Taa Kɔnɔkow na

Taa Kɔnɔkow la

I bɛ se ka jigiya lakika sɔrɔ min?

I bɛ se ka jigiya lakika sɔrɔ min?

I bɛ se ka jigiya lakika sɔrɔ min?

E ka miiri ko i ka mɔnturu jɔra, a bɛ i n’a fɔ a tiɲɛnen don. I kɛlen k’a ɲini k’a dilan, i y’a ye ko a dilanbagaw ka ca. O dilanbagaw bɛ fɛn caman fɔ a dilancogo ɲuman kan i bɛ se ka da minnu na nka u ka kuma dɔw bɛ ɲɔgɔn sɔsɔ. N’i bɔra a kalama ko i sigiɲɔgɔn dɔ de ye mɔnturu in dilanbaga fɔlɔ ye, ko ale de kɛra a bɔbaga ye nin ye a san caman ye ani ko a bɛ se ka a dilan i ye fu la, yala i bɛna siga siga ka taa di a ma a k’a dilan i ye wa?

Sisan, i ye mun de faamu nin misali la ka ɲɛsin jigiya sɔrɔli ma? Ni i jigi tigɛlen don iko o bɛ kɛ mɔgɔ caman na cogo min na nin diɲɛ ɲagaminen in kɔnɔ, i bɛ se ka dɛmɛ ɲini jɔni fɛ? Mɔgɔ caman b’a fɔ ko u bɛ se ka mɔgɔw dɛmɛ ka jigiya sɔrɔ nka u bɛ kuma caman fɔ minnu bɛ mɔgɔ kɔnɔnafili ani minnu bɛ ɲɔgɔn sɔsɔ. O la, min ye an da ka jigiya sɔrɔli se di an ma, mun na an tɛ an ɲɛsin o ma walasa ka dɛmɛ sɔrɔ? Bibulu b’a fɔ ko Ala “yɔrɔ man jan an si la” wa a b’a fɛ ka an dɛmɛ tiɲɛ yɛrɛ la.—Kɛwalew 17:27; 1 Piɛrɛ 5:7.

Jigiya kɔrɔ jɔnjɔn dɔ, min jɛlen don ka tɛmɛn tɔw kan

Bibulu kɔnɔ, jigiya kɔrɔ ka dun kosɛbɛ wa a faamuya ka di ka tɛmɛn bi dɔgɔtɔrɔw, psychologues ani siyansi dɔnnikɛlabaw ka ɲɛfɔliw kan. Bibulu sɛbɛnna kan fɔlɔ minnu na, u ye “jigiya” sɛbɛn ni daɲɛ minnu ye o kanw na, olu b’a jira ko a kɔrɔ ye ka fɛn dɔ makɔnɔ ni kɔrɔtɔ ye walima ka fɛn dɔ makɔnɔ min ka ɲi. Jigiya sinsinnen bɛ fɛn fila de kan. A fɔlɔ ye ka fɛn ɲuman dɔ kɛli nege minɛ ani i bɛ i sinsin fɛn min kan walasa ka d’a la ko o fɛn ɲuman bɛna kɛ, o de y’a filanan ye. Jigiya min bɛ Bibulu kɔnɔ, o ye fɛn ye an bɛ se ka da min na tiɲɛ yɛrɛ la. Ko caman kɛra minnu b’a jira ko sinsinnan bɛ o jigiya la.

O cogo la an bɛ se k’a fɔ ko jigiya ni dannaya ka surun ɲɔgɔn na bawo dannaya sinsinnen bɛ daliluw de kan, a sinsinnen tɛ kunfɛ kow kan. (Heburuw 11: 1) O bɛɛ n’a ta, Bibulu tɛ dannaya ni jigiya kɛ kelen ye.—1 Kɔrɛntekaw 13:13.

E k’a jateminɛ, ko i ye dɛmɛ dɔ ɲini i teri sɛbɛ dɔ fɛ, i bɛ se k’i jigi d’a kan ko a bɛna i dɛmɛ. I jigi dalen tɛ fɛn fu kan, k’a d’a kan i bɛ dannaya da i teri kan, i b’a dɔn kosɛbɛ ani i delila k’a ye ka ɲumanya kɛ mɔgɔw ye. I ka dannaya n’i ka jigiya ka surun ɲɔgɔn na wa u tɛ taa ka ɲɔgɔn to, nka u tɛ kelen ye. I bɛ se ka o jigiya ɲɔgɔn da Ala kan cogodi?

Jigiya sinsinnen bɛ mun kan?

