1. De ọlọghọmwa ne ima werriẹ aro daa? De emwi nọ ya ẹko rhiẹnrhiẹn e Jehova? (Ghee efoto ni rre omuhẹn.)

TE ỌLỌGHỌMWA wa gba ehe hia vbe agbọn Esu ne ima ye na. Etẹn ni ghaan, ma rẹn wẹẹ, emwi i zẹdẹ khuẹrhẹ ne uwa. Nibun vbuwe uwa khuọnmwi emianmwẹ nọ wegbe. Eso ni khian eniwanrẹn nẹ ye gbaroghe evbibiẹ iran ni khian ọmaẹn ghẹghẹghẹ. Eso vbe hia vbe odẹ ke odẹ ne iran sẹtin kpemehe emwi ikpakpa ne ẹgbẹe iran. Ma vbe rẹn wẹẹ, etẹn ima nibun wa ya uhukpa werriẹ aro daa ọlọghọmwa nibun! Ọlọghọmwa vbenian keghi gbe ẹghẹ kevbe igho. Erriọ a vbe ya loo ẹrhiọn yọ. Ọrheyerriọ, ilẹkẹtin ne uwa mwẹ yan eyan ọghe Osanobua i beghe. Wa mwẹ amuẹtinyan nọ wegbe wẹẹ, emwi hia gha dunna vbe odaro. Ọna wa ya ẹko rhiẹnrhiẹn e Jehova!

2. De igiọdu ne ima miẹn vbe Aizaia 40:29? De abakuru nọ wegbe ne ima gha sẹtin ru?

² U sẹtin zẹdia gha roro ẹre wẹẹ, ọlọghọmwa ne u ye kpọlọ sẹ ruẹ gbe, vbe na miẹn wẹẹ te a wa zẹ yan uwẹ ọkpa. Deghẹ u zẹdia mwẹ iziro vbenian, ẹi re uwẹ ọkpa. E Baibol gi ima rẹn wẹẹ, eguọmwadia Osanobua nẹdẹ vbe gha mwẹ iziro ekhọe vbenian. (1 Ọba 19:4; Job 7:7) Ne iran gha te ya gi ẹtin fo iran, iran keghi ya egbe kọ e Jehova. E Jehova ma yangbe iran, irẹn ọre  Osanobua nọ “rhie ẹtin ne iran ne ẹtin fo.” (Aiz 40:29) Ọ keghi re emwi nọ da ọmwa wẹẹ, etẹn eso vbe ẹghẹ ne ima ye na, keghi kpa hin otu e Jehova rre, rhunmwuda iran roro ẹre wẹẹ, iran gha ru vberriọ, egbe ghi rọkhọ iran. Te etẹn vberriọ ghee ugamwẹ Osanobua vbe na ghee ihẹ nọkhua. Etẹn vbenian ghi dobọ Ẹmwẹ Osanobua na tie yi, iran i ghi yo iko, iran i ghi vbe yo ikporhu. Afiangbe nọkhua ẹre etẹn vberriọ mu fua. Ọna ọre emwi ne Esu gualọ.

3. (a) De emwi ne ima gha ru ne Esu ghẹ sẹtin si ima digiẹn vbe odẹ ọghe orhiọn? (b) De emwi ne ima khian ziro yan vbe ako iruẹmwi na?

