1. Beta jam mbé Yésus a nga kandane kobô a beyé’é bé?

ALU a nga kandane lôt a beyé’é bé, Yésus a nga kobô be ajô nye’an biyoñ bebé 30. A nga ngôné na beyé’é bé ba yiane “nye’esan.” (Jean 15:12, 17) Nye’an ôte ô mbe ô yi’ane bo na, bôt bese be tu’a yemelan na be ne benya Bekristene. (Jean 13:34, 35) Nye’an ôte ô nji yiane su’u ve nlem été. Yésus a mbe a kobô’ ajô nye’an wo tindi môte na a nyum émien mam asu bôte bevok. A nga jô na: “Môt éziñ a nji bi nye’ane wo dañ wuna na môt a ju ényiñe jé a butane bemvôé bé. Mfa’a wônan, mi ne bemvôé bam nge mia bo mam ma bendé mia.”​—Jean 15:13, 14, Mfefé Nkôñelan.

2. (a) Jé bia yene zañe bebo bisaé be Yéhôva? (b) Bia zu bi biyalane ya minsili mivé ayé’é di?

² Nye’an a ngul élat bi ne zañe Bengaa be Yéhôva, bia kôme bo’olô na mbe be ne bebo bisaé be Zambe den. (1 Jean 3:10, 11) Étua jam fo’o na, Bengaa be Yéhôva ba nye’esan abime di, a too ke na ba selane meyoñ, minkobô a metum! Bi ne sili biabebiene na: ‘Amu jé bia yiane tu’a liti nye’ane den? Aval avé Yéhôva ba Yésus ba  lôñe bia a nye’an? Aval avé môt ase ya be bia a ne “lôñe” nyô mbok a nye’an?’​—1 Bec. 8:1.

3. “Mbia biyoñ” bi bia bo na bôt be bo aya?

³ “Mbia biyoñ” bia nyiñe bi, abui bôte e ne minlem ntya’an, bevo’o ba kone nlem, bevok ki ba so’o so’o étyi. (Bs. 90:10; 2 Tim. 3:1-5) Bôt abui ba jibi yi yi na be wu. Beyem mam ba ve’e fe’e na, bôt a lôte 800 000 ba wôé bebien mbu ôse, nalé a tinane na, mvuse beseconde 40 môt a wôé émien. Éngôngol jam é ne na, ba lañe fe Bekristen nsamba ôte.

4. Bebo bisaé be Zambe bevé be nga nyamete awu?

⁴ To’o bebo bisaé be Yéhôva ya melu mvus be nga tôbane minju’u mi nga bo na be nyamete awu. Job a ne wua ya été; a nga jô na: “Me viniya ényiñe jam; me ne te kômbô [beta nyiñ].” (Job 7:16; 14:13) Jonas fe a nga kômbô wôé émien amu mam me nji boban aval a mbe a simesa’an, a nga jô Yéhôva na: “Éyoñ ji, A Yéhôva, m’aye’elane wo na, nyoñe’ me ényiñe jam; amu a ne me mvaé nge m’awu, sa na m’anyiñ.” (Jonas 4:3) Nkulu mejô Élie fe a nga wô’ô émien mbia ya éngôngol môs éziñ, ane a nga jô Yéhôva na: “E yianeya; a Yéhôva, nyoñe’ ényiñe jam éyoñe ji.” (1 Bb. 19:4) Ve Yéhôva a mbe a yene’ bebo bisaé bé bete dia, a nji be a yi na be wu. A nji komekane be, ve a nga volô be na be vaa mbia nkômban ate nlem, a nga ve fe be ngule nyôl asu na be ke ôsu a kañe nye a ayôñ ése.

5. Amu jé bobejañ ba yiane dañe wô’ôtan nye’an wongan den?

⁵ To’o bobejañ be nji bi nkômbane ya wôé bebien, abui ya be be da tôbane abui minjuk, a da yiane na bi liti be nye’an mfa’a ya ve be ngule nyôl. Bevo’o ba tôban étibela’a a ékpwe’ele. Bevo’o ki ba tôbane mewosan nda bisaé. Ba bevo’o ba yiane saé ane belo. Ba bevo’o ki ba tôbane minju’u nda bôt, éko éziñ amu be nga lu’u môt a nji bo Ngaa. Mam mete mese ma te’e abui bobejañ. Za a ne volô bobejañ bete?

