“Umupashi Ufwailisha . . . mu Fyashika Ifya kwa Lesa”
“Umupashi Ufwailisha . . . mu Fyashika Ifya kwa Lesa”
“Umupashi ufwailisha muli fyonse, na mu fyashika ifya kwa Lesa.”—1 KOR. 2:10.
1. Mulimo nshi umupashi wa mushilo ubomba uo Paulo alandilepo pali 1 Abena Korinti 2:10, kabili mepusho nshi twingepusha?
ALA tulatasha nga nshi pa fyo umupashi wa mushilo uwa kwa Yehova ubomba! Amalembo yatila umupashi ni kaafwa, bupe, ulashimika ubunte, kabili ulatupapaatilako. (Yoh. 14:16; Imil. 2:38; Rom. 8:16, 26, 27) Umutumwa Paulo alandile pa mulimo na umbi uwacindama uo umupashi wa mushilo ubomba. Atile: “Umupashi ufwailisha muli fyonse, na mu fyashika ifya kwa Lesa.” (1 Kor. 2:10) Kanshi Yehova alabomfya umupashi wa mushilo ku kusokolola icine cakwe icashika. Akubula ubwafwilisho bwa mupashi, nga tatwaumfwikisha ubufwayo bwa kwa Yehova nangu panono. (Belengeni 1 Abena Korinti 2:9-12.) Na lyo line, ici kuti caleta amepusho pamo nga ya: Bushe “umupashi ufwailisha” shani mu “fyashika ifya kwa Lesa”? Mu nshita sha batumwa, kupitila muli bani Yehova alesokolwela ifi fintu? Inga lelo, bushe umupashi ufwailisha shani mu fyashika kabili ufwailisha ukupitila muli bani?
2. Milimo nshi ibili iyo umupashi wali no kubomba?
2 Yesu alandilepo imilimo ibili iyo umupashi wali no kubomba. Ilyo fye talafwa, aebele abatumwa bakwe ati: “Kaafwa, umupashi wa mushilo, uo Tata akatumina mwi shina lyandi, akamusambilisha fyonse no kumwibukisha fyonse ifyo namwebele.” (Yoh. 14:26) Kanshi umupashi wa mushilo wali no kuba kasambilisha kabili uwa kubafwa ukwibukisha. Wali no kuba kasambilisha pa kula-afwa Abena Kristu ukumfwikisha ifintu ifyo bashaumfwikishe kale. E lyo wali no kulabebukishako ifyo basambilishiwe ne fyo bengafikonka bwino.
Mu Nshita sha Batumwa
3. Mashiwi nshi Yesu alandile ayalangilila ukuti “ifyashika ifya kwa Lesa” fyali no kulasokololwa panono panono?
3 Yesu umwine wine asambilishe abasambi ifintu fya cine ifingi ifyo bashatalile abomfwapo. Lelo, kwali na fimbi ifingi ifyo bali tabalaishiba. Yesu aebele abatumwa bakwe ati: “Ncili ne fingi ifya kumweba, lelo te kuti mufyumfwe pali nomba. Lelo ilyo kaafwa akesa, umupashi wa cine, akamutungulula mu cine conse.” (Yoh. 16:12, 13) Pa kulanda ifyo, Yesu alelangilila ukuti umupashi wa mushilo wali no kulasokolola ifyashika ifya kwa Lesa panono panono.
4. Pa bushiku bwa Pentekoste mu 33 C.E., umupashi wa mushilo wali shani kasambilisha kabili uwa kwafwa ukwibukisha?
4 Pa bushiku bwa Pentekoste mu 33 C.E., “umupashi wa cine” walishile ilyo wapongolwelwe pa Bena Kristu 120 abalongene mu Yerusalemu. Abantu balyumfwile no kumona ubushininkisho bwa kuti umupashi walishile. (Imil. 1:4, 5, 15; 2:1-4) Abasambi balandile mu ndimi shapusanapusana pa “fikalamba ifya kwa Lesa.” (Imil. 2:5-11) Yali ni nshita ya kusokolola icintu icipya. Kasesema Yoele alisobele ulwa uku kupongololwa kwa mupashi wa mushilo. (Yoele 2:28-32) Abantu balemona uko uku kusesema kwalefikilishiwa mu nshila iyo bashale-enekela, kabili umutumwa Petro e walondolwele icalecitika. (Belengeni Imilimo 2:14-18.) Umupashi wa mushilo wali kasambilisha pali iyi nshita pantu walengele Petro ukwiluka ukuti icalecitikila abasambi cali kufikilishiwa kwa kusesema kwa kale. Na kabili umupashi wa-afwile Petro ukwibukisha, pantu tayambwile fye ifyalandile Yoele, lelo ayambwile na malumbo ya kwa Davidi yabili. (Amalu. 16:8-11; 110:1; Imil. 2:25-28, 34, 35) Ifyo abalongene baumfwile no kumona fyali fintu fyashika icine cine ifya kwa Lesa.
