Oli No Mekem Rong, Be Ol Man Oli No Laekem Olgeta
Oli No Mekem Rong, Be Ol Man Oli No Laekem Olgeta
“Mi mi no mekem wan samting long olgeta, be olgeta oli no laekem mi nating, oli agens long mi.”—JON 15:25.
1, 2. (a) ?From wanem sam man oli sapraes taem narafala i tok agensem ol Kristin, be from wanem yumi no sapraes long olkaen toktok olsem? (b) ?Wanem mining blong tok ya ‘no laekem nating’ we bambae yumi tokbaot long stadi ya? (Lukluk futnot.)
OL WITNES BLONG JEOVA oli traehad blong mekem laef blong olgeta i laenap wetem wanem we oli lanem long Baebol. From samting ya, ol man long plante kantri oli gat gudfala tingting long saed blong ol Witnes. Be samtaem, i bin gat sam giaman stori no toktok i goraon long saed blong olgeta. Wan haeman blong gavman long taon ya Saint Petersburg, long Rasia, i tingtingbak i se: “Ol man oli bin talem se ol Witnes blong Jeova oli wan narakaen skul we oli stap wok haed mo oli stap kilim i ded ol pikinini mo kilkilim olgeta wanwan bakegen.” Be afta we haeman ya i luk fasin mo wok blong ol Witnes blong Jeova long wan intenasnal asembli, hem i talem se: “Naoia mi luk [se ol Witnes oli] ol man we oli gat stret tingting, oli stap smael . . . Oli stap long pis mo oli gat kwaet tingting, mo oli laeklaekem olgeta tumas.” Hem i gohed i se: “Mi no rili kasem save from wanem ol man oli stap talem ol giaman tok long saed blong olgeta ya.”—1 Pita 3:16.
2 Ol man blong God oli no harem gud nating taem narafala i tokbaot olgeta se oli rabis man. Be, oli no sapraes tu we narafala i tok agensem olgeta. Jisas i talemaot finis long ol man blong hem se: “Sipos ol man blong wol ya oli no laekem yufala oli agens long yufala, yufala i mas tingbaot we fastaem, olgeta oli no laekem mi oli agens long mi. . . . Samting ya i mas olsem blong mekem tok ya i kamtru we ol man bifo oli bin raetem long buk blong Loa blong olgeta, we i talem se, ‘Mi mi no mekem wan samting long olgeta, be olgeta oli no laekem mi nating, oli agens long mi.’ ” (Jon 15:18-20, 25; Ol Sam 35:19; 69:4) Smoltaem bifo, hem i bin talem long ol disaepol blong hem se: “Sipos olgeta oli stap singaot bos blong haos, se Bielsebul, we i narafala nem blong Setan, bambae oli save singaot ol man blong haos ya, long ol nem we i nogud moa.” (Matiu 10:25) Ol Kristin oli save gud se taem oli agri blong biaenem Kraes, oli agri tu blong karem “pos we oli save ded long hem,” we i min se bambae oli kasem trabol. *—Matiu 16:24, NW.
3. ?Trabol we i bin kasem ol trufala man blong God i bigwan olsem wanem?
3 Longtaem finis ol man oli bin mekem i nogud long ol trufala man blong God, i stat long ‘stret man ya Ebel.’ (Matiu 23:34, 35) Be i no wanwan man nomo we oli bin mekem trabol long ol trufala man blong God. Jisas i talem se ‘olgeta man bambae oli no laekem nating’ ol man blong hem from we oli holem nem blong hem. (Matiu 10:22) Mo tu, aposol Pol i raetem se, olgeta man we oli mekem wok blong God—hemia i minim wanwan long yumi tu—oli no mas sapraes se ol man bambae oli mekem i nogud tumas long olgeta. (2 Timoti 3:12) ?From wanem i olsem?
?Fasin Ya We Ol Man Oli No Laekem Yumi i Kamaot Long Hu?
