1. Yésus a nga jô beyobe kos benyine ya melu mé na be bo jé, a beyobe kos bete be nga bo aya?

PIERRE, André, Jacques, a Jean, be mbe beyobe kos. Tame ve’ele simesan aval be nga wô’ôtan éyoñ Yésus a nga jô be na: “Tôñané ma, ma ye bo mia [beyobe] bôt.” * Nde be nga bo aya? Bible a jô na: “Be nga ji’a li’i mevot a tôñe nye.” (Mt. 4:18-22) Ntyi’an ôte ô nga tyendé ényiñe jap. Ataté éyoñ éte, be nga jô’é ñyobane kos a taté na ba “bi bôte [vevee].” (Luc 5:10) Dene fe, Yésus a jô bôte bese ba nye’e Mejô me Zambe na be bo avale da. (Mt. 28:19, 20) Ye ô kañeseya fo’o nloone Yésus ya bo ñyobe bôte nga?

2. Amu jé ntyi’ane ya bo beyobe bôt ô nji bo wu bia yiane bo wô fianga, a jé é ne volô bia na bi nyoñe ntyi’an ôte?

² Bi tame jô na ô jaéya yé’é Bible a bo mintyendane miziñ ényiñe jôé, a éyoñe ji wo sili womien nge wo yiane nyoñe ntyi’ane ya bo nkañete mbamba foé. Nge wo ko woñe ya nyoñe ntyi’an ôte, te tyelé nleme yôp. Amu woñ ôte wo liti na wo kôme yem abim avé ntyi’an ôte ô ne mfi. E ne été na Bible a jô na Pierre ba bemvôé bé be nga “ji’a” li’i mevote map a tôñe Yésus. Ve mfa’a ya be Pierre ba monyañ, be nji nyoñe ntyi’an ôte teke taté fas. Amu jôm  ane ngon ésaman a mvu’ mvus, be mbe be tatéya na ba yé’é yeme Yésus, be mbe fe be kañeseya na nnye a ne Messie. (Jean 1:35-42) Éko éziñ wo fe ô yé’éya abui mam a lat a Yéhôva ba Yésus, a wo kômbô ke ôsu a yaé nsisim. Ve ô nji yiane nyoñe ntyi’an ôte teke taté kôme fas. Jé é nga volô Pierre, André a bôte befe na be nyoñe ntyi’ane ya tôñe Yésus?

3. Mefulu mevé ma ye yemete nkômbane wongane ya kañese nloone Yésus?

³ Beyé’é be Yésus bete be mbe be bili nkômbane ya bo ésaé, be mbe be yeme’e bo ésaé, be too ayo’o nlem, be yeme’e fe jôé bebien. Mefulu mete me nga volô fe be na be bo atyeñ ésaé ñyobane bôt. Ayé’é di da zu liti bia mam bi ne bo asu na bi bi mefulu mete, ndemben bia fe bi bo mintyetyeñe bekañete mbamba foé.

4. Amu jé Pierre a mbe a yobe’e kos?

⁴ Pierre a nji be a yobe’e kos fo’o ve asu na a toñe nda bôte jé, a mbe fe a nye’e nye’e ésaé éte. (Jean 21:3, 9-15) Ve a nga su’ulane fe yé’é yemban ésaé ñyobe bôt. Ane Yéhôva a nga volô nye na a bo angôndô ya atyeñ ésaé éte.​—Mam. 2:14, 41.

5. Bela’ane Luc 5:8-11 na ô kat amu jé Pierre a mbe a ko woñ, a jam e ne volô bia nge bia ko woñe ya bo beyé’é be Yésus.

⁵ Bia fe bia kañete amu bia nye’e Yéhôva. Nye’an ôte ô ne volô bia na bi kate bôte befe ajô Yéhôva to’o biabebien bia buni na bi ne asuk. Ye ô nga’an ô simesa’ane jôme Yésus a nga jô Pierre éyoñ a nga loone nye na a zu bo ñyobe bôt? A nga jô nye na: “Te ko woñ.”  (Lañe’e Luc 5:8-11.) Sa ke mam me mbe ve kui nye nge a bo ñyé’é Yésus mme me mbe me bo’o na Pierre a ko woñ. Yésus a mbe a ndeme bo na be bi aka’a abui kos, a Pierre a mbe fe’e ne vema, a sili’i émiene nge zezé môt ane nye é ne tu’a bo ñyé’é Krist! Jam afe é ne bo na môt a ko woñ é ne éyoñ a simesane mam mese ñyé’é Yésus a yiane bo. Nge ô tele été éte, jeñe’e na ô tu’a nye’e Yéhôva ba Yésus a bôte wo kañete, a wo ye yene tyi’ibi éyoñ éte na ô kañese nloone Yésus ya bo ñyobe bôt.​—Mt. 22:37, 39; Jean 14:15.