5, 6. (a) Pa numa ya Pentekoste mu 33 C.E., mepusho nshi ayakakala nga nshi pa lwa cipangano cipya ayalingile ukwasukwa? (b) Ni bani baletampa ukulanda pali iyi milandu pa kuti ipikululwe, kabili caleba shani pa kuti bapingule ifya kucita?
5 Mu nshita sha batumwa, kwali ifintu ifingi ifyo Abena Kristu balekabila ukumfwikisha. Ku ca kumwenako, tabaishibe bwino bwino ifyo ifintu fyali no kuba ilyo kwaishile icipangano cipya pa bushiku bwa Pentekoste. Bushe icipangano cipya cali fye ca baYuda na bantu bambi abasangwike abaYuda? Bushe Abena fyalo nabo kuti baba mu cipangano cipya no kusubwa no mupashi wa mushilo? (Imil. 10:45) Bushe Abena fyalo balingile ukusembululwa no kulakonka Amafunde ya kwa Mose? (Imil. 15:1, 5) Aya yali mepusho ayakakala nga nshi. Umupashi wa kwa Yehova walefwaikwa pa kuti ufwailishe muli ifi fintu ifyashika. Lelo, ni muli bani wali no kubombela?
6 Aba mwi bumba litungulula e baletampa ukulanda pa mulandu umo na umo pa kuti beshibe ifya kucita. Petro, Paulo, na Barnaba balisangilwe kuli uko kukumana kwe bumba litungulula kabili balondolwele ifyo Yehova alecitila Abena fyalo abashasembululwa ku kulanga ukuti nabapokelela. (Imil. 15:7-12) Ilyo balanshenye pali ubu bushininkisho no kumona ifyo Amalembo ya ciHebere yalelondolola, ukubikapo no bwafwilisho bwa mupashi wa mushilo, aba mwi bumba litungulula balipingwile ifya kucita. Lyena, balembeele ifilonganino amakalata ukufishibisha ifyo bapingwile.—Belengeni Imilimo 15:25-30; 16:4, 5; Efes. 3:5, 6.
7. Bushe icine cashika calesokololwa shani?
7 Imilandu imbi yalilondolwelwe bwino bwino mu makalata ayo umupashi wa-afwile abantu pamo nga Yohane, Petro, Yakobo, na Paulo ukulemba. Lelo, ilyo Amalembo ya Bena Kristu yalembelwe, ifya bupe fya kusesema no kwishiba uko balebasokolwela mu fipesha amano fyalipwile. (1 Kor. 13:8) Bushe umupashi wali no kukonkanyapo ukusambilisha Abena Kristu no kubafwa ukwibukisha ifintu? Bushe wali no kukonkanyapo ukubafwa ukufwailisha mu fintu fyashika ifya kwa Lesa? Ukulingana no kusesema, wali no kutwalilila ukucita ifyo.
Mu Nshita ya ku Mpela
8, 9. Ni bani bali no kuba abashilimuka mu fya kwa Lesa pa kuti ‘babalike’ mu nshita ya ku mpela?
8 Ilyo malaika umo alelanda pa nshita ya ku mpela, asobele ukuti: “Abashilimuka bakabalika ngo kubalika kwa lwelele; na baleleta abengi ku bulungami, bakabalika nge ntanda umuyayaya, umuyayaya. . . . No kwishiba kwine kwine kukafula.” (Dan. 12:3, 4) Bushe abali no kuba abashilimuka ni bani, kabili ni bani bali no kubalika? Yesu alikumisheko ilyo alandile icilangililo ca ngano ne fyani. Ilyo alelanda pa “nshita ya ku mpela ya cino calo,” atile: “Pa nshita ilya abalungama bakabalika kwati kasuba mu bufumu bwa kwa Shibo.” (Mat. 13:39, 43) Alondolwele ukuti “abalungama” e “bana ba bufumu,” Abena Kristu basubwa.—Mat. 13:38.
