STADI 8
SINGSING 130 Yumi Fogivim Ol Man
?Olsem Wanem Yumi Save Folem Fasin Blong Jehova Blong Fogivim Man?
“Jehova i glad oltaem blong fogivim yufala, ale yufala tu i mas mekem sem mak.”—KOL. 3:13.
BIGFALA TINGTING
Long stadi ya bambae yumi tokbaot samting we yumi save mekem blong fogivim man we i mekem yumi harem nogud.
1-2. (1) ?Wetaem maet i had blong fogivim narafala? (2) ?Olsem wanem Denise i soemaot se hem i rili fogivim narafala?
?YU YU faenem i had blong fogivim narafala? Plante long yumi oli harem olsem, speseli taem wan man i talem o i mekem wan samting we i mekem oli harem nogud tumas. Be yumi save winim ol nogud filing we yumi gat mo fogivim ol narafala. Eksampol, traem tingbaot ekspiriens blong wan sista we nem blong hem Denise, a we hem i soemaot se hem i rili fogivim narafala. Long 2017, Denise mo famle blong hem oli visitim niufala Hedkwota blong ol Witnes blong Jehova we i jes open. Taem oli stap gobak long haos, wan draeva blong wan narafala trak i no moa save kontrolem trak blong hem nao i sperem olgeta. Long aksiden ya Denise i haf ded. Mo taem hem i wekap, hem i harem se ol pikinini blong hem oli kasem bigfala kil mo hasban blong hem Brian i ded. Taem hem i tingbaot taem ya, hem i talem se: “Mi harem nogud bitim mak mo mi no save wanem blong mekem.” Samtaem biaen, hem i harem se draeva ya i no dring, i no tekem drag, i no stap lukluk fon blong hem, o mekem wan narafala samting taem hem i stap draev. Taswe, hem i prea blong Jehova i mekem se hem i gat pis.
2 Draeva ya, oli arestem hem mo oli talem se sipos hem i gilti oli save putum hem long kalabus. Be kot i talem se samting we bambae oli mekem long draeva ya i dipen long wanem we Denise bambae i talem. Denise i talem se: “Taem mi mas tokbaot bakegen nogud samting we i bin hapen long laef blong mi, mi harem olsem se wan man i katemaot ol tret we oli yusum blong somap blokem kil we mi kasem, mo i kafsaedem sol i go long hem.” Sam wik afta, Denise i go long kot mo i rere blong talemaot ol poen blong hem agensem draeva ya. ?Be hem i talem wanem? Denise i askem jaj blong i sore long man ya. b Taem Denise i finis blong toktok, jaj i stat blong krae mo i se: “Long ol 25 yia we mi mekem wok olsem jaj, mi neva harem wan samting olsem, we wan famle we narafala i spolem olgeta, oli askem mi blong sore long man we i spolem olgeta. Mi neva harem ol toktok we i soemaot se oli gat lav mo oli fogivim man.”
3. ?Wanem i givhan long Denise blong i fogif?
3 ?Wanem i givhan long Denise blong i fogif? Hem i tingting dip long fasin blong Jehova blong fogivim man. (Maeka 7:18) Taem yumi glad se Jehova i fogivim yumi, bambae yumi tu yumi wantem fogivim ol narafala.
4. ?Jehova i wantem se yumi mekem wanem? (Efesas 4:32)
4 Jehova i wantem se yumi fogivim ol narafala sem mak olsem we hem i fogivim yumi. (Ridim Efesas 4:32.) Hem i wantem se yumi rere blong fogivim olgeta we oli mekem yumi harem nogud. (Sam 86:5; Luk 17:4) Long stadi ya, bambae yumi tokbaot tri samting we bambae i halpem yumi blong fogivim ol narafala.
