1-2. De emwi ne odibosa ọkpa tama ikhuo eso ni ghaa rre eke na ree Jesu yi? De emwi ne Jesu vbe tama iran?

VBE owiẹ fioro vbe Nisan 16, 33 C.E., ikhuo eso ni re erhuanegbe Jesu, kegha rrie eke na ree Jesu yi, ne iran ya ya emwi eso ni winhin wuo ikun ẹnrẹn. Vbe ẹghẹ na kha na, a tiẹre nẹghẹdia na ghi ya ree Jesu. Iran ma zẹdẹ gha ghọghọ hiehie. Iran ghi sẹ eke na ree Jesu yi, iran ma miẹn ikun ẹnrẹn. Ọna keghi kpa iran odin! Odibosa ọkpa keghi tama ikhuo nii wẹẹ Jesu rhiọ kpaegbe nẹ, ọ na vbe tama iran wẹẹ: “[Jesu] ke odaro ne uwa, ọ rrie Galili, wa gha miẹn ọnrẹn vbe odọ.”—Mat 28:1-7; Luk 23:56; 24:10.

² Vbe ikhuo nii ghi kpa hin evba rre nẹ, Jesu keghi rhiegbe ma iran, ọ na tama iran wẹẹ: “Wa ya khama avbe etẹn mwẹ ne iran gha rrie Galili, evba, iran gha na miẹn mwẹ.” (Mat 28:10) Emwi okaro ne Jesu ru vbe ọ rhiọ kpaegbe ọre wẹẹ, ọ keghi gie na tie avbe erhuanegbe ẹre hia, ne iran si egbe koko. Ọna rhiema wẹẹ, ọ mwẹ emwi ne kpataki ne ọ khian tama iran.

3-4. Vbọzẹe ne ima gha na kha wẹẹ, ẹi re avbe ukọ ọghẹe ọkpa, ẹre Jesu yi iyi nọ rre ebe Matiu 28:19, 20 na? (Ghee efoto nọ rre odaro ebe na.)

³ Tie Matiu 28:16-20, NW. Vbe Jesu ghi si erhuanegbe ẹre koko, ọ keghi waa iran iwinna ne kpataki, iwinna nii ẹre ima ye ru do sẹ ẹdẹnẹrẹ. Jesu keghi tama iran wẹẹ: “Wa bu emwa hia gha rrie ehe hia, ne uwa gha ya iran khian erhuanegbe mwẹ, . . . wa maa iran ẹre ne iran gha yin zẹvbe ne I yi ẹre iyi ne uwa.”

⁴ Ẹi re avbe ukọ ọghẹe ọkpa ẹre Jesu wẹẹ nọ gha kporhu iyẹn nọ maan. Ma hia ẹre Jesu waa re iwinna na. De vbene ima ya rẹn hẹ? Vbe ẹghẹ ne Jesu na wẹẹ na ya ya emwa khian erhuanegbe irẹn, ẹi re avbe ukọ ọghẹe ọkpa ẹre ọ ghaa rre evba. Yerre wẹẹ odibosa nọ  ghaa rre eke na ree Jesu yi tama ikhuo nii wẹẹ: “Wa  gha miẹn ọnrẹn vbe [Galili].” Ọna rhiema wẹẹ ikhuo eso vbe gha rre evba vbe Jesu yi iyi na. Sokpan ẹi re ọni ọkpa. Ukọ e Pọl gi ima rẹn wẹẹ, Jesu vbe “rhiegbe ma iran nọ yan iyisẹn isẹn (500) vbuwe iran ni lelẹe khian vbe ẹghẹ ọkpa.” (1 Kọr 15:6) De eke ne Jesu na rhiegbe ma emwa ni gberra 500 na?