6. Jé éfe ja tindi bia na bi kañete?

⁶ Tame yene mam mefe ma tindi bia na bi kañete. Jam ôsu, bia kômbô tôñ abendé Yésus di: “Kelan, mi bo . . .  beyé’é.” (Mt. 28:19, 20) Jame baa, éyoñe bia yen avale bôte be ne éngôngol amu ba “wô’ô njuk” be too fe “ne mialamialan,” nleme wo tindi bia ve na bi kañete be mbamba foé ya Éjôé Zambe. (Mt. 9:36) Yéhôva a yi na bôte mevale mese be yeme benya mejôô nya ñyemane, a na be nyiñe nnôm éto.​—1 Tim. 2:4.

7. Bela’ane Beromain 10:13-15 na ô liti mfi ya ésaé nkañete.

⁷ Bia bi fe nkômbane ya kañete éyoñe bia simesane na nkañete bia bo wo ye nyii bôt. Bi nji bo ane beyobe kos ba bi kos ve asu na be kuane je nge ke di je, bi bia “yobe” bôt amu bia yi na be bi ényiñe ya melu mese.​—Lañe’e Beromain 10:13-15; 1 Tim. 4:16.

8-9. Jé ñyobe kos a yiane fas, a amu jé?

⁸ Ñyobe kose ya melu me Yésus a mbe a yiane’e kôme yem avale kos a kômbô bi. (Lv. 11:9-12) A mbe fe a yiane’e yeme vôm a ne koone kos éte tyi’ibi. Kos ja nye’e ja tabe vôme ja wô’ôtane na mendim me ne mvo’é, a vôme bidi bi ne abui. E ne fe mfi na ñyobe kos a tobe mbamba éyoñ. Mojañ ya ékôte mañ éziñ ya Pacifique a nga liti missionnaire éziñ mfi ya tobe mbamba éyoñ asu minop. Éyoñ missionnaire ate a nga jô nye na ba ye tôbane mewolo 9 ya mame tyé, mojañ ate a nga yalane nye na: “Me lôô fo’o na ô nji yem ajô minop. Ba ke minop awolo be ne koone kos ôsôé, sa ke awolo é ne mvo’é asu dangan.”

⁹ Nne fe beyobe bôte ya ntete mimbu ôsu be mbe be bo’o nalé; be mbe be kele’e yobe vôm a éyoñ be ne koone “kos.” Éve’an é ne na Yésus a nga bo ésaé nkañete jé besynagogue, temple, menda menda, a bemakit. (Mam. 5:42; 17:17; 18:4) Bia fe bia yiane kôme yeme bôte ya abôta nkañete dangan, a jeñe na bi kañete be éyoñ a bevôm bi ne koone be tyi’ibi.​—1 Bec. 9:19-23.

10. Bikpwelé bivé ékôane Yéhôva ja ve bia?

¹⁰ Ñyobe kos a yiane bi biôme minop, a yiane fe yeme belane bie. Bia fe bia yiane bi mbamba bikpwelé asu ésaé nkañete, a yeme belane bie. Yésus a nga ve beyé’é bé melebe me ne volô be na be yeme yobe bôt. A nga kate be foé ba yiane kañete, vôme ba yiane kañete je, a biôm ba yiane kee bie nkañete. (Mt. 10:5-7; Luc 10:1-11) Dene fe, ékôane Yéhôva ja ve bia Bikpwelé bia yeʼele bie bôt asu na bi bo atyeñ ésaé nkañete. *  Ja yañele fe bia asu na bi yeme belane bikpwelé bite. Nyañelan ôte wo bo na bi kañete teke ko woñ, a na bi bi mefulu mefe ma bo na ésaé nkañete jangan é wume mbamba bibuma.​—2 Tim. 2:15.

