Jam é nga kui ma môs ôte nde é nga bo na me taté na ma jeñe Zambe. Ve ôsusua na ma kañete mia mam me nga boban alu ete, ma zu mia taté kate mam méziñ me nga kui ma me too mongô, a avale mam mete me nga bo na me taté na ma jeñe Zambe.

Me nga bialé mbu 1937, e Guesnain, tisone ya nord ya France. Pepa a mbe a saé’ vôme ba fa’a charbon. A nga ye’ele ma mfi ya saé a mo mam. Pepa a mbe a nyeke’e zôsôô. A nga yen ane ba tibili befa’a charbon, teke be ya’ane mvo’é. A mbe a yi’ na a volô be. Nde a nga ke nyine besyndicat be mbe be kama’ane befa’a charbon. A mbe a wô’ô ôlun éyoñ a mbe a yene’ ane beprêtre ba du’u bôt. Abui y’été e mbe e nyiñi’i mefo’ été, ve be kele’ ôsu a sili bingôngole befa’a charbon bidi a moné. Jam ete e nga vindane ésaa wom nlem aval e ne na a nji kañese na me ke ñyebe éziñ, a bi nji tame kobô ajô Zambe môs éziñ.

Éve’ela ésaa wom é nga bo na ma fe me taté na ma vini ékotekot. Éve’an é ne na,  bôte ya France be mbe be vini’i beyeñ be mbe be too si jap. Me nga lé ébuma a bone mintabe, a me nga wô’ô meva’a ya yeñ a be. Nde fe, nyia wom a mbe ngone Polonaise, sa ke ngone Fulasi. Me mbe me yi’ na bôte ya meyoñe mese be bo avale da a nyiñe mvo’é été.

Me nga nyiine bezimbi mbu 1957. Ésaé éte nje é nga lôme ma minkôle ya Algérie alu ma te jôô de atata’a. Éyoñe me maneya yône Zambe wom, ane me nga kôme fombô; e viane teme na a nji be mone bezimbi ya ngame yat, ve mon éjakase ya afan. Ane me nga suu édudu. Jam é nga bobane le, a bita bibien, bi nga bo na me taté na ma sili mamiene minsili a lat a ényiñ: ‘Amu jé bi ne si va? Ye Zambe a nyoñ bia ngap? Ye nya mvo’é a ye fo’o bo môs éziñ?

Éyoñe me nga ke mewo’an be bebiaé bam, me nga tôbane Ngaa Yéhôva éziñ. A nga ve ma La Sainte Bible, nkôñelane Bible bekatôlôs nkobô Fulasi. Me nga taté na ma lañe nye éyoñe me nga bulane Algérie. Éfus é nga dañe nambe ma é mbe Nlitan 21:3, 4. Ja jô na: “Tabernacle ya Zambe a ne be bôt . . . A a ye fimi mili’i mese mise map; a awu da ye fe bo; nalé fe ôlun via ye fe bo, nge ñyôn, nge mintaé.” * Mejô mete me nga li’i ma fe’e ne vema. Me nga sili mamien na: ‘Ye benya mejôô fo’o nga?’. Éyoñ éte, me nji be me tu’a yeme Mejô me Zambe.

Éyoñ me kôlôya bezimbi mbu 1959, me nga tôbane Ngaa Yéhôva éziñ a too jôé na François. A nga ye’ele ma benya mejôô. A nga liti ma Bible été na éyôlé Zambe é ne Yéhôva. (Bs. 83:18) A nga liti fe ma na Yéhôva é zu mane vaa ékotekot ése é ne si va, a bo na si é bo paradis. Me nga wô’ô fe mvaé ya yeme na mejô bia koone me Nlitan 21:3, 4 ma ye tôéban.

Miñye’elane mite mi nga wô’é ma melo ne sañesañ, a mi nga nambe ma nlem abui. Nde me nga taté na ma wô’ô befata angôndô ya ôlun, amu me nga yeme na ba joñôlô bôt a bivuse bedo’oten. Me mbe me ngenane me bili ôsimesan ésaa wom, me mbe me yi’ na me wosan ékotekot été été.

