulandilapo.” Nga kukonka ili shiwi, uwashipa ninshi “alikosa, ali-icetekela, . . . te ca mwenso.” Ukuba uwashipa te kwebelapo umuntu nelyo ukuba no musaalula. (Kol. 4:6) Ca cine ukuti tulingile ukuba abashipa, lelo tufwile ukuba aba mutende kuli bonse. (Rom. 12:18) Na kabili, ilyo tuleshimikila imbila nsuma ya Bufumu bwa kwa Lesa, tulingile ukuba abashipa lelo pa nshita imo ine tufwile ukucenjela pa kuti imilandile yesu taikalifye abo tuleshimikilako. E co kanshi pa kuba abashipa tulingile ukukwata imibele na imbi, na pa kukwata iyo mibele tufwile ukubombesha. Te kushintilila pa maka nelyo amano yesu ukwingalenga twashipa muli uyu musango. Ilyo umutumwa Paulo na banankwe ‘babasaalwile mu Filipi,’ cinshi calengele ukuti babe ‘abashipa’ pa kulanda ku bena Tesalonika? Paulo atile, ‘Lesa e wa bakoseshe.’ (Belengeni 1 Abena Tesalonika 2:2.) Na ifwe Yehova Lesa kuti atwafwa ukukanaba no mwenso no kuba abashipa.

5. Bushe Yehova ayafwile shani Petro, Yohane, na basambi bambi ukuba abashipa?

⁵ Ilyo umutumwa Petro na Yohane babasokele ku “ntungulushi [sha bantu] na bakalamba na bakalemba,” basosele ukuti: “Pinguleni mwe bene, nga nacilungama mu menso ya kwa Lesa ukumfwa kuli imwe atemwa ukumfwa kuli Lesa. Lelo ifwe, te kuti tuleke ukulanda ifyo twamwene ne fyo twaumfwile.” Mu nshita ya kupepa kuli Lesa ukuti alenge baleke ukubacusha, bena na Bena Kristu banabo bapepele ukuti: “Mwe Yehova, lolekesheni pa fintiinya fyabo, no kusuminisha abasha benu ukuti balelanda icebo cenu no kushipa konse.” (Imil. 4:5, 19, 20, 29) Bushe Yehova acitilepo shani ilyo bapepele? (Belengeni Imilimo 4:31.) Yehova alibapeele umupashi wakwe uwalengele ukuti bashipe. Na ifwe bene umupashi wa kwa Lesa kuti walenga twashipa. Nomba, kuti twapokelela shani umupashi wa kwa Lesa pa kuti uletutungulula ilyo tuleshimikila?

Ifyo Twingaba Abashipa

6, 7. Cinshi ica-anguka fye ico twingacita nga tulefwaya ukuti Lesa atupeele umupashi wa mushilo? Landeni ifya kumwenako.

⁶ Nga tulefwaya Lesa atupeele umupashi wa mushilo, ica-anguka fye ico twingacita kumulomba. Yesu aebele abalekutika kuli ena ati: “Imwe nga mwalishiba ukupeela abana benu ifya bupe ifisuma nangu ca kutila muli babifi, ninshi Shinwe wa mu muulu ena akacishapo ukupeela umupashi wa mushilo ku bamulomba!” (Luka 11:13) E ico tufwile ukulalomba umupashi wa mushilo lyonse. Nga twamona ukuti tuleumfwa umwenso ukushimikila mu misebo, mu bunte wa mu lyashi, nelyo mu fifulo fya makwebo, tufwile ukulomba umupashi wa mushilo kuli Yehova no kumulomba ukutwafwa ukuba abashipa.—1 Tes. 5:17.

