Bifo Mi Bildim Tul Blong Faet Be Naoia Mi Stap Sevem Laef
Laef Stori
Bifo Mi Bildim Tul Blong Faet Be Naoia Mi Stap Sevem Laef
ISIDOROS ISMAILIDIS I TALEM STORI YA
Mi nildaon mo wota blong ae blong mi i ron. Mi prea se: “O God, tingting blong mi i jajem mi se mi no save gohed long wok ya blong bildim ol tul blong faet. Mi traehad blong faenem wan narafala wok, be mi no save faenem. Tumora bambae mi risaen long wok ya. Plis Jeova, yu no letem fofala pikinini blong mitufala oli ded long hanggri.” ?From wanem mi mekem disisen ya?
MI MI bon long 1932, long provins blong Drama, long not blong Gris. Ples ya i kwaet mo i isi nomo. Oltaem Papa blong mi i stap toktok wetem mi long saed blong samting we hem i wantem mi blong mekem. Hem i leftemap tingting blong mi blong go skul long Yunaeted Stet. Afta we oli spolem gud Gris long Namba Tu Bigfala Faet Blong Wol, wan tingting we i stap yet long medel blong ol man Gris hemia se: “Yufala i save stilim ol samting blong mifala, be yufala i no save stilim wanem we i stap insaed long tingting blong mifala.” Mi gat strong tingting blong kasem wan hae edukesen mo winim samting we i nogat man i save stilim.
Taem mi yang, mi joenem ol defren grup blong ol yangfala we Jos blong Otodoks i stanemap. Long ples ya, oli talem long mifala blong lukaot gud long ol smol grup we oli denja. Mi rimemba gud wan grup—Ol Witnes blong Jeova—we oli tokbaot. Oli talem se grup ya i minim olgeta we oli agensem Kraes.
Afta we mi kasem stefeket long wan hae skul long Atens long 1953, mi mekem trep i go long Jemani blong luk sipos mi save faenem wan wok mo go long skul blong semtaem. Be tingting ya i no kamtru, taswe mi mekem trep i go long ol narafala kantri. Afta we sam wik i pas, mi stap long wan wof long Beljiom we mi no moa gat mane. Mi rimemba
taem mi wokbaot i go insaed long wan jos, mi sidaon, mo mi krae bigwan mekem se wota blong ae blong mi i folfoldaon long floa. Mi prea se sipos God i halpem mi blong kasem Yunaeted Stet, bambae mi no ronem ol samting long saed blong bodi be bambae mi kasem edukesen mo traehad blong kam wan gudfala Kristin mo kam wan gudfala sitisen. Biaen, long 1957, mi kasem Yunaeted Stet.Niufala Laef Long Yunaeted Stet
Laef long Yunaeted Stet i no isi long wan we i kam long narafala kantri, we hem i no save lanwis mo i no gat mane. Mi mekem tu wok long naet mo mi traehad blong go long skul long dei. Mi go long defren kolej mo mi kasem stefeket blong mekem sam wok. Biaen mi go long Yunivesiti blong California long Los Angeles mo mi kasem wan stefeket blong sayens we i joen wetem ol wok long saed blong fisiks. Ol tok blong papa blong mi se mi skul gud i pusum mi blong gohed, nating se laef i strong tumas long ol yia ya.
Long taem ya, mi mitim wan naesfala gel Gris, Ekaterini, mo mitufala i mared long 1964. Tri yia biaen, fasbon boe blong mitufala i bon, mo i no kasem fo yia yet mitufala i gat tu moa boe mo wan gel. Hem i rili wan bigfala wok blong lukaot long wan famle, mo long sem taem stadi long Yunivesiti.