9 Bushe Abena Kristu basubwa bonse bali no ‘kubalika’? Kuti twatila, ee, pantu bonse bali no kulabombako umulimo wa kushimikila, ukupanga abasambi, no kulakuulana mu kulongana, kabili bali no kuba ica kumwenako ku Bena Kristu bonse. (Seka. 8:23) Lelo, ukulunda pali fi, ifintu ifyashika fyali no kusokololwa mu nshita ya ku mpela. Ukusesema kwa kwa Daniele kwine ‘kwalikomenenwe’ ukufika ku nshita ya ku mpela. (Dan. 12:9) Bushe umupashi wali no kufwailisha shani mu fintu ifyashika kabili wali no kupitila muli bani?
10. (a) Ni muli bani umupashi usokolwela icine cashika muli shino nshita sha ku mpela? (b) Londololeni ifyo icine pa lwe tempele likalamba ilya kwa Yehova calondololwa cipya cipya.
10 Ilyo inshita yafika iya kuti umulandu umo umfwike bwino bwino, umupashi wa mushilo ulaafwa bamunyinefwe abemininako “umusha wa cishinka kabili uwashilimuka” ku maofeshi yakalamba aya Nte sha kwa Yehova ukuti beluke icine cashika ico bashaumfwikishe kale. (Mat. 24:45; 1 Kor. 2:13) Aba mwi Bumba Litungulula balapitulukamo bwino bwino mu fisambilisho fimo ukumona nga fifwile ukulondololwa cipya cipya. (Imil. 15:6) Lyena balasabankanya ifyo bafwailisha pa kuti bonse banonkelemo. (Mat. 10:27) Mu kuya kwa nshita, kulaba na fimbi ifyo abantu bakabila ukumfwikisha, kabili ifi na fyo Ibumba Litungulula lilafilondolola bwino bwino.—Moneni akabokoshi akaleti “Ifyo Umupashi Wasokolwele Ubupilibulo bwe Tempele lya Mampalanya.”
Ifyo Twinganonkelamo mu fyo Umupashi Ubomba Pali Lelo
11. Bushe Abena Kristu bonse banonkelamo shani mu fyo umupashi wa mushilo usokolola ifyashika ifya kwa Lesa?
11 Abena Kristu ba cishinka bonse balanonkelamo mu fyo umupashi wa mushilo usokolola ifyashika ifya kwa Lesa. Nga fintu cali ku Bena Kristu ba mu nshita sha batumwa, na ifwe tulasambilila ifyebo ifyo umupashi wa mushilo utwafwa ukumfwikisha, e lyo pa numa tulafibukisha no kufikonka. (Luka 12:11, 12) Tatufwile ukuba abasambilila sana pa kuti tumfwikishe icine cashika icalembwa. (Imil. 4:13) Kuti twacita shani pa kuti tuleumfwikisha ifyashika ifya kwa Lesa? Moneni fimo ifingatwafwa.
12. Ni lilali tufwile ukulomba umupashi wa mushilo?
12Lombeni umupashi wa mushilo. Ilyo tulefwaya ukusambilila ifya mu Baibolo, tufwile twalomba umupashi wa mushilo kuli Lesa ukuti ututungulule. Tufwile ukucita ifyo nangu tuli fweka nelyo nga twalasambilila fye pa kashita akanono. Amapepo ya musango uyo aya kupapaata mu kuicefya yalalenga Shifwe wa ku muulu ukutemwa. Nga fintu Yesu alandile, Yehova akatupeela umupashi wakwe uwa mushilo ilyo twamulomba mu bufumacumi.—Luka 11:13.
13, 14. Bushe ukupekanishisha ukulongana kutwafwa shani ukumfwikisha ifyashika ifya kwa Lesa?
13Mulepekanishisha ukulongana. Tulapokelela “ifya kulya . . . pa nshita yalinga” ukupitila mu musha wa cishinka. Uyu “musha” alabomba umulimo wakwe ilyo atupeela ifyebo fya mu Malembo no kupekanya amaprogramu ya kusambilila Baibolo na ya kulongana. Kulaba imilandu iisuma iyo umusha ebela “aba bwananyina bonse” ukusambilila ifyebo fimo. (1 Pet. 2:17; Kol. 4:16; Yuda 3) Nga tulekonka sana ifyo atweba, ninshi tulebombela pamo no mupashi wa mushilo.—Ukus. 2:29.