³ Esu i zẹdẹ hoo ne ima rhiegba ye iwinna ugamwẹ, rhunmwuda ọ rẹnrẹn wẹẹ ima gha rhiegba ye iwinna ugamwẹ, ma ghi deziẹn vbe odẹ ọghe orhiọn. Nọnaghiyerriọ, ẹghẹ ne ọ ya yevbe ne ẹtin fuẹ ra iro han ruẹ, ghẹ khian rree ne Jehova. Ẹghẹ vbenian ẹre ọ khẹke ne u ya sikẹ e Jehova sayọ rhunmwuda, ọ gha ya ruẹ “mudia gbain,” ọ ghi vbe rhie “ẹtin kevbe ẹyotọ ne ọ deziẹn” nuẹn. (1 Pit 5:10; Jems 4:8) Vbe ako iruẹmwi na, ma gha ziro yan emwi eva nọ gha sẹtin si ima ghee iyeke vbe ugamwẹ Osanobua. Ma gha vbe ziro yan iyobọ ne ima gha miẹn vbe ima ghaa lele ilele ni rre Baibol. Sokpan ma gha ka guan kaẹn ẹtin ne Jehova mwẹ, zẹvbe nọ rre ebe Aizaia 40:26-31, nọ rhiẹre ma wẹẹ, irẹn gha sẹtin rhie ẹrhiọn ye eguọmwadia re iwu.

4. De emwi ne ima miẹn ruẹ vbe ebe Aizaia 40:⁠26?

⁴ Tie Aizaia 40:26. Ke na ya bu agbọn tua agbọn gha dee, a ma he miẹn ọmwa rhọkpa nọ sẹtin ka inu orhọnmwẹ ni rre orere iso. Avbe umẹwaẹn keghi yayi wẹẹ, orhọnmwẹ ni rre ititi orhọnmwẹ ne a tie ẹre Milky Way galaxy sẹ odẹ uye 400 (400 billion). Vbene avbe orhọnmwẹ na bun sẹ, te Jehova he dọmwadọghẹe eni. De emwi ne ọna maa ima re vbekpae Jehova? Adeghẹ aro e Jehova sẹ otọ vbe egbe avbe evbayi ne ẹi mwẹ arrọọ, inu ghi nọ ne ima ni gae. Ma keghi ga e Jehova rhunmwuda ima hoẹmwẹ ọnrẹn, ẹi re rhunmwuda wẹẹ, erriọ ya yi ima. Ọna ẹre ọ wa ya ẹko rhiẹnrhiẹn ọnrẹn. (Psm 19:1, 3, 14) E Jehova rẹn ima sẹ otọ ibiẹ. Uhiẹn ya sẹ egbe eto ne uhunmwu ima, te Jehova “ka ehia gba.” (Mat 10:30) Ọsian vbe rhie ilẹkẹtin ne ima wẹẹ: “E Nọyaẹnmwa ẹre ọ gbaroghe iran ni họn ẹmwẹ nẹẹn.” (Psm 37:18) Vbene ẹmwata, e Jehova rẹn edanmwẹ ne edọmwadẹ ima la gberra, ọ gha vbe sẹtin rhie ẹrhiọn ye ima iwu ne ima sẹtin zinegbe.

5. Vbọ ya ima yayi wẹẹ e Jehova gha sẹtin rhie ẹrhiọn ye ima iwu?

⁵ Tie Aizaia 40:28. E Jehova ọre Ẹzi ọghe ẹtin hia. Vbe igiemwi, gi ima guan kaẹn ẹtin ne Osa ya yi ovẹn. Umẹwaẹn ọkpa ne a tie ẹre David Bodanis keghi kha wẹẹ: “Te ẹtin nọ ladian vbe ovẹn vbe ibuanro ọkpa yevbe uye nibun ọghe ugbe ne ọwẹwẹ, nọ gha sẹtin fuẹn emwa hia vbe uhunmwu otagbọn.” Umẹwaẹn ọvbehe yevbe kha wẹẹ ẹtin nọ ke “awanwan ovẹn ladian . . . vbe ibuanro ọkpa kẹkan, gha sẹtin ru iyobọ nọ khẹke ne emwa nagbọn vbe ọwara ukpo 200,000”! Vbene ẹmwata, e Jehova nọ yi ovẹn gha vbe sẹtin rhie ẹrhiọn ya ima iwu, ne ima mieke na sẹtin guẹ loo ighẹ ọlọghọmwa ne ima rhirhi werriẹ aro daa.