4. ?Olsem wanem Baebol i soemaot hu nao i stap pulum ol man blong oli no laekem yumi, nating se yumi no mekem rong?
4 Tok blong God i soemaot se stat longtaem finis, i gat wan spirit man we i stap pulum ol man blong oli no laekem ol trufala man blong God. Tingbaot Ken we i kilim Ebel i ded from we hem i gat bilif. Baebol i talem se Ken ya, we i stret brata blong Ebel, “hem i wan man blong Setan.” (1 Jon 3:12) Ken i karem fasin blong Setan, mo Setan i yusum hem blong mekem wok we hem i wantem. Baebol i soemaot tu, se Setan nao i stamba blong trabol we i kasem Job mo Jisas Kraes. (Job 1:12; 2:6, 7; Jon 8:37, 44; 13:27) Buk blong Revelesen i soemaot klia se hu nao i stamba blong ol trabol we i kasem ol man blong Jisas, i se: “Setan bambae i putum sam long grup blong yufala i go long kalabus blong traem yufala.” (Revelesen 2:10) Yes, Setan nao i pulum olgeta man blong oli no laekem nating ol man blong God.
5. ?From wanem Setan i no laekem nating ol trufala man blong God?
5 ?From wanem Setan i no laekem nating ol trufala man blong God? Setan i wokem wan plan we i soemaot klia se hem i tinghae tumas long hem wan. Hem i stat blong faet stret agensem Jeova God, “King we rul blong hem i stap oltaem nomo, gogo i no save finis.” (1 Timoti 1:17; 3:6) Setan i talem se God i strong tumas long rul blong hem antap long man. Mo hem i talem se ol man oli mekem wok blong Jeova nomo from we oli wantem kasem samting. Setan i talem se sipos hem i gat raet blong traem evri man, bambae hem i save tanem tingting blong evri man i gowe long God. (Jenesis 3:1-6; Job 1:6-12; 2:1-7) Setan i spolem nem blong Jeova, i talem se hem i strong tumas, hem i giaman, mo i no save rul gud. Taem Setan i mekem olsem, hem i stap traem blong putumap hem wan olsem we hem i gat raet blong rulum heven mo wol. From we Setan i wantem tumas se ol man oli wosipim hem, hem i kros we i kros long ol man we oli mekem wok blong God.—Matiu 4:8, 9.
6. (a) ?Olsem wanem yumi wanwan i joen long bisnes ya long saed blong hae rul blong Jeova? (b) ?Olsem wanem save we yumi gat long saed ya i halpem yumi blong holemstrong long Jeova? (Lukluk bokis, long pej 16.)
6 ?Yu yu luksave olsem wanem yu tu yu stap insaed long bisnes ya? Ating yu we yu man blong Jeova, yu luksave finis se, i no isi blong mekem wok blong God, be taem yumi traehad, yumi kasem plante blesing. ?Ale olsem wanem sipos sam samting long laef blong yu oli mekem yu yu harem nogud tumas nao i hadwok long yu blong gohed blong folem ol loa mo rul blong Jeova? ?Mo olsem wanem sipos yu no luk se yu kasem blesing? ?Bambae yu yu gat tingting ya se yu stap mekem wok blong Jeova blong nating nomo? ?Lav we yu gat long Jeova mo bigfala tangkiu we yu gat long hem from ol nambawan fasin blong hem bambae oli pulum yu blong gohed blong folem ol loa blong hem? (Dutronome 10:12, 13) Taem Jeova i letem Setan i mekem sam trabol i kamaot long laef blong yumi, hem i givim janis blong yumi wanwan i save soemaot se Setan i giaman.—Ol Proveb 27:11.
Taem “Ol Man Oli Stap Spolem Nem Blong Yufala”
7. ?Wanem wan trik we Devel Setan i stap yusum blong traem pulum yumi blong gowe long Jeova?