11. Amu jé ñyobe bôt a yiane bo ayo’o nlem?

¹¹ Ñyobe kos a yiane bo ayo’o nlem. Biyoñ biziñ, ôkôs ô ne koone nye mañ atemetem. E ne fe sili na a bo ésaé jé alu. Aval ete da da, beyobe bôt ba yiane fe bo ayo’o nlem. Éyoñe môt a taté na a kañete, a ne tôbane mewosan me too ane ôkôs. Mewosane mete me ne so nda bôt été, bemvôé bé be ne kpwe’ele nye, a ne fe tôbane bôt ba bene vô’ôlô nye nkañete. Ve mam mete ma bo ki na bi vembe, amu Yésus a nga kate beyé’é bé na a lôme be vôm beze be né.​—Mt. 10:16.

12. Avale Josué 1:7-9 a liti, jé é ne volô bia na bi bi fulu ayo’o nlem?

¹² Jé é ne volô wo na ô bo ayo’o nlem? Jam ôsu, te vuane na Yésus émiene nnye a wulu ésaé nkañete. (Jean 16:33; Nli. 14:14-16) Jame baa, te vuane na Yéhôva émien a nga ka’ale na a ye nyoñe ngab a wo. (Mt. 6:32-34) Ngule mbunan ja volô Kristene na é tu’a bo ayo’o nlem. Pierre ba bemvôé bé be nga liti na be bili ngule mbunan éyoñ be nga li’i mevote map a tôñe Yésus. Wo fe ô nga liti ngule mbunan éyoñ ô nga kate bemvôé bôé a bivuvumane biôé na wo  yé’é Bible a Bengaa be Yéhôva, a na wo tabe bisulane biap. Éko éziñ ô nga bo fe beta mintyendan ényiñe jôé asu na ô tôñe memvinda me Yéhôva. E nga sili fo’o wo mbunan a ayo’o nlem. Nté wo ve ngule ya tu’a bo ayo’o nlem, tabe’e ndi na “Yéhôva Zambe wôé a ne be wo vôm ase wo ke.”​—Lañe’e Josué 1:7-9.

13. Aval avé meye’elan a mbindan bi ne volô wo na ô bo ayo’o nlem?

¹³ Jé éfe é ne volô wo na ô bo ayo’o nlem? Meye’elan. (Mam. 4:29, 31) Yéhôva a ye vô’ôlô meye’elane môé, teke môs éziñ a ye lume wo mvus. A jeñe mezene mese na a su’u wo. Bindi’i fe avale Yéhôva a nga su’u bebo bisaé bé ya melu mvus. Simesa’an aval a jaéya zu a volô wo na ô dañe minju’u miôé, a abim avé a volôya wo asu na ô bo mintyendane mia sili ényiñe jôé. Teke vaa nge beté, Zambe a nga volô bone b’Israël na be dañ Évele mañ, a vo’o kate volô wo na ô bo ñyé’é Yésus. (Nk. 14:13) Ane ntili besam, wo fe jô’ô na: “Yéhôva a ne me ngam; m’aye bo te ko woñ: môt a ne ngule ya bo me jé?”​—Bs. 118:6.

14. Jé jam e nga kui Masae ba Tomoyo ja ye’ele wo?

¹⁴ Ô ne fe kui na ô bo ayo’o nlem nge wo simesan aval avé Yéhôva a nga volô bôte béziñ be mbe awusonô. Bi tame kobô ajô sita éziñ a ne jôé na Masae. A nji be a buni’i na a ne kañete bôt ajô Zambe môs éziñ. Amu jé? Amu a mbe awusonô. A mbe a yene’e angôndô ya ayaé ya laan a bôt a nji yem. Jam ete e mbe ve ane ba jô nye na a yele aka’a e too étua ôyabe yôp. Jé é nga volô nye? A nga jeñ a ngul ése na a tu’a nye’e Yéhôva a bôte bevok. A nga fase fe abim avé ésaé nkañete é ne mfi melu mangane ma, nde a nga ye’elane Yéhôva na A yemete nkômbane wé ya kañete. Ane a nga dañe woñe wé, a bo fe bo nkpwa’a mefane ya éyoñ ése. Yéhôva a ne fe volô môt a ndeme taté nkañete na a “bo ayo’o nlem.” Jam e nga kui Sita Tomoyo da bo’olô de. Éyoñ a nga kaa na a kañete menda menda, môt ôsu a nga yooé nye mbé a nga bame nye a jô’ô na: “Me nji bi ajô éziñ a Bengaa be Yéhôva!”, a fete ke mbé wé. Nde Tomoyo a nga jô sita ba nye be mbe na: “Ye wo te fo’o wô’ô nga? A te yeme na me ne Ngaa Yéhôva a too ke na me nji kuli ve éfia jia jia. Me ne wu a mevak!” Den, Tomoyo a ne nkpwa’a mefane ya éyoñ ése.