5. De emwi ne ima miẹn ruẹ vbe ebe 1 Kọrinti 15:6?

⁵ Ma gha sẹtin kha wẹẹ, iko ne Jesu gu erhuanegbe ẹre do na guan kaan vbe ebe Matiu uhunmwu ẹnrẹn 28, ẹre Pọl ghaa mwẹ vbe ekhọe vbe ọ ta ẹmwẹ nọ rre ebe 1 Kọrinti 15:6. Vbọzẹe ne ima na kha vberriọ? Nokaro, Ivbi e Galili ẹre nibun sẹ vbe erhuanegbe Jesu ghaa khin. Rhunmwuda ọni, ọ gha gia na kha wẹẹ, uhunmwu oke nọ rre Galili ẹre emwa nibun vberriọ khian na sẹtin si egbe koko, ẹi re ughugha ọmwa vbe Jerusalẹm. Nogieva, Jesu ka rhiegbe ma ukọ ọghẹe 11 nẹ vbe ughugha ọkpa vbe Jerusalẹm vbe ọ rhiọ kpaegbe. Akpawẹ avbe ukọ ọghẹe ọkpa ẹre Jesu wẹẹ nọ gha ya emwa khian erhuanegbe, ẹghẹ nọ ya rhiegbe ma iran vbe Jerusalẹm, ẹre ọ gha te ya tama iran. Sokpan Jesu ma ru vberriọ, nọghayayerriọ, ọ na tama avbe ukọ ọghẹe, ikhuo eso kevbe emwa ọvbehe ne iran ya vba irẹn vbe Galili.—Luk 24:33, 36.

6. De vbene ebe Matiu 28:20 ya rhiẹre ma wẹẹ, ma vbe rre usun emwa ne Jesu wẹẹ nọ gha ya emwa khian erhuanegbe? De vbene iwinna na da otọ sẹ hẹ vbe ẹdẹnẹrẹ?

⁶ Emwi nogieha nọ khẹke ne ima yẹrẹro ọre wẹẹ, ẹi re Ivbiotu e Kristi ni ghaa rrọọ vbe orre nokaro ọkpa ẹre Jesu yi iyi na na. Vbọ ya ima kha vberriọ? Rhunmwuda ẹmwẹ nokiekie ne Jesu tae vbe ọ yi iyi na. Jesu keghi tama erhuanegbe ẹre wẹẹ: “I gha gu uwa gha rrọọ vbe ẹghẹ hia, rhinrin ya sẹ ufomwẹ agbọn.” (Mat 28:20) Te iwinna ọghe na ya emwa khian erhuanegbe wa da otọ vbe ẹdẹnẹrẹ, zẹvbe ne Jesu tae yotọ. Emwa ni rrie odẹ 300,000 ẹre ọ dinmwiamẹ vbe ukpo ukpo zẹvbe Osẹe Jehova. Emwi ọyunnuan ẹre ọna wa khin!

7. De emwi ne ima khian ziro yan? Vbọzẹe?

⁷ Emwa nibun ne ima gu ruẹ e Baibol wa mwẹ alaghodaro sẹrriọ wẹẹ, iran ghi do dinmwiamẹ. Sokpan eso rrọọ nẹi mwẹ alaghodaro ni wa hoo na gha gu iran ruẹ e Baibol. Sokpan vbọ gha de ọghe na khian erhuanegbe Jesu, iran ghi gha si egbe. Adeghẹ u mwẹ ọmwa ne u gu ruẹ e Baibol, ẹi mwẹ u ma gha hoo ne ọmwa nii gha mwẹ alaghodaro sẹrriọ wẹẹ, ọ ghi do khian ọrhuanegbe Kristi. Ako iruẹmwi na gha ru iyobọ ne ima ya rẹn vbene ima khian ya ru iyobọ ne emwa ne ima gu ruẹ e Baibol, ne iran mieke na gha mwẹ alaghodaro. Vbọzẹe nọ na khẹke ne ima ziro yan ẹmwẹ na? Rhunmwuda, ọ mwẹ ẹghẹ ne ima gha gu emwa ruẹ e Baibol sẹ, deghẹ iran i mwẹ alaghodaro, ma ghi dobọ iruẹmwi nii yi.

