Iran Keghi Ya Ekhọe Hia Rhiegbe Ladian—Vbe Myanmar
JESU keghi kha wẹẹ: “Emwiorhọ wa bun sokpan emwa iwinna ni ra rhọ ẹre i bun. Wa gha na erhunmwu ghe nọ yan emwiorhọ nọ miẹn ehe na gie emwa ni bun sayọ gha dee do rhọ emwiorhọ.” (Luk 10:2) Ẹmwẹ na ne Jesu tae vbe odẹ ukpo 2,000 nọ gberra, ẹre ọ wa sunu vbe Myanmar vbe ẹdẹnẹrẹ. De odẹ nọ khin? Etẹn 4,200 ẹre ọ ya iyẹn wewe vbe Myanmar sokpan emwa ni rre otọ ẹvbo nii keghi re ẹbo 55.
Sokpan, e Jehova nọ yaẹn iwinna emwiorhọ ne a rhọ keghi ya obọ kaẹn ekhọe ọghe etẹn nibun vbe ehe ughughan vbe otagbọn. Vbọ ghi kẹrikian? Etẹn nibun keghi rhiegbe ladian do ru iyobọ ye iwinna ikporhu iyẹn nọ maan vbe Myanmar. Odẹ ahọ ọghe agbẹnvbo ne a tie ẹre Asia ẹre Myanmar ye. Vbọ ya etẹn na kpa hin ẹvbo iran rre? Vbọ ru iyobọ ne iran ya kpa hin ẹvbo iran rre? De afiangbe ne iran he miẹn? Ma gha miẹn ewanniẹn ọghe avbe inọta na.
“WA GHA DEE IGHẸ MA GUALỌ ARỌNDẸ NIBUN!”
Ukpo eso nọ gberra, emianmwẹ dan ne a tie ẹre ọwa (epilepsy) keghi dekun ọtẹn nokpia ọkpa nọ rre Japan, nọ re arọndẹ ne a tie ẹre Kazuhiro. Ọ na kuọ, iran keghi muẹn gha rrie owa isimwinegbe. Ọbo ebo keghi tama rẹn ne ẹi ghẹ gua imọto vbe ukpo eva. Egbe na wọọ Kazuhiro. Ọta nọ ghi nọ egbe ẹre ọre wẹẹ: ‘Vbia khian ghi ya sẹtin gha ru iwinna arọndẹ nọ sẹ mwẹ ọyẹnmwẹ?’ Ọ na ghi rinmwian e Jehova vbe erhunmwu nọ kie ẹkpotọ yọ, ne irẹn ye sẹtin gha ru iwinna arọndẹ.
Kazuhiro keghi kha wẹẹ: “Uki ọkpa ghi gberra nẹ, ọse mwẹ nọ ga vbe Myanmar nọ họn emwi nọ sunu daa mwẹ keghi tie mwẹ vbe efoni tama mwẹ wẹẹ: ‘E tuke tuke ẹre a wa loo vbe ediran, u ghaa rre ediran, u gha sẹtin gha yo ikporhu vbe ne u i na loo imọto obọ ruẹ.’ I na ghi nọ ọbo ebo nọ gbaroghe mwẹ deghẹ I gha sẹtin gha rrie Myanmar. Ọ keghi kpa mwẹ odin vbe ọbo ebo nii khare wẹẹ: ‘Ọbo ebo nọ rri egie ebe nọ sinmwi emwa ni khuọnmwi ọwa (epilepsy) wa ke Myanmar mu otuẹ die Japan vbe ẹrẹna. I gha tama rẹn vbekpa ruẹ. Emwi nọ ka sunu daa ruẹ gha werriegbe sunu, ọ gha sẹtin ru iyobọ nọ khẹke nuẹn.’ Ẹmwẹ ne ọbo ebo nii taa ma mwẹ kegha re odẹ ne Jehova ya họn erhunmwu mwẹ.”