YU NO MAS TING NATING LONG OL FILING BLONG YU
5. Folem Ol Proveb 12:18, ?yumi save harem olsem wanem taem narafala i mekem yumi harem nogud?
5 Yumi save harem nogud bigwan from samting we narafala i talem o mekem long yumi, speseli sipos hem i wan gudfala fren blong yumi o wan memba blong famle. (Sam 55:12-14) Samtaem, filing blong harem nogud i olsem we wan man i sperem yumi long naef. (Ridim Ol Proveb 12:18.) Maet yumi traem blong no tingbaot o ting nating long filing ya blong harem nogud. Be hemia i olsem we yumi no karemaot naef we oli sperem yumi long hem. Long sem fasin, yumi no mas ting se filing ya i save kam gud sipos yumi fogetem nomo.
6. ?Yumi save mekem wanem taem wan man i mekem yumi harem nogud?
6 Taem wan man i mekem yumi harem nogud, faswan samting we yumi mekem, maet yumi kam kros. Mo Baebol i soemaot se samtaem i nomol blong yumi kros. Be hem i wonem yumi se yumi no mas holemtaet kros. (Sam 4:4; Efes. 4:26) ?From wanem? From we plante taem ol filing blong yumi oli save pulum yumi blong mekem wan samting. Mo taem man i kros hem i no save mekem wan gudfala samting. (Jem. 1:20) Tingbaot se kros hem i wan filing we i kamaot nomo olsem, be yu save jusum blong holemtaet kros o nogat.
Kros i wan filing we i kamaot nomo olsem, be yu save jusum blong holemtaet kros o nogat
7. ?Wanem ol narafala filing we yumi save gat taem narafala i spolem yumi?
7 Taem narafala i spolem yumi, maet yumi save gat plante narafala nogud filing. Eksampol, wan sista we nem blong hem Ann i talem se: “Taem mi pikinini, papa blong mi i lego mama blong mi mo i maredem haosgel blong mi. Hemia i mekem mi harem nogud. Mo taem tufala i gat ol pikinini, mi harem olsem se oli no moa wantem mi.” Wan sista we nem blong hem Georgette, i tokbaot filing blong hem taem hasban blong hem i stap pas biaen long hem, hem i se: “Mi harem se hat blong mi brok. From we mitufala i bin fren gud stat taem mitufala i pikinini. !Mo mitufala i paenia tugeta!” Wan narafala sista we nem blong hem Naomi, i talem se: “Mi neva ting se hasban blong mi bambae i mekem mi harem nogud. Taswe, taem hem i talemaot se hem i bin stap wajem ponografi mo hem i haedem long mi, mi harem olsem se hem i no stap tru long mi.”
8. (1) ?From wanem yumi mas fogivim ol narafala? (2) ?Wanem gudfala samting i kamaot taem yumi fogif? (Yu luk bokis ya “ ?Yumi Save Mekem Wanem Sipos Wan Man i Spolem Yumi?”)
8 Yumi no save kontrolem samting we narafala i talem o i mekem long yumi, be yumi save traem blong kontrolem samting we bambae yumi mekem. Mo plante taem, beswan samting blong mekem hemia blong fogif. ?From wanem? From we yumi lavem Jehova, mo hem i wantem se yumi fogivim narafala. Sipos yumi gohed blong holemtaet kros mo yumi no fogif, yumi save mekem sam krangke samting mo maet spolem helt blong yumi tu. (Prov. 14:17, 29, 30) Traem luk eksampol blong wan sista nem blong hem Christine. Hem i se: “Taem mi holemtaet kros, mi no smael plante, mi no kakae gud, mi no slip gud, mo i had blong kontrolem ol filing blong mi. Mo hemia i gat paoa long fasin blong mi blong tritim hasban blong mi mo ol narafala.”
9. ?From wanem yumi mas lego kros?
9 Nating sipos man we i mekem yumi harem nogud, i neva talem sore long yumi, be yumi save mekem se problem ya i no kam wan bigfala samting. ?Yumi mekem samting ya olsem wanem? Georgette we yumi bin tokbaot hem i talem se: “I tekem sam taem, be biaen mi no moa kros long faswan hasban blong mi. From samting ya mi harem se mi gat pis.” Taem yumi lego kros, kros i no save gat paoa long fasin blong yumi blong tritim ol narafala. Mo hemia i givhan long yumi tu from we bambae yumi no moa tingbaot samting we i hapen, mo yumi glad bakegen long laef blong yumi. (Prov. 11:17) ?Be yu save mekem wanem sipos yu harem se yu no rere blong fogif?