6. Te ihẹ ne Jesu mu ne ima ye hoghaa. De odẹ nọ khin? De vbene ọ ya ya egbe rọkhọ ima hẹ?

⁶ Tie Aizaia 40:29. Ugamwẹ e Jehova keghi ya ima sọyẹnmwẹ. E Jesu keghi tama erhuanegbe ẹre wẹẹ: “Wa rhie urọnghọn mwẹ ye urhu uwa.” Sokpan ọ na vbe rhie tẹ wẹẹ: “Wa gha miotọ na hẹwẹ. Urọnghọn ne I gha rhie ne uwa ye rọkhọọ, ihẹ ne I gha mu ne uwa ye hoghaa.” (Mat 11:​28-30) Ẹmwata ne uhunmwu ẹmwẹ wa gele na khin! Ugbẹnso, vbene ima te gha rhie iko ra ikporhu, osi ọghe agbọn na sẹtin ya egbe wọọ ima sẹrriọ wẹẹ, ọkhọnmwẹ ọkhọnmwẹ ẹre  ima ghi ya yo. Sokpan ma gha ghi sẹtin yo rre nẹ, egbe ghi fu ima rre khuẹrhẹ, ẹrhiọn ghi vbe la ima iwu. Ọna ẹre ọ ghi ru iyobọ ne ima ya sẹtin gu ọlọghọmwa ne ima ye loo. Vbene ẹmwata, iwinna ne Jesu waa ima re keghi re nọ fu ọmwa egbe rre!

7. Taa emwi ẹwaẹn nọ rhiẹre ma wẹẹ ẹmwẹ nọ rre ebe Matiu 11:​28-30 i defua.

⁷ Ọtẹn nokhuo ọkpa ne a tie ẹre Kayla kegha khuọnmwi okpe emianmwẹ eha; egbewọmwẹ ne ẹi fo kevbe afierhan ọghe ohanabe kẹ kevbe emianmwẹ ẹrherhe nọ si akhiẹ ye ọmwa egbe vbe ẹghẹ hia (depression). Rhunmwuda ọna, iko ne a yo kegha lọghọ ẹre. Sokpan vbe ọ ghi sẹtin ziga yo iko vbe ẹdẹ ọkpa, ọ keghi kha wẹẹ: “Ọta ne ọtẹn nọ yan ọta azagba ya guan keghi rhie igiọdu mẹ rhunmwuda, egbewọmwẹ vbe odẹ ọghe orhiọn ẹre ọ wa guan kaẹn. I ma rẹn ẹghẹ ne ameve ya rhọ kua vbe aro mwẹ vbe ọtẹn nokpia nii ghi ya ọta guan. Ọta nii keghi ye mwẹ re rre wẹẹ, ọ ma khẹke ne I gha gbẹ ẹdẹ iko re.” Ọ ma sẹtin ghọghọ ne ọ na sẹtin yo iko vbe ẹdẹrriọ!

8, 9. De emwi ne ukọ e Pọl ya ẹmwẹ na kha: “Ẹghẹ ne I ya vburriẹ ẹre I ya mwẹ ẹtin sẹ”?

⁸ Tie Aizaia 40:30. Ẹi mwẹ vbene ima fuẹrọ sẹ hẹ, emwi nibun rrọọ ne ima i sẹtin ya ẹtin obọ ima fian gbua. Ọ khẹke ne ima hia rẹn ọna. Agharhemiẹn wẹẹ ọmwa nọ wẹro ẹre ukọ Pọl ghaa khin, ẹi re emwi hia ne ọ hoo nọ ru, ẹre ọ sẹtin gha ru. Ọ ghi fannọ otọ ẹko ẹre ma Osanobua, Osanobua na tama rẹn wẹẹ: “Ẹsọhẹ mwẹ ọkpa ọre emwi ne ọ khẹke ne u gha mwẹ.” E Pọl wa rẹn emwi ne Osanobua ya ẹmwẹ na kha, ọna ẹre ọ zẹe ne Pọl na kha wẹẹ: “Ẹghẹ ne I ya vburriẹ ẹre I ya mwẹ ẹtin sẹ.” (2 Kọr 12:7-10, NW.) De emwi ne Pọl ya ẹmwẹ na kha?