8. Vbọsiẹ nọ na lọghọ vbe ugbẹnso, ne ima sẹtin ru iyobọ ne emwa ne ima gu ruẹ e Baibol ya hoẹmwẹ e Jehova?

⁸ E Jehova hoo ne emwa ga irẹn, rhunmwuda ahoẹmwọmwa ne iran mwẹ nẹẹn. Nọnaghiyerriọ, te ima gha hia ne ima ru iyobọ ne emwa ne ima gu ruẹ e Baibol ne iran ya rẹn wẹẹ, e Jehova hoẹmwẹ iran ẹsẹsẹmwẹse. Ọ khẹke ne ima ru iyobọ ne iran, ne iran gha ghee Jehova zẹvbe Erha nọ “gbaroghe avbe emọ nẹi mwẹ erha” kevbe Osa nọ “degue” ikhuo ni dẹgbẹe. (Psm 68:5) Emwa ne u gu ruẹ e Baibol gha rẹn vbene Osanobua hoẹmwẹ iran hẹ, iran ghi vbe do hoẹmwẹ ọnrẹn. Eso rrọọ ne erha nọ biẹ iran ma ya obọ esi mu, rhunmwuda ọni, ọ ghi do gha lọghọ ne iran gha ghee Jehova zẹvbe Erha nọ mwẹ ahoẹmwọmwa. (2 Tim 3:1, 3) U ghaa maa emwa vbenian emwi, u ghi gi iran rẹn avbe akpa esiesi ne Jehova mwẹ. Gi iran rẹn wẹẹ e Jehova hoo ne iran gha mwẹ arrọọ ọghe etẹbitẹ, rhunmwuda ọni, ọ muegbe nọ ya ru iyobọ ne iran. De emwi ọvbehe ne ima gha ru?

9-10. De avbe ebe ne ima loo ya gu emwa ruẹ e Baibol? Vbọzẹe ne ima na loo avbe ebe na?

⁹ Gha loo ebe ọghomwa na tiẹre “De Emwi Ne  Baibol Gha Sẹtin Maa Ima Re?” kevbe “How to Remain in God’s Love.” Te a gbẹn avbe ebe na, ne ima mieke na gha loo iran ya ru iyobọ ne emwa ne ima gu ruẹ e Baibol ya hoẹmwẹ e Jehova. Vbe igiemwi, uhunmwu ebe 1 ọghe De Emwi Ne Baibol Gha Sẹtin Maa Ima Re? rhie ewanniẹn ye avbe inọta na: Osanobua gbaroghe ima ra, ra ọmwa nọ mwẹ ekhọe atosi nọ? Vbọ ye hẹ vbe ekhọe Osanobua vbe emwa ghaa susẹ? U gha sẹtin do gha re ọsie Jehova ra? Ebe ọghomwa nọ re Remain in God’s Love keghi ru iyobọ ne emwa ne ima gu ruẹ e Baibol ya rẹn wẹẹ, iran ghaa ya avbe ilele ni rre uwu e Baibol ru emwi vbe arrọọ ọghe iran, ẹre iran khian na gha mwẹ oghọghọ vbe arrọọ ọghe iran, iran ghi vbe do sikẹ e Jehova sayọ. Ọ gha khọnrẹn wẹẹ u ka loo avbe ebe na, ya gu emwa nibun ruẹ emwi nẹ, te ọ khẹke ne u ye gha muegbe ẹre yotọ, vbe ẹghẹ ke ẹghẹ ne u khian ya loo ẹre ya gu ọmwa ruẹ emwi, ne u mieke na rẹn vbene u khian ya loo ẹre ya ru iyobọ ne dọmwadẹ ọmwa ne u gu ruẹ e Baibol.

¹⁰ Adeghẹ ọmwa ne u gu ruẹ e Baibol na gha hoo nọ rẹn vbekpa emwi eso na guan kaan vbe ebe ọghomwa ọvbehe nọ lughaẹn ne ebe ne u gu  ẹre ruẹ, vbọ khẹke ne u ru? U sẹtin rhie igiọdu nẹẹn nọ tobọ re ya tie ebe nii, na ghẹ do miẹn wẹẹ, ebe ọvbehe nẹi rre usun ebe ne ima loo ya gu emwa ruẹ e Baibol, ẹre u ghi gu ẹre ruẹ.

11. De ẹghẹ nọ khẹke ne ima ya suẹn gha gu ọmwa ne ima gu ruẹ e Baibol na erhunmwu? De vbene ima khian ya gi iran rẹn evbọzẹe ne ima na na erhunmwu vbe ima ghaa gu emwa ruẹ e Baibol?

