1. Amu jé Yésus a ve’e beyé’é bé a mintômba?

YÉSUS a nga ve’e élat é ne zañe ba beyé’é bé a ngul élat é ne zañe mba’ale mintômba a mintômba mié. (Jean 10:14) Éve’an éte ja yiane fo’o. Mintômba mia yeme tyiñe mba’ale wop, a mia bo nye mewôk. Môt éziñ a nga ke dulu éza nlam. Mam a nga yene wôé ma bo’olô de. A nga jô na: “Éyoñe bi nga kômbô bo na mintômba mi subu bia bebé asu na bi bise mie befôtô, mi nga tup, amu mi nji yeme metyiñe mangan. Ve éyoñe mone mba’ale mintômba a nga so a loone mie, été été mi nga tôñe nye.”

2-3. (a) Aval avé beyé’é be Yésus be ne liti na ba vô’ôlô tyiñe jé? (b) Jé bii yen ayé’é di a di da zu?

² Nkañete môt ate wo bo na bi simesane mejô me Yésus a lat a mintômba mié (béyé’é bé). A nga jô na: “Mia ye wô’ô tyiñe jam.” (Jean 10:16) Ve Yésus a ne yôp été. Aval avé bi ne ngule ya wô’ô tyiñe jé? Beta zen bia liti na bia vô’ôlô Massa wongan a ne éyoñe bia tôñe miñye’elane mié binyiñe biangan.​—Mt. 7:24, 25.

³ Ayé’é di a di da zu, bii yene miñye’elane mi Yésus miziñ. Bii yene na Yésus a nga liti bia mame bi nji yiane bo, a mame bia yiane bo. Bia zu taté yene beta be mam bebaé mbamba mba’ale wongan a jô na bi nji yiane bo.

4. Luc 12:29 a liti na mam mevé me ne bo na bi ‘tabe biyebe été’?

⁴ Lañe’e Luc 12:29. Yésus a nga jô beyé’é bé na be bo te ‘tabe biyebe été’ ajô ya miñyiane miap. Bia yeme na Yésus a ve kom ése mbamba melep. Bia kômbô me tôñ, ve biyoñe biziñ, jam ete e wô’ô bo ayaé. Amu jé?

5. Jé é ne bo na bôte béziñ be taté na ba bi biyebe a lat a avale be ne jalé miñyiane miap?

 ⁵ Bôte béziñ ba tyelé minleme yôp a lat a jôm bé di, jôm  bé jaé, nge ke vôme bé tabe. Abui bôte da nyiñe mesi me ne azoé, a vôm e ne ayaé ya yene bisaé. Ajô te, e nji bo tyi’ibi na be bi abime moné da sili asu na be nyoñe ngab a menda me bôte map. E ne fe kui na môt a mbe a saé moné asu na a su’u nda bôt a wu, éyoñe te bibu’a bivo’o bia li’i éngôngol, teke yem avale be ne jalé miñyiane miap. Abui bôt e nga jañele fe bisaé biap amu ébubua ôkon COVID-19. (Éc. 9:11) Nge ô nga tôbane nju’u wua ya mi bi ndeme mane lañe le, aval avé ô ne tôñe melebe Yésus a nga ve bia na bi bo te tabe biyebe été?

6. Kañete’e jam e nga kui nlômane Pierre môs éziñ.

⁶ Môs éziñ, nlômane Pierre ba be minlômane mivok be mbe be bete sitima mañ ya Galilée, nté beta ôkôs a mbe a vuñuk. Ane be nga yen ane Yésus a zu be be, a wulu’u mendime yôp. Ane Pierre a nga jô nye na: “A Tat, nge a ne wo, jô’ô ma me zu vôm ô tele le, me wulu mendime yôp.” Ane Yésus a nga jô nye na, “Za’ak.” Pierre nyi a suse sitima, a taté na “a wulu mendime yôp,” a ke vôme Yésus a mbe. Ve jé é nga viane boban? Kalate Zambe a jô na: “Éyoñ a nga yen ane évuñulu ja vuñ, a nga ko woñ; a taté [na a] nyoñ ôsôé si, ane a nga yôn a jô na: ‘A Tat, nyi’i ma!’” Ane Yésus a nga bi nye wo a nyii nye. Bia yene na Pierre a nga kui na a wulu mendime yôp nté ôse mise mé me mbe me beme be Yésus. Ve éyoñe Pierre a nga taté na a fombô ôkôs ô mbe ô vuñu’uk, woñ ô nga bi nye, a biyebe bi nga jaé nye nlem, ane a nga taté na a nyoñe mendim été.​—Mt. 14:24-31.