⁹ Ọ keghi wa vẹẹ ne Pọl rẹn wẹẹ, emwi bun ne irẹn i khian sẹtin ya ẹtin obọ irẹn ru vbe ẹi re te Osanobua ru iyobọ nẹẹn. Orhiọn nọhuanrẹn ọghe Osanobua ẹre Pọl ghaa hẹnhẹn egbe yan vbe ẹghẹ ke ẹghẹ ne ẹtin ya fuẹ. Orhiọn nọhuanrẹn ẹre Osanobua vbe ya gha ru iyobọ ne Pọl, nọ mieke na sẹtin ru iwinna ne ẹi ghẹ sẹtin ya ẹtin obọ re ru. Erriọ vbe ye ne ima. Ma gha hẹnhẹn egbe yan e Jehova, ọ gha vbe ya ima deziẹn vbe ẹtin gha fo ima.

10. De vbene Jehova ya ru iyobọ ne Devid hẹ, nọ mieke na sẹtin guẹ loo ighẹ ọlọghọmwa nọ ghaa ye?

¹⁰ Ọsian ighẹ e Devid wa vbe miẹn iyobọ orhiọn nọhuanrẹn ọghe Osanobua. Vbe ihuan nọ so, ọ keghi kha wẹẹ: ‘U rhie ẹtin mẹ ne I ya gu avbe eghian mwẹ gbinna kevbe ẹtin ne I ya san rra ogba ne iran ya khẹ egbe.’ (Psm 18:29) Ọ mwẹ ọlọghọmwa eso ni yevbe egbe ekẹn ne ghete, ne ima i sẹtin tobọ ima san rra, vbe ẹi re te Jehova ru iyobọ ne ima.

11. De vbene orhiọn nọhuanrẹn ya ru iyobọ ne ima hẹ vbe ima ghaa rre uwu ọlọghọmwa?

¹¹ Tie Aizaia 40:31. Oghohọn i ya ẹtin obọ re tin vbe ẹghẹ hia. Ẹghẹ eso, ẹhoho nọ mwẹ ọghae ẹre ọ ru iyobọ nẹẹn ya gha tin khian vbe ne ẹi na gbe ifuẹn. Ọna ẹre ọ zẹe ne ẹi na loo ẹtin gbe. Ma gha vbe werriẹ aro daa ọlọghọmwa nọ wegbe, te ọ khẹke ne ima ye oghohọn rre. Rinmwian e Jehova nọ ya “Orhiọn Nọhuanrẹn” ne ọ ya yi ọmwa obọ kpa ruẹ ihẹ. (Jọn 14:26) Nọ wa ya maan ọre wẹẹ, a i miẹn ẹghẹ ne ima ya nọ iyobọ orhiọn nọhuanrẹn, ne Osanobua i na ru ẹre ne ima. Ẹghẹ ne ima ya kakabọ gualọ iyobọ orhiọn nọhuanrẹn ọre deghẹ ima vbe ọtẹn ne a gba rre iko na muan egbe ẹmwẹ. Vbọ mobọ si imuaẹmwẹ vberriọ?

12, 13. (a) Vbọ mobọ si imuaẹmwẹ ye uwu ẹkpo etẹn vbe iko? (b) De emwi ne okha e Josẹfi maa ima re vbekpae Jehova?