7 Naoia bambae yumi tokbaot wan long ol trik we Setan i stap yusum blong traem pruvum toktok blong hem. Trik ya hemia ol giaman tok blong spolem nem blong ol man blong God. Jisas i talem se Setan hem i “stamba blong ol giaman toktok.” (Jon 8:44) Nem ya Devel i minim “man we i giaman blong spolem nem blong narafala.” Hemia i soemaot klia se Setan ya hem i faswan man blong giaman long saed blong God, tok blong Hem, mo tabu nem blong Hem. Blong agensem hae rul blong Jeova, Devel Setan i yusum ol tok we oli haed, hem i sakem tok we i blemem Jeova from samting we hem i no mekem, mo i giaman stret. Setan i stap yusum ol semfala rod ya nomo blong spolem ol gudfala man blong God. Taem ol Witnes oli fesem ol strong traem, Setan i save mekem ol traem ya oli kam had moa taem hem i sakem plante toktok blong spolem nem blong ol Witnes.
8. ?Olsem wanem Setan i spolem nem blong Job, mo wanem i kamaot from?
8 Tingbaot ol trabol we oli kasem Job, we nem blong hem i minim “Man We Narafala i Agensem Hem.” Setan i mekem we Job i lusum olgeta samting we hem i gat, hem i lusum ol pikinini blong hem, mo i kasem wan bigfala sik tu. Antap long hemia, Setan i mekem ol man oli ting se Job i bin mekem wan bigfala sin nao God i stap panisim hem. Bifo, ol man oli respektem Job, be naoia, oli lukluk nogud long hem, mo ol famle mo ol fren blong hem tu oli lukluk nogud long hem. (Job 19:13-19; 29:1, 2, 7-11) Setan i yusum sam giaman fren blong oli talem ol tok we i ‘mekem Job i harem nogud tumas.’ Fastaem, ol man ya oli talem sam tok we i mekem Job i harem se hem i mekem wan bigfala sin, mo biaen oli jajem hem stret se hem i man nogud. (Job 4:6-9; 19:2; 22:5-10) !Tru, samting ya i mekem hat blong Job i soa tumas!
9. ?Olsem wanem Setan i wokem rod blong ol man oli luk Jisas olsem wan man blong mekem sin?
9 Pikinini blong God i nambawan man blong leftemap hae rul blong Jeova, taswe Setan i wantem moa blong agensem hem i bitim ol narafala man. Taem Jisas i kam long wol, Setan i lukaot rod blong givim bad nem long hem, olsem we hem i mekem long Job. Yes, Setan i pulum ol man blong oli luk Jisas olsem wan man blong mekem sin. (Aesea 53:2-4; Jon 9:24) Ol man oli talem se Jisas i man blong drong mo i man blong kakae tumas, mo oli talem tu se hem i “gat wan devel i stap long hem.” (Matiu 11:18, 19; Jon 7:20; 8:48; 10:20) Oli tok agensem Jisas se hem i tok nogud long God. (Matiu 9:2, 3; 26:63-66; Jon 10:33-36) Ol samting ya oli mekem Jisas i harem nogud tumas from we hem i save se ol tok ya oli spolem nem blong Papa blong hem. (Luk 22:41-44) Mo tu, ol man oli kilim Jisas i ded, oli hangem hem long pos olsem we hem i wan man nogud. (Matiu 27:38-44) Taem Jisas i holemstrong long God long fasin we i stretgud olgeta, “ol sinman oli sakem plante tok long hem blong agensem hem.”—Hibrus 12:2, 3, NW.
10. ?Setan i mekem wanem tede blong spolem ol tabu brata?