14 Ilyo tulepekanya ukulongana, tufwile ukubelenga Amalembo yaloshiweko no kufwaya ukwishiba ifyo ilembo limo na limo likumine icilelandwapo. Nga tulecita ifyo lyonse, tukalaya tuleumfwikisha Baibolo. (Imil. 17:11, 12) Nga tulebelenga Amalembo, yakalambatila mu matontonkanyo yesu kabili umupashi wa mushilo ukalatwafwa ukuyebukisha. Kabili nga twabelenga ilembo muli Baibolo, tukalaibukisha amashiwi yabapo e lyo no kwibukisha ibula apaba ilyo ilembo, ne co cikatwafwa ukulisanga nga tulelifwaya.
15. Mulandu nshi tufwile ukulabelengela impapulo, kabili imwe mucita shani pa kuti muleshibelenga?
15Mulebelenga impapulo. Impapulo shesu shimo tatushisambilila pa kulongana, lelo ico shilembelwa ni pa kuti tulenonkelamo. Nangu fye ni magazini ilya tushiila abantu mwi bala, ni fwe bapekanishisha. Muli cino calo umo abantu bakwata ifya kucita ifingi, ilingi line tulekala tulepembela bamo nelyo ifintu fimo. Nga twasenda ulupapulo ulo tushilabelenga nangu ulo tushapwisha ukubelenga, kuti twalubelenga ilyo tulepembelela. Bamo bakutika kuli ishi mpapulo pa tepu ilyo bale-enda nangu ilyo bali muli motoka. Ifi fyebo basapika bwino bwino, kabili ifyo uuli onse engaipakisha ukubelenga filalenga tuletemwa sana ifya kwa Lesa.—Haba. 2:2.
16. Kuti twanonkelamo shani nga tulelemba amepusho ilyo tulebelenga no kufwaya ifyasuko inshita imbi?
16Muletontonkanyapo. Ilyo mulebelenga Baibolo nangu impapulo shilanda pali Baibolo, muletontonkanya pa fyo mulebelenga. Ilyo mule-esha ukumfwikisha bwino ifyo mulebelenga, nalimo kuti mwakwata amepusho. Kuti mwalemba ayo mepusho no kufwaya ifyasuko inshita imbi. Nga tulefwaya ifyebo na fimbi pa fintu fimo, e lyo twishibilako ifintu ifyashika sana. Ifi fintu nga twafyumfwikisha, fiba kwati fyuma fyesu ifyo twingabuulapo ilyo lyonse tulefwaya ukufibomfya.—Mat. 13:52.
17. Bushe pa lwenu mucita shani pa kuti muleisambilisha nelyo ukusambilisha ulupwa lwenu?
17Mulekwata amapepo ya lupwa. Ibumba Litungulula lyalikoselesha ifwe bonse ukusala ubushiku bwa kuisambilisha fwe bene nangu ubwe sambililo lya lupwa. Ifi kwaba ukwaluka mu milonganine, kuti cayanguka ukusanga ubushiku bwa kucitamo ifi. Finshi musambilila pa Mapepo ya Lupwa? Bamo balabelenga Baibolo, no kufwailishapo pa fikomo fimo ifyo balefwaya ukumfwikisha kabili balalemba muli Baibolo yabo utufyebo tumo uto basanga. Indupwa ishingi balalanda pa fyo ulupwa lwabo lwingabomfya ifyebo basambilila. Imitwe ya ndupwa imo balasala ifyebo ifyo balemona ukuti kuti fyayafwa sana ulupwa nelyo ifilelanda pali fimo nangu pa mepusho ayo ulupwa lwaipwishe. Na imwe ukwabula no kutwishika mukalasangako fimo ifyo mwingalafwaya ukusambililapo. *
18. Mulandu nshi tushilingile ukutiina ukusambilila icine cashika ica mu Cebo ca kwa Lesa?
18 Yesu atile umupashi ukaba kaafwa. E ico tatufwile ukutiina ukusambilila icine cashika icaba mu Cebo ca kwa Lesa. Mu “kwishiba Lesa” e mwaba ne ci icine, kabili twakoseleshiwa ukucisokotamo. (Belengeni Amapinda 2:1-5.) Cilasokolola ifingi pa “fyo Lesa apekanishisha abamutemwa.” Ilyo tule-esha na maka ukusambilila pa Cebo ca kwa Yehova, umupashi wa mushilo ukatwafwa, pantu “umupashi ufwailisha muli fyonse, na mu fyashika ifya kwa Lesa.”—1 Kor. 2:9, 10.