6. Aval avé Yéhôva a tômôlô bebo bisaé bé a nye’an?

⁶ Yéhôva a ve bebo bisaé bé ngule nyul éyoñ a volô be na be wô’ôtan nye’ane wé. Ngo’o abim ngule nyul ayoñ Israël e nga bi éyoñ e nga wô’ô Yéhôva a jô’ô na: “Ô ne anen e mise mam, amu ô bili ésemé a amu ma nye’e wo. . . . Te ko woñ, amu me ne be wo.” (És. 43:4, 5, Mfefé Nkôñelan) Wo fe ô ne tabe ndi na Yéhôva a nye’e wo abui amu wo bo nye ésaé. * Bible a jô mbo ésaé Yéhôva ase na: “Yéhôva Zambe wôé a ne wo zañ, nyô a ne éwôlô môt j’aye nyii wo; nnye ate a ye va’a meva’a be wo.”​—Soph. 3:16, 17.

7. Amu jé bia jô na Yéhôva a nye’e bia aval ane nyia mon? (Fombô’ô fôtô ya atata’a.)

⁷ To’o mbo ésaé wé a tebe été évé, Yéhôva a ye su’u nye a ve nye ngule nyul. A ka’ale bia na: “Mia ye nyañe mebé; ba ye be’e mia mo yôp a fôlô  mia meboñe yôp. Aval ane môte nyia a volô nlem, avale te ma ye volô mia nlem.” (És. 66:12, 13, Mfefé Nkôñelan) Angôndô ya mbamba mejô! Minga a nye’e mone wé a fôlô nye éyoñ a yôn. Yéhôva a belan éve’ela éte asu na a liti bia abim avé a nye’e bebo bisaé bé. Te ve’ele vuane na wo fe ô ne édima a dia mise me Yéhôva.​—Jr. 31:3.

8, 9. Aval avé nye’ane Yésus wo ve bia ngule nyôl?

⁸ Benya Bekristene ba bi fe ngule nyôl éyoñ ba wô’ô mejô ma: “Amu beta nye’an, Zambe a nga nye’e bôte ya si nyô, a nga lôm atyi’i mone dé, ajô te bôte bese môt a buni nye, a ye jañ, ve tabe ényiñe ya melu mese.” (Jean 3:16) Yésus fe a nga liti na a nye’e bia abui éyoñ a nga wu asu dangan! Jam ete da nambe bia angôndô ya abui. Kalate Zambe a bele fo’o na, to’o “njuk,” to’o “ésôbôk,” teke jôme jia ya été é ne “ngule ya vaa bia mfa’a ya nye’ane Zambe.”​—Bero. 8:35, 38, 39.

⁹ Bia bi ngule ya jibi akon, mam ma bo bia mintaé nlem, a minju’u mi tii a ényiñ Kristen jangan, amu bia yeme na Yésus a nye’e bia. (Lañe’e 2 Becorinthien 5:14, 15.) Nye’ane Yésus wo volô fe bia na bi ke ôsu a jibi minju’u ane bibubua, ékpwe’ele, a mam mefe ma bo na bi tyele minleme yôp.

10, 11. Za a yiane ve bobejañ ba bili ate’e ngule nyul? Timi’in.

¹⁰ Yéhôva a belane fe bobejañe ya akônda na a ve bia ngule nyul. Bi ne liti Yéhôva na bia fe bia nye’e nye éyoñ bia ve bobejañ ngule nyul a volô be na be ke ôsu a kañe nye. (1 Jean 4:19-21) Nlômane Paul ô nga jô Bekristen na: “Va’ane mia mia ngule minlem, a yemeta’an mia mia avale mi tatéya na mia bo.” (1 Bet. 5:11, Mfefé Nkôñelan) Ôwé, sa ke ve bemvendé étam mbe be be’e mbe’e ya ve bôt ngul nyôl akônda, môt ase ya akônda a yiane vu Yéhôva ba Yésus a bo de.​—Lañe’e Beromain 15:1, 2.