Long taem ya, mi stap wok blong U.S. Air Force, long wan kampani we oli wokem ol misael mo ol samting blong flae long skae, long Sunnyvale, California. Mi joen long wok blong bildimap ol defren samting blong flae long skae mo tu wok blong bildimap ol roket olsem Agena mo Apollo. Mi kasem sam medel tu from mi givhan blong mekem ol plan blong tufala roket ya Apollo 8 mo Apollo 11 blong go long mun. Biaen long samting ya, mi gohed wetem edukesen blong mi mo mi mekem plante defren kaen wok blong ol ami blong bildim ol samting blong flae long skae. Long taem ya nao, mi ting se mi gat evri samting finis—wan naesfala woman, fo naes pikinini, mo wan wok we i givim hae nem, mo wan naes haos.
Wan Fren We i No Lego Mi
Long stat blong 1967, mi mitim Jim, wan man we i gat tingting daon mo i kaen. Jim i smael oltaem, mo hem i neva talem no, taem mi askem hem blong spel smol mo dring kofe wetem mi. Hem i yusum olgeta jans ya blong tokbaot ol save blong Baebol wetem mi. Jim i talem long mi se hem i bin stadi wetem ol Witnes blong Jeova.
Mi sek blong harem se Jim i joenem skul ya. ?Olsem wanem wan gudfala man olsem Jim i save foldaon long trap blong skul ya we i agensem Kraes? Be, mi no save ronwe long intres we Jim hem wan i soem long mi, mo kaen gud fasin blong hem. I luk olsem se evri dei Jim i karem defren buk i kam long mi blong ridim. Wan eksampel, wan dei hem i kam long ofis blong mi mo i talem se: “Isidoros, haf ya blong Wajtaoa ya i tokbaot olsem wanem blong mekem famle i joengud. Tekem i go long haos, mo ridim wetem waef blong yu.” Mi talem long hem se bambae mi ridim magasin ya, be biaen mi go long rum blong spel mo mi terem magasin ya long smosmol pis, mo sakem i go long tin doti.
Tri yia mi gohed blong spolem evri buk mo magasin we Jim i givim long mi. Mi gat strong tingting blong agensem ol Witnes blong Jeova, be mi traem holem Jim i stap olsem fren blong mi. Mi ting se i gud blong lesin long wanem we hem i talem mo biaen sakemaot olgeta kwiktaem.
Tru long ol toktok we mitufala i gat, mi luk se plante long ol Prija 9:10; Esikel 18:4; Jon 20:17) Mi mi wan flas memba blong Grik Otodoks Jos, mo mi no wantem luksave se ol samting we Jim i stap talem oli tru. Be oltaem hem i yusum Baebol mo hem i neva ansa long prapa tingting blong hem, biaen mi luksave se man ya i gat wan impoten mesej blong mi long Baebol.
samting we mi stap bilif long hem mo mi stap mekem, oli no stanap long Baebol. Mi luksave se ol tijing olsem Triniti, hel faea, mo sol we i no save ded samtaem oli no stap insaed long Baebol. (Waef blong mi i luksave se i gat wan samting i stap hapen. Mo hem i askem long mi sipos mi bin toktok wetem fren blong mi we i stap joen wetem ol Witnes. Taem mi ansa se yes, hem i talem se: “I gud yumi go long ol narafala jos, be i no ol Witnes blong Jeova.” Be smoltaem biaen, mi mo waef blong mi wetem ol pikinini blong mitufala, mifala i stap go oltaem long ol miting blong ol Witnes.
Wan Strong Disisen
Taem mi stadi long Baebol, mi ridim ol tok ya blong profet Aesea se: “Mo tru bambae hem i talemaot jajmen blong hem long medel blong ol nesen, mo hem i stretem ol bisnes bakegen long saed blong plante pipol. Bambae olgeta oli tekem hama, oli tanem ol naef blong faet blong olgeta oli kam aean blong brekem graon long garen, mo ol spia blong olgeta oli kam sisis blong katem han blong tri. Bambae wan nesen i no leftemap naef blong faet agens long narafala nesen, mo bambae oli no moa lanem fasin blong faet.” (Aesea 2:4, NW) Mi askem mi wan se, ‘?Olsem wanem wan man we i wok blong wan God blong pis mo lav, i save mekem ol plan mo bildimap ol tul blong faet blong kilim man i ded?’ (Ol Sam 46:9) I no longtaem biaen, mi mekem disisen ya se mi mas jenisim wok blong mi.
