1, 2. Amu jé Bengaa be Yéhôva ba ba’ale beta miñye’elan a lat a ngômesan? (Fombô’ô fôtô ya atata’a ya ayé’é di.)

KALATE mefoé éziñe ya Allemagne a nga kobô ajô ya bisulane ya nda Zambe éziñ a jô’ô na: “Wo yen abui bôt é be’e biyé bia liti nyul, e dañe dañ éyoñ ayôñ é né. Ve e nji bo nalé e beta étôkan Bengaa be Yéhôva. . . . Bobefam a befam be be’e bekôt a bekalebat, mfa’a ôvok, bobebinga a binga be be’e ayap bitune bi kaba  . .  . abeñe mimbote ya melu ma.” E ne fo’o été na, bôt be wô’ô sek Bengaa be Yéhôva amu ba jaé “ngômesan é ne te melitan a ntabane ya éseman a mba’alane minlem . . . ve ane de ayiane [bôt] be atiñeti mboane mame ya Zambe.” (1 Tim. 2:9, 10) Nlômane Paul ô mbe ô kobô’ô binga, ve melebe mete ma fombô fe Bekristen be ne befam.

² Miñye’elane mia fombô ngômesan mi ne mfi asu bia bebo bisaé be Yéhôva, a mi ne fe beta jam e mise me Zambe bia kañ. (Met. 3:21) Mam Kalate Zambe a jô a lat a ngômesan a nyanga ya nyôl ése ma kôme liti na, Njôô ya si se a bili mbamba miñye’elane ya mbot asu bebo bisaé bé. Ajô te, bi nji yiane tobe biyé bia jaé fo’o ve amu na bia nye’e bie. Ve bia yiane dañe tobe bi Tate Yéhôva, Njôô ya si se a nye’e.

3. Jé metiñe Zambe a nga ve bone b’Israël a lat a mbot ma ye’ele bia?

 ³ Tame yene na metiñe meziñ Zambe a nga ve bone b’Israël, me mbe me ba’ale be na be bo teke vu mvit ényiñe ya meyoñe me mbe me bôma’ane be. Metiñe mete me mbe me liti’i na, Yéhôva a vini mimbot mi nji liti nsela’ane a ne zañe fam ba minga. (Lañe Deutéronome 22:5.) Mam Zambe a nga jô a lat a ngômesan, ma ye’ele bia ne sañesañe na a vini mimbot mia bo na fam é funane minga, a minga a funane fam, nge na, mi mia bo na e bo ayaé ya yene nsela’ane e zañe fam ba minga.

4. Jé é ne volô Bekristen na be nyoñe mbamba mintyi’an a lat a mbot?

⁴ Mejô me Zambe me bili miñye’elane mia volô Bekristen na be nyoñe mbamba mintyi’an a lat a mbot. Miñye’elane mite mia fombô Bekristen ya vôm ase, metume mese, a mi ne fe asu biyoñe bise. E nji sili na be ve bia nkobe ya fatane ngômesan ése bia yiane jaé, a ji bi nji yiane jaé. Ve bia tôñe miñye’elane ya Kalate Zambe mia volô bia na, bi bo fili ya tobe ngômesane bia nye’e. Bi tame zu yene miñye’elane ya Kalate Zambe miziñ mi ne volô bia na, bi yeme “mam me ne mvaé, me anoñyeban a me ne mvo’é ésese’e” éyoñe bia tobe biyé bia zu jaé.​—Bero. 12:1, 2.

5, 6. Aval avé ngômesane jangan ja yiane nambe bôte bevok?

⁵ Mbamba nsisim a nga tindi nlômane Paul na ô yemete mfi ya ñye’elan ô ne e Kalate 2 Becorinthien 6:4. (Lañe.) Mbote wongan wo kobô abui. Abui bôt da yeme bia fo’o ve avale ba yene bia ‘yené atan.’ (1 Sa. 16:7) Ajô te, bia beminisi be Zambe bia kôme yeme na, mbot ô nji bo ve na bi jaé biyé bia kômbô. Miñye’elane bia nyoñ e Kalate Zambe mia yiane tindi bia na bi sa’ale mbia mimbot, mi mia kañe nyôl, mi mia liti nyôl, a mi mia dutu asimesane ya mam bisôk. A ne avale biyé da liti, nge ngôné bibu’a bi nyôl bi nji yiane yené. Môt éziñ a nji yiane wô’ô angôndô, nge bo ntindane ya fombô vôme mfe amu a yen avale biyé bi be’e.