7. Jé nkañete Pierre ô ne ye’ele bia?

⁷ Jé nkañete Pierre ôte ô ne ye’ele bia? Éyoñe Pierre a nga sise sitima, a nji be a  simesa’ane na é ko ôkôs woñ a nyoñe mendim été. Nsôñane wé ô mbe ve na a wulu mendime yôp akekui vôme Massa wé a mbe. Ve a nji bem ôsimesane wé nsôñan ôte. Aval e mbe e sili’i Pierre mbunan asu na a wulu mendime yôp, dene fe, bia yiane bi mbunan asu na bi dañe minju’u bia tôbane mie. Nge bi bo teke bem ôsimesan wongan be Yéhôva a bengaka’a bé, mbunane wongan wo ye nyoñ. To’o bia tôban avale minju’u avé, bia yiane ke ôsu a beme mise mangan be Yéhôva, a tabe ndi na a ne ngule ya volô bia. Bi ne ñhe bo jam ete aya?

8. Jé é ne volô bia na bi bo teke tabe biyebe été ajô ya miñyiane miangan?

⁸ Éyoñe bia tôbane minjuk, a lôte na bi tabe biyebe été, bia yiane tu’a tabe ndi a Yéhôva. Te vuane na Ésaa wongan ya nye’an a ka’ale bia na é jalé miñyiane miangan nge bia telé mame ya nsisim ôsu binyiñe biangan. (Mt. 6:32, 33) A jaéya zu a tôé ngaka’a été ntet a ntet. (Dt. 8:4, 15, 16; Bs. 37:25) Nge Yéhôva a nyoñe ngab a anon a mesam, teke vaa nge beté, é ve bia jôme ya di a jôme ya jaé. Ajô te, bi nji yiane tyelé minleme yôp. (Mt. 6:26-30; Beph. 4:6, 7) Aval ane nye’an wo tindi mbamba bebiaé na be jalé miñyiane mi bone bap, avale te fe nye’an wo tindi Ésaa wongan ya yôp na a jalé miñyiane bebo bisaé bé. Ôwé, bia yiane tabe ndi na Yéhôva é nyoñe ngab a bia!

9. Jé nkañete mojañ éziñ ba ngal wo ye’ele bia?

⁹ Bi tame zu yene nkañete mojañ éziñ ba ngal. Nkañete ôte wo liti avale Yéhôva a jalé miñyiane miangan. Be ne bekpwa’a mefan. Môs éziñ, be nga wulu a lôte ngumba awolo a mone étu’u metua wop na ba ke nyoñe besita be mbe be nyiñi’i e camp de refugiés asu na be zu tabe ésulan. Mojañ a nga jô na: “Mvus ésulan, bi nga bañete besita bete nda asu na be zu di a bia, ve bi nga beta simesane na bi nji bi bidi ya ve be.” Jé mojañ ate ba ngal be nga bo? Mojañ a nga ke ôsu a jô’ô na: “Éyoñe bi nga kui nda, bi nga koone beta bikpwaé bidi bibaé bi tele mbé yôp. Bi nji yem môt a nga ve bia bie. Susu’a jam bia yem e ne ve na, Yéhôva a nga nyoñe ngab a bia.” Môs ôfe, metua wop a nga ndaman. Metua ate a mbe a volô’ô be abui asu ésaé nkañete. Akusa bo be nji be be bili moné ya kôme nye, ve be nga taté kee nye vôme ba kôme bemetua asu na be yem abime moné dé sili asu na be kôme nye. Éyoñe be mbe wôé, be nga tem môt éziñ a nga so a sili na: “Za a ne metua nyi?” Ane mojañ a nga yalane na a ne metua wé, a na metua ate a ne ndaman. Nde môt ate a nga jô nye na: “Te jañele nja’a éyoñ. Avale metua di nde minga wom a yi, a bili fe meyañ a nye’e. Nde, wo kuane nye tañ aya?” Mojañ wongan a nga kôlô valé a bili abime moné da yian asu na a kuse metua mfe. A nga jô na: “Me vo’o kate mia avale bi nga wô’ôtan memane ya môs ôte. Bia kôme yeme na jam ete e nji be ndôba’ane. A mbe wo Yéhôva.”