François a mvôé jam éfe be nga volô me na me vobô nlem. Be nga kate fe ma na ésaé Bekristen é nji bo na be tyi’i bôte mejô, ve na be ve be ndi nlem a zene ya mbamba foé ya Éjôé Zambe. Ésaé éte nje Yésus a nga bo, a nje fe a nga ve béyé’é bé na be ke ôsu a bo. (Mt. 24:14; Luc 4:43) Me nga yé’é fe na ma kobô bôt a mbamba nlem a évôvoé ése, be kusa bo ñyebe ôfe. Avale Kalate Zambe a jô, “mbo ésaé Tate a ne fo’o te yiane wôman, ve bo évôvoé nlem mfa’a ya bôte bese.”​—2 Tim. 2:24.

Me nga bo mintyendan mia sili asu na me bo Ngaa Yéhôva. Nde me nga baptizôban beta étôkan a nga boban mbu 1959. Étôkan  éte, me nga yen ésoé sita éziñ é too jôé na Angèle. Me nga nye’e mona minga ate, ane me nga taté na ma tabe bisulane ya akônda dé. Bi nga lu’an mbu 1960. A ne angôndô ya mbamba minga, édima dase Yéhôva a nga ve ma.​—Min. 19:14.

Ane mimbu mi nga lôt, me nga yem abui biwôlô bi bobejañ bi nga ye’ele ma abui mam. Jam ôsu é ne na: Bi ne bo bisaé bise ba ve bia nge bi ne éjote nyul, a nge bia tôñe melebe bia koone me Minkana 15:22: “[Mame] ma teléban ngu be abui bebôndé mefek.”

A ne ataté mbu 1964 nde me nga yene na mejô mete me ne été. Mbu ôte ñwô me nga taté ésaé njome mekônda. Me nga jom abui mekônda, a ve bobejañ ngule nyul. Me nga taté ésaé éte me bili mimbu 27. Me nji fo’o be me yeme’ abui mam a lat a ésaé, ajô te me nga bo abui bikop. Nalé a nga bo na me nyoñ abui besikôlô. Me nga dañe yé’é abui mam éyoñ me mbe me yeñe’ a biwôlô “bebôndé mefek.”

Ma beta simesane jam éziñ é nga kui ma valé me ndôme taté ésaé njome mekônda. Éyoñe bi maneya jom akônda éziñ ya Paris, éwôlô mojañ éziñ é nga loone ma na a kômbô laan a ma. Nde me nga jô na: “Ôwé.”

Nye me na: “A Louis, éyoñe dokita a suane nlam éziñ, a ne asu na a saé beza?”

Nde me nga yalane nye na: “Minkôkon.”

Nye me na: “Wo bele. Me ma yene na wo dañe lôt éyoñe jôé a biwôlô Bekristen, ane ntebe ôsu ya akônda. Bi bili abui bobejañ a besita ba sili mvolan. Abui y’été é ndôme duban, ba bevok be ne awusonô. Be’efe be ne wô’ô mvaé nge wo lôt éyoñ a be, nge ke di a be menda map.”

Me nga nye’e melebe me mojañ ate. A nga liti na a nye’e mintômba mi Yéhôva. Jam ete e nga nambe ma abui. É nga sili ma éjote nyul asu na me kañese melebe mete, nde me nga taté na ma tôñe me. Avale bobejañ ete e ne ébotane Yéhôva.

Mbu 1969 a mbu 1973, me mbe ntebele ya wofise wo ta’a mam bidi asu beta bitôkan bibaé bi nga boban e Colombes, Paris. Mbu  1973, bi mbe bi yiane’ ve bôte bebé 60 000 bidi tañe melu metan! Me nga wô’ôtane ve ane jam ete dé lôte ma nkôñ. Ve melebe ya Minkana 15:22 me nga beta volô ma, me nga jeñe fe mvolan be bobejañ be mbe be boya aval ésaé ete. Abui y’été é mbe bekuane betit, bebé mefup, beyame bidi, a bebo makit. Bia bese bi nga saé fufulu asu ya na bi bo beta ésaé ate.

Mbu 1973, be nga bañete bia minga wom na bi ke saé Béthel ya France. Ésaé ôsu be nga ve ma wôé é mbe fe nya ayaé. Me mbe me yiane’ jeñ avale bobejañ ya Cameroun be ne bi bekalate, amu ataté mbu 1970 akekui 1993, bijôé bi nga telé ésaé jangan si éte. Me nga beta yen ve ane nge ésaé éte jé lôte ma nkoñ. Éko éziñ, mojañ a mbe a tebele’e Béthel ya France nye fe a nga yiane yene na nlem ô mbe ô tyele ma yôp. Nde a nga ve ma ngule nyul a jô na: “Bobejañe ya Cameroun ba jembane bidi ya nsisim angôndô. Bia yiane lôme be bekalate!” Nde fe bi nga bo de.