¹² Rhunmwuda, emwa ni ma gba ẹre ima hia khin. Nọnaghiyerriọ, ẹmwẹ ne a ma gua mu ye owa kevbe uyinmwẹ ọghe etẹn na gba ga sẹtin ya ohu mu ima ugbẹnso. Ma sẹtin vbe ru emwi nọ gha ya ohu mu iran. Edanmwẹ vbenian keghi lọghọ ne a la  gberra. Emwi vbenian gha sunu, e Jehova i wa ya odẹ ọghe oyunnuan sọfurre yọ. Ọ ghi kie ẹkpotọ yọ ne ima ya rhiẹre ma wẹẹ ima hoẹmwẹ etẹn ima, vbene irẹn vbe hoẹmwẹ iran, agharhemiẹn wẹẹ emwa ni ma gba ẹre iran khin.

¹³ Okha e Josẹf rhiẹre ma wẹẹ e Jehova i degue eguọmwadia ẹre ne iran ghẹ miẹn edanmwẹ. Vbe Josẹfi rre igbama, etiọnrẹn ni ghaa gbọvo ẹre keghi khiẹn ọnrẹn zẹvbe ọviẹn gha rrie Igipt. (Gẹn 37:28) E Jehova bẹghe ẹre vbe Josẹfi rre ibavbaro, agharhemiẹn wẹẹ ọ ma ru khọ. Ọ da e Jehova vbe Josẹfi rri oya, sokpan ọ ma zẹ emwi ru. E Jehova ma vbe ru emwi rhọkpa vbe a fi e Josẹfi fi eghan rhunmwuda uigiasiẹn ne ọvbokhan e Pọtifa ba re. Sokpan, ọ mwẹ ẹghẹ ne Osanobua ya gele yangbe Josẹfi ra? Hiehie! E Baibol khare wẹẹ: “Nọyaẹnmwa mudia ne Josẹf, ọ na gi ẹre gha miẹn arudinnodẹ vbe emwi ne ọ ru hia.”—Gẹn 39:21-23.

14. De emwi esi na lae miẹn deghẹ ima ma “rhie otọ” ne ohu?

¹⁴ E Devid keghi re ọmwa ọvbehe nọ wa vbe rri oya ọghe ohanabe ba ẹmwẹ emwi nọ ma ru. Ọrheyerriọ, e Devid ma gha mu ohu ne ai mu yotọ. Nọghayayerriọ, ọ keghi kha wẹẹ: “Ghẹ rhie otọ ne ohawa ra ohu, ọlọghọmwa ọre iran si rre.” (Psm 37:8) Ọ ma khẹke ne ima “rhie otọ” ne ohu, rhunmwuda, ọ keghi re odẹ ọkpa kpataki ne ima ya ya egbe tae Jehova ne ẹi “rri ima oya . . . ba ẹmwẹ abakuru mwa.” (Psm 103:10) Deghẹ ima i mu ohu gberra egbe, umamwẹ ọghe egbe ima nọ. Ohu sẹtin si e hypertension kevbe emianmwẹ ne ẹi ya ọmwa hiọnrọn sotọ ẹse. Ọ sẹtin vbe mu emwi eso rhia vbuwe egbe, vbene a ghee udu (liver) kevbe emwi nọ ya evbare sotọ vbuwe ẹko (pancreas). Ohu ghaa mu ima, aro i ghi gbannọ ima. Ohu sẹtin vbe ya iro haan ọmwa ra ọ sẹtin si akhiẹ. Sokpan e Baibol khare wẹẹ: “Ekhọe ne ọfumwegbe ye, te ọ ye egbe rran ọmwa.” (Itan 14:30) De emwi nọ khẹke ne ima ru deghẹ ọtẹn na ru emwi nọ sọnnọ ima? Ọ khẹke ne ima ya ibude ni rre Baibol ru emwi.

15, 16. Deghẹ ọtẹn na ru emwi nọ gele sọnnọ ima, de obẹlẹ ne ima gha la ne ima mieke na sẹtin ru adọlọ?