10. Melebe mevé Besam 37:5 a ve bia asu na te bia tabe biyebe été?

¹⁰ Nge bia vô’ôlô mbamba mba’ale wongan, a bo te dañe tyelé minleme yôp a lat a miñyiane miangan, bi ne tabe ndi na Yéhôva é nyoñe ngab a bia. (Lañe’e Besam 37:5; 1 P. 5:7) Tame beta simesane minju’u bia te lañ  abeñ 5. Éko éziñ Yéhôva a nga belane nlô ya nda bôt éziñ nge ke masa éziñ asu na a jalé miñyiane  miangan azukui den. Ve nge nlô ya nda bôt ô nji beta bo ngule ya nyoñe ngab a bia nge ke na bia te jañele asu ésaé dangan, Yéhôva é ke ôsu a nyoñe ngab a bia a mezene mefe. A ne jam bi ne tabe de ndi. Bi tame zu yene jam afe mbamba mba’ale wongan a jô bia na te bia bo.

11. Bela’ane Matthieu 7:1, 2 asu na ô liti jame Yésus a nga jô na te bia bo, a amu jé jam ete e ne bo ayaé.

¹¹ Lañe’e Matthieu 7:1, 2. Yésus a mbe a yeme’e na mbôle môt a binam a be’e metyi ya abé, a wô’ô dañe fombô ve bikobe bi bôte bevok. Jôme te nje a nga ve melebe ma: “Te veane bôte mekua.” Mbôle bi be’e metyi ya abé, bi ne yen ayaé ya tôñe melebe mete. Nge wo yeme na biyoñe biziñe ô wô’ô ve bôte bevo’o mekua, nge kobô be menyiñ, jé wo yiane bo? Tôñe’e melebe me Yésus, va’a ngul ése na ô bo te ve bôte bevo’o mekua.

12-13. Aval avé éve’ela Yéhôva é ne volô bia na bi bo te ve bôte bevo’o mekua?

¹² E ne mfi na bi nyoñ éyoñe ya bindi éve’ela Yéhôva. A bem ôsimesane wé mefulu a mbamba be mam bebo bisaé bé ba bo. Tame ve’ele simesan aval a nga bo éyoñe Njôô bôte David a nga bo beta minsem. David a nga diñe Bath-schéba, éza minga, a bo na nnôm a wu. (2 Sa. 11:2-4, 14, 15, 24) Mboone wé ô nga soo émien, binga bé bevok, a nda bôte jé ése minjuk. (2 Sa. 12:10, 11) Môs ôfe, David a nga liti na a too ke Yéhôva mebun a nleme wé ôse. A nga jô na be lañe tañe bezimbi ya nkane bita ya Israël. Éko éziñ a nga bo nalé amu a mbe a kômbô’ô bo mebun, nge na a mbe a too ndi na nkane bita ôte ñwô wé kaman ayoñe dap. Ve jé é nga viane boban mvuse ya valé? Ébubua ôkon é nga wôé bon b’Israël bebé 70 000.​—2 Sa. 24:1-4, 10-15.

¹³ Nge ô nga ye nyiñ Israël melu mete, ô nga ye yene David aya? Ye ô nga ye jô na Yéhôva a nji yiane jamé nye? Yéhôva nye a nji yene mam nalé. A nga bem ôsimesane wé mbamba mefulu David a nga liti a mbamba be mam bese a nga bo ényiñe jé. A nga yene fe na David a nga jôban a nlem ôse. Jôme te nje Yéhôva a nga nyoñe ntyi’ane ya jamé nye mbia be mam bese a nga bo. Yéhôva a mbe a yeme’e na David a nye’e Nye abui, a na a bili nkômbane ya wulu zôsôô été. Nga nlem ô ne bia njalan a mevak éyoñe bia yeme na Yéhôva a bem ôsimesane wé mbamba be mam bia bo a mbamba mefulu mangan?​—1 Bb. 9:4; 1 Mka. 29:10, 17.

14. Jé é ne volô Bekristene na be bo te ve bôte bevo’o mekua?

¹⁴ Yéhôva a nji sili bia na bi bo zôsôô ne tiññ, a bia fe bi nji yiane yemete bobejañe na be bo nalé. Bia yiane dañe beme mise mbamba be mam ba bo, a mbamba mefulu be bili. E ne tyi’ibi na bi yene bikobe bi bôte bevok, a ve be mekua. Ve môt a ne étôtôlô nsisim a ke ôsu a bo Yéhôva ésaé a bôte bevok, to’o a yene bikobe biap. Éyoñe señ é ne édima é bôô tyia, ja yené ve ane zezé akok. Ve mfefe’e môt wo ye ke yene je nalé. A yene na ja ye bo angôndô ya édima éyoñe ba ye mane tune je. Aval ane Yéhôva ba Yésus, bia yiane fombô mbamba mefulu bôte be bili, sake ve bikobe biap.