¹¹ Gha na erhunmwu u ke suẹn gha gu ọmwa ruẹ e Baibol. Ma gha wa suẹn gha gu ọmwa ruẹ e Baibol nẹ, ọ ma khẹke ne ima gi ẹre kpẹẹ gbe ima ke suẹn gha gu ọmwa nii na erhunmwu. Ọ khẹke ne ima gha ya erhunmwu suẹn dọmwadẹ iruẹmwi, ma ghi vbe na erhunmwu ya khui ẹre. Ọ khẹke ne ima gi emwa ne ima gu ruẹ e Baibol rẹn wẹẹ, orhiọn nọhuanrẹn ẹre Osanobua loo ya ru iyobọ ne ima ya rẹn otọ Evbagbẹn Nọhuanrẹn. Emwa eso gha khian tama emwa ne iran gu ruẹ e Baibol evbọzẹe ne ima na na erhunmwu vbe ima ghaa gu emwa ruẹ e Baibol, iran ghi tie ebe Jems 1:5, nọ khare wẹẹ: “Deghẹ a miẹn ne ẹi mwẹ ẹwaẹn vbe uwu uwa, wẹẹ ne ọ na erhunmwu ghe Osanobua.” Vbe iyeke ọni, iran ghi nọ ọmwa ne iran gu ruẹ emwi wẹẹ, “Deghẹ ima hoo ne ima gha mwẹ ẹwaẹn, vbọ khẹke ne ima ru?” Ẹi mwẹ ọmwa nii ma kha wẹẹ, ọ khẹke na nọ Osanobua vbe erhunmwu.

12. Vbua khian ya sẹtin loo ẹmwẹ nọ rre ebe Psalm 139:2-4 ya ru iyobọ ne ọmwa ne u gu ruẹ emwi, nọ gha fannọ otọ ẹko ẹre ma e Jehova vbe erhunmwu?

¹² Maa ọmwa ne u gu ruẹ e Baibol vbene a ya na erhunmwu hẹ. Gi ẹre rẹn wẹẹ, e Jehova muegbe nọ ya họn erhunmwu ẹnrẹn. U ghi vbe gi ẹre rẹn wẹẹ, ọ ghaa na erhunmwu, ọ gha sẹtin fannọ otọ ẹko ẹre ma e Jehova. Ọ gha sẹtin tama e Jehova emwi hia nọ da ẹre vbe orhiọn, uhiẹn ya sẹ egbe emwi nẹi khian sẹtin tama ọmwa ọvbehe. Levba sevba, e Jehova rẹn emwi hia nọ rre ima ekhọe, ai sẹtin mu emwi rhọkpa lẹre nẹẹn. (Tie Psalm 139:2-4.) Ma gha vbe sẹtin rhie igiọdu ne ọmwa ne ima gu ruẹ emwi, nọ rinmwian e Jehova nọ ru iyobọ nẹẹn ya sẹtin fi iziro kevbe uyinmwẹ nẹi maan nọ mwẹ werriẹ. Gia kha wẹẹ, ọmwa ne u gu ruẹ emwi mwẹ obọ vbe idugie eso nọ ma gua ilele ọghe Baibol ro. Ọ rẹnrẹn wẹẹ emwi vberriọ ma khẹke, sokpan ọ ma he ye sẹtin sẹ rae fo. Ọ ghaa yerriọ, vbọ khẹke ne u ru? Rhie igiọdu nẹẹn nọ tama e Jehova vbekpa re, ọ ghi vbe rinmwian e Jehova nọ ru iyobọ nẹẹn ya gha ru emwi hia nọ yẹẹ ọre.—Psm 97:10.

13. (a) Vbọzẹe nọ na khẹke ne ima rherhe tama ọmwa ne ima gu ruẹ e Baibol nọ gha die iko ọghomwa? (b) De emwi ne ima gha ru, ne orhiọn ọmwa ne ima gu ruẹ emwi sotọ vbe ọ gha rrie iko?