10 Tede tu, ol tabu brata blong Kraes we oli stap yet long wol oli kasem plante trabol from we Setan i no laekem olgeta nating. Baebol i tokbaot Setan se hem i “Man ya we i agensem ol brata blong [Kraes], we long dei mo long naet hem i stap talemaot ol poen blong hem agens long olgeta long fes blong God.” (Revelesen 12:9, 10) Stat long taem ya we oli sakemaot Setan long heven i kamdaon long wol ya, Setan i wokhad moa blong mekem ol brata blong Kraes oli luk olsem makas nomo blong wol ya. (1 Korin 4:13) Long sam kantri, ol man oli tokbaot ol brata blong Kraes se oli wan krangke grup blong man we i denja. Hemia sem toktok nomo we ol man oli bin talem long saed blong ol faswan Kristin. (Ol Wok 24:5, 14; 28:22) Olsem yumi luk long fashaf blong stadi ya, ol giaman stori we oli kamaot long ol nius, oli spolem gudnem blong olgeta ya. Be i nating sipos ‘sam man oli stap ona long olgeta, mo sam man oli stap mekem olgeta oli sem, sam man oli stap tok nogud long olgeta, mo sam narafala man oli stap leftemap nem blong olgeta,’ ol tabu brata ya blong Kraes oli gat tingting daon mo oli gohed blong ‘obei long ol tok blong God, mo holem ol tok we Jisas i talemaot se i tru.’ Mo ol fren blong olgeta, hemia “ol narafala sipsip,” oli wokgud wetem olgeta.—2 Korin 6:8; Jon 10:16; Revelesen 12:17.
11, 12. (a) ?Wanem nara samting tu we maet i spolem gudnem blong wan Kristin? (b) ?Wanem i save mekem we ol Kristin oli harem nogud tumas long bodi blong olgeta nating se oli mekem i stret nomo?
11 Be yumi no mas ting se evri samting we oli spolem gudnem blong ol man blong God oli kamaot “from we [yumi] stap mekem ol samting we God i wantem.” (Matiu 5:10) Sam trabol oli kasem yumi from slak fasin blong yumi nomo. ‘Sipos yumi mekem i no stret, mo oli givim panis long yumi, nao yumi mekem tingting blong yumi i longfala blong karem panis ya, fasin ya i no samting blong leftemap yumi.’ Be, sipos wan Kristin ‘i mekem ol samting we i stret nomo, be ol [man] oli stap mekem olgeta oli harem nogud tumas long bodi blong olgeta,’ Jeova bambae i glad long olgeta. (1 Pita 2:19, 20) ?Ol man oli mekem i nogud long ol Kristin olsem wanem?
12 Sam brata sista blong yumi oli kasem trabol taem oli no wantem joen long sam kastom blong berem dedman from we ol kastom ya oli no laenap wetem Baebol. (Dutronome 14:1) Ol yangfala Witnes we oli traehad blong holem klin fasin olsem we Jeova i wantem, oli harem nogud from ol narafala yangfala we oli tok swea mo jikim olgeta. (1 Pita 4:4) Ol man we oli gat rong tingting oli tok agensem ol Kristin papa mama se oli “no kea” mo oli “spolem” ol pikinini blong olgeta from we oli no wantem we dokta i givim blad long pikinini blong olgeta. (Ol Wok 15:29) Sam Kristin we oli tekem disisen blong kam ol man blong Jeova oli harem nogud from we stret famle blong olgeta mo ol man long vilej blong olgeta oli sakemaot olgeta mo oli no moa wantem save long olgeta. (Matiu 10:34-37) Olgeta brata mo sista ya oli stap folem fasin we ol profet mo Jisas hem wan, oli bin soem taem oli safa from we oli wantem mekem stret fasin.—Matiu 5:11, 12; Jemes 5:10; 1 Pita 2:21.
Stanap Strong Taem Man i Spolem Nem Blong Yumi
13. ?Wanem i save halpem yumi blong no lusum stret tingting long saed blong spirit taem ol man oli spolem nem blong yumi?
