?Laef i Stat Olsem Wanem?
?Bambae yu yu jusum weswan ansa A o B?
LAEF I KAMAOT LONG . . .
EVOLUSEN
GOD
Samfala oli ting se man we i laekem sayens bambae i jusum “evolusen,” mo man we bilif long God, bambae i jusum “God.”
Be i no oltaem we i olsem.
Trutok hemia se, plante man we oli skulgud mo sam saentis, oli no bilif fulwan long evolusen.
Yu traem tingbaot Gerard. Hem i wan man blong sayens mo i stadi long laef blong ol bebet. Hem i lanem tijing blong evolusen long skul, be hem i talem se: “Taem mi mekem eksam, mi jes raetem ansa we ol tija oli wantem. Be mi no bilif long tijing blong evolusen.”
?From wanem sam saentis oli faenem i had blong bilif se laef i kamaot long evolusen? Blong ansa long kwestin ya, i gud yumi luk tu kwestin we ol saentis oli no save eksplenemgud ansa blong hem. (1) ?Olsem wanem laef i stat? mo (2) ?Ol laef samting oli kamaot olsem wanem?
?Olsem Wanem Laef i Stat?
SAMFALA OLI TALEM SE. Laef i kamaot olsem nomo long ol samting we oli no laef.
SAMFALA OLI NO AGRI LONG ANSA YA. Tede ol saentis oli gat moa save long saed blong laef, be yet oli no save faenem olsem wanem laef i stat. Wan samting we i no laef i defren bigwan long wan smol sel we i laef.
Ol saentis oli save talem nomo se ol samting long wol ya oli stap plante bilian yia bifo finis. Oli gat plante tingting blong tokbaot olsem wanem laef i stat. Eksampol, samfala oli ting se maet laef i kamaot long volkeno, o aninit long solwota. Sam narafala oli bilif se ol samting oli fasgud wanples nao oli kam wan laef samting. Be hemia i no ansarem kwestin ya se, ?laef i stat olsem wanem?, i jes soemaot nomo se laef i stat long wan narafala ples.
Ol saentis oli talem se ol molecule, hemia ol smosmol samting insaed long bodi blong man, oli bin stap bifo finis mo biaen oli jenis i kam ol sel long bodi blong man. Ol molecule ya oli kam wan samting we i laef, mo sloslo oli stap jenis blong wokem ol narafala laef samting. Nating se i olsem, ol saentis oli no faenem wan pruf blong soemaot se i bin gat ol molecule ya bifo. Mo tu i no gat wan saentis we i naf blong wokem wan molecule.
Ol laef samting nomo oli wok long wan fasin we oli kipim mo oli serem ol infomesen. Ol sel oli wokem mo oli givimaot ol instraksen we i stret long ol defdefren pat blong bodi. Sam saentis oli talem se hemia i sem mak long ol program blong kompiuta. Nating se i olsem, evolusen i no save eksplenem ol defdefren infomesen ya.
Ol sel oli nidim protin blong mekem se oli save wokgud. Long wan protin, i gat plante handred amino asid we oli tantanem mo oli stap tugeta folem oda. Mo tu, ol protin ya oli mas fom long wan stret sep, we i gat tri kona blong hem, blong mekem se oli save wokgud. Sam saentis oli talem se i no posibol blong wan protin i save fom hem wan nomo. Paul Davies, wan man blong sayens i talem se: “Wan sel we i laef i nidim plante taosen protin, taswe i no stret blong talem se ol protin oli fom olgeta nomo.”
LASTOK. Ol saentis oli mekem plante risej long saed blong samting ya. Mo oli faenemaot se laef i kamaot long wan samting we i bin laef finis bifo.
?Olsem Wanem Ol Laef Samting Oli Stat Blong Laef?
SAMFALA OLI TALEM SE. Faswan samting we i laef, i wokem ol narafala laef samting we i no plan from olgeta, olsem ol man.
SAMFALA OLI NO AGRI LONG ANSA YA. Sam sel i isi blong save olgeta, be sam sel i had blong save olgeta. Wan buk i eksplenem se, taem wan sel we i isi, i jenis i kam wan sel we i had, hemia i olsem nambatu bigfala samting long tijing blong evolusen we i had blong man i kasemsave.