¹⁵ Tie Ẹfisọs 4:26. Ẹi kpa ima odin deghẹ emwa ni rre uwu agbọn ya obọ atosi mu ima, sokpan ọmwa ima vbuwe ẹgbẹe ra ọtẹn ne a gba ga na yin vberriọ daa ima, ọ ghi balọ ima sẹ ugboloko. Te ima khian ghi gha gu ọtẹn nii ru eghian rhunmwuda ọ ru emwi nọ da ima ra? Ma gha zẹgiẹ ru adọlọ zẹ vbene Baibol khare ra? Ma ghaa si ẹre tan vbe otọ, ọ do gha lọghọ ne ima sẹtin ru adọlọ.

¹⁶ Deghẹ emwi ne ọtẹn ru ima re ma sẹtin fo vbe ekhọe ima, de obẹlẹ ne ima gha la ne ima sẹtin ru adọlọ? Okaro, ya ekhọe hia na erhunmwu gie Jehova. U vbe rinmwian  e Jehova nọ ru iyobọ nuẹn ne u mieke na sẹtin gu ọtẹn nii guan vbe odẹ ne khuẹrhẹ. Yerre wẹẹ, ọsie Jehova ẹre ọtẹn nii khin. (Psm 25:14) Osanobua hoẹmwẹ ọnrẹn. Obọ esi ẹre Jehova ya mu avbe ọsiọre, ọ vbe hoo ne u ru vberriọ. (Itan 15:23; Mat 7:12; Kọl 4:6) Nogieva, mwamwa ẹmwẹ ne u khian taa yotọ. Ghẹ gha roro ẹre wẹẹ, te ọtẹn nii wa mema ru emwi nọ da ruẹ vberriọ. Ughaghe ọ ma gheghe ruẹ. A sẹtin vbe miẹn wẹẹ, wẹ tobọ uwẹ mwẹ ako ne u ma na musọe. Ọ ghaa yerriọ, hia ne u miẹn ọnrẹn yi. U sẹtin suẹn ẹmwẹ ne u khian tama rẹn vbenian: “Ughaghe imẹ ẹre ọ ma mwẹ izinegbe sẹ, sokpan ẹmwẹ ne u tama mwẹ nodẹ wa . . . ” Deghẹ okhian nii ma biẹ ọmọ esi, ghẹ gi egbe wọọ. U ye gualọ ẹkpotọ ọvbehe ne u ya ru adọlọ. Mu ẹmwẹ ọtẹn nii ye erhunmwu. Rinmwian e Jehova nọ fiangbẹe kevbe nọ ru iyobọ nuẹn ya rhie aro tua ako ne ọtẹn nii na maan. Vbọrhirhighayehẹ, gha mwẹ ọnrẹn vbe orhiọn wẹẹ, ẹko rhiẹnrhiẹn e Jehova ye ẹrhiọn ne u loo ne u ya gu ọtuẹn nọ re ọsie Jehova ru adọlọ.

