MI MI intres long trutok finis. Mama i kasem sam buk we oli tokbaot Baebol, mo mi intres tumas long olgeta, antap moa ol pija. Papa i no wantem se Mama i tokbaot Baebol long mi. Be mi mi wantem save, ale mi askem plante kwestin. Taswe, taem Papa i no stap long haos, Mama i mekem stadi long mi. Nao mi tu mi wantem givim laef blong mi long Jehova. Ale, long 1943, taem mi gat 10 yia, mi baptaes long Blackpool, long Inglan.

Stat long taem ya, mi mo Mama mitufala i prij oltaem, mo mitufala i yusum gramafon, olsem ol narafala. Gramafon i bigwan mo i hevi, i bitim 4 kilo. !Yu traem tingbaot, mi we mi wan smol boe nomo, mi traehad blong karem hevi samting ya!

Taem mi gat 14 yia, mi wantem mekem wok blong paenia. Mama i talem se mi mas toktok fastaem long brata we naoia yumi singaot hem se eria elda. Brata ya i talem se  mi mas traem lanem wan wok, blong mi save winim smol mane mo paenia. Ale mi mekem olsem. Mi wok tu yia, nao mi tokbaot wok blong paenia bakegen wetem wan narafala eria elda. Hem i talem se: “!Yu gohed nomo!”

Long Eprel 1949, mi mo Mama i givimaot olting blong mitufala, mo mitufala i muv i go long Middleton, klosap long Manchester. Nao mitufala i mekem wok blong paenia. Afta we fo manis i pas, mi jusum wan brata blong paenia wetem mi. Branj ofis i talem se i gud mitufala i muv i go long wan niufala kongregesen long Irlam. Mama i paenia wetem wan sista long wan narafala kongregesen.

Mi mi gat 17 yia nomo. Mi mo brata we i paenia wetem mi, mitufala i lidim ol miting long niufala kongregesen ya, from we i no gat plante brata we oli naf blong mekem olsem. Biaen, mi muv i go long Buxton Kongregesen, we i nidim moa man blong prij. Taem mi wok long ol ples olsem, hemia i rerem mi from ol wok we bambae mi mekem biaen.

Long 1951, mi fulumap pepa blong go long Wajtaoa Baebol Skul Blong Gilead. Be long Disemba 1952, gavman i singaot mi blong mi joen long ami. Mi talem se mi stap mekem wok blong God fultaem, mo mi no wantem joen long ami. Be kot i no lesin, ale oli putum mi long kalabus blong sikis manis. Taem mi stap long kalabus, mi kasem leta we i singaot mi blong mi joen long namba 22 klas blong Gilead. Long Julae 1953, jes afta we mi kamaot long kalabus, mi jam long wan sip we nem blong hem Georgic, blong go long New York.

Taem mi kasem New York, mi go long wan asembli we nem blong hem, 1953 Niu Wol Sosaeti Asembli. Afta, mi ron long tren go kasem South Lansing, New York, hemia ples we skul blong Gilead i stap long hem. From we mi jes kamaot long kalabus, mi no gat mane. Taem mi aot long tren, mi ron long wan bas go kasem South Lansing,  be mi no gat 20 vatu blong pem bas. Ale mi askem long wan narafala pasenja sipos hem i save givim.

Long Skul Blong Gilead, mifala i kasem nambawan trening blong ‘mekem olsem ol man we oli gat defdefren fasin.’ (1 Korin 9:22) Oli sanem mi wetem Paul Bruun mo Raymond Leach, mitrifala i go long Filipin, be mitrifala i mas wet sam manis blong kasem visa. Afta, mitrifala i ron long sip go kasem Rotterdam long Netalan. Biaen, sip i pas long Mediterenian Si, Suez Kanal, solwota blong India, Malesia, mo Hong Kong. Afta we 47 dei i pas, sip i kasem Manila, hemia long 19 Novemba 1954.

Mitrifala i mas lan long wan niufala kantri, kalja, mo lanwis. Fastaem, oli askem long mitrifala blong go long wan kongregesen long Quezon City, we plante man oli toktok Inglis. Mitrifala i stap sikis manis long ples ya, be mitrifala i no save toktok gud lanwis ya Tagalog. Samting ya i jenis long nekis ples we mitrifala i go wok long hem.

Wan dei, long Mei 1955, taem mi mo Brata Leach i kambak long haos, mitufala i kasem leta blong talem se bambae mitufala i mekem wok blong eria elda. Mi mi gat 22 yia nomo, be wok ya bambae i tijim mi long sam moa rod blong ‘mekem olsem ol man we oli gat defdefren fasin.’