⁷ E fyacitile umwanakashi umo Umwina Kristu uwe shina lya Rosa. * Bushiku bumo ninshi Rosa ali ku ncito, kafundisha umo uo abomba nankwe alebelenga lipoti iya kwi sukulu limbi iyalelanda pa fyo bacusha abana be sukulu. Ulya kafundisha alyumfwile ububi pa fyo abelengele muli ilya lipoti ica kuti ali-ilishenye ukutila, “Ni kwi icalo cilelola?” Rosa tasuulileko fye ku fyo umunankwe ailishenye lelo alimushimikile. Cinshi acitile pa kuti ashipe no kushimikila ulya muntu? Rosa atila, “Nalipepele kuli Yehova no kulomba umupashi wakwe ukuti ungafwe.” Alishimikile ulya mwanakashi bwino ica kuti balipangene ukutwalilila ukulanshanya pa nshita na imbi. Moneni ica kumwenako na cimbi ica  kwa Milane, umukashana uuli ne myaka 5, uwikala mu musumba wa New York. Milane atila: “Ilyo nshilaya ku sukulu, ine na bamayo tulapepa kuli Yehova.” Cinshi ico bapepelapo? Bapepela ukuti Milane aleshipa no kulanda pali Lesa wakwe! Banyina wa kwa Milane batile: “Ukulapepa lyonse kwalenga Milane ukulaba uwashipa ukulondolwelako bambi pa fyo aishiba pa nshiku sha kufyalwa na pa maholide e lyo no mulandu ashisefeshako ilyo abanankwe balesefya.” Bushe ifi fya kumwenako tafilelanga ukuti nga tulefwaya ukuba abashipa tulingile ukupepa?

8. Cinshi twingasambilila kuli kasesema Yeremia pa fyo twingaba abashipa?

⁸ Tontonkanyeni na pa calengele kasesema Yeremia ukuba uwashipa. Ilyo Yehova amusalile ukuba kasesema ku nko, Yeremia atile: “Moneni ine nshaishiba ukulanda, pantu ndi mwaice.” (Yer. 1:4-6) Lelo mu kupita kwa nshita, Yeremia aishileba no mupampamina kabili alelanda na maka ilyo aleshimikila ica kuti abengi batendeke ukumumona ngo muntu uwalelanda fye pa fyabipa ifyali no kucitika. (Yer. 38:4) Abilile mu kushipa pa lwa bupingushi bwa kwa Yehova ukucila pa myaka 65. Alishibikwe mu Israele monse ukuti taali na mwenso lelo aali uwashipa pa kushimikila. E ico pa numa ya myaka ukucila pali 600, ilyo abantu bamwene ukushipa kwa kwa Yesu pa kulanda, bamo baleti ni Yeremia abuukile. (Mat. 16:13, 14) Cinshi calengele kasesema Yeremia ashipe, ilyo pa kubala alikeene ukubomba? Umwine atile: “Mu mutima wandi [icebo ca kwa Lesa cali] kwati mulilo uulepya, uwacilikilwa mu mafupa yandi; kabili nalinakile ukucisunga mu nda.” (Yer. 20:9) Icebo ca kwa Yehova e cakoseshe Yeremia no kulenga aleshimikila.

9. Mulandu nshi icebo ca kwa Lesa cingatukosesha nga filya cakoseshe Yeremia?

⁹ Muli kalata umutumwa Paulo alembeele abaHebere, atile: “Icebo ca kwa Lesa ca mweo kabili ca maka kabili calitwa ukucila ulupanga ulwatwila kubili kubili kabili cilapulinkanya ica kuti calekanya ifyo umuntu aba ne fyaba mu mutima wakwe, cilekanya na pasuntikanina amafupa no bufyompo, kabili cileshiba amatontonkanyo na mapange ya mutima.” (Heb. 4:12) Ubukombe, nelyo icebo ca kwa Lesa kuti catukosha nga filya fine cakoseshe Yeremia. Muleibukisha ukuti nangu ca kuti Lesa abomfeshe abantu ukulemba Baibolo, muli ici citabo tamwalembwa amano ya buntunse, pantu amashiwi yabamo yafuma kuli Lesa. Pali 2 Petro 1:21, tubelengapo ukuti: “Bakasesema tabaitendekele fye abene ukulanda amashiwi ya kusesema, lelo umupashi wa mushilo e walengele ukuti balande ayo mashiwi ayafumine kuli Lesa.” Nga ca kutila tulekwata inshita ya kuisambilisha Baibolo bwino bwino, tukalatontonkanya sana pa bukombe ubo Lesa atupeela ukupitila mu mupashi wa mushilo. (Belengeni 1 Abena Korinti 2:10.) Ubo bukombe kuti bwaba “kwati mulilo uulepya” mu mitima yesu ica kuti twalafwaya fye ukwebako bambi.

10, 11. (a) Bushe tufwile ukulaisambilisha shani nga tulefwaya ukuba abashipa pa kulanda? (b) Landeni nangu fye icintu cimo ico mulefwaya ukucita pa kuti muleisambilisha bwino.