?OLSEM WANEM BLONG WINIM FILING BLONG KROS?
10. ?From wanem i nidim plante taem blong wan man we i harem nogud i save glad bakegen? (Mo tu, yu luk ol pija.)
10 ?Olsem wanem blong winim filing blong kros? Wan rod hemia blong letem taem i pas. Wan man we i kasem wan bigfala kil, i nidim plante taem bifo we bodi blong hem i save kam gud bakegen, nating se hem i tekem sam tritmen. Long sem fasin, i nidim plante taem blong wan man we i harem nogud i glad bakegen, mo i fogivim wan man long hat blong hem.—Pri. 3:3; 1 Pita 1:22.
11. ?Olsem wanem prea i save halpem yu blong fogivim narafala?
11 I gud yu prea mo askem Jehova blong i halpem yu blong yu naf blong fogivim narafala. c Ann we yumi tokbaot hem finis, i eksplenem olsem wanem prea i halpem hem. Hem i se: “Mi askem Jehova blong i fogivim mifala wanwan long famle from samting we mifala i talem o mekem we i no stret. Biaen mi raetem wan leta long papa blong mi wetem niufala waef blong hem, mo talem se mi fogivim tufala.” Ann i talem se i no isi blong mekem olsem. Be hem i se: “Mi ting se sipos mi traehad blong folem fasin blong Jehova blong fogivim man, papa blong mi mo waef blong hem bambae oli wantem save Jehova.”
12. ?From wanem i gud blong trastem Jehova be i no ol filing blong yumi? (Ol Proveb 3:5,6)
12 I gud yu trastem Jehova be i no ol filing blong yu. (Ridim Ol Proveb 3:5, 6.) Oltaem Jehova i save samting we i gud long yumi. (Aes. 55:8, 9) Mo bambae hem i neva askem yumi blong mekem wan samting we i save spolem yumi. Taswe, taem hem i talem long yumi blong fogivim narafala, yumi sua se hemia bambae i mekem i gud long yumi. (Sam 40:4; Aes. 48:17, 18) Be sipos yumi trastem ol filing blong yumi, bambae yumi no naf nating blong fogivim narafala. (Prov. 14:12; Jer. 17:9) Naomi we yumi tokbaot hem finis, i talem se: “Fastaem mi no wantem nating blong fogivim hasban blong mi from we hem i stap wajem ponografi. Mi fraet se bambae hem i mekem mi harem nogud bakegen, o i fogetem se hem i bin spolem mi. Mo mi stap tingting se Jehova i kasemsave ol filing blong mi. Be biaen mi luksave se from we Jehova i kasemsave long ol filing blong mi, hemia i no min se hem i agri long olgeta. Hem i save se mi harem olsem wanem, mo se i tekem taem blong mi harem gud bakegen. Be hem i wantem tu se mi gat fasin ya blong fogif.” d
TRAEHAD BLONG GAT GUDFALA TINGTING
13. Folem Rom 12:18-21, ?yumi mas mekem wanem?
13 Taem yumi fogivim man we i mekem yumi harem nogud, hemia i no minim nomo se yumi no moa tokbaot samting we i hapen. Sipos man we i mekem yumi harem nogud i wan Kristin brata o sista, mak blong yumi i blong mekem pis wetem hem. (Mat. 5:23, 24) Bambae yumi jusum blong soem sore mo fogivim hem, i bitim we yumi kros. (Ridim Rom 12:18-21; 1 Pita 3:9) ?Wanem i save halpem yumi blong mekem olsem?
14. ?Yumi mas traehad blong mekem wanem, mo from wanem?
