1-2. Jé ja dañe mfi asu Bengaa be Yéhôva?

MAM ma ma kôme fombô bia bese den: e su’u éto njôane Yéhôva a fubu jôé dé. Teke mam mefe me ne mfi ényiñe Bengaa be Yéhôva ane malé mete. Ve ye nalé a tinane ñhe na e su’u éto njôane Yéhôva a fubu jôé dé a ne mam mebaé? Momo.

² Bia bese bi kômeya wô’ô na jôé Zambe da yiane fubu, a na da yiane yené ne fômelé na Yéhôva étam nnye a yian éto Njôô. Mam mete me nji bo ma ya bo me fianga.

3. Éyôlé Yéhôva é tii a jé?

³ Éyôlé Yéhôva é tii a mam mese ma fômbô nye, to’o a Éjôé jé. Ajô te éyoñ bia jô na e fubu éyôlé Yéhôva a ne jame da dañe mfi, a ne fe ve ane bia jô na Yéhôva étam nnye a yian éto Njôô. Éyôlé Yéhôva é tii fe a fatane njôane jé ane Zambe ya ngul ése.​—Fombô’ô nka’ale ô ne nlô ajô na: “ Beta minsili.”

4. Jé kalate Besam 135:13 a jô a lat a éyôlé Zambe, a minsili mivé bia zu yalan ayé’é di?

⁴ Teke jôé éfe é ne ane di Yéhôva. (Lane’e Besam 135:13.) Amu jé éyôlé Yéhôva é ne abime mfi ete? Aval avé é nga taté vebane mvit? Aval avé Zambe a fubu je? A jé bi ne bo asu na bi kaman éyôlé éte? Bi tame zu yalane minsili mite.

5. Nsili ôvé bôte béziñ be ne sili éyoñ ba wô’ô na jôé Yéhôva da yiane fubu?

⁵ “Jôé dôé é bo’ étyi.” (Mt. 6:9) Yésus a nga jô na jam ete nde bia yiane telé ôsu éyoñ bia ye’elan. Ve mejô mete ma tinan aya? E telé jôm étyi a tinane na e bo na é bo mfuban. Ve môt éziñ a ne jô na: ‘Nde, nga jôé Yéhôva é nto mfuban?’ Da sili na bi taté yem jé ébiene ba loone na éyôlé.

6. Jé ja bo na jôé môt é bo mfi?

⁶ Éyôlé môt é nji bo ve zezé éfia be ne tili afep nge ke tot anyu. Bible a jô na: “Mbamba jôé a ne jôme ya top a dañ akum abui.” (Min. 22:1; Ec. 7:1) Jé ja bo na éyôlé môt é bo abime mfi ete? Amu éyôlé môt é tii a avale bôte bevo’o ba yene nye. Nde ñhe, sa ke avale ba tili jôé dangan nge ke tote je nde da dañe mfi, ve ôsimesane bôte be bili éyoñ ba wô’ô be tote bia, nge ke éyoñ ba yene jôé dangan é too ntilane vôm éziñ.

7. Aval avé bôte ba ndaman éyôlé Zambe?

⁷ Éyoñe bôte ba laane minsos a lat a Yéhôva, ba bo na a yené na a ne mbia môt. Mboon ôte ki wo ndamane nye éyôlé. Jôé Yéhôva é nga vebane mvit éyoñ ôsu afub Éden. Bi tame zu kobô ajô te a yene miñye’elane bi ne nyoñ été.

8. Jé Adam ba Ève be mbe be yeme’e, a minsili mivé bi ne sili?

⁸ Adam ba Ève be nji be be yeme’e ve na jôé Zambe é ne Yéhôva, be mbe fe be yeme’e abui mam afe a lat a nye. Be mbe be yeme’e na a ne Nté biôm bise, a na Nnye a nga ve be ényiñ, mbamba vôme ya tabe, a bo na be bu’uban aluk a môt a ne teke metyi ya abé. (Met. 1:26-28; 2:18) Ve ye be nga ye fo’o ke ôsu a belane mbamba boo wop asu na be bindi mam mese Yéhôva a nga bo asu dap? Ye be nga ye fo’o ke ôsu a yemete nye’ane wop asu Yéhôva a ve nye akéva? Avale be nga bo éyoñ Satan a nga ve’ele be da yalane minsili mite.

9. E Metata’a 2:16, 17 a 3:1-5, jé Yéhôva a nga jô Adam ba Ève, ve aval avé Satan a nga jeñe na a ve nye jôé mvit?

 ⁹ Lañe’e Metata’a 2:16, 17 a 3:1-5. Satan a nga belane nyo asu na a kobô a Ève, a nga sili nye na: “Ye Zambe a nga jô fo’o na, te diane bibuma ya bilé bise ya afup?” Za avale minsos mi môte di! A sili Ève nsili njoñ amu a yi na a yene Zambe aval afe. Nya ajôô a ne na, Zambe a nga ve Adam ba Ève fili ya di bibuma ya bilé bise ya afup, ane ô vaa ve mon élé wua wua. Bi vo’o lañ abime bibuma Adam ba Ève be mbe ve bu’ubane bie afub Éden. (Met. 2:9) Zambe wongan a nji ve’ele bo afom. Ve a nga tyili Adam ba Ève ébuma ya ngum élé. Nsili Satan ô mbe nsili medu’an. A mbe a kômbô’ô liti Ève na Zambe a nji bo akap. Nsili ôte ô mbe ve bo na Ève a jô émiene na: ‘Nge e bo ke na Zambe a vañe kamane ma jôm é ne mvaé?’