Awarọkpa nii, Kazuhiro kevbe ọvbokhan rẹn keghi gbẹn ebe gie abotu nọ rre Myanmar wẹẹ iran hoo ne iran ya ru iwinna arọndẹ vbe otọ ẹvbo nii. Ọ ghi rre ikpẹdẹ isẹn ne iran gbẹn ebe, abotu keghi gbẹn gie iran wẹẹ: “Wa gha dee ighẹ ma gualọ arọndẹ nibun!” Kazuhiro vbe ọvbokhan rẹn keghi khiẹnnẹ imọto iran ya ha osa ye visa. Erriọ iran ya gha die Myanmar. Nia, ẹbu nọ zẹ Psalm 37:5 nọ khare wẹẹ: ‘Rhie egbuẹ ne Nọyaẹnmwa, mu ẹtin yan rẹn, ọ gha yi ruẹ obọ.’ ”
uruhuẹvbo ekhakha ne a ma he kpasẹ yi nọ gha re iko, ẹre iran ru iyobọ na vbe ẹvbo ne a tie ẹre Mandalay vbe Myanmar. Kazuhiro keghi kha wẹẹ: “Te emwi ẹwaẹn na ghi ya ima mwẹ amuẹtinyan nọ wegbe yaẹn eyan ọghe Jehova nọ rre ebeE JEHOVA ẸRE Ọ KIE ẸKPOTỌ YỌ
Vbe ukpo 2014, Avbe Osẹe Jehova keghi do asikoko nọkhua ne kpataki vbe Myanmar. Etẹn nibun vbe otọ ẹvbo ughughan ẹre ọ rrie asikoko nii. Ọkpa vbe usun etẹn ni rre kegha re ọtẹn nokhuo Monique, nọ rre ukpo 34. United States ẹre ọ ke rre. Ọ keghi kha wẹẹ: “I ghi ke asikoko nii sẹ owa, I na tama e Jehova vbekpae okhuo ne I hoo ne I fian ne egbe mwẹ vbe odẹ ọghe orhiọn. I na vbe gu evbibiẹ mwẹ guan vbekpa re. Iran na kue yọ ne I ya ru iwinna arọndẹ vbe Myanmar. Erriọ vbe gha ye vbe ekhọe imẹ, sokpan ọ rhie ẹghẹ I ke do taa mu olọ yan rẹn wẹẹ I gha yo.” Vbọzẹe ne ọ na rhie ẹghẹ?
Rhunmwuda ibude ọghe Jesu nọ khare wẹẹ: “Deghẹ ọkpa vbe uwu uwa ra bọ owa, ọ ghi tota ka roro igho nọ gha gbe nẹ.” Monique keghi nọ egbe ẹre wẹẹ: “I mwẹ igho ne I ra ya yo khian na ra? I gha miẹn iwinna ọghe ovbi ẹghẹ kherhe nọ gha kie ẹkpotọ yọ ne I ya gha ru iwinna arọndẹ ra?” Ọ ghi mu ukpa mu uwerhẹn ghee ẹre nẹ, ọ keghi do bẹghe ẹre wẹẹ, igho ne irẹn mwẹ i sẹ irẹn ya yo okhian nii. Vbọ ghi ya sẹtin gha khian hẹ?—Luk 14:28.
Monique keghi kha wẹẹ: “Ọ ghi rre ẹdẹ ọkpa, ọmwa nọ yaẹn isiwinna ne I na winna, na wẹẹ irẹn khian miẹn mwẹ. Orhiọn mwẹ ma ghi sotọ. I na gha roro ẹre wẹẹ te ọ khian rhie mwẹ obọ sotọ vbe iwinna. Ẹi re ọni ẹre ọ gu tie mwẹ hiehie. Te ọ gbọyẹmwẹ ye iwinna esi ne I ru. Ọ na vbe tama mwẹ wẹẹ irẹn ru emwamwa ne a ya rhie ba igho ne I miẹn. Igho nọ rhie ba re, na wa gha re inu igho ne I gualọ ne I khian ya ha osa nọ rrọọ mwẹ urhu zẹẹ!”
Uki e December 2014 ẹre Monique suẹn gha ga vbe Myanmar zẹvbe ọkpa vbe usun etẹn ni ru iyobọ vbe ehe ne a na gualọ iyobọ etẹn. Monique na ghi kha wẹẹ: “Te ọyẹnmwẹ ghi wa sẹ mwẹ. Arhunmwu eha ẹre i gu tie Baibol. Ọkpa vbuwe iran ne I gu tie Baibol keghi re okhuo nọ rre ukpo 67. Ẹghẹ ke ẹghẹ ne ọ ya miẹn mwẹ, oghọghọ ẹre ọ ya mu mwẹ dede. Ẹdẹ ne ọ rẹnrẹn wẹẹ eni Osanobua ọre Jehova, ọ na gha viẹ. Ọ na ghi kha wẹẹ: ‘Ọna ọre ẹghẹ okaro ne I ya rẹn wẹẹ e Jehova ẹre a tie Osanobua. Agharhemiẹn wẹẹ I sẹ nọ gha biọ, uwẹ ẹre ọ ya mwẹ rẹn usun emwi ni ru ekpataki sẹ vbe arrọọ.’ Mẹ ma rẹn ẹghẹ ne ameve vbe ya suẹn gha rhọ kua vbe aro imẹ. Emwi ẹwaẹn vbenian keghi ya ọmwa mwẹ agbẹkunsotọ vbe a ghaa ga vbe ehe ne a na gualọ iyobọ etẹn.” Vbọ ma he kpẹ gbe na, ọtẹn nokhuo Monique keghi yo owebe ne a tie ẹre School for Kingdom Evangelizers.
