Icingilileni ku Mipashi Yabipa

JAMES akuliile mu mushi wa Malaita, kabili iyi ncende yaba pa fishi ifyapanga Solomon Islands. Ukufuma fye ku bwaice, bamusambilishe ukulacindikisha imipashi. James umwine atile: “Nshalefwaya ukuyobeka mu fya mipashi pa kuti ndecusha abantu, nomba nalemona kwati te kuti ncingililwe no kwikala bwino ukwabula ukukwata rarafono [e kutila umusango wa kumfwaninamo ne mipashi pa kuti ilemucingilila].”

Nga filya fine na bantu mu fyalo ifingi baishiba, abekala pa fishi fya Solomon Islands nabo baishiba ukuti imipashi kuti ya-afwa abantu nelyo ukubaletela amacushi. Aba pa cishi ca Melanesia bena balitemwa iyi mipashi, batila isuma kabili tabaitiina.

Abantu balanga ukuti balisumina mu mipashi mu nshila shalekanalekana. Ku ca kumwenako, ilyo James ali umwaice, banacifyashi ba mu mushi balebutushisha abana mu ng’anda lyonse nga baumfwa icuni beta ati korokoro calila. Cinshi balecitila ifi? Pantu baishibe ukuti ici cuni nga calila ninshi umuntu umo alaponenwa no bucushi.

Abekalamushi bamo babika ilibwe lyabuuta pa muulu wa ciibi ca pa mwinshi wa ng’anda. Ifi fine e fyo na James acitile, pantu asumine ukuti ilibwe lyalemucingilila ku mipashi yabipa. Ilyo James aleba ku ncito, pa numa ya kulya ifya kulya, alekusa utubufungau tonse utwa fya kulya no kutubika mu cola pa kuti apoose limbi. Ico alecitila ifi aletiina ukuti umuloshi kuti aisabomfya tulya twine tubufungau ku kumulowelako.

Nangu ca kuti uko mwikala nalimo ifintu tafyaba ifi, limbi na imwe mutontonkanya nga James ukuti mufwile ukukonka intambi pa kuti muicingilile ku mipashi yabipa. Kuti nalimo mwasumina ukuti ukukonka intambi sha musango yo kwalicindama nga ca kuti mulefwaya ukwikala umutende.

Nga mwalicindika Baibolo, ukwabula no kutwishika kuti mwafwaya ukwishiba ifyo ilanda pa mepusho pamo nga aya: (1) Fintu nshi ifyabipa ifyo imipashi yabipa ingamuletela? (2) Bushe ukukonka intambi shimo kuti kwalenga ukuti imipashi ilemucusha? (3) Kuti mwaicingilila shani ku mipashi yabipa no kwikala aba mutende?

Ifyo Imipashi Yabipa Iletelela Abantu

Baibolo yalilanda bwino ukuti imipashi yabipa te mipashi ya bantu abafwa. Itila: “Aba mweo balishiba ukuti bakafwa; lelo abafwa,  tabaishiba akantu nangu kamo.” (Lukala Milandu 9:5) Na kuba, imipashi yabipa, ni bamalaika bacintomfwa ababa na Satana mu kulufya abantunse.—Ukusokolola 12:9.

Amalembo yalilondolola bwino ukuti tulingile ukuicingilila ku mipashi yabipa. Umutumwa Paulo alembeele Abena Kristu bali mu Efese ukuti: “Ukushomboka kwesu, te kwa kushomboka na bantu bakwata umubili wa munofu no mulopa, lelo kwa kushomboka . . . ne mipashi ibifi iyaba mu muulu.” Umutumwa Petro alondolwele Satana Kaseebanya, kateka wa mipashi yonse iyabipa, ukuti aba nge “nkalamo iilebuluma, iilefwaya untu ingalya.”—Abena Efese 6:12; 1 Petro 5:8.