17. De odẹ ne Jehova ya ru iyobọ ne ima vbe ima gha ru orukhọ? Vbọzẹe ne ọ na khẹke ne ima miẹn iyobọ na yi?

¹⁷ Emwa eso keghi roro ẹre wẹẹ, e Jehova i ghi miẹn ugamwẹ ọghe iran yi rhunmwuda orukhọ nọ wegbe ne iran ru. Ekhọe ghaa bu abe gbe iran, orhiọn iran i ghi sẹ otọ. Ọba e Devid ne ekhọe re ghaa bu abe gbe keghi kha wẹẹ: “Ẹghẹ ne I ma na miẹn orukhọ mwẹ kue, I kegha dọn ba ẹmwẹ eve ne I viẹ ne ebi ro. Ke asọn kevbe avan ọre u ya rriọmwẹ oya.” E Devid keghi zẹ emwi ru zẹvbe ọmwa nọ gbegba vbe odẹ ọghe orhiọn. Vbe ọ ghi ru? E Baibol khare wẹẹ: “I na miẹn orukhọ mwẹ kue ma ruẹn . . . wẹ keghi vbe ya orukhọ mwẹ hia bọ mwẹ.” (Psm 32:3-5) Adeghẹ u ru orukhọ nọ wegbe, e Jehova muegbe nọ ya yabọ ruẹ. Sokpan, ọ khẹke ne u miẹn ọnrẹn yi ighẹ iyobọ ọghe ediọn vbe iko. (Itan 24:16; Jems 5:13-15) Ghẹ si obọ ẹgogo ghee iyeke rhunmwuda, ọ sẹtin ya arrọọ etẹbitẹ la ruẹ ban. A sẹtin miẹn wẹẹ ọ kpẹre ne Osanobua ya orukhọ ruẹ bọ ruẹ, sokpan ekhọe ruẹ ye fi ruẹ uwẹnrhiẹn ye orukhọ ne u ru vbe nẹdẹso. Vbọ ghi khẹke ne u ru?

18. De vbene igiemwi e Pọl gha ya ru iyobọ ne emwa ni roro ẹre wẹẹ iran ma ghi somwa nọ gha rhie ugamwẹ ne Osanobua?

¹⁸ Ọ mwẹ ẹghẹ eso ne ekhọe ọghe ukọ e Pọl vbe ya gha fi ẹre uwẹnrhiẹn ye orukhọ nọ ka ru. E Pọl keghi kha wẹẹ: “Mẹ ẹre ọ ghi re ne ọ kanmwa sẹ vbe uwu avbe ukọ hia, sẹrriọ wẹẹ, ọ ma te khẹke ne a gha tie mwẹ ukọ, rhunmwuda, te imẹ ghaa zẹ [“iko” NW ] Osanobua kpokpo.” Sokpan, ọ na rhie tẹ wẹẹ: “Vbekpa ẹsọhẹ Osanobua ọre I na re emwi ne I khin na.” (1 Kọr 15:9, 10) E Jehova keghi miẹn e Pọl yi agharhemiẹn wẹẹ, ọmwa nọ ma gba ẹre Pọl ghaa khin. E Pọl gele wa rẹn wẹẹ Osanobua yabọ irẹn nẹ. Erriọ Osanobua gualọe yi. Deghẹ u gele roro iro fi uyinmwẹ werriẹ nẹ, u na vbe miẹn orukhọ ruẹ kue ma ediọn, deghẹ esa rrọọ, gi orhiọn ruẹ sotọ. Gha mwẹ ilẹkẹtin wẹẹ, e Jehova yabọ ruẹ nẹ. Miẹn ayabọ ọghẹe yi.—Aiz 55:6, 7.

19. Vbọ re Evbagbẹn Nọhuanrẹn ọghe ukpo 2018? Vbọzẹe ne a gha na kha wẹẹ ọ rre ye ẹghẹ?

¹⁹ Zẹ vbene ufomwẹ agbọn Esu ya sikẹ otọ, erriọ ọlọghọmwa khian vbe ya gha gbe ogege. Vbọrhirhighayehẹ, gha mwẹ ilẹkẹtin wẹẹ e Jehova nọ “rhie ẹtin ne iran ne ẹtin fo kevbe ne egbe wọọ re” gha ru iyobọ nọ khẹke nuẹn, ne u mieke na sẹtin mudia gbain ya sẹ ufomwẹ. (Aiz 40:29; Psm 55:22; 68:19) Ẹghẹ ke ẹghẹ ne ima ya yo iko vbe ukpo 2018, te ima khian gha ye ẹre rre ighẹ ẹmwẹ igiọdu nọ rre Evbagbẹn Nọhuanrẹn ọghe ukpo 2018, nọ khare wẹẹ: ‘Ẹtin i khian fo iran ni mu ẹtin yan iyobọ Enọyaẹnmwa.’—Aiz 40:31.