I klia se hemia wan bigfala traem. Mi bin gat wan wok we i givim hae nem. Mi traehad long olgeta yia blong wok strong, gat gudfala edukesen, mo mekem sam samting blong mi save kasem mak ya. Mi bin kasem sam mak long laef, mo naoia mi fesem bigfala traem ya blong lego wok blong mi. Be, bigfala lav we mi gat long Jeova mo bigfala intres we mi gat blong wantem mekem wok blong hem i pulum mi.—Matiu 7:21.
Mi mekem disisen blong wok long wan kampani long Seattle, Washington. Be i no longtaem biaen, mi faenem se mi stap mekem wok we i no laenap wetem Aesea 2:4, mo samting ya i mekem tingting blong mi i foldaon. Ol traehad we mi mekem blong wok long ol narafala kampani i foldaon, mo bakegen tingting blong mi i jajem mi from wok ya. Mi luk klia se mi no save mekem wok ya wetem wan tingting we i no jajem mi.—1 Pita 3:21.
I klia se mifala i mas mekem sam impoten jenis. Bifo we sikis manis i pas, mifala i jenisim fasin blong laef we famle i gat bifo, mo mifala i katem daon mane we mifala i stap spenem. Biaen mifala i salem naesfala haos blong mifala mo mifala i pem wan smol wan long Denver, Colorado. Naoia mi rere blong mekem laswan samting—hemia blong lego wok blong mi. Mi mekem wan leta blong talem se bambae mi risaen, mi eksplenem strong tingting we mi gat long saed ya. Long naet ya, taem ol pikinini oli slip finis, mi nildaon wetem waef blong mi mo mitufala i prea long Jeova, olsem we mi tokbaot long stat.
I no wan manis yet, mifala i muf i go long Denver, mo tu wik biaen, long Julae 1975 mi mo waef blong mi i tekem baptaes. Blong sikis manis, mi no save faenem wan wok, mo sloslou mifala i stap Matiu 6:33.
spenem ol mane we mifala i gat long bang. Long namba seven manis, mane blong mifala long bang i smol bitim lon we mifala i mas pem evri manis from haos blong mifala. Mi stat blong lukaotem eni wok we mi save kasem. Be biaen mi kasem wan wok long saed blong enjin. Pei we mi kasem i stret long haf blong pei we mi kasem long wok we mi mekem bifo. Nating se i olsem, hemia i antap moa long wanem we mi bin askem long Jeova. !Mi glad tumas se mi bin putum ol samting long saed blong spirit long fasples!—Tijim Ol Pikinini Blong Laekem Jeova
Naoia mi mo Ekaterini i stap bisi wetem bigfala wok blong tijim fofala pikinini blong mitufala blong folem ol rul blong God. Mifala i harem gud blong luk se, wetem help blong Jeova, oli kam Kristin we oli bigman long saed blong spirit, we oli givim ful laef blong olgeta blong mekem impoten wok blong talemaot kingdom. Trifala pikinini boe blong mitufala, Christos, Lakes, mo Gregory, oli go long Ministeriol Trening Skul mo naoia trifala i stap mekem ol defren wok blong visitim mo mekem ol kongregesen i kam strong. Toula, gel blong mitufala i stap wok long hedkwota blong ol Witnes blong Jeova long New York. Mitufala i glad tumas blong luk se oli lego ol wok we oli save kasem bigfala mane from, nao oli mekem wok blong Jeova.