10. Aval avé Satan a nga ndamane Zambe éyôlé, a jé mboon ôte ô nga soo wô?

¹⁰ Éyoñ Satan a nga sili nsili ôte, Ève a mbe a ngenan a bo’o Yéhôva mewôk. A nga kôme timine Satan jame Yéhôva a nga jô. A nga jô jô nye na be nji yiane ve’ele nambe élé éte. A mbe a yeme’e na nge ba bo Zambe melo, ba ye wu. Ve Satan a nga jô nye na: “Mi aye ke tu’a wu.” (Met. 3:2-4) Éyoñe ji nje ñhe Satan a sobô ki fe. A bôte Zambe ajô bôsa, a kôme jô Ève na Yéhôva a ne nlaa minsos. Aval ete nde Satan a nga bo diable, nge ke na môta bibôta. Ève nnye ñhe a du’ubane nyi, a nga kôme bele buni Satan. (1 Tim. 2:14) A nga semé njôane Satan a dañe wu Yéhôva. Ane a nga nyoñe susu’a mbia ntyi’ane môt a ne nyoñ ényiñe jé: e bo Yéhôva Zambe melo. A nga faté ébuma Yéhôva a nga tyili be, a taté na a di. Mvuse ya valé, a nga ve fe je Adam.​—Met. 3:6.

11. Jam avé Adam ba Ève be mbe ve bo, ve jé é nga jembane be?

¹¹ Ye Ève a mbe ngule ya bo aval afe nga? Tame simesane nge a nga ye yalane Satan na: “Wo ô ne za? Ma yeme môte wua va ve Yéhôva, nnye a ne m’Ésaa, ma nye’e nye a me too nye mebun. A ve bia nnôme wom jôm ése bia yi. Nde wo so vé wo zu kobô nye abim ébiasé di? Kôlô’ô ma biôm bite valé!” Ngo’o abim meva’a Yéhôva a nga ye wôk nge édiñe ngo jé é a nga ye kamane nye aval ete! (Minkana 27:11) To’o Ève, to’o Adam, teke môte wua ya be be a nga liti Yéhôva nye’an ô ne mban. Ajô te be nji kui na be kaman éyôlé jé éyoñe Satan a nga bolé je.

12. Aval avé Satan a nga bo na bisô bi nyiin Ève nlem, a jé Adam ba Ève be nji kui na be bo?

 ¹² Avale bia te yen, Satan a nga taté jeñe na a futi Ève bisô nlem. A mbe a yii na Ève a buni na Ésaa wé a ne abé nlem. Adam ba Ève be nji bisi kamane jôé Zambe wop. Be nga buni Satan a tebe Yéhôva ngame yat. Nne fe Satan a bo nalé den. A jeñe na a bolé Yéhôva éyôlé. Bôte ba buni minsose mié be nji ve’ele bisi metiñe me Zambe.

13. Aval avé Ézéchiel 36:23 a ngôné nten éfia ya Bible?

¹³ Ye Yéhôva a nga yen be va’a nye jôé mvite nalé a teke bo jôme nga? Momo. Bible a liti bia mam mese Yéhôva a boya mfa’a ya liti na mejô be nga bôte nye afub Éden me nji bo été. (Met. 3:15) Bi ne wôlôkane nten éfia ya Bible tyi’ibi avale di: Yéhôva a fubu jôé dé a zene ya Éjôé a ve Mone wé, a beta fe telé mvo’é a zôsôô si va. Mam méziñe me ne Bible été ma volô bia na bi tu’a wô’ aval avé Yéhôva a fubu éyôlé jé.​—Lañe’e Ézéchiel 36:23.

14. Aval avé Yéhôva a nga fubu jôé dé éyoñ be nga bo nye éngana’a afup Éden?

¹⁴ Satan a jeñeya a mezene mese na Yéhôva a bo te tôé nsôñane wé. Ve a ne ve ke ôsu a same. Kalate Zambe a kate bia mame Yéhôva a boya, mam mete ma liti na teke môt a ne ane Yéhôva Zambe wongan. Bi vo’o fo’o sôane na éngana’a Satan a ba ba tebe ngame jé é nga taé Yéhôva nlem. (Bs. 78:40) Ve Yéhôva a nga belane fek, ôjibi, a zôsôô asu na a fubu jôé dé. A jaéya fe zu a liti na ngule jé é ne te ave’an. Ane ô vaa nalé, nye’ane wé wo kôme fe yené mam mese a bo. (1 Jean 4:8) Azukui den, Yéhôva a ke ôsu a saé mfa’a ya fubu éyôlé jé.