Emwi ọvbehe nọ vbe ya etẹn gha die Myanmar ọre okha ọghe Myanmar nọ ladian vbe 2013 Yearbook of Jehovah’s Witnesses. Ọ mwẹ ọtẹn nokhuo ne a tie ẹre Li, ọ gberra ukpo 30 nẹ, ọ ghaa rre otọ ẹvbo nọ ma rree gbe vbe Myanmar vbe odẹ ahọ ọghe Asia. Ọtẹn nokhuo na wa mwẹ iwinna ne ọ ru, sokpan ọ ghi tie Yearbook ne a kha na nẹ, ọ na do gha mwẹ ekhọe ne ọ ya do ga vbe Myanmar. Ọ keghi kha wẹẹ: “I ghi yo asikoko nọkhua ne kpataki vbe Yagon vbe ukpo 2014, I na miẹn ọdọ vbe amwẹ ọkpa ni ga vbe ehe ne a na zẹ Chinese vbe Myanmar. I gua zẹ Chinese rhunmwuda ọni, I na si gha rrie Myanmar ne I mieke na ya ru iyobọ ne etẹn ni rre evba. Mẹ vbe Monique ẹre ọ ghi gba gha rrie Mandalay. E Jehova wa fiangbe ima. Ma eva keghi miẹn iwinna ọghe ovbi ẹghẹ kherhe vbe owebe ọkpa. Asẹ nii, ẹre ima na vbe miẹn owa. Ma werriẹ aro daa isievẹn eso, te ehe hia wa vbe tọn vbe ẹvbo ne ima ye na, ọrheyerriọ, I wa sọyẹnmwẹ iwinna ikporhu. Ivbi e Myanmar i re emwa ni khu emwi ewe khian, emwi ne iran mwẹ keghi sẹ iran ọkẹn. Iran wa danmwehọ iyẹn nọ maan ọghe Arriọba, iran i taa ẹmwẹ ekpọ ma ọmwa. E Jehova wa fiangbe iwinna Arriọba vbe otọ ẹvbo na. I wa yayi wẹẹ, emwa na ẹre Jehova hoo ne I gha ye vbe ẹghẹ na.”
E JEHOVA ỌRE OSA NỌ HỌN ERHUNMWU
Etẹn nibun ni ya ru iyobọ vbe Myanmar keghi do bẹghe ẹre wẹẹ, e Jehova gele họn erhunmwu. Vbe igiẹmwi, Jumpei nọ rre ukpo 37 kevbe Nao ne ọvbokhan rẹn nọ rre ukpo 35 kegha rre iko ọghe urhuẹvbo ekhakha vbe Japan. Vbọ ghi ya iran si gha die Myanmar? Jumpei keghi kha wẹẹ: “Okhuo ne imẹ vbe ọvbokhan mwẹ fian ne egbe ima ọre ne ima ya ga vbe otọ ẹvbo ọvbehe ne a na gualọ iyobọ etẹn. Ọtẹn nokpia ọkpa ne ima gba rre iko vbe Japan keghi kpa gha rrie Myanmar. Agharhemiẹn wẹẹ igho kherhe ma ghaa mwẹ vbe aza, ọ ghi rre uki e May 2010, ma na vbe si gha rrie Myanmar. Etẹn ni rre evba wa kakabọ gbe ọbokhian ne ima.” Ọtẹn nokpia Jumpei wa sọyẹnmwẹ ikporhu iyẹn nọ maan vbe Myanmar. Urhuẹvbo ekhakha ẹre ọ ya kporhu rhunmwuda ako ne ọ na kporhu keghi re ehe ne avbe odin kevbe emwa ni yin ehọ ye. Ọ keghi kha wẹẹ: “Iran wa danmwehọ. Ọ keghi kpa iran odin vbe ima gha kpe video ọghe urhuẹvbo ekhakha ma iran. Te ọyẹnmwẹ wa sẹ ima ne ima na si gha die Myanmar do gha ru iwinna e Jehova.”