 ¹¹ Bobejañ ba kone dépression a ba be wô’ô so’o étyi ba yiane ke nda biañ. (Luc 5:31) Bemvendé a Bekristene bevok ba yeme na be vo’o saé be amu be nji bo bedokita. Ve to’o nalé, ba jeñe na be tôñe melebe ya Bible ma: “Mi volô’ô minlem ya ba be ne ate’e minlem, mi volô’ô mintetek, mi bo’an abui njiban mfa’a ya bôte bese.” (1 Bet. 5:14) Nye’ane wo yiane tindi Bekristen bese na be jibi bôte bevok a tebe été jap, a na be volô ba ba bili ate’e minlem a mbamba bifia. Ye ô wô’ô fo’o volô bôte minlem a ve be ngule nyul? Bi tame zu yen aval ô ne tu’a yeme bo de.

12. Aval avé sita éziñ a nga wô’ôtane nye’ane bobejañe ya akônda?

¹² Aval avé bia volô bobejañ ba kone nlem éyoñ bia nye’e be? Sita éziñe ya Europe a jô na: “E wô’ô kui na me kômbô wôé mamien. Ve bobejañe ya akônda dam ba volô ma abui. Me ne jô na, nge tee be, ve me wuya. Ba ve ma ngule nyul éyoñ ése, ma wô’ôtane fe na ba nye’e ma abui. Bese ba su’u ma, akusa bo abui ya be be e nji yeme na ma kone dépression. Sita éziñ ba nnôme wé ba nyoñe ma ane ngo jap. Me ne jô na ba fas ajô dam nnutan ôse ya môs.” E ne été na bia bese bi vo’o su’u bobejañ avale da. Ve éyoñ bia liti bobejañ ba kone nleme nye’an, bia volô be angôndô ya abui. *

13. Jé é ne mfi na bi bo mfa’a ya ve bôte bevo’o ngule nyul?

¹³ Yeme’e vô’ôlô. (Jc. 1:19) Éyoñ wo nye’e môt, wo vô’ôlô nye ô jeñe’e na ô tebe été jé. Ô ne nye sili bone minsili asu na ô yem aval a wô’ôtan. Éyoñ wo bo nalé nje ô ne yeme tebe été jé, a volô nye nlem. Nté mia laan, a yiane yene na wo bo ki nye njoñ, ve na wo nye’e nye. Nge a ne avale môt da nye’e é kobô’ ayap, te tyi’i nye nkobô, bo’o ôjibi. Wo ye tu’a wô’ô jam da ndeñele nye nge wo nyoñ éyoñe ya kôme vô’ôlô nye. Nalé a bo fe na mojañ a ne nleme ntya’an a tu’a tabe wo ndi, a na, a bo ntindane ya vô’ôlô wo nté wo jeñe na ô ve nye ngule nyul. Bobejañ ba bi ngule nyul éyoñ ba yene na bia kôme nyoñe ngab a be.

14. Amu jé bi nji yiane bi fulu ya ve bôte bevo’o bijô?

¹⁴ Te ve be bijô. Éyoñ wo ve bobejañ ba kone nlem bijô, wo tu’a ndaman ajô, a nalé a ne bo na be bene mvolane wôé. Kalate Zambe a jô na: “Bifia biziñ bi ne yené éveves, ve bi bala’an ane nkpwaté mekôn, v’ôyeme mimfefe’e mi bôt wo soo mvo’é.” (Min. 12:18, Mfefé Nkôñelan) Bia yeme na, nya Kristene a vo’o vañe kobô minkôkone mi depression abé. Ve, to’o éyoñ bi nji vañ, bifia biangan bi ne taé be nlem. Bia liti na bia nye’e bôte bevok éyoñ bia wô’ô be éngôngol a jeñe mezene ya volô be, a éyoñ bia tebe été jap.​—Mt. 7:12.