Ala de ye jigiya lakika sun ye. Bibulu sɛbɛn waatiw la, Jehova tun bɛ wele ko “Israɛl bɔnsɔn jigi.” (Jeremi 14:8) Jigiya sɛbɛ fɛn o fɛn tun bɛ a batobagaw la, o bɔra ale de yɔrɔ, ale de tun ye u jigi ye. O jigiya sugu tun sinsinnen tɛ u ka laɲiniw dɔrɔn kan. Ala ye kun jɔnjɔnw di u ma minnu sababu fɛ u tun bɛ se ka u jigi da a kan. San kɛmɛ caman kɔnɔ, a ye layidu caman ta u ye, a ye minnu bɛɛ dafa. U ɲɛmɔgɔ Josue y’a fɔ u ye ko: “Aw y’a dɔn. . .ko Matigi aw ka Ala tun ye kuma ɲuman minnu fɔ aw ye, ko hali o kelen ma to ni a ma min dafa aw ye.”—Josue 23:14.

San ba caman o kɔfɛ, halisa a bɛ a ka layiduw dafa. Ala ka layidu caman bɛ Bibulu kɔnɔ ani dalilu jɔnjɔnw minnu bɛ u tiimɛ cogo jira. Ala ye layidu minnu ta kiraya kuma sababu fɛ, olu dɔw sɛbɛnna Bibulu kɔnɔ tuma min na, a kɛra i b’a fɔ u tun waleyara ka ban bawo kiraya kuma tiɲɛmanw yɛrɛ tun don.

O de la an bɛ se k’a fɔ ko Bibulu ye gafe ye min bɛ jigiya di mɔgɔ ma. Ala ni hadamadenw cɛ bɛ cogo min na, ni i taara a fɛ ka o kalan, i bɛna a ɲini ka i jigi da a kan ka taa fɛ. Ciden Paul y’a fɔ ko: “Ko minnu sɛbɛnna ka kɔrɔ, olu bɛɛ sɛbɛnna an kalanni de kosɔn, walisa an jigi ka sigi muɲuli ni Kitabu ka laadili barika la.”—Romɛkaw 15:4.

Ala bɛ jigiya jumɛn di an ma?

Waati jumɛn na an mago bɛ kɛ jigiya la kosɛbɛ? Yala an mago tɛ kɛ jigiya la kosɛbɛ ni an ka mɔgɔ dɔ sara wa? Ni an diyannamɔgɔ dɔ sara, mɔgɔ caman fɛ, o waati sugu ninnu yɛrɛ de la an mago bɛ kɛ jigiya la kosɛbɛ bawo an jigi tigɛlen bɛ kɛ. Tiɲɛ na, fɛn jumɛn bɛ yen min ka jugu ka tɛmɛn saya kan? A bɛ an bɛɛ kelen-kelen nɔfɛ wa an tɛ se ka fosi kɛ walasa a kana an sɔrɔ. Bibulu b’a wele ko an ‘jugu laban.’ —1 Kɔrɛntekaw 15:26.

I bɛ se ka jigiya sɔrɔ min ni i diyannamɔgɔ dɔ sara? Tɛmɛsira min bɛ saya wele ko an jugu laban, o tɛmɛsira kelen b’a fɔ ko saya ‘bɛna ban’. Se bɛ Jehova ye ka tɛmɛn saya kan. Ko caman kɛra minnu bɛ o jira an na. Ko jumenw? Mɔgɔ dɔw minnu tun sara, a ye olu lakunun. Bibulu bɛ ko 9 ɲɛfɔ minnu sen fɛn Ala ye baara kɛ ni a ka setigiya ye walasa ka mɔgɔ dɔw su lakunun.

Kɛrɛnkɛrɛnnenya la don dɔ la, Jehova ye se di a denkɛ Yesu ma walasa a ka a terikɛ sɛbɛ Lazarɛ lakunun o min tun sara a tun bɛ tile naani bɔ. Yesu ma o ko kɛ dogo la, a ye Lazarɛ lakunun jamakulu dɔ ɲɛna.—Yuhanna 11:38-48, 53; 12:9, 10.

A bɛ se ka kɛ ko i b’i yɛrɛ ɲininka: ‘Mun na Jehova ye mɔgɔ salen dɔw lakunun? Yala o mɔgɔw ma laban ka kɔrɔ ani ka sa wa?’ Ɔwɔ. Nka lakununni minnu sɛbɛnna Bibulu kɔnɔ, ikomi o lakununniw kɛra tiɲɛ yɛrɛ la, o ye kun jɔnjɔn ye min b’an dɛmɛ ka d’a la ko an diyannamɔgɔ salenw bɛna segin ɲɛnamaya la. Fɔcogo wɛrɛ la, jigiya sɛbɛ bɛ an bolo.