⁶ Éyoñe biyé biangan bi ne mfuban, éjijin a abeñe ya yen a mis, bôt be ne ntindane ya semé bia ane beminisi be Tate Yéhôva, Njôô ya si se. A be ne kômbô subu Zambe bia kañe bebé. Nde fe, mbamba ngômesane wongan aye kôme liti aval ékôane jangan é né. Asu’ulane ya été e ne na, bôt bevok be ne bo ntindane ya wô’ô foé ya ényiñ bia kañete be.

7, 8. Éyoñ évé bia yiane dañe jaé mbamba biyé?

⁷ Bi ne ntindan e mise me Zambe, e mise me bobejañ a bekale bangan, e mise me bôte ya vôme bia kañete na, bi jaé biyé bia ve foé bia kañete adit, a ve Yéhôva duma. (Bero. 13:8-10) E dañe dañ éyoñe bia nyoñe ngap a mame ya nsisim aval ane, ntabane bisulan nge nkañetane mbamba foé. Bia yiane jaé “ane de ayiane [bôt] be atiñeti mboane mame ya Zambe.” (1 Tim. 2:10) E ne fo’o été na biyé bia yiane vôm éziñ, bi ne bo te yiane vôme mfe. Nde ñhe, bebo bisaé be Yéhôva ya si se ba tôñe metume ya vôme be to, ndemben ba ye bo te bo bôte bevok ékolé ôbak.

 ⁸ Lañe 1 Becorinthien 10:31. Éyoñe bi ne bitôkan a beta bitôkan, bia yiane jaé mbamba mimbot, mi mi ne éjijin, sa ke avale mbia mimbote bôt ba jaé émo ji. Éyoñe bia ke e beta bitôkan, bôte béziñe be wô’ô ke tabe b’hôtel. Ja’a bi ne hôtel été nge nseñ, ja’a bia vôman, ôsusua nge memane ya bisulane ya beta bitôkan, bi nji yiane jaé biyé bia liti bibu’a bi nyôle bi nji yiane yené nge bekuleba. Nalé aye bo bia tyi’ibi na bi kate bôte na, bi ne Bengaa be Yéhôva. Yaa, bia ye bo fili ya kañete éyoñ ése bia ye bi fan.

9, 10. Aval avé kalate Bephilippien 2:4 a volô na bi yem avale ngômesane jangan ja yiane bo?

⁹ Lañe Bephilippien 2:4. Amu jé Bekristen ba yiane faes avale ngômesane jap ja nambe Bekristen bevok? Amu wua a ne na, bebo bisaé be Zambe ba ve ngule na be tôñe melebe ma: “Ajô te, wôéane bibu’a bienan, mbie bi ne bi ya si nyô: mejian, mvin, nye’ane mame ya minsôn.” (Beco. 3:2, 5) Bi nji yi na Bekristen bevok be yen ayaé ya tôñe melebe mete. E bobejañ a bekale be dañeya meve’ele ya mam bisôk be ne ngule ya ke ôsu a juane mbia b’asimesan. (1 Bec. 6:9, 10) Bi nji yi na ndume jap e bo ayaé, sa nalé?

¹⁰ Éyoñe bi ne a bobejañ a bekale bangan, éyoñe bi ne bisulan nge éyoñe bia kañete nseñe nseñ, fatane mbote jangan ja yiane volô akônda na e bo mfuban. Bi ne fili ya tobe biyé bia jaé. Ve môt ase ya be bia a yiane jaé biyé bia volô bôte bevok na, be ke ôsu a  tabe mfuban, a be ba’ale miñye’elane mi Zambe a lat a mfuban ôsimesan, nkobô a ntaban. (1 P. 1:15, 16) Nya nye’an ‘a ne te bo ane e ne te yian, a ne te jeñe mam mé.’​—1 Bec. 13:4, 5.