[Futunoti]
^ para. 17 Moneni no Ubutumikishi Bwesu Ubwa Bufumu ubwa mu October 2008, ibula 8.
Kuti Mwa-asuka Shani?
• Milimo nshi ibili iyo umupashi ubomba ku kutwafwa ukufwailisha mu “fyashika ifya kwa Lesa”?
• Bushe mu nshita sha batumwa umupashi wa mushilo walesokolola icine icashika ukupitila muli bani?
• Bushe umupashi wa mushilo utwafwa shani ukumfwikisha icine pali lelo?
• Kuti mwacita shani pa kuti munonkelemo mu fyo umupashi ubomba?
[Ifipusho]
[Akabokoshi pe bula 22]
Ifyo Umupashi Wasokolwele Ubupilibulo bwe Tempele lya Mampalanya
Cimo pa “fyashika ifya kwa Lesa” ifyasokolwelwe mu nshita ya batumwa ca kuti, icikuulwa ca mushilo na matempele fyaleimininako icintu cimo icikalamba ico Paulo aitile ati “icikuulwa ca mushilo ica cine cine, ico Yehova apangile, te muntu iyo.” (Heb. 8:2) Ici cikuulwa litempele likalamba ilya mampalanya, e kutila inshila Lesa apekanya ukupitila mwi lambo na muli bushimapepo bwa kwa Yesu Kristu iya kwafwilamo abantu ukupalama kuli ena.
“Icikuulwa ca mushilo ica cine cine,” capangilwe mu mwaka wa 29 C.E. ilyo Yesu abatishiwe na Yehova amupokelela ukuti e wali no kuba ilambo ilyapwililika. (Heb. 10:5-10) Ilyo Yesu abuushiwe, aileingila mu ncende ya Mushilo Sana iye tempele lya mampalanya no kupeela ilambo lyakwe “ku cinso ca kwa Lesa pa mulandu wesu.”—Heb. 9:11, 12, 24.
Mwi lembo limbi, umutumwa Paulo alembele pa Bena Kristu basubwa ukuti “[balekuulwa] ku kuba itempele lya mushilo ilya kwa Yehova.” (Efes. 2:20-22) Bushe ili tempele e lyali “icikuulwa ca mushilo ica cine cine” ico alondolwele pa numa muli kalata alembeele abaHebere? E fyo ababomfi ba kwa Yehova baletontonkanya pa myaka iingi. Calemoneka kwati Abena Kristu basubwa balebapekanya pe sonde ukuti bakabe “amabwe” mwi tempele lya kwa Yehova ilya ku muulu.—1 Pet. 2:5.
Lelo, ku mpela ya mwaka wa 1971, abemininako umusha wa cishinka batampile ukwiluka ukuti itempele ilyo Paulo alandilepo mwi buuku lya Abena Efese, te tempele likalamba ilya kwa Yehova ilya mampalanya. Nga ca kuti abapanga “icikuulwa ca mushilo ica cine cine” Bena Kristu basubwa nga babuushiwa, ninshi nga catendeke ukupangwa ilyo batampile ukubuuka mu “nshita ya kubapo kwa kwa Shikulu.” (1 Tes. 4:15-17) Lelo ilyo Paulo alelanda pa cikuulwa ca mushilo, alembele ukuti: “Ici cine cikuulwa ca mushilo ca kulanga ifyo cali no kuba pali ino nshita.”—Heb. 9:9.
Ilyo babelengele aya malembo bwino bwino no kuyalinganya kuli yambi, baishileumfwikisha ukuti itempele lya mampalanya te ino nshita lilekuulwa no kuti Abena Kristu basubwa te “mabwe” ayo balepekanya pe sonde pa kuti bakabe muli ici cikuulwa. Lelo, Abena Kristu basubwa babombela mu lubansa na mu ncende ya Mushilo iya mwi tempele lya mampalanya, umo cila bushiku batuula kuli Lesa “ilambo lya kulumbanya.”—Heb. 13:15.
[Icikope pe bula 23]
Kuti twacita shani pa kuti tuleumfwikisha “ifyashika ifya kwa Lesa”?