 ¹⁰ Pa kuti ukusambilila Baibolo pa lwesu kutwafwe sana, tufwile ukuisambilila ica kuti ubukombe bwabamo bwafika pa mitima yesu, no kwalula ubuntu bwesu. Ku ca kumwenako fye, kasesema Esekiele bamupeele icimonwa umo bamwebele ukulya ibuuku ilyapombwa umwali ubukombe bwa maka ubo ali no kuyalanda ku bantu abashaleumfwa. Esekiele alingile ukumfwikisha bwino ubukombe pa kuti bwamufika pa mutima. Ici cali no kumwafwa ukutemwa umulimo wa kubila ubukombe, no kulenga ubukombe buleumfwika bwino kwati buci.—Belengeni Esekiele 2:8–3:4, 7-9.

¹¹ Na ifwe tuleikala mu nshita nga ilya Esekiele aikelemo. Muno nshiku, abantu abengi tabafwaya ukumfwa ifyo Baibolo ilanda. Nga tulefwaya ukutwalilila ukulashimikila icebo ca kwa Lesa, tufwile ukulabelenga Amalembo no kuyomfwikisha e lyo no kuyacetekela. Tufwile ukulabelenga Amalembo cila bushiku, te kucilaukila. Tufwile ukuba nga kemba wa malumbo uwatile: “Lekeni amashiwi ya mu kanwa kandi ne fyo umutima wandi utontonkanyapo fimusekeshe, mwe Yehova, Icilibwe candi icasansuka kabili Umulubushi wandi.” (Amalu. 19:14) Ala calicindama ukulatontonkanya pa fyo tulebelenga pa kuti icine icaba mu Baibolo cifike pa mitima yesu! Ca cine, tufwile ukulaisambilisha bwino. *

12. Mulandu nshi ukulongana kwa Bwina Kristu kutwafwila ukutungululwa no mupashi wa mushilo?

¹² Cimbi ico twingacita pa kuti tulenonkelemo mu mupashi wa mushilo uwa kwa Yehova ‘kulatontonkanya pa banensu ku kucincishanya ku kutemwa kabili ku kubomba imilimo iisuma, no kukanapuswa ku kulongana.’ (Heb. 10:24, 25) Ukulaesha na maka ukulasangwa lyonse ku kulongana kwa Bwina Kristu, ukulakutikisha, e lyo no kulacita ifyo tulesambilila kuti kwalenga twalatungululwa no mupashi wa kwa Lesa. Na kuba, umupashi wa kwa Yehova e utungulula ifilonganino.—Belengeni Ukusokolola 3:6.

Ubusuma Bwaba mu Kuba Abashipa

13. Cinshi twingasambilila ku fyo Abena Kristu ba kubalilapo babombele umulimo wa kushimikila?

¹³ Umupashi wa mushilo wa maka nga nshi, kabili kuti walenga abantunse baba na maka ya kucita ukufwaya kwa kwa Yehova. Abena Kristu ba kubalilapo balebombesha mu mulimo wa kushimikila pa mulandu wa kutungululwa no mupashi wa mushilo. Balishimikile imbila nsuma “ku cibumbwa conse ica mwi samba lya muulu.” (Kol. 1:23) Apo abasambi abengi baali “abashasambilila kabili abantu yaweyawe,” tatutwishika ukuti umupashi wa mushilo e walengele  balebombesha mu mulimo wa kushimikila.—Imil. 4:13.

14. Cinshi cifwaikwa pa kuti ‘umupashi utulenge ukucincila’?

¹⁴ Nga ca kutila tuletungululwa no mupashi kuti twaba abashipa pa kubomba umulimo wa kushimikila. Nga tulepepela umupashi lyonse, ukuba aba mukoosha mu kuisambilisha Baibolo, ukutontonkanya pa fyo tubelenga no kupepelapo, e lyo no kulasangwa lyonse mu kulongana kuti kwalenga ‘imitima yesu ukubilima.’ (Rom. 12:11) Baibolo yalilanda pa ‘muYuda umo ishina lyakwe Apolo, umwina Alekesandria, uwacenjele ukulanda, uwafikile mu Efese.’ Itila: “Umupashi wamulengele ukucincila, alelanda no kusambilisha bwino bwino ifya kwa Yesu.” (Imil. 18:24, 25) Umupashi nga walenga ‘imitima yesu ukubilima,’ kuti twaba abashipa sana ilyo tuleshimikila ku ng’anda ne ng’anda e lyo na lintu tuleshimikila mu lyashi fye.—Rom. 12:11, Baibolo ya Cibemba iya mu 1956.