15. Beta ékpwelé mbé bi ne belane nye na bi volô bobejañ minlem?

¹⁵ Bela’ane Kalate Zambe asu na ô ve  bôte bevo’o ngule nyôl. (Lañe’e Beromain 15:4, 5.) Mimfufube mintilan mi bili mbamba mejô ma ve bôte ngule nyôl a volô be minlem. Bible a so be “Zambe ya njiban a mvolane minlem.” Bekalate Tin ékôan ja kuli ba volô bia na bi yeme belane Bible éyoñ bia volô bôte minlem. Bi ne belan Index des publications des Temoins de Jéhovah a Guide de recherche pour les Temoins de Jéhovah. Bekalate bete be bili asimesane ya Kalate Zambe é ne volô bia na bi dañ avale minju’ ese. Bi ne fe belane be na bi tu’a yeme volô bobejañ ba kone nlem.

16. Mefulu mevé ma volô bia na bi yeme ve bobejañe ngule nyul?

¹⁶ Bo’o mbamba nlem a mvam. Mbamba mefulu mete me ne mfi éyoñ bia ve bobejañ ngule nyul. Yéhôva émien a ne “Ésa ya mvam a Zambe ya mvolane minlem ôse,” a mvamane bebo bisaé bé abui. (Lañe’e 2 Becorinthien 1:3-6; Luc 1:78; Bero. 15:13) Paul a nga vu Yéhôva mfa’a ôte, a nga tili Bekristene ya Thessalonique na: “Ve bi mbe évôvoé vôm mi nga to, aval ane éyoñ nyia a ba’ale bone bé émien: aval ete, amu bi nga kômbô mia a nye’an, bi nga tu’a yene mvaé ya ve mia, sa ve mbamba foé ya Zambe étam, ve nalé fe minsisime miangan biabebien, amu na, mi nga to étua [édima] mfa’a wongan.” (1 Bet. 2:7, 8) Éyoñ bi ne mbamba nlem, Yéhôva a ne belane bia na a yalane meye’elane me bobejañ ba kone nlem.

17. Nge bia kômbô ve bobejañ ngule nyul, jé bi nji yiane vuan?

¹⁷ Te vuane na bobenyoñ be nji bo mimfufup. Te sili bobenyoñ a lôte abim be ne bo. Ô nji yiane buni na bobenyoñ ba ye bo wo ve mam me ne mvaé. (Ec. 7:21, 22) Sa ke nne Yéhôva a bo nalé. Nge bia vu nye, bia ye jibi bikobe bi bôte bevo’o tyi’ibi. (Beép. 4:2, 32) A lôte na ô komekane be éyoñ ése ba kop, se’e be éyoñ ése ba bo mbamba jam. Nalé a ne ve be ngule nyul. Éyoñ bia se’e môt a nlem ôse, bia bo na a ba’ale “ava’a dé” ya bo Zambe ésaé. Ôwé, e ne mfi ya se’e môt a lôte na bi ve’e nye a bôte bevok.​—Beg. 6:4.

18. Jé ja tindi bia na bi lôñe bôte bevok a nye’an?

¹⁸ Mintômba mi Yéhôva mise mi ne nya dia mise mé a mise me Yésus, nnye ate a nga wu a butane mie. (Beg. 2:20) Bobejañ be ne angôndô ya édima mise mangan. A bia yiane nyoñ be ngap a liti be na bia nye’e be. Asu na bi tu’a volô be minlem, “entôñane mam me asu’ulane mvo’é, a mam bi avolane me biabebien.” (Bero. 14:19) Bia feb ôkaé na bi nyiñe mfefé si, vôm jam éziñ da ye ke beta bo na bi kon nlem! Éyoñ éte bia ye nyiñ ne mieññ, teke fe beta wô’ô ajô ôkon, awu, bita, étibela’a, zô’é menda me bôt, a mbia be mam befe. Mvuse toyini mimbu, abé da ye vase bôte bese menyôl. Zambe a ye nyoñ bôte ba ye dañe meve’ele ma su’ulan ane bone bé, a ba ye bi “éto beti ya étôto’o ya bone be Zambe.” (Bero. 8:21) Nté bia yange mam mete, enkelané ôsu a nye’esan, a veane ngule nyul, ndemben bia bese bia ye bu’ubane mbamba be mame Yéhôva a ka’ale bia melu ma zu.