Plante oli askem se weswan rod nao i beswan blong givhan long pikinini taem oli stap gruap. I tru se, i no gat wan stret rul blong tijim ol pikinini. Be mitufala i traem tijim olgeta blong lavem Jeova mo ol man raonabaot, wetem fulhat blong olgeta. (Dutronome 6:6, 7; Matiu 22:37-39) Ol pikinini oli lanem se yumi no save talem long Jeova se yumi lavem hem, sipos fasin blong yumi i no laenap wetem tok blong yumi.
Wan taem evri wik, long Sarede, mifala i joen tugeta long wok blong prij olsem wan famle. Famle blong mifala i gat Baebol stadi long Mande naet afta long kakae, mo mitufala i mekem Baebol stadi wetem wanwan long ol pikinini. Taem ol pikinini oli smol, mitufala i stadi smoltaem wetem wanwan long olgeta tu no tri taem long wan wik. Taem oli gru i kam bigwan, mifala i spenem moa taem evri wik blong mekem stadi. Long ol stadi ya, ol pikinini oli harem i isi mo oli fri blong tokbaot ol problem blong olgeta wetem mifala.
Mo tu mifala i harem gud tugeta long ol smol taem blong spel we i leftemap tingting blong famle. Mifala i laekem blong plei ol miusik tugeta, mo wanwan pikinini i laekem blong plei singsing we hem i laekem tumas. Sam wiken mifala i askem sam famle oli kam, mo mifala i joen tugeta, blong leftemap tingting. Famle blong mifala i mekem trep i go long narafala ples long taem blong holide. Long wan trep olsem, mifala i spenem tu wik blong go lukluk ol hil blong Colorado mo wok wetem kongregesen long ples ya long wok blong prij. Ol pikinini oli rimemba taem oli mekem ol defdefren wok long ol distrik asembli mo taem oli givhan blong bildimap ol Haos Kingdom
long ol defren ples. Taem mitufala i tekem ol pikinini i go long Gris blong luk famle blong mifala, oli gat jans blong mitim plante Witnes we oli holemstrong mo oli bin stap long kalabus from bilif blong olgeta. Samting ya we ol pikinini oli luk i gat bigfala paoa long tingting blong olgeta, mekem se oli wantem stanap strong mo no fraet nating from trutok.I tru se samtaem, sam long ol pikinini blong yumi oli stronghed no oli no jusumgud ol fren blong olgeta. No samtaem, maet yumi nao i statem problem, maet yumi blokem olgeta tumas long sam samting. Be oltaem, i gud we yumi “trenem tingting blong olgeta olsem we Jeova i wantem,” folem wanem we i stap long Baebol. Samting ya i save givhan blong stretem olgeta problem blong yumi evriwan.—Efesas 6:4, NW; 2 Timoti 3:16, 17.
Wan Taem Blong Harem Gud Long Laef Blong Mi
Afta we ol pikinini blong mitufala oli kam fultaem paenia, Ekaterini mo mi, mitufala i stat blong tingting strong se mitufala i save mekem wanem blong joen moa long wok ya blong sevem laef blong man. Taswe long 1994, afta we mi ritaea, mitufala i stat blong wok olsem fultaem paenia. Samtaem mifala i mas go prij long studen long ol kolej mo Yunivesiti, mo mekem Baebol stadi wetem sam long olgeta. Mi mi kasem save long ol hadtaem we oli kasem—from we mi bin pas long sem rod sam yia nomo bifo—mi kasem nambawan frut taem mi halpem olgeta blong lanem ol samting long saed blong Jeova. !I wan bigfala glad blong stadi wetem ol studen blong Bolivia, Brasil, Jili, Jaena, Ijip, Itiopia, Meksiko, Taelan, mo Teki! Mi laekem fasin blong prij long telefon tu. Plante taem, mi ring long olgeta we oli toktok long lanwis blong mi.
I gat plante samting i blokem mi, from we taem mi toktok, ol man oli harem save se mi wan man Grik, mo from we mi stap kam moa olfala. Nating se i olsem, mi traehad blong joen oltaem long wok ya mo gat sem tingting olsem Aesea, we i talem se: “!Mi ya mi save go! !Yu sanem mi!” (Aesea 6:8) Mitufala i glad blong halpem bitim sikis man finis blong givim laef blong olgeta long Jeova. Hemia wan long ol taem, we i mekem mitufala i rili harem gud.