15. Amu jé éyoñe bia taté fas été môt a tele, nalé a ne bo na te bia ji’a ve nye mekua?

¹⁵ Ane ô vaa na bia beme mis mbamba  mefulu bôte bevo’o be bili, jam avé afe e ne volô bia na bi bo te ve be mekua? Jeñe’e na ô simesan aval ényiñe be bili. Bi tame nyoñ éve’an. Môs éziñ, Yésus a nga yene nzôzoé nkuse minga ô futi’i bone minsañe mi moné mibaé nkobe ya Temple. A nji sili nye na: “Amu jé ô nji futi abui moné?” Yésus a nji bem ôsimesane wé tañe moné minga ate a nga ve. A nga fombô jam e nga tindi nye na a ve moné ate, a mam a mbe a tôba’ane me ényiñe jé. Ane Yésus a nga se’e nye, amu a nga futi abime moné a mbe ngule ya ve.​—Luc 21:1-4.

16. Jé nkañete Veronica ô ne ye’ele bia?

¹⁶ Asu na bi tu’a yene mfi ya kôme fase mam ma kui bôte bevok ényiñ, bia zu kobô ajô sita Veronica. Nkoé sita éziñ ba mon be mbe akônda dé. Veronica a meme na: “Me nga yene ve ane sita ate ba mone wé ba nyoñe mame ya nsisim éngbwemese. Ajô te, me mbe me wô’ô be njuk. Ve môs éziñ, me nga kañete a sita ate. Nde a nga kate me na ndômane jé ja kon nlô, a jam ete da soo nye abui minjuk. A mbe a va’a ngul ése asu na be bi ngul élate a Yéhôva, a na a jalé miñyiane miap ya minsôn. Biyoñe biziñ, ôkone mon wé ô mbe ô bo’o na a ke tabe bisulan akônda afe.” Veronica a jô na: “Me nji ve’ele simesane môs éziñe na sita ate a tôban avale ngule nju’u ete. Éyoñe ji, ma nye’e nye a semé nye abui  amu ngul ése a ve asu na a bo Yéhôva ésaé.”

17. Jé Jacques 2:8 a jô bia na bi bo, a aval avé bi ne bo de?

¹⁷ Jé bia yiane bo nge bia yene na bi veya mojañ nge ke sita éziñ mekua? Te bia vuane na bia yiane nye’e bobejañ a besita bese. (Lañe’e Jacques 2:8.) Bia yiane fe sili Yéhôva mvolan asu na bi wosane fulu ya ve bôte bevo’o mekua. Bi nji yiane su’u ve meye’elan, bia yiane fe bo mam ma lu’an a meye’elane mete. Bi ne nyoñ ntyi’ane ya ke lôt éyoñ a môte bia te mane ve mekua, asu na bi tu’a yeme nye. Bi ne kui nkañete a nye, nge ke bañete nye na a zu di a bia. Nté bia ve ngule ya tu’a yeme bobejañ a besita, bi ne jeñe na bi vu Yéhôva ba Yésus, a beme mis mbamba be mam ba bo, a mbamba mefulu be bili. Éyoñe bia bo nalé, bia liti na bia vô’ôlô tyiñe mbamba mba’ale wongan, nnye ate a jô na te bia ve bôte bevo’o mekua.

18. Aval avé bi ne liti na bia vô’ôlô tyiñe mbamba mba’ale wongan?

¹⁸ Aval ane mintômba mia vô’ôlô tyiñe mba’ale wop, beyé’é be Yésus fe ba vô’ôlô tyiñe jé. Nge bia ve ngule asu na bi bo te tyelé minleme yôp a lat a miñyiane miangan, a na bi to te ve bôte bevo’o mekua, Yéhôva ba Yésus bé botane bia. Ngo’o nge bia bese bia ke ôsu a vô’ôlô tyiñe mbamba mba’ale wongan, to’o bi ne ngabe ya “mon nsamba mintômba” nge ke nyi ya “mintômba mife.” (Luc 12:32; Jean 10:11, 14, 16) Ayé’é da zu, bii yene mam mebaé Yésus a nga jô beyé’é bé na ba yiane bo.