Ol saentis oli faenemaot se insaed long wan sel, i gat plante smosmol protin we oli wok wanples blong mekem ol defren kaen wok, olsem wok blong jenisim kakae blong mekem man i gat paoa, wok blong riperem ol sel bakegen, mo wok blong pasem mesej long ol narafala sel. ?Yu ting se wok we ol sel ya oli mekem i kamaot olsem nomo, o i gat wan man we i mekem plan blong ol sel ya oli wok? Plante man oli no save olsem wanem blong eksplenem tingting ya.
Taem eg blong man i joen wetem eg blong woman, naoia wan laef samting i stat. Taem wan bebi i stat blong fom, i gat plante sel oli kamaot mo oli stap kam plante we plante, nao oli wokem ol defren haf blong bodi. Ol sel ya wanwan oli “save” finis weswan haf blong bodi bambae oli wokem. Yes, hemia wan samting we evolusen i no save eksplenem.
Ol saentis oli jes kasemsave se sipos wan animol i jenis i kam wan defren animol, hemia i min se ol sel nao oli mas jenis fastaem. Yes, ol saentis oli no save eksplenem olsem wanem evolusen i save mekem wan sel “we i isi” i fom. Taswe, ?yu ting se i stret blong talem se i gat wan samting nomo we i jenis i kam plante defdefren kaen animol long wol? Michael Behe, wan man we i stadi long saed blong bodi blong ol animol, mo i tijim sayens i talem se: “Plante risej long saed blong bodi blong ol defren kaen animol, i soemaot se ol animol ya oli no save fom olbaot nomo olsem. I mas gat wan waes man we i disaenem olgeta.”
Ol man oli gat save, mo tingting blong olgeta i save jajem olgeta, oli save tingting mo mekem ol desisen. Mo tu oli gat ol gudfala fasin, olsem glad blong givim samting, tingbaot narafala, mo oli naf blong luksave samting we i stret mo samting we i no stret. Evolusen i no save eksplenem olsem wanem ol fasin ya oli gohed blong stap long tingting blong ol man kam kasem tede.
LASTOK. Samfala oli gat strong tingting se laef i kamaot long evolusen, be sam narafala oli no agri long tingting blong evolusen.
Stret Ansa We Yumi Nidim
Plante man oli talem se laef i kamaot long wan man we i waes we i waes. Oli talem tok ya from ol pruf we oli faenemaot. Traem tingbaot eksampol blong Antony Flew. Hem i wan man blong sayens mo bifo hem i stap pulum ol man blong oli bilif se i no gat God. Be taem hem i no kasemsave olsem wanem laef i stat mo i stadi long ol loa blong yunives, hem i luksave sam samting, ale hem i jenisim tingting blong hem. Hem i talem se: “Yumi mas agri long samting we i gat pruf blong hem, nating sipos i no folem tingting blong yumi.’ Yes, Antony Flew i luk ol pruf we oli soemaot se i gat wan Man we i wokem olgeta samting.
Gerard, we yumi tokbaot hem finis, i talem sem samting olsem Antony. Nating se Gerard i skulgud long saed blong sayens, be hem i se: “Mi no faenem wan pruf we i soemaot se laef i kamaot long wan samting we i nogat laef. Taem mi luk we ol laef samting oli wok folem oda, mi luksave se i gat wan Man we i wokem olgeta o i disaenem olgeta.”
Gerard i luksave ol fasin blong Man we i wokem ol laef samting. Hem i luksave samting ya, taem hem i stadi long ol laef samting long wol. Mo tu, Gerard i tekem taem blong stadi long wan buk we i kam long Man we i wokem ol laef samting. Buk ya, hemia Baebol. (2 Timoti 3:16) Taem hem i stadi long Baebol, hem i faenemaot ansa blong ol kwestin long saed blong laef, mo i lanem olsem wanem blong dil wetem ol problem we oli stap hapen tede. Naoia hem i sua fulwan se Baebol i kamaot long wan man we i waes we i waes.
Baebol i givim ansa blong ol impoten kwestin. Taswe, mifala i leftemap tingting blong yu blong yu mekem olsem Gerard, hemia blong lukluk long Baebol blong faenem ansa blong ol impoten kwestin.