Bifo, mi stap bildim ol bigfala tul blong faet blong kilim ol man. Be, from gladhat blong Jeova, hem i openem rod long mi mo famle blong mi blong kam olsem ol man blong wok blong hem, mo blong yusum fulwan laef blong mifala blong karem gud nius blong laef we i no save finis long paradaes wol, i go long ol man. Taem mi stap tingbaot ol disisen ya we i no isi nating blong mekem, ol tok blong Malakae 3:10, (NW) oli kam long tingting blong mi se: “Testem mi, plis, long samting ya, . . . mo yu luk, bambae mi mi openem doa blong heven blong bambae ol blesing oli kamdaon long yufala mo bambae mi givim olgeta samting ya long yufala gogo yufala i no moa nidim.” !Hem i rili givim ol blesing we i mekem hat blong mifala i glad tumas!
[Bokis/Foto blong pija long pej 27]
Christos: Mi talem bigfala tangkiu from fasin blong papa mama blong mi blong stap tru long Jeova mo gat strong tingting from bigfala we tufala i gat olsem papa mama. Olsem wan famle, mifala i mekem evri samting tugeta—mifala i wok tugeta mo spel tugeta tu. Papa mama oli gat jans blong mekem plante narafala samting. Nating se i olsem, mifala i laef wetem smol samting nomo mo tingting blong tufala i strong long wok blong prij. Tede, mi save se mi kasem trufala glad taem mi bisi fulwan long wok blong Jeova.
[Bokis/Foto blong pija long pej 27]
Lakes: Papa blong mi i no laekem ol man we oli gat tu fes. Hem i traehad blong no kam tu fes, i moa nao taem hem i soem stret eksampel long famle blong hem. Hem i talem long mifala se: “Sipos yu givim laef blong yu long Jeova, hemia i minim wan samting. Yu mas rere blong lego sam samting from Jeova. Hemia nao wanem we man i mas mekem taem hem i kam Kristin.” Mi holem strong ol tok ya mo samting ya i givhan long mi blong folem eksampel blong hem blong lego sam samting from Jeova.
[Bokis/Foto blong pija long pej 28]
Gregory: Eksampel we papa mama i soem, i moa long ol toktok we oli givim blong leftemap tingting blong mi blong mekem moa long minista wok blong mi. Glad we tufala i gat long wok blong Jeova i pusum mi blong skelem gud bakegen ol samting we mi wantem mekem long laef, blong karemaot eni wari mo ol narafala tingting, blong mi save statem fultaem wok blong prij, mo yusumgud laef blong mi fulwan long wok blong Jeova. Mi talem tangkiu long papa mama blong mi from tufala i halpem mi blong faenem glad taem mi traehad fulwan blong mekem wan samting.
[Bokis/Foto blong pija long pej 28]
Toula: Papa mama blong mi i mekem i klia oltaem se fasin fren wetem Jeova i wan sas samting we yumi save gat. Mo se rod ya nomo blong harem gud hemia blong givim beswan blong yumi i go long Jeova. Oli mekem Jeova i kam wan trufala man long tingting blong mifala. Samtaem papa i talem long mifala se i gat wan filing we i no isi blong tokbaot. Hemia filing ya se yu save slip isi nomo long naet, wetem wan tingting we i no jajem yu, from yu save we yu bin traem bes blong yu blong mekem Jeova i glad.
[Tok blong pija long pej 25]
Taem mi mi wan soldia long Gris, 1951
[Tok blong pija long pej 25]
Mi wetem Ekaterini long 1966
[Tok blong pija long pej 26]
Famle blong mi long 1996: (lefsaed i go long raetsaed, biaen) Gregory, Christos, Toula; (long fran) Lakes, Ekaterini, wetem mi