Yesu y’a fɔ ko: “Ne de ye su kununni ni ɲɛnamaya ye.” (Yuhanna 11:25) Jehova bɛna se di Yesu de ma walasa ka su lakununni kɛ diɲɛ fan bɛɛ. Yesu y’a fɔ ko: “Waati bɛ na, mɔgɔ salen minnu bɛ kaburuw kɔnɔ, olu n’a kan mɛn. U na bɔ yen.”(Yuhanna 5:28, 29) Ɔwɔ, mɔgɔ minnu bɛ kaburu kɔnɔ jigiya bɛ olu bɛɛ ye ka lakunun ka bɔ saya la ani ka ɲɛnamaya kɛ dugukolo kan min bɛna yɛlɛma ka kɛ aljinɛ ye.

Lakununni ko la, kira Esayi ye nin kuma cɛɲi fɔ ko: “Ayiwa, i ka suw lakunun ka u farikolow lawuli. Ne ka mɔgɔ minnu bɛ dugukolo jukɔrɔ, aw ka kunun ka ɲagali dɔnkili da. K’a masɔrɔ Ala, e ka ngomi bɛ i ko sɔgɔma da la ngomi, dugukolo na mɔgɔw suw labɔ.”—Esayi 26:19

Yala o tɛ mɔgɔ dusu saalo wa? Suw bɛ i n’a fɔ den min lakanannen don a ba kɔnɔ bawo u bɛ yɔrɔ min na, fosi tɛ se ka u sɔrɔ yen. O kɔrɔ ye ko minnu bɛ ka u lafiya kaburu kɔnɔ, olu maralen bɛ koɲuman Sebaayabɛɛtigi Ala hakili la. (Luka 20:37, 38) Sɔɔni, u bɛna segin ɲɛnamaya la diɲɛ kɔnɔ hɛrɛ bɛ yɔrɔ min ani mɔgɔw bɛna u kunbɛn ka ɲɛ yɔrɔ min na i n’a fɔ denɲɛrɛnin kura bɛ kunbɛn cogo min na a ka denbaya fɛ ni kanuya ye! O la, hali ni saya kɛra, jigiya bɛ yen.

Jigiya bɛ se ka nafa min lase i ma

Paul bɛ an kalan fɛn caman na jigiya nafa ko la. Kɛlɛkɛ minɛn minnu b’an bolo alako ta fan fɛ, a y’a jira ko o yɔrɔ nafamaba dɔ don, a ye a sanga ni nɛgɛfugula ye. (1 Tesalonikekaw 5:8) Mun na a ye jigiya ni nɛgɛfugula sanga ɲɔgɔn ma? Bibulu sɛbɛn waatiw la, sɔrɔdasi tun bɛ nɛgɛfugula don, tuma dɔw la a tun bɛ fugula goloman walima finiman don nɛgɛfugula jukɔrɔ. Nɛgɛfugula sababu fɛ, sɔrɔdasi kunkolo tun bɛ kisi bugɔli ma, ka a kisi saya ma. Paul tun b’a fɛ ka mun de fɔ? I n’a fɔ nɛgɛfugula bɛ kunkolo lakana cogo min na, jigiya fana bɛ an hakili ni an miiricogow fana lakana ten. Ni jigiya jɔnjɔn bɛ i la minnu sinsinnen bɛ Ala sagonataw kan, i tɛna siran, i jigi tɛna tigɛ gɛlɛyaw kɔnɔna na, wa i hakili lafiyalen bɛna to. An cɛla, jɔni bɛ se k’a fɔ ko a mago tɛ o nɛgɛfugula sugu la?

Jigiya min ni Ala sagonata bɛnnen don, Paul ye misali ɲumanba wɛrɛ ta o ko la. A ko: “O jigi bɛ an dusukun na i ko banamini. A sigilen sinsinnen don.” (Heburuw 6:19) Ikomi kurun tiɲɛna ni Paul ye siɲɛ caman, a bɛ banamini nafa dɔn kosɛbɛ. Ni fiɲɛba tun wulila ka u to ji san fɛ, kurunbolilaw tun bɛ banamini fili ji la. Ni banamini tun sera ji jukɔrɔ ka sinsin ka ɲɛ, a ka ca a la ko kurun tun bɛna lakana dɔɔnin sɔrɔ, ka fiɲɛ bali ka taa ni a ye walima ka a to a kana gosi faraw kun.

O cogo kelen na, ni Ala ka layiduw bɛ an bolo iko jigiya min “sigilen sinsinnen don”, o jigiya bɛna an dɛmɛ ka an ka sisan waati gɛlɛnw kun. Jehova ye layidu ta ko waati bɛna na, waati min na hadamadenw ka tɔɔrɔw bɛna ban i n’a fɔ kɛlɛw, binkannikow, dusu kasi walima saya. (Yɔrɔ koorilen lajɛ min bɛ ɲɛ 10nan na.) Ni an nɔrɔlen tora o jigiya la, a bɛna nɔgɔya an bolo ka an mabɔ faratikow la ani ka fanga sɔrɔ ka taama cogo la min ni Ala ka sariyakolow bɛnnen don. O la an tɛna an yɛrɛ to bi diɲɛ in hakilina juguw ni a ka ko nɔgɔlenw bolo.