11, 12. Mbamba ôsimesane mbé bia yiane bi éyoñe bia fas avale biyé bia zu jaé?

¹¹ Éyoñe ba nyoñe mintyi’an a lat a mbot, bebo bisaé be Zambe ba yeme na, “jam ese nlem w’akômbô bo a ésaé ése bi bili éyoñ vôm ate.” (Ec. 3:1, 17) Bi ne wô’ô valé na, avale biyoñe bia tyendé nde fe fatane mbote ja tyendé nalé. Avale bia nyiñ a vôme bi né, bi ne bo na bi jaé avale biyé éziñ. Ve jame da miñye’elane mi Yéhôva mi nji tyendé ane éyoñe ja lôt.​—Mal. 3:6.

¹² E ne dañe bo ayaé ya jaé mimbot mi ne abeñ a éjijin éyoñ ayôñ é ne. Ve bobejañ a bekale bangan ba wô’ô mvaé éyoñe bia ve ngule ya sa’ale biyé bi ne étun abui, nge bi bia liti bibu’a bi nyôl bi nji yiane yené. (Jb. 31:1) Ja’a éyoñe bia ke jok, biyé biangan bia yiane bo éjijin. (Min. 11:2, 20) To’o bôte ya émo ba liti bibu’a bi nyôl bi nji yiane yené éyoñe ba jok, bia, bôte ba kañe Yéhôva, bia yiane bo na mimbote miangan mi ve Zambe bia nye’e duma.

13. Amu jé melebe me ne kalate 1 Becorinthien 10:32, 33 ma yiane nambe mintyi’ane bia nyoñ a lat a mbot?

¹³ Beta amu mfe a volô bia na bi tobe mbamba biyé. Amu ate a fombô mone môte ya minleme mi bôte bevok​—ja’a be ne Bekristen nge momo. (Lañe 1 Becorinthien 10:32, 33.) Bi nji yiane bo fianga a mbe’e bi bili na bi sa’ale biyé bi ne kolé bôte bevok ôbak. Paul a nga tili na: “Môt ase ya be bia, a bo’ane nyô mbo’ a nye’e, mfa’a ya mam me ne mvaé, mfa’a ya mvolan.” A nga ve fe amu nyi: “Amu na, Krist fe a nji bo ane émien a nye’e.” (Bero. 15:2, 3) Yaa, Yésus a nji telé miñyiane mié ôsu, ve a mbe a taté’é jeñe na a volô bôte bevok, a bo nkômbane Zambe. Ajô te, to’o bia nye’e fatane ngômesan éziñ, bia ye sa’ale je nge ja kamane bôte na be bo teke wô’ô foé bia kañete.

14. Aval avé bebiaé ba yañele bone bap na be ve Zambe duma a fatane mbote jap?

¹⁴ Bebiaé Bekristen be bili mbe’e ya ye’ele menda me bôte map na, me futi’i miñye’elane ya Kalate Zambe mboan. Nalé a tinane na ba yiane tabe ndi na, bebien a bone bap ba jeñe na be ve Zambe nlem avak a éjijine mbot, a nyanga ba bo. (Min. 22:6; 27:11) Bebiaé be ne ye’ele bone bap na, be liti Zambe ya étyi ba kañ, beta ésemé éyoñe be ne mbamba bive’ela asu dap, éyoñe ba liti be nye’an a éyoñe ba ve be mbamba melep. Ngo’o avale mbamba jame te na, bebiaé ba ye’ele bone bap e vôm, a avale be ne bi mbamba biyé! Nalé a tinane na, be bo te jeñe fo’o ve biyé ba nye’e, ve be jeñe fe biyé bia ve Yéhôva, Zambe be be’e éyôlé duma.

15. Jé ja yiane volô bia éyoñe bia tobe ngômesane jangan?

¹⁵ Mejô me Zambe ma ve bia melebe me ne volô bia na, bi bo mintoban mia ye ve Zambe duma. Ngômesane  jangan ja liti avale mame bia nye’e. Bia bese bi nji nye’e avale fatane biyé da, nde fe bia bese bi nji bi abui moné. Ve biyé biangan bia yiane bo éyoñ ése abeñe ya yen a mis, mfuban, éjijin, bi bia yian a jame bia bo, bi bia yiane fe a metume ya vôme bia nyiñ.