¹³ Ghẹ gi ẹre kpẹẹ gbe u ke tama ọmwa ne u gu ruẹ e Baibol nọ gha die iko ọghomwa. Emwi nọ gha họn vbe iko kevbe emwi ne aro ẹre gha sẹ, sẹtin gua ẹre kpa nọ do ga e Jehova. U ke tiẹre gha die iko ọghomwa, u sẹtin kpee ẹre ma rẹn ighẹ e vidio nọ mwẹ uhunmwuta nọ khare wẹẹ, De Emwi Na Ru Vbe Ọgua Arriọba? U sẹtin ru emwamwa ọghe vbene ọ gha ya sẹtin rre hẹ. Adeghẹ u na gha rhie etẹn ughughan lele egbe, vbe u gha khian ya gu ọmwa nii ruẹ emwi, ọ gha wa biẹ ọmọ esi. Ọna gha kie ẹkpotọ nẹẹn ya guobọ etẹn ughughan vbuwe iko, ẹghẹ nii, ekhue i ghi muẹn vbe ọ gha sẹ iko, orhiọn rẹn ghi vbe sotọ.

14. De emwi nọ gha ru iyobọ ne ọmwa ne u gu ruẹ e Baibol nọ ya gha mwẹ alaghodaro?

¹⁴ Ma hia hoo ne emwa ne ima gu ruẹ e Baibol gha mwẹ alaghodaro vbe odẹ ọghe orhiọn. (Ẹfis 4:13) Emwa eso rrọọ ni suẹn gha ruẹ e Baibol rhunmwuda ere ne iran gha miẹn vbọ. Sokpan zẹvbe ne ahoẹmwọmwa ne iran mwẹ ne Jehova ya wegbe yọ, iran ghi do bẹghe ẹre wẹẹ, ọ ma khẹke ne iran wa gha mu ọghe enegbe iran ọkpa roro, ọ khẹke ne iran vbe gha ru iyobọ ne emwa ọvbehe, ya sẹ egbe emwa ni rre uwu iko. (Mat 22:37-39) Vbọ gha sẹ ẹghẹ, ọ khẹke ne u gi ọmwa ne u gu ruẹ e Baibol rẹn wẹẹ ẹkpotọ kie ne ima hia, ne ima ya gha ru iyobọ igho ye iwinna Arriọba ọghomwa.

15. Vbe ima khian ya sẹtin ru iyobọ ne ọmwa ne ima gu ruẹ e Baibol, nọ mieke na rẹn emwi nọ gha ru vbe ọlọghọmwa gha de rre?

 ¹⁵ Maa ọmwa ne u gu ruẹ e Baibol emwi nọ khẹke nọ ru, vbe ọlọghọmwa gha de rre. Gia kha wẹẹ, ọmwa ne u gu ruẹ e Baibol, suẹn gha ya iyẹn wewe nẹ, sokpan ọ ma he dinmwiamẹ. Ọ ghi rre ẹdẹ ọkpa, ọ na do tama ruẹ wẹẹ, ọ mwẹ ọtẹn ọkpa vbuwe iko nọ ru emwi nọ sọnnọ irẹn. Ne u gha te ya tama rẹn ọmwa nọ rri abe ra ọmwa nọ rri ase, u ghi gi ẹre rẹn emwi ne Baibol wẹẹ nọ ru, vbe egbe emwi vbenian gha de rre. Ọ sẹtin wa rhie emwi ne ọtẹn nii ru ẹre hin ekhọe rre, ọ ghi yabọe, ra ọ ghi bu ọtẹn nii gha khian, ne iran eva mieke na ru adọlọ. (Yae taa ebe Matiu 18:15.) Ru iyobọ ne ọmwa ne u gu ruẹ e Baibol ya rẹn emwi nọ khẹke nọ ta. Maa re vbene a ya loo avbe emadogua ne ima ya ru ezanzan hẹ, vbe na ghee JW Library^® app, Research Guide for Jehovah’s Witnesses, kevbe jw.org^® nọ mieke na rẹn emwi nọ gha ru vbe egbe emwi vbenian gha de rre. U gha maa re vbene a ya gu ọmwa ru adọlọ vbene ọ te dinmwiamẹ, ọ gha ru iyobọ nẹẹn ya gha gu etẹn rrọọ vbe ọfunmwegbe vbe ọ gha dinmwiamẹ nẹ.