De vbene Jumpei kevbe ọvbokhan rẹn ya miẹn igho ne iran ya gha gaga egbe? Jumpei keghi kha wẹẹ: “Ukpo eha ghi gberra nẹ, ima ma ghi gha mwẹ igho agbọn. Ima ma ghi sẹtin ha osa igho owa. Vbuwe ẹghẹ na, imẹ vbe ọvbokhan mwẹ na rhiegba ye erhunmwu ne a na. Emwi ọyunnuan keghi sunu. Asẹ na ẹre otu ya kpasẹ yọ ne ima gha re arọndẹ ne kpataki ọghe ọvbi ẹghẹ kherhe. Ma mu ẹtin yaẹn e Jehova, irẹn ma vbe yangbe ima. Ọ wa gele gbaroghe ima.” Ọ ma he kpẹ gbe ne Jumpei vbe ọvbokhan ye owebe ne a tie ẹre School for Kingdom Evangelizers.
JEHOVA KEGHI GUA EMWA NIBUN KPA
Vbọ ya ọtẹn nokpia Simone nọ rre ukpo 43 nọ ke Italy rre kevbe ọvbokhan rẹn ighẹ Anna nọ rre ukpo 37 nọ ke New Zealand rre si gha die Myanmar? Anna keghi kha wẹẹ: “Okha ọghe Myanmar ne ima tie re vbe 2013 Yearbook ẹre ọ ya ima gha dee.” Simone keghi kha wẹẹ: “Ukpamuyọmọ nọkhua nọ ne ima na rre Myanmar. Emwi ma mobọ wegbe vbe emwa na. I miẹn ẹghẹ ya gha ga e Jehova sayọ. Ọ keghi gbe ọmwa otiti vbene Jehova ya gbaroghe ọmwa hẹ vbe a ghaa gae vbe ehe ne a na gualọ iyobọ etẹn.” (Psm 121:5) Anna na kha wẹẹ: “Eban ẹre imẹ ghi ghọghọ sẹ. Te arrọọ ọghe ima ghi ye khuẹrhẹ. Te imẹ vbe arowa mwẹ ghi sikẹ egbe sayọ rhunmwuda ma mwẹ ẹghẹ ne egbe. Ma vbe zẹ ọse ni maan nibun. Emwa ne ima kporhu ma wa rhie ehọ ne ima taa yi, iran hoẹmwẹ Avbe Osẹe Jehova.” De odẹ nọ khin?
Anna keghi kha wẹẹ: “Ẹdẹ ọkpa, I ghi kporhu ma ovbialeke ọkpa ne ọ rre owebe nọ yo vbe ẹki, I na gbe ẹyotọ ọghe atuẹ werriegbe. I ghi werriegbe mu otuẹ giẹ, ọ na rhie ọsiọre ba egbe. I ghi vbe werriegbe yo, ọ na viọ ọsiọre eso ba egbe. Ẹdẹ ọvbehe ne I ghi vbe yo, ọsiọre ne ọ viọ ba egbe na vbe bun sayọ. Mẹ ẹre ọ gu iran isẹn ruẹ e Baibol nia.” Simone keghi kha wẹẹ: “Emwa ni rre ako ne ima na kporhu wa mwẹ ẹkorhiẹnrhiẹnmwẹ ye ikporhu iyẹn nọ maan. Ma i kue miẹn ẹghẹ ya gu iran hia tie Baibol zẹvbe nọ khẹke.”
Vbe nọ dekaẹn emwamwa ne etẹn ru iran ke sẹtin ru azẹ ne iran si gha die Myanmar, ọtẹn nokhuo Mizuho nọ ke Japan rre keghi kha wẹẹ: “Ọ kpẹre nọ ke rre imẹ vbe arowa mwẹ orhiọn ne ima ya ga vbe otọ ẹvbo ne a na gualọ
iyobọ etẹn, sokpan ima ma rẹn otọ ẹvbo ne ima gha yo. Ma ghi tie okha ọghe Myanmar vbe 2013 Yearbook, ọ keghi mu ima orhiọn. Ma na suẹn gha ziro yan rẹn deghẹ ima gha sẹtin ya ru iyobọ vbe evba.” Sachio nọ re arowa Mizuho keghi rhie tẹ wẹẹ: “Emwi ne ima ka ru ọre wẹẹ, ma na mu okhian gha rrie Yagon, nọ re ẹvbo nọ ghi kpọlọ sẹ vbe Myanmar, ne ima mieke na rẹn vbekpae otọ ẹvbo nii. Okhian nii, ẹre ọ ghi ya ima taa mu olọ yan rẹn wẹẹ ima gha yo.”U GHA SẸTIN RHIE EGBE LADIAN RA?