13 Taem ol man oli spolem nem blong yumi from bilif blong yumi, maet tingting blong yumi i save foldaon, olsem profet Jeremaea, mo maet yumi harem se yumi no moa save gohed blong mekem wok blong Jeova. (Jeremaea 20:7-9) ?Wanem i save halpem yumi blong no lusum stret tingting long saed blong spirit? Traem kasem tingting blong Jeova long saed blong bisnes ya. Taem wan man i gohed blong stanap strong, nating se hem i kasem trabol, Jeova i luk man ya olsem se hem i win finis. (Rom 8:37) Tingbaot olgeta we oli leftemap hae rul blong Jeova finis, nating se Devel Setan i yusum olkaen rod blong agensem olgeta. Ol man ya i gat Ebel, Job, mama blong Jisas hemia Meri, mo sam narafala man blong God bifo, mo sam long ol Kristin brata mo sista blong yumi tede. (Hibrus 11:35-37; 12:1) Traem tingting dip long fasin blong olgeta blong holemstrong long God. I olsem we bigfala hip blong ol Witnes ya we oli stap tru long God, i stap singaot yumi blong stanap wetem olgeta, blong kasem praes we man i kasem taem i winim faet agensem wol ya.—1 Jon 5:4.
14. ?Olsem wanem prea i save mekem yumi strong moa blong stap tru long God?
14 Sipos yumi stap ‘wari mo yumi stap tingting tumas,’ yumi save lukluk i go long Jeova tru long prea, mo bambae hem i mekem yumi harem gud mo i givim paoa long yumi bakegen. (Ol Sam 50:15; 94:19) Hem i save givim waes we yumi nidim blong stanap strong long ol traem we yumi kasem mo i save halpem yumi blong tingbaot oltaem se ol man oli agensem yumi from we oli no laekem hae rul blong Hem. (Jemes 1:5) Mo tu, Jeova i save givim ‘pis we i bigfala moa, i bitim save blong yumi.’ (Filipae 4:6, 7) Pis ya we God i givim, i save halpem yumi blong stap kwaet mo blong holem strong tingting taem trabol we i kasem yumi i kam hevi tumas, mo i save mekem we yumi no letem tingting we i hafhaf no fraet i winim yumi. Jeova i save yusum spirit blong hem blong mekem se yumi gat paoa blong stanap strong long olgeta samting we hem i letem se oli kasem yumi.—1 Korin 10:13.
15. ?Wanem i save halpem yumi blong no holem kros taem yumi stap safa?
15 ?Wanem i save halpem yumi blong no holem kros agensem olgeta we oli no laekem yumi, nating se yumi no mekem rong? I gud yumi tingbaot oltaem se ol bigfala enemi blong yumi hemia Setan mo ol rabis enjel blong hem. (Efesas 6:12) I tru, sam man we oli mekem trabol long yumi oli minim nomo blong spolem yumi. Be, bighaf blong olgeta we oli agensem ol man blong God oli mekem samting ya from we oli no gat save no from we narafala man nomo i pusum olgeta blong mekem olsem. (Daniel 6:4-16; 1 Timoti 1:12, 13) Jeova i wantem “sevem olgeta man,” mo i wantem we olgeta man oli gat janis blong “save trutok blong hem.” (1 Timoti 2:4) Yes, sam long ol man we bifo oli stap agensem yumi, naoia oli Kristin brata blong yumi from we oli luk ol gudfala fasin blong yumi. (1 Pita 2:12) Mo tu, yumi save lanem samting long eksampol blong Josef, pikinini blong Jekob. Ol brata blong Josef oli mekem hem i harem nogud bigwan. Be Josef i no stap kros long olgeta. ?From wanem? From we hem i luksave se Jeova nao i stap lukluk long bisnes ya. Hem i luksave se Jeova i stap wokem rod blong mekem stamba tingting blong Hem i kamtru. (Jenesis 45:4-8) Long sem fasin, tede, Jeova i save yusum eni trabol we man i mekem agensem yumi, olsem wan rod blong leftemap nem blong hem.—1 Pita 4:16.
16, 17. ?From wanem yumi no mas wari taem ol man oli traehad blong blokem wok blong prij we yumi mekem?