Mbôlé bijôé ya Cameroun bi nga tyili ésaé jangan wôé, Me nga jome mesi ma bômane Cameroun asu na me yene bemvendé ya Cameroun. Biwôlô bi bobejañe bite bi mbe ayo’o nlem. Be nga volô me jeñe mezen asu na bobejañe ya Cameroun be bi bidi ya nsisim éyoñ ése. Yéhôva a nga botan ésaé ése bi nga bo, amu bobejañe ya wôé be nga bo bebé mimbu 20 teke jembane Nkume mmombô a bete wua, nge ke kalate be mbe be lo’one na Le service du Royaume a mbe a kui’ ngon ése.

Éyoñe bi nga taté na bia yemban, me nga yene na Angèle a bili mbamba mefulu. Mefulu mete me nga tu’a beta yené ataté éyoñe bi nga lu’an. Éve’an é ne na, môs  ôbien bi nga luk, a nga lebe me na bi ye’elane Yéhôva asu na a ve bia nkômbane ya bo Nye ésaé a nlem ôse. Yéhôva a nga wô’ô meye’elane mete.

Angèle a nga volô fe me nya abuii asu na me tabe ndi a Yéhôva. Éyoñe be nga bañete bia mbu 1973 na bi ke saé Béthel, me nga taté si’ibi amu me mbe me nye’e ésaé njoman. Ve Angèle a nga jô me na me simesane ngaka’a bi nga bo Yéhôva na bii bo nye ésaé ngume nté ényiñe wongan, a na bia yiane bo ésaé ése ékôane Jé ja ve bia. (Beh. 13:17) Me nji be ve bo aval afe. Ane bi nga ke Béthel. Nté bi mbe nsamba, minga wom a nga liti na a ne fek, atyeñe meyen, a nye’e fe Yéhôva abui. Mefulu mete me nga yemete alu’u dangan a volô na bi nyoñe mbamba mintyi’an.

Den, bi ntoo minnôm, ve Angèle a ke ôsu a liti na a ne mbamba minga. Éve’an é ne na, bi nga yi na bi tabe besikôlô ya Éjôé, ve abui y’été é ne nkobô éngilis. Ane bia Angèle bi nga taté na bia ve ngule na bi yé’é nkobô ôte. Nalé a nga sili na bi ke akônda ba kobô nkobô éngilis, akusa bo bi mbe bi lôteya mimbu 70 éyoñ éte. Mbôle me mbe môte wua ya ba be mbe be tebele’e Béthel ya France, é mbe ma ayaé na me yé’é mfefé nkobô, ve bia Angèle bi nga su’an. Éyoñe ji, bi lôteya mimbu 80, ve bia ke ôsu a kômesane bisulan nkobô éngilis a nkobô fulasi. Bia bibane fe na bi ve biyalane bisulan a kañete akônda dangan. Yéhôva a nga botane ngul ése bi nga ve na bi yé’é nkobô éngilis.

Mbu 2017, bia Angèle bi nga bi beta mvome ya tabe Sikôlô asu bobejañ ba tebele Bebéthel a binga bap. Sikôlô ate a nga bobane Centre des Écoles Théocratiques ya Patterson, e New York.

Yéhôva nnye a ne fo’o Beta ñye’ele wongan. (És. 30:20) Jôm ete nje bi nji yiane vembe nge bebo bisaé bé bese, minnôm a bisoé, be bili benya miñye’elan. (Dt. 4:5-8) Me nga yene na bisoé bise bia vô’ôlô Yéhôva a bitôtôlô bi bobejañ a besita, ba su’ulane yaé nsisim a bo bitôtôlô Bekristen. Minkana 9:9 a jô na: “Va’a mfefe’e môt nleban, wôna a ye kô’ôlan ñyeman. Ye’ele’e zôsôa môt, wôna a ye kô’ôlane fek.”

Biyoñe biziñ, me wô’ô beta simesan alu me mbe nkôle éziñe ya Algérie den a nga ke mimbu 60. Me nji be me yeme’e na mé bi avale mbamba ényiñe di. Bôte bevok be nga ye’ele ma angôndô ya abui mam. Yéhôva a nga ve bia Angèle ényiñ é ne njalan a mevak. Ajô te, bi nga nyoñe ntyi’ane na bia zu ke ôsu a vu Yéhôva a biwôlô bi bobejañ a besita ya ékôane Jé.