Australia ẹre Rodney kevbe ọvbokhan rẹn ighẹ Jane ke rre. Iran eva gberra ukpo 50 nẹ. Ukpo 2010 ẹre iran kevbe ọvbi iran nokpia Jordan kẹ kevbe ovbi iran nokhuo Danica ke ga zẹvbe etẹn ni ru iyobọ vbe ehe ne a na gualọ iyobọ etẹn vbe Myanmar. Otẹn nokpia Rodney keghi kha wẹẹ: “Emwi nọ gua ima kpa ọre vbene Ivbi Myanmar ya gbọyẹmwẹ ye ẹmwata vbekpae Osanobua hẹ. Ibude ne I rhie ne ẹgbẹe hia ọre ne iran ya ga vbe Myanmar. Vbọzẹe? Te ima ghi mwẹ asikẹgbe nọ maan zẹvbe ẹgbẹe. Ẹmwẹ efoni, imọto kevbe iwinna igho ẹre mu igbama nibun vbe ẹdẹnẹrẹ sokpan iwinna ọvbehe ẹre ọ mu ivbi ima. Iran ruẹ urhuẹvbo ọvbehe ne iran mieke na sẹtin yae gha kporhu. Iran keghi mu egbe yotọ ne iran mieke na sẹtin ye Baibol maa emwa emwi katekate emwa ne ẹi mwẹ irẹnmwi ọghe Baibol, iran mu egbe iko yotọ, erriọ iran vbe ya mwẹ obọ vbe iwinna ọvbehe ni dekaẹn ugamwẹ.”
Ọtẹn nokpia ne a tie ẹre Oliver nọ rre ukpo 37 nọ ke United States rre keghi kha wẹẹ, emwi nọ maan nọ, ne etẹn ya ga vbe ehe ne a na gualọ iyobọ etẹn. Vbọzẹe? Ọ wẹẹ: “Afiangbe nibun rrọọ vbe u ghaa ga e Jehova vbe ehe ne u na re orhunmwuyẹn, ra ehe ne u ma na gu otọ. Ẹre ọ zẹe ighẹ I mwẹ ilẹkẹtin wẹẹ e Jehova gha sẹtin gbaroghe mwẹ vbe ihe ke ihe ne I rhirhi gha ye. Etẹn ne ima gba ga keghi re etẹn ne ima he ka rẹn ẹdẹ sokpan ma ru emwi kugbe rhunmwuda ima mwẹ iyayi ọkpa. Ọna ẹre ọ ghi ya mwẹ gele rẹn wẹẹ, emwi rhọkpa i rrọọ nọ ghi ru ekpataki sẹ Arriọba Osanobua.” Oliver kevbe ọvbokhan rẹn ighẹ Anna ye ga vbe ehe ne a na zẹ Chinese vbe Myanmar.
Ukpo 2004 ẹre ọtẹn nokhuo ne a tie ẹre Trazel ke ga vbe Myanmar. Ọtẹn na rre ukpo 52, Australia ẹre ọ ke rre. Ọ keghi kha wẹẹ: “Etẹn ni gha sẹtin ru vberriọ, wa lahọ ne u wa ya ga vbe ehe ne a na gualọ iyobọ etẹn. I keghi do bẹghe ẹre wẹẹ, u ghaa mwẹ ekhọe ne a ya rhiegbe ladian, ẹi mwẹ e Jehova ma fiangbuẹ. I ma te rẹn wẹẹ, ọ mwẹ ẹghẹ ne I khian ya gha rre ehe vbenian. Vbene ẹmwata, te ẹkun wa sẹ mwẹ otọ. Ọna ọre arrọọ nọ ghi maan sẹ.”
Ma mwẹ ọnrẹn vbe ilẹkẹtin wẹẹ, ẹmwẹ igiọdu ọghe etẹn ni ya ru iyobọ vbe Myanmar gha gua uwa kpa ya ru iyobọ ne emwa ni mwẹ ekhọe ata ni rre ehe ne ikporhu iyẹn nọ maan ma he sẹ. Te etẹn ni ru iyobọ vbe Myanmar ghi ya ẹkpotọ na tama ima hia wẹẹ, “Wa gha die Myanmar ne uwa do ru iyobọ ne ima!”