1. Mbamba be mam bevé abui bisoé e boya?

 MBU ôse, betoyini bisoé ba duban. Ye ô ne wua ya été? Nge e ne nalé, yeme’e na bobejañ a besita be ne mevak a wo ve fe Yéhôva nlem avak! (Min. 27:11) Tame ve’ele simesane mam mese ô boya asu Yéhôva. Ô nga nyoñ éyoñe ya yé’é Kalate Zambe, éko éziñ ô nga bo de abui mimbu. Mam ô nga yé’é me nga bo na ô kañese na Bible a ne fo’o Kalate Zambe. Ôte’etek ôte’etek, ô nga taté na wo yem a nye’e môt a nga bo na be tili édima Kalate éte. Nye’an wo nye’e Yéhôva ô nga yaé aval e ne na ô nga tyi’i na wo ve nye ényiñe jôé a duban. Za avale mbamba ntyi’an ete!

2. Jé bia zu yen ayé’é di?

 ² Teke bisô na ôsusua na wo duban, ô nga tôban minju’u mi nga telé mbunane wôé meve’ele été. Ve yeme’e na nté ôse wo ye yaé nsisim, nde wé tôbane meve’ele mefe nalé. Satan é jeñe na a te’e mbunane wôé a bo na ô lume Yéhôva mvus. (Beép. 4:14) Nde ñhe, te ve’ele kañese na avale jam ete e kui wo. Jé é ne volô wo na ô ke ôsu a wulu ba’aba’a a Yéhôva