15. Jé ja tinane na e jôé biabebien, a amu jé nalé a ne mfi asu Bekristen?

¹⁵ Nya ñyobe kose a yeme jôé émien. Be ne jô na môt a yeme jôé émien éyoñ a “tôme nyule na a bo mam mese a yiane bo.” Ñyobe kos a yiane jôé émien asu na a kune kôlô si, na a yop akekui a bi abime kos a ne kuan, a na a jibi avep, vian, nge ke mveñ. Nge bia kômbô bo benya beyobe bôt, bia fe bia yiane yeme jôé biabebien.​—Mt. 10:22.

16. Jé é ne volô bia na bi yeme jôé biabebien?

¹⁶ Môt a bialé ki a yeme’e jôé émien. Abé e ne bia metyi da bo na bi dañe kômbô bo ve zezé mam. Ve éyoñ da sili na bi bo mam me ne nya mfii, bi nga viane bili éles. Jôm ete nje bia yiane yeme jôé biabebien. Da sili ñhe na môt a volô bia na bi yé’é bo mam bia yen ayaé. Yéhôva a volô bia mfa’a ôte a zene ya mbamba nsisime wé.​—Beg. 5:22, 23.

17. Avale 1 Becorinthien 9:25-27 a liti, jé Paul a mbe a yiane’e bo asu na a jôé émien?

 ¹⁷ Paul a mbe a yeme’e jôé émien. Ve a nga meme na e mbe e sili’i na a “bôme” nyule jé asu na a bo mame Yéhôva a nye’e. (Lañe’e 1 Becorinthien 9:25-27.) A nga lebe fe bôte befe na be yeme jôé bebien, ndembene mam mese me boban “ane da yian a nkôman.” (1 Bec. 14:40) Bia fe bia yiane biban asu na bi ke ôsu a telé mame ya nsisim ôsu, a bo mban ésaé nkañete.​—Mam. 2:46.

18. Jé bia yiane bo nge bia yi na Yéhôva a yen ésaé nkañete jangane mvaé?

¹⁸ Ñyobe kos a jô na ésaé ja te nye wulu mvo’é éyoñ a te bi abui kos. Ve sa ke nne bia yen ésaé nkañete nalé. Bi nji yiane buni na bia te dimine bo ésaé jangan fo’o ve amu bi nji soo abui bôt ékôane Yéhôva. (Luc 8:11-15) Nge bi ne mban ésaé nkañete, Yéhôva nye a lôô na ésaé jangan ja wulu mvo’é. Amu jé bia jô nalé? Amu bia bo ba Mone wé mewôk.​—Marc 13:10; Mam. 5:28, 29.

19-20. Jam avé afe da ve bia éva’a ya kañete melu mangane ma?

¹⁹ Mesi méziñ, sa ke éyoñ ése nje ba yobe kos. Avale bevôm ete, beyobe kos ba tu’a ve ngul éyoñ ba yeme na éyoñe ya ñyobane kos é nto memane. Jôm ete nje bia fe bia ve ngule ya tu’a kañete den amu bia yeme na asu’ulan e nto bebé. Éyoñ é li’iya bia é ne angôndô ya tyôtyoé. Nde, te jañele éyoñ. Te yange na mam mese me bo nkone nkon ényiñe jôé ôsusua na wo taté na wo kañete.​—Ec. 11:4.

²⁰ Dene nnye wo yiane yemete nkômbane wôé ya kañete. Jeñe’e fe na ô tu’a wô’ô Bible, na ô bo ayo’o nlem, a na ô yeme jôé womien. Fubu’u nsamba beyobe bôt a lôte million mwome ya si se, a yene’ ane Yéhôva a noo wo bibotane ne vôô nat! (Néh. 8:10) Nyoñe ntyi’ane ya bo ésaé nkañete a ngule jôé ése, akekui Yéhôva a ye jô na bi nto ve telé abim ete. Ayé’é da zu, bia ye yene mam melale me ne volô bia na bi yemete nkômbane wongane ya ke ôsu a kañete mbamba foé ya Éjôé Zambe.