Jigiya min bɛ bɔ Jehova yɔrɔ, a b’a fɛ ka o di an bɛɛ kelen-kelen ma hali e yɛrɛ. A tun b’a fɛ an ka ɲɛnamaya sugu min kɛ dugukolo kan, a b’a fɛ i ka o sɔrɔ. Ala b’a fɛ “mɔgɔw bɛɛ ka kisi”. An bɛ se ka kisi sɔrɔ cogo di? A fɔlɔ ye min ye, o ye ko, bɛɛ kelen-kelen ka kan k’a ɲini “ka tiɲɛ don”. (1 Timote 2:4) Minnu ye nin gafe sɛbɛn, olu bɛ dusu don i kɔnɔ i ka dɔnniya sɛbɛ ɲini joona Ala ka kuma kɔnɔ o min bɛ mɔgɔ ni kisi. Ala bɛ jigiya min di i ma a ka kuma sababu fɛ, o nafa ka bon kosɛbɛ ka tɛmɛn jigiyaw kan nin diɲɛ in bɛ se ka minnu di i ma.

O jigiya sugu bɛ se ka i dɛmɛ i jigi kana tigɛ fewu bawo i mago bɛ fanga min na, Ala bɛ o di i ma walasa kuntilenna fɛn o fɛn min bɛ i la ka kɛɲɛ ni a sago ye, i ka se ka olu bɛɛ dafa. (2 Kɔrɛntekaw 4:7; Filipekaw 4:13) Yala i mago tɛ o jigiya sugu de la wa? O la ni i mago bɛ jigiya la ani ni i bɛ k’a ɲini kabini tuma jan, i cɛsiri halisa! I bɛ se ka jigiya sɔrɔ!

[Yɔrɔ koorilen/Ja]

Kun minnu b’a to an bɛ se ka jigiya mara

Jigiya min bɛ i la, nin tɛmɛsira hakilina ninnu bɛna i dɛmɛ ka o kologɛlɛya:

Ala ye layidu ta ko a bɛna siniɲɛsigi ɲuman di an ma.

A ka kuma b’a fɔ ko dugukolo bɛɛ bɛna kɛ aljinɛ ye ani ko hadamadenw bɛna sigi a kɔnɔ hɛrɛ ani kelenya la.—Zaburuw 37:11, 29; Esayi 25:8; Jirali 21:3, 4.

Ala tɛ se ka nkalon tigɛ.

A bɛ nkalon sugu bɛɛ koniya. Jehova ka senu wa a jɛlen don, o la a tɛ se fewu ka nkalon tigɛ.—Ntalenw 6:16-19; Esayi 6:2, 3; Tite 1:2; Heburuw 6:18.

Se min bɛ Ala ye, dan tɛ o la.

Jehova kelenpe de ye se bɛɛ tigi ye. Fɛn fosi tɛ diɲɛ kɔnɔ min bɛ se ka a bali ka a ka layiduw tiimɛ.—Ekisode 15:11; Esayi 40:25, 26.

Ala b’a fɛ an ka ɲɛnamaya kɛ fo badaa.

Yuhana 3:16; 1 Timote 2:3, 4.

Ala bɛ an ye yecogo ɲuman na.

A b’a sugandi ka a sinsin an jogo ɲumanw ni an ka cɛsiriw de kan, a tɛ a sinsin an ka filiw ni an ka dafabaliyakow kan. (Zaburuw 103:12-14; 130:3; Heburuw 6:10) A jigi b’a kan ko an bɛna ko ɲuman kɛ wa ni an ye o kɛ, o b’a nisɔndiya.—Ntalenw 27:11.

Kuntilenna minnu bɛ an na alako ta fan fɛ, Ala ye layidu ta ko a bɛna an dɛmɛ ka olu dafa

A batobagaw jigi man kan ka tigɛ. Walasa ka an dɛmɛ, Ala bɛ fangaba di an ma a ka hakili senu sababu fɛ, o min ye fanga bɛɛ la belebele ye.—Filipekaw 4:13.

Ka an jigi da Ala kan, o tɛ kunfɛ ko ye

Ala ye kantigi ye, wa an bɛ se ka da a la, o la a tɛna an jigi tigɛ fewu.—Zaburu 25:3.

[Ja]

I n’a fɔ nɛgɛfugula bɛ kunkolo lakana cogo min na, jigiya bɛ an hakilinaw lakana ten

[Ja]

I n’a fɔ banamini, jigiya min sinsinnen don koɲuman, o b’a to an ka basigi sɔrɔ

[Fotow tigiw]

Ni nin ka yamaruya ye: René Seindal/Su concessione del Museo Archeologico Regionale A. Salinas di Palermo