Satana abeleleka abantu maka maka ukupitila mu kubabepa, ukubalufya, nelyo ukubatunka ukucita ifyo Lesa ashifwaya. Baibolo itila Satana “alaifungushanya kwati ni malaika wa lubuuto.” (2 Abena Korinti 11:14) Alaifungushanya kwati ni malaika uucingilila abantu, kanshi ico aimininapo kubacita ifyabipa. Satana alipofwisha amatontonkanyo ya bantu pa kuti bemwishiba bwino, kabili beishiba na Lesa. (2 Abena Korinti 4:4) Cinshi icikalamba ico abelelekela abantu?

Satana afwaisha ukuti abantu balemupepa mu kukanaishiba e lyo nangu fye nabeshiba ukuti e o balepepa. Ilyo Yesu, Umwana wa kwa Lesa, ali pe sonde, Satana alefwaya Yesu ‘ukumufukamina no kumupepa.’ Yesu amwebele ati: “Fuma apa, we Satana! Pantu calilembwa ukuti, ‘Yehova Lesa obe e o ulepepa.’” (Mateo 4:9, 10) Yesu alikene ukucita icili conse icali no kulanga ukuti alepepa Satana.

Yehova alikwatishapo amaka pa mipashi yonse kabili takaleke abamumfwila ukucushiwa ku mipashi ibifi nakalya nakalya. (Amalumbo 83:18; Abena Roma 16:20) Lelo nga tulefwaya ukulenga Yehova Lesa ukutemwa nga filya Yesu acitile, tatufwile ukucita ifyo Satana nelyo ifibanda fyakwe bafwaya. Pa kuti tucite fyo, tufwile ukwishiba intambi isho abantu bacita umo bacindikisha imipashi no kuipepa. Kuti mwashishiba shani?

Ishibeni Intambi Lesa Apata

Yehova Lesa alisokele abantu bakwe aba kale, abena Israele, ukuti tabalingile ukukonkelesha intambi sha bantu bapalamene nabo. Atile: “Ekasangwa muli imwe . . . onse uubuka imbuko, uucita ifinjelengwe nelyo onse uusobela ifya ku ntanshi nelyo ing’anga, nelyo uulowa.” Ku bantu balecita ifya musango uyu, Baibolo itila: “Onse uucita ifi fintu wa bunani kuli Yehova.”—Amalango 18:10-12.

Kanshi nga mulefwaya ukwishiba nampo nga intambi abantu bacita uko mwikala shaliba fye bwino, mufwile ukuipusha amepusho pamo nga aya: Bushe muli ulu lutambi mwalibako ifya kusobela ifya ku ntanshi? Bushe batila ifintu fimo pamo nga imifito, ubulungu, amasako, impapa e lyo na fimbi fyalikwata maka ya kutucingilila? Bushe muli ulu lutambi mwaliba ifya kulowa no kuicingilila ukuti umuntu bemulowa? Bushe ulo lutambi lulalenga ukuti muleumfwila imipashi ukucila ukumfwila Yehova nelyo Yesu uumwimininako?—Abena Roma 14:11; Abena Filipi 2:9, 10.

Calicindama ukukaana intambi shonse ishilenga abantu ukulacita ifya musango yu. Mulandu nshi? Umutumwa Paulo uwali no mupashi wa mushilo alembele ati: “Te kuti mulelya ‘ifya kulya fya kwa Yehova’ e lyo ne fya kulya fya fibanda.” Asokele abalefwaya ukusekesha Lesa ne mipashi ukuti balelenga “Yehova abe no bufuba.” (1 Abena Korinti 10:20-22) Yehova Lesa afwaya ukulamupepa fye e ka kabili ifi fine e fyo alinga no kulinga.—Ukufuma 20:4, 5.

Na kabili mufwile ukuipusha no kuti: Bushe ulu lutambi lulalenga abantu ukulamona kwati Lesa takabapingule pa fyo bacita? Ku ca kumwenako, mu ncende ishingi na mu Baibolo kumo, ubucende no kulaala no muntu mushaupana nankwe bacimona ukuti cibi. (1 Abena Korinti 6:9, 10) Lelo ku fyalo fya ku kabanga kwena, balasumina nga ca kuti  umukashana atila alilaala no mwaume pantu balimupeela “ibula,” * e kuti umuti uulenga umukashana ukulafwaisha ukulaala no mwaume.