Mi tingbaot fas pablik tok we mi mekem olsem eria elda. Mi mekem tok ya long fored blong wan stoa long vilej. !Long taem ya, oli mekem olgeta pablik tok long Filipin long pablik ples! Taem mi goraon long ol defren kongregesen, mi givim ol tok long ol ples olsem haos blong spel, haos maket, long fored blong ol haos long pablik ples, long ples blong plei basketbol, mo plante taem long kona blong rod nomo. Long San Pablo City, mi no save mekem tok long ples blong maket, from we i gat bigfala ren. Ale, mi askem long ol brata sipos mi  save mekem long Haos Kingdom. !Afta, oli askem long mi sipos i stret blong kaontem tok ya olsem wan pablik tok, from we mi no mekem long pablik ples!

Oltaem mi slip long haos blong ol brata. Haos blong olgeta i no flas, be i klin. Plante taem mi slip long wan mat long floa. I gat wan ples nomo blong swim, hemia long open ples afsaed long haos. Ale, mi lanem blong swim we mi no tekemaot evri klos blong mi. Mi ron long bas blong go long ol defren kongregesen, mo long bot blong go long ol aelan. Long olgeta yia we mi mekem wok blong paenia, mi neva gat wan trak blong mi.

Mi no tekem wan kos blong lanem Tagalog, be mi lesin long ol brata long wok blong prij mo long ol miting. Oli wantem tumas blong givhan long mi, mo mi mi glad we oli gat longfala tingting, mo oli talem sam tok blong stretem mi.

Taem mi go long ol niufala ples, mi mas jenisim sam moa fasin blong mi, blong kam olsem ol manples. Long 1956, Brata Nathan Knorr i kam long wan bigfala asembli blong ful kantri. Mi mi mekem wok blong raetem ol ripot blong putum long niuspepa mo radio. Mi no save gud wok ya, be ol narafala oli givhan long mi. Bifo we wan yia i pas, mifala i gat wan narafala bigfala asembli blong ful kantri mo mi mi mekem wok blong rerem ol samting blong asembli ya. Brata Frederick Franz blong hedkwota i kam visitim mifala, mo mi lanem plante samting long hem. Taem Brata Franz i mekem pablik tok, hem i werem wan klos  blong ol man Filipin, we nem blong hem barong Tagalog. Taem ol brata oli luk samting ya, oli glad tumas. Long taem ya, mi luksave bakegen se mi mas rere blong jenisim sam samting, blong kam olsem ol man we oli gat defdefren fasin.

Taem mi mekem wok blong distrik elda, mi mas mekem sam jenis bakegen. Long taem ya, mifala i soemaot sinema ya The Happiness of the New World Society. Klosap oltaem, mifala i mekem long pablik ples. Laet blong masin blong soemaot sinema i pulum fulap bebet oli kam, mo plante oli fas long masin ya. !I hadwok blong klinim afta we miting i finis! Nating se i no isi blong mekem program blong ol miting ya, be i gud tumas blong luk we plante man oli kam, from we oli wantem kasem save moa long ogenaesesen blong Jehova.

Long sam ples, ol pris blong Katolik oli fosem ol haeman blong oli no givim raet long mifala blong mekem asembli. Mo tu, taem asembli i gohed, oli ringim bel blong jos, blong ol man oli no save harem brata we i givim tok. Nating se i olsem, plante man oli kasem trutok, mo naoia i gat plante man blong Jehova long ol ples ya.

Long 1959, oli askem long mi blong mi go wok long branj ofis. Long ples ya, mi lanem plante samting. Smoltaem biaen, oli askem long mi blong mekem wok blong son elda, hemia blong go visitim ol defdefren kantri. Long wan trip, mi mitim Janet Dumond we hem i misinari long Taelan. Mitufala i raetem leta blong save mitufala, gogo mitufala i mared. Mitufala i glad tumas blong spenem 51 yia tugeta long wok blong Jehova.

 Mi mi harem gud blong visitim ol man blong Jehova long 33 kantri. Mi glad tu se mi wok long ol defren ples taem mi yangfala, from we hemia i tijim mi blong laef wetem ol man blong ol defdefren fasin mo kalja. Taem mi visitim ol kantri ya, mi kasem save klia se Jehova i lavem olgeta kaen man.—Ol Wok 10:34, 35.

Mi mo Janet mitufala i glad tumas blong wok wetem ol brata long Filipin, mo mitufala i stap yet long branj ofis long Quezon City. Naoia, namba blong ol pablisa i ten taem antap long namba we i stap 60 yia bifo. Nating se mi stap plante yia olsem, be mi mas rere yet blong mekem sam moa jenis taem Jehova i askem, olsem ol jenis we oli jes kamaot long ogenaesesen.

Mitufala i traehad blong letem Jehova i lidim mitufala. Hemia rod blong laef we i beswan. Mo tu, mitufala i rere blong mekem sam jenis blong givhan moa long ol brata mo sista. Bambae mitufala i gohed nomo blong ‘mekem olsem ol man we oli gat defdefren fasin,’ folem samting we Jehova i wantem.