14 Jehova i jusum nomo blong luk ol gudfala fasin blong ol man. Taswe, yumi tu yumi mas traehad blong luk man we i mekem i nogud long yumi olsem we Jehova i luk hem. (2 Kron. 16:9; Sam 130:3) Plante taem, sipos yumi lukaotem slak fasin blong ol narafala bambae yumi faenem, mo hemia i sem mak sipos yumi lukaotem ol gudfala fasin blong olgeta. Taem yumi luk nomo ol gudfala fasin blong ol narafala, bambae i isi blong yumi fogivim olgeta. Eksampol, wan brata nem blong hem Jarrod, i talem se: “Mi luk se i isi blong fogivim wan brata, taem mi skelem nogud samting we hem i mekem long mi, wetem wan longfala lis blong ol samting we mi laekem long saed blong hem.”
15. ?From wanem i gud blong talem long wan man se yu fogivim hem?
15 Wan narafala impoten samting we yu save mekem hemia blong talem long narafala se yu fogivim hem. ?From wanem? Makem samting we Naomi, we yumi tokbaot hem finis i talem, i se: “Taem hasban blong mi i askem mi se, ‘?Yu fogivim mi?’ Mi harem se i had blong mi openem maot blong mi mo talem ol tok ya, ‘Mi fogivim yu.’ Long taem ya nao mi luksave se mi no rili fogivim hem long hat blong mi. Sloslo, mi naf blong talem trifala tok ya we i gat paoa hemia se, ‘Mi fogivim yu.’ Mi no save bilivim se taem mi talem tok ya, hasban blong mi i krae, mo mi tu mi harem se mi gat pis. Stat long taem ya, mi lanem blong trastem hem bakegen mo mitufala i kam ol gudfala fren.”
16. ?Yu lanem wanem long saed blong fasin blong fogif?
16 Jehova i wantem se yumi fogivim ol narafala. (Kol. 3:13) Nating se i olsem, samtaem i had. Be yumi save fogivim ol narafala sipos yumi no ting nating long ol filing blong yumi, mo yumi traehad blong winim olgeta. Long rod ya bambae yumi save gat ol gudfala tingting.—Yu luk bokis ya “ Tri Samting We Yumi Save Mekem Blong Fogivim Narafala.”
TINGBAOT GUDFALA SAMTING WE I SAVE KAMAOT TAEM YU FOGIF
17. ?Olsem wanem fasin blong fogif i mekem i gud long yumi?
17 Yumi gat plante risen blong fogivim narafala. Hemia sam long ol risen ya. Faswan, yumi folem fasin blong Papa blong yumi Jehova we i gat sore, mo yumi mekem hem i glad. (Luk 6:36) Sekenwan, yumi soemaot se yumi glad tumas we Jehova i fogivim yumi. (Mat. 6:12) Mo nambatri, hemia se taem yumi fogivim narafala, yumi gat wan gudfala helt mo yumi fren gud wetem ol narafala.
18-19. ?Wanem i save kamaot taem yumi fogivim narafala?
18 Taem yumi fogivim ol narafala, yumi save kasem sam blesing we yumi no tingbaot. Eksampol, makem samting we i hapen long Denise, we yumi tokbaot hem long stat. Nating se Denise i no save, be man ya we i sperem olgeta i bin plan se afta we oli pas long kot, bambae hem i kilim hem wan i ded. Be hem i sapraes blong harem se Denise i fogivim hem. From samting ya hem i stat blong stadi Baebol wetem ol Witnes blong Jehova.
19 Maet yumi save harem se i had blong fogivim narafala, be sipos yumi fogivim narafala bambae yumi kasem blesing. (Mat. 5:7) Taswe, i gud yumi mekem bes blong yumi blong folem fasin blong Jehova blong fogivim man.
SINGSING 125 ‘Man We i Gat Sore i Save Harem Gud’
a Mifala i jenisim sam nem.
b Long ol situesen olsem, wanwan Kristin i mas mekem prapa desisen long samting we bambae hem i mekem.
c Yu luk video blong ol singsing ya “Forgive One Another,” “Fogif Oltaem,” mo “Fren Bakegen,” long jw.org.
d Nating se fasin blong lukluk ol rabis pija o ponografi i wan sin mo i mekem narafala i harem nogud, be hemia i no givim raet long wan we i no mekem i rong, blong talem se folem Baebol, hem i gat raet blong divos.