Baibolo isambilisha ukuti, ifyo tucita tukalubulwilapo. (Abena Roma 14:12; Abena Galatia 6:7) Ku ca kumwenako, umwanakashi wa kubalilapo Efa, atile ni Satana wamubepele e calengele ukuti eumfwila Lesa, pantu atile: “Insoka e yacimbepa, na ine e pa kulya.” Lelo, Yehova alipingwile Efa pa fyo acitile. (Ukutendeka 3:13, 16, 19) Lesa akatupingula na ifwe pa fyo tucita.—AbaHebere 4:13.

Cinshi Mufwile Ukucita?

Nga mulefwaya ukusekesha Lesa no kulakonka ifyo Baibolo isambilisha, mufwile ukubombesha ukuicingilila kuli Satana na ku fibanda fyakwe. E fyo na bantu abalefwaya ukusekesha Lesa abaleikala mu Efese bacitile. Pa kuti bataluke ku mipashi yabipa, balonganike amabuuku yonse umwalembelwe ifya mipashi no “kuyoca pa menso ya bonse.”—Imilimo 19:19.

Ilyo tabalaoca aya mabuuku, ‘baleya no kuyebelela ifibi ifyo balecita.’ (Imilimo 19:18) Ifyo Paulo abasambilishe pali Kristu fyalibafikile pa mutima ica kuti baocele amabuuku ya fya mipashi. Balekele no kulakonka intambi balecita.

Ukuleka ukukonka intambi te kuti kwalyanguka. E bwafya na James uo tulandilepo kale akwete. Atendeke ukusambilila Baibolo ne Nte sha kwa Yehova kabili alitemenwe nga nshi ifyo asambilile. Lelo alitwalilile ne fya mipashi ifyo alecita na kale. Ilyo atontonkenye pa fyo alecita, alishininkishe kwena ukuti ifyo Yehova alaya ukuti fikacitika ku ntanshi fya cine, lelo aishibe ukuti pa kuti acingililwe pali ino nshita, afwile ukulakonka intambi.

Cinshi ca-afwile James ukwalula amano? Atile: “Nalipepele kuli Yehova ukuti ancingilile no kunenga imucetekele. E lyo nalekele no kucita ifya ntambi.” Bushe imipashi yaliletela James amacushi? Umwine ayaswike ati: “Awe. Icikalamba ico nasambilila, kucetekela Yehova. Nalimona ifyo Yehova ampalama nga cibusa wakwe.” Na kuba ino nshita James alibombapo ne myaka 7 mu mulimo wa kushimikila Icebo ca kwa Lesa, ukwafwa abantu na bambi ukusambilila ifyo Baibolo isambilisha.

Bushe na imwe te kuti mupashanye ifyo James acitile? Mutontonkanye sana pa ntambi isho abantu bacita mu ncende mwikala, e lyo mubomfye “amaka yenu aya kupelulula” pa kuti mwishibe nga ca kuti intambi sha musango yo tashapusana ne fyo “Lesa afwaya.” (Abena Roma 12:1, 2) Kabili mufwile no kuitalusha ku fya mipashi fyonse. Nga mwacite fyo, mukacetekela ukuti Yehova ‘akamupokelela’ kabili akamucingilila. (2 Abena Korinti 6:16-18) Nga filya fine cali kuli James, na imwe bene mukashininkisha ukuti ubu bulayo bwaba mu Baibolo bwa cine, ubwa kuti: “Ishina Yehova lupungu ulwakosa. E mo umulungami abutukila no kucingililwa.”—Amapinda 18:10.

[Futunoti]

[Icikope pe bula 19]

Icuni beta ati “Korokoro”

[Abatusuminishe]

Courtesy of Dr. Bakshi Jehangir

[Icikope pe bula 19]

Umukashana alekusa utubufungau twa fya kulya pa kuti bambi tabatubomfeshe ku kulowelako