15. Aval avé Satan a bolé éyôlé Yéhôva den, a jam ete da soo jé?

¹⁵ Satan a ke ôsu a ndamane jôé Yéhôva den. A yi na bôte be buni na  Zambe a ne ntetek, ékotekot, akut, a abé nlem. Éve’an é ne na, Satan a jeñ a ngul ése na bôte be sôane na Yéhôva a ne Nté biôm. Éyoñe ki môt a buni na Zambe a ne, Satan a viane tindi nye na a buni na metiñe me Yéhôva me ne ayaé ya tôñ. A kui kui na a ye’ele bôte na Zambe a ne njejet, na a di’i bôte nduane kom. Éyoñ môt a buni aval minsos ete, e ne tyi’ibi na a bo te bisi éto njôane Yéhôva. Satan a ye ke ôsu a bolé Yéhôva jôé nalé akekui môs a ye wu, a ye fe ke ôsu a jeñe na a wone wo. Ye a ye fo’o kui nga?

16. Jé bi bi ne ngule ya bo den?

¹⁶ Yéhôva a kañese na bone be bôte be nyoñ ngab a ésaé ya fubu jôé dé. Nalé a liti na ô ne ngule ya bo jam é nga kate Adam ba Ève. Akusa bo bôte ba bômane bia émo Satan ba biasé Zambe wongan a wo’o nye jôé mvit, bi bi ne tebe ngame Yéhôva a kate be na Ésaa wongan a ne zôsôô, mbamba nlem, a nye’an. (És. 29:23) Wo fe ô ne liti na wo su’u éto njôane Yéhôva. Ô ne liti bôte na Yéhôva étam nnye a yian éto Njôô, a na Éjôé jé étam nje ja ye soo bôte ya si mvo’é a mevak.​—Bs. 37:9, 37; 146:5, 6, 10.

17. Aval avé Yésus a nga wumulu jôé Ésaa?

¹⁷ Bia tôñ éve’ela Yésus éyoñe bia kaman éyôlé Yéhôva. (Jean 17:26) Yésus a nga wumulu jôé Ésaa a mezene mebaé: a mbe a bela’ane de, a mbe fe a kôme’e timine bôt avale môte Yéhôva a né. A nga liti ne fômelé na Bepharisien ba laa minsos éyoñ ba bo na bôte be buni na Zambe a ne njet, mbia nlem, na a nji bisi bôt, a na a ka’a be mimbe’e be se ngule ya be’e. Yésus a nga kôme liti na Ésaa a nji ka’a bôt adite mimbe’e, na a ne ôjibi, nye’an, a na a yeme jamé. Mbamba ntabane wé a nga volô fe bôte na be tu’a yem avale môt Yéhôva a né.​—Jean 14:9.

18. Aval avé bi ne fubu jôé Yéhôva?

¹⁸ Ane Yésus, bia fe bi ne kate bôte mam bia yem a lat a Yéhôva, a liti be  abim avé Zambe wongan a ne nye’an a mvam. Éyoñ bia bo nalé, bia vaa mvite Satan a wo’o jôé Yéhôva. Bia fubu jôé Yéhôva, a bo na bôte be yene de ane jôm é ne étyi. Bi ne fe vu Yéhôva émien. Ôwé bi ne de bo to’o bi be’e metyi ya abé. (Beéph. 5:1, 2) Bia fubu jôé Yéhôva éyoñ mam bia jô a mam bia bo ma wumulu mbamba mefulu mé. Bia kamane fe jôé Yéhôva éyoñ bia volô bôte na be yeme benya mejôô a lat a Zambe wongan. Bia liti fe na nsem ô ne bia metyi ô vo’o kamane môte na a ba’ale mbamba élat a Yéhôva.​—Job 27:5.

19. Aval avé kalate Ésaïe 63:7 a ngôné nsôñane bia yiane bi éyoñe bia ye’ele bôt?

¹⁹ Bi tame beta yen aval afe bi ne fubu jôé Yéhôva. Éyoñ ése wo ye’ele bôte Mejô me Zambe, wo su’u fe éto njôane jé, wo liti be na Yéhôva nnye étam a yiane jôé si a yôp, a nalé a ne mvo’é. Ve bi kusa fo’o ye’ele bôte metiñe me Zambe, jam bia dañe sôñ é ne na bi volô be na be nye’e nye a na be bo nye mewôk. Ajô te, bia yiane liti be mbamba mefulu me Yéhôva, a dañe ngôné avale môt a né. (Lañe’e Ésaïe 63:7.) Nge bi bo nalé, bia ye volô bôte na be nye’e Yéhôva a na be kômbô bo nye mewôk mfa’a ya ba’ale mbamba élat a nye.

20. Jé bia ye yen ayé’é da zu?

²⁰ Ve aval avé bi ne tu’a bo na ntabane wongan a ñye’elane wongan bi wumulu jôé Yéhôva a dutu bôte be nye? Bia ye yalane nsili ôte ayé’é da zu.