16. Vbọzẹe nọ na khẹke na gha rhie etẹn ughughan lele egbe, vbe a gha khian ya gu ọmwa ruẹ e Baibol?

¹⁶ Gha rhie etẹn ughughan vbuwe iko lele egbe, vbe u gha khian ya gu ọmwa ruẹ e Baibol, ọgbaroghe ọghe otako gha vbe mu otuẹ gie iko ruẹ, u ghi vbe tama rẹn nọ lele ruẹ yo. Vbọzẹe? Zẹvbe ne ima ka tae sin, ọ gha ya ọmwa ne u gu ruẹ e Baibol guobọ etẹn vbuwe iko. Gberra ọni, egbọre iyobọ eso rrọọ ne etẹn ọvbehe gha sẹtin ru ne ọmwa ne u gu ruẹ e Baibol, ne uwẹ i khian sẹtin ru nẹẹn. Gia kha wẹẹ, ọmwa ne u gu ruẹ e Baibol hoo nọ ban esiga na si, sokpan ọ ma sẹtin. U sẹtin rhie ọtẹn nọ ka gha si esiga, nọ ma sẹtin rherhe ban rẹn lele egbe. Ọtẹn na sẹtin rhie azẹvbiro eso nẹẹn nọ gha ru iyobọ nẹẹn. Adeghẹ ekhue na gha mu ruẹ ne u ya gu ọmwa ne u gu ruẹ e Baibol ruẹ emwi sirra ọtẹn nọ kakabọ mwẹ irẹnmwi, u sẹtin wẹẹ ne ọtẹn nii gu ruẹ siẹnro iruẹmwi nii. Vbe nọ rhirhi gha ye hẹ, ọmwa ne u gu ruẹ e Baibol gha wa miẹn ere vbe emwi ẹwaẹn ọghe etẹn ughughan ni lele ruẹ rre. Ghẹ mianmian wẹẹ, emwi ne ima hia gualọ ọre ne emwa ne ima gu ruẹ e Baibol gha mwẹ alaghodaro.

17-18. De emwi eso nọ khẹke ne ima mu roro, ma ke kha wẹẹ ima i ghi gu ọmwa ruẹ e Baibol?

¹⁷ Adeghẹ ọmwa ne ima gu ruẹ e Baibol i mwẹ alaghodaro, ma sẹtin gha nọ egbe ima wẹẹ, ‘Ne I dobọ iruẹmwi na yi ra?’ A te miẹn wẹẹ, ma wa mu olọ gbe ẹre wẹẹ, ma i khian ghi gu ọmwa ruẹ emwi, ọ khẹke ne ima muẹn roro, vbene ọmwa nii mwẹ irẹnmwi sẹ hẹ kevbe vbene ọ fuẹro sẹ hẹ. U ghi yerre wẹẹ, emwa hia i re ọkpa, emwi ughughan ẹre dọmwadẹ ọghẹe vbe werriẹ aro daa. Rhunmwuda ọni, nọ egbuẹ wẹẹ: ‘Ọmwa ne imẹ gu ruẹ e Baibol zẹdẹ mwẹ alaghodaro ra?’ ‘Ọ fẹko rhie emwi nọ ruẹ ye uyinmwẹ ra?’ (Mat 28:20) Ẹmwata nọ wẹẹ, ọ sẹtin rhie ẹghẹ, a te miẹn wẹẹ ọmwa ne ima gu ruẹ emwi khian ọrhuanegbe Kristi, sokpan ọ khẹke na gha bẹghe afiwerriẹ eso vbe arrọọ ọghẹe.

 ¹⁸ Vbọ khẹke ne u ru deghẹ a na miẹn wẹẹ, u zẹ gu ọmwa ruẹ e Baibol, ọmwa nii i tọn, ẹi worua? Gia kha wẹẹ, ọmwa ne u gu ruẹ emwi tie De Emwi Ne Baibol Gha Sẹtin Maa Ima Re? fo nẹ, ọ gha kẹ, ọ vbe suẹn Remain in God’s Love nẹ, sokpan ọ ma he fi owẹ la iko ẹdẹ, ọ ma he vbe rrie Ugie Ayere ẹdẹ. U gha do gu ẹre ruẹ emwi vbe owa, ọ ghi gha kha wẹẹ irẹn i miẹn obọ, ọ ghi vbe gha gualọ emwi nọ khian mu na. Ọ ghaa ye vberriọ, ọ khẹke ne uwẹ vbe ọre tota, ne uwa gele guan. *

19. Adeghẹ u na gha roro ẹre wẹẹ, ọmwa ne u gu ruẹ e Baibol i mwẹ alaghodaro, de inọta ne u gha sẹtin nọ re? De emwi nọ khẹke ne u mu roro?