16. Amu jé é ne mfi na bi jeñe biyé bi ne éjijin?

¹⁶ Bia yiane meme na, e nji bo tyi’ibi éyoñ ése na bi nyoñe mbamba mintyi’an a lat a mbot. Abui bifatyele da kuane ve biyé bia wum, jôme te nje bia yiane nyoñ abui éyoñ a ve ngule na bi yene bitune bi kaba, bizingi, mimfondé, nge bekôt a besotô be ne éjijin. Bekristen bevok be ne wô’ô mvaé éyoñe ba yene ngule bia ve na bi jeñe biyé bi ne éjijin, a abeñe ya yen a mis. Ava’a bi bili na bia ve Ésa wongan a nye’e bia a ne yôp duma a mbamba mbote wongan, da lôte njuk ôse bia nyoñe na bia jeñe mbamba ngômesan.

17. Jé é ne volô mojañe na a yeme nge a ne ba’ale zel nge momo?

¹⁷ Jé bi ne jô mfa’a ya bôte be be’e zel? Metiñe me Moïse me mbe me jô’ô na fam ja yiane ba’ale zel. Ve Bekristen be nji beta bo metiñe me Moïse si nge bo ntindane ya tôñe me. (Lv. 19:27; 21:5; Beg. 3:24, 25) Metume méziñe ma kañese a semé bôt ba mane tyeñe zel, a mboane te ô ne bo te kamane bôte na be wô’ô foé ya Éjôé. E ne kui na, e bobejañe béziñ be be’e mimbe’e akônda be ba’ale zel. Ve bobejañe bevok be ne tyi’i na be ba ba’ale ki zel. (1 Bec. 8:9, 13; 10:32) E metum nge minlam mife, be nji kañese na Bekristen be ba’ale zel. E môt a ba’ale zel a ne bo te ve Zambe duma a ngômesane jé, nde fe, a ne bo te bo te bijô.​—Bero. 15:1-3; 1 Tim. 3:2, 7.

18, 19. Aval avé kalate Michée 6:8 a volô bia na, bi bo na ngômesane jangan é ve Zambe nlem avak?

¹⁸ Ngo’o aval akéva bia ve Yéhôva na, a nji ve bia nkobe ya mam bia yiane bo a lat a ngômesan. Ve a jô’é bia na bi belane fili jangane ya nyoñe mintyi’an, mmie mite mia yiane bo avale miñye’elane ya Kalate Zambe mia jô. Nde ñhe, a zene ya ngômesan a nyanga bia bo, bi ne liti na bia kômbô ‘wulu nje’eban nlem, bia be Zambe wongan.’​—Mic. 6:8.

¹⁹ E fase na Yéhôva a ne mfuban a étyi a lôte bia, a ne volô bia na bi yeme minné miangan a sili biabebiene si amu bia yeme na ényiñe jangan ése é tii be nye, a mbamba melep a ve bia. Nde fe e yeme minné miangan a tinane na bi semé asimesan a avale bôte bevok ba wô’ôtane mam. Ajô te, bia ‘wulu nje’eban nlem, a Zambe’ éyoñe bia tôñe beta miñye’elane mié a semé avale bôte bevok ba wô’ôtane mam.

20. Aval avé ngômesan a nyanga jangan bia yiane nambe bôte bevok?

²⁰ Fatane mbote jangan é nji yiane bo na bôt be jô jam afe, fo’o ve na bi ne bebo bisaé be Yéhôva. Bobejañ a bekale bangane ya si se, ba yiane bo ngule ya yene na, bia wulu fo’o a jôé Zambe wongan a ne zôsô. A bili beta melep, a bi ne mevak ya tôñe me. Melebe ma jô na bobejañ a bekale be bi mbamba mimbot a mbamba ntaban, ma dutu bezôsô be bôte na be wôk foé ya ényiñ ja so e Kalate Zambe, a ma ve fe Yéhôva duma a mevak. E ne fo’o été na, e nyoñe mbamba mintyi’an a lat a mbot aye ke ôsu a ve Nyô a be’e “duma a étôtok” ôlu’u.​—Bs. 104:1, 2.