15. Busuma nshi bwaba mu kuba abashipa sana pa kulanda?

¹⁵ Mu kuba abashipa sana ilyo tuleshimikila mulafuma ifisuma. Kuti twatemwa sana ukushimikila pantu ninshi natwishiba bwino bwino ifyo uyu mulimo wacindama no busuma bwabamo. E lyo kuti twaba abacincila nga nshi pantu ukushimikila kukalatuletela sana insansa. Cimbi icikalenga tukabe abacincila kwishiba ukuti umulimo wa kushimikila ulingile ukubombwa bwangu bwangu.

16. Finshi twingacita nga twamona ukuti tatuli abacincila mu kushimikila nga filya twali kale?

¹⁶ Bushe kuti twacita shani nga twamona ukuti tatuli abacincila nga filya twali kale? Lyena kuti caba bwino ukuibebeta mu bufumacumi. Paulo atile: “Muleyesha mwe bene mumone nga muli mu citetekelo, muleilinga mwe bene.” (2 Kor. 13:5) Yipusheni mwe bene ukuti: ‘Bushe ncili uwacincila? Bushe ndalomba kuli Yehova ukuti ampeele umupashi wakwe? Bushe amapepo yandi yalalanga ukuti nacetekela ukutila e wingangafwa ukucita ukufwaya kwakwe? Bushe nga ndepepa ndamutasha pa mulimo wa kushimikila uo atupeela? Bushe isambililo lya pa lwandi lyaba shani? Bushe inshita nkwata iya kutontonkanya pa fyo mbelenga no kumfwa ikalamba nelyo iyo? Bushe ndasukapo pa kulongana kwa cilonganino?’ Ukulatontonkanya pa mepusho ya musango yu kuti kwalenga mwaishiba umo mushilecita bwino no kubombelapo.

Lekeni Umupashi wa kwa Lesa Umukoshe

17, 18. (a) Bushe umulimo wa kushimikila ubombelwe ukufika pi pali lelo? (b) Cinshi cingalenga tulelanda “ukwabula umwenso nangu panono” ilyo tuleshimikila imbila nsuma pa Bufumu bwa kwa Lesa?

¹⁷ Pa numa ya kubuuka Yesu aebele abasambi bakwe ukuti: “Mukapokelela amaka ilyo umupashi wa mushilo ukesa pali imwe, kabili mukaba inte shandi mu Yerusalemu na mu Yudea monse na mu Samaria, na ku mpela ya pano isonde.” (Imil. 1:8) Umulimo uwatendeke pali ilya nshita, muno nshiku naubombwa sana. Inte sha kwa Yehova ukucila pa mamilioni 7 baleshimikila ubukombe bwa Bufumu mu fyalo ukucila pali 230, kabili balebomba ama-awala ukucila pa mabilioni 1.5 cila mwaka mu mulimo wa kushimikila. Ala cilawama sana ukuba abacincila mu mulimo uushakatale aubako na kabili!

¹⁸ Nga filya fine cali mu nshita ya batumwa, na muno nshiku umupashi wa kwa Lesa e uletungulula umulimo mwi sonde lyonse. Nga tuletungululwa no mupashi wa mushilo, tukalalanda “ukwabula umwenso nangu panono” ilyo tuleshimikila. (Imil. 28:31) E co kanshi, natuleke umupashi ukulatutungulula ilyo tulebila imbila nsuma pa Bufumu bwa kwa Lesa!

[Amafutunoti]

Finshi Mwasambilila?

• Mulandu nshi tulingile ukubela abashipa ilyo tulelanda icebo ca kwa Lesa?

• Cinshi calengele abasambi ba kubalilapo ukuba abashipa pa kulanda?

• Cinshi cingalenga tube abashipa?

• Bushe ukuba abashipa kutunonsha shani?

[Amepusho]

[Icikope pe bula 7]

Bushe abafyashi kuti bayafwa shani abana babo ukuba abashipa?

[Ifikope pe bula 8]

Ukupepa ipepo ilipi kuti kwamwafwa ukushipa ilyo muleshimikila