¹⁹ U sẹtin nọ rẹn wẹẹ, ‘De emwi ne uwẹ yayi wẹẹ, ẹre ọ si ẹre ne u ma na he sẹtin khian Osẹe Jehova?’ Ọ sẹtin kha wẹẹ, ‘Vbene u ya maa mwẹ emwi wa yẹẹ mwẹ, sokpan I i khian sẹtin gha re Osẹe Jehova!’ Ọmwa ne u gu ruẹ emwi gha ta ọna ma ruẹ, uwẹ yayi wẹẹ esa ye rrọọ ne u ye gha gu ẹre ruẹ emwi ra? Sokpan gia kha wẹẹ, vbe u ghi nọ rẹn ọta nii, ọ na tama ruẹ wẹẹ, irẹn te hoo ne irẹn gha re Osẹe Jehova, sokpan irẹn ma yayi wẹẹ irẹn gha sẹtin kporhu iyẹn nọ maan. Ọ gha fannọ otọ ẹko ẹre ma ruẹ vbenian, ọni gha ya ruẹ rẹn vbene u khian ya sẹtin ru iyobọ nẹẹn hẹ.

20. De vbene ebe Iwinna 13:48 khian ya ru iyobọ ne ima ya rẹn ọmwa nọ khẹke ne ima gu gha ruẹ e Baibol?

²⁰ Ọ keghi re emwi nọ da ọmwa wẹẹ, emwa eso ne ima gu ruẹ e Baibol yevbe Ivbi Izrẹl ni ghaa rrọọ vbe ẹghẹ ọghe Ẹzikiẹl. E Jehova ghi gu Ẹzikiẹl guan vbekpa iran, ọ na kha wẹẹ: “Vbe aro iran, wẹ ma zẹdẹ gberra ọmwa nọ so ihuan igbogiẹ ọghe ẹmwẹ okpia vbe okhuo, nọ kpee akpata. Iran danmwehọ ẹmwẹ ne u ta hia, sokpan ọkpa i rrọọ ne iran ya ru emwi vbọ.” (Ẹzik 33:32) Ọ sẹtin gha khua ima vbe unu vbe ima gha khian tama ọmwa ne ima gu ruẹ emwi wẹẹ, ma khian dobọ iruẹmwi ọghẹe yi. Sokpan, ọ khẹke ne ima yerre wẹẹ, “ovbi ẹghẹ kherhe ma ghi mwẹ.” (1 Kọr 7:29) Ne ima gha te ya gha mu ẹghẹ rhia ya gu ọmwa nẹi mwẹ alaghodaro ruẹ e Baibol, ọ khẹke ne ima gualọ emwa ni mwẹ “ekhọe ata na ya miẹn ọnrẹn yi ighẹ odẹ nọ su rrie arrọọ ọghe etẹbitẹ.”—Tie Iwinna 13:48, NW.

21. Vbọ re Evbagbẹn Nọhuanrẹn ọghe ukpo 2020? De aguakpa nọ khian rhie ne ima?

²¹ Evbagbẹn Nọhuanrẹn ọghe ukpo 2020 gha gua ima kpa, ne ima ya gha mwẹ alaghodaro vbe odẹ ne ima ya winna iwinna ne Jesu mu ne ima. Vbe iko ne Jesu gu erhuanegbe ẹre do vbe uhunmwu oke ọghe Galili, ọ na tama iran wẹẹ: “Wa bu emwa hia gha rrie ehe hia, ne uwa gha ya iran khian erhuanegbe mwẹ, wa ghi gha dinmwi iran ye amẹ.” Ọna ọre Evbagbẹn Nọhuanrẹn ọghe ukpo 2020.—Mat 28:19, NW.