16 Yumi no mas wari tumas sipos i luk olsem se ol man we oli agensem yumi oli naf blong stopem wok blong talemaot gud nius blong smoltaem. Tede, Jeova i stap seksekem ol nesen from wok blong givim witnes raon long wol, mo ol gudgudfala samting blong ol nesen ya oli stap kam insaed long haos blong hem. (Hagae 2:7) Jisas Kraes, Gudfala Man blong Lukaot long ol Sipsip, i talem se: “Ol sipsip blong mi oli save harem voes blong mi. Mi mi savegud olgeta, mo olgeta oli save biaen long mi. Mo mi mi givim laef ya long olgeta we i no save finis. . . . Mo i no gat wan man i save pulumaot olgeta long han blong hem.” (Jon 10:27-29) Ol tabu enjel tu oli joen insaed long wok ya blong karem ol kakae long garen. (Matiu 13:39, 41; Revelesen 14:6, 7) Taswe, i no gat wan samting we ol man blong agens oli save talem no mekem we bambae i naf blong stopem God blong mekem stamba tingting blong hem i kamtru.—Aesea 54:17; Ol Wok 5:38, 39.
17 Plante taem, trabol we ol man oli wantem mekem agensem yumi, i karem gudfala frut. Long wan komuniti long Afrika, ol man oli talem plante giaman stori long saed blong ol Witnes blong Jeova, oli stap talem tu se ol Witnes oli man blong wosipim Setan. From samting ya, taem ol Witnes oli kam prij long haos blong Grace, Grace i ronwe i go haed biaen long haos blong hem gogo kasem we ol Witnes oli aot. Wan dei, pasta blong jos i soem wan buk blong yumi long ol memba blong jos mo i talem se oli no mas ridim buk ya from we buk ya bambae i mekem we oli lusum bilif. Toktok blong pasta ya i pulum tingting blong Grace. Ale, nekis taem we ol Witnes oli kam, hem i no haed, be hem i storian wetem olgeta mo oli givim semfala buk long hem we pasta i bin soemaot long jos. Grace i stat stadi Baebol, mo i tekem baptaes long 1996. Naoia, hem i stap yusum taem blong hem blong go lukaotem ol narafala man we oli gat rong tingting long saed blong ol Witnes blong Jeova from we oli lesin long ol giaman stori.
Mekem Bilif Blong Yu i Strong Naoia
18. ?From wanem yumi mas mekem bilif blong yumi i strong bifo we ol bigfala traem i kam, mo yumi save mekem samting ya olsem wanem?
18 Setan i save pulum ol man blong oli no laekem yumi mo blong oli mekem trabol long yumi enitaem nomo. Taswe i impoten we yumi mekem bilif blong yumi i strong naoia. ?Yumi save mekem samting ya olsem wanem? Wan ripot we i kamaot long wan kantri we ol man oli stap agensem ol Witnes blong Jeova, i talem se: “Wan samting i kam klia long yumi, hemia: Olgeta we oli bin kakae gud long saed blong spirit mo we oli gat bigfala tangkiu long trutok blong Baebol, oli no faenem i had blong stanap strong taem oli kasem trabol. Be olgeta ya we, ‘taem i no gat trabol,’ oli stap mestem ol miting, oli stap joen long wok blong prij wanwan taem nomo, mo oli no strong blong holem ol rul blong Jeova long ol smosmol samting nomo, plante taem olgeta ya nao oli foldaon taem oli kasem traem we i hot olsem ‘faea’.” (2 Timoti 4:2, NW ) Tru ya, sipos yu yu luksave se i gat sam samting we yu mas jenisim no wok long hem blong kamgud moa, yu mas wokhad long hem naoia, bifo we i let tumas.—Ol Sam 119:60.
19. ?Taem ol man blong God oli holemstrong long hem nating se ol man oli agensem olgeta blong nating nomo, wanem gudfala frut i kamaot?
19 Taem ol trufala man blong God oli holemstrong long hem nating se Setan i agensem olgeta, hemia wan pruf se hae rul blong Jeova nomo i stret, mo hem nomo i gat raet blong rul. Fasin blong olgeta blong holem bilif i mekem hat blong Jeova i glad bigwan. Nating se ol man oli spolem gudnem blong olgeta, God ya we nem blong hem i antap olgeta, i ‘no sem long olgeta taem oli talem se hem i God blong olgeta.’ Yes, i stret nomo we Baebol i talem long saed blong olgeta ya se: “Olgeta oli gudfala man tumas, wol ya i no naf blong oli stap long hem.”—Hibrus 11:16, 38.
[Futnot]
^ Long Baebol, tok ya ‘no laekem nating’ i save karem defdefren mining. Long sam vas, tok ya i minim nomo se man i laekem wan man smol, be i laekem narafala man moa. (Dutronome 21:15, 16, NW ) Mo tu, tok ya ‘no laekem nating’ i save minim nogud filing we man i gat long saed blong narafala. I no min se man ya i wantem kilim narafala ya, i minim nomo se man ya i no wantem fren wetem narafala ya from we hem i lukluk nogud long hem. Be tok ya ‘no laekem nating’ i save minim tu, strongfala filing blong agens. Hem i wan filing we i mekem tingting blong man i konkon oltaem mo i pulum man ya blong wantem mekem trabol long narafala from we hem i wantem we narafala ya i safa. Namba tri mining ya nao we bambae yumi tokbaot long stadi ya.
?Yu Yu Save Eksplenem?
• ?Hu i pulum ol man blong oli no laekem yumi nating mo blong oli agensem yumi?
• ?Olsem wanem Setan i yusum fasin blong spolem gudnem blong man blong traem pulum Job mo Jisas blong lego God?
• ?Olsem wanem Jeova i save mekem we yumi stanap strong taem Setan i pulum ol man blong no laekem yumi nating?
[Kwestin]
[Bokis/Foto blong pija long pej 16]
Oli Luksave From Wanem Oli Kasem Trabol
Long Yukren, gavman i putum tabu long wok blong talemaot Kingdom blong bitim 50 yia. Hemia toktok blong wan Witnes blong Jeova long kantri ya: “Taem yumi tingbaot trabol we i kasem ol Witnes blong Jeova, yumi no mas ting se ol man nomo oli stap mekem trabol long yumi. . . . Bighaf blong ol haeman oli stap mekem wok we oli mas mekem nomo. Taem gavman i jenis, ol haeman ya oli folem tingting blong niufala gavman. Be mifala ya, mifala i stap sem mak, mifala i no jenis. Mifala i luksave tru se hu nao i stamba blong ol trabol ya we mifala i kasem, from we Baebol i soemaot samting ya long mifala.
“Mifala i neva gat tingting ya se mifala i stap safa blong nating nomo long han blong ol man nogud we oli mekem i strong tumas long mifala. Nogat. Samting we i halpem mifala blong stanap strong, hemia klia save we mifala i gat long saed blong bisnes ya we i bin hapen long garen blong Iden. Bisnes ya hemia long saed blong raet we God i gat blong rulum man. . . . Mifala i jusum blong stanap long saed blong bigfala disisen ya we i joen wetem laef blong wanwan man, mo tu hem i joen wetem Hae Rula blong heven mo wol. Lukluk blong mifala long ol trabol ya we oli stap kamaot i sem mak long lukluk we God i gat long saed ya. Samting ya i mekem mifala i strong mo i halpem mifala blong fasgud long God nomata we ol man oli spolem mifala olsem wanem.”
[Foto]
Victor Popovych, we ol polis oli arestem hem long 1970
[Tok blong pija long pej 13]
?Hu i pulum ol man blong spolem nem blong Jisas?
[Tok blong pija long pej 15]
Job, Meri, mo ol man blong God tede olsem Stanley Jones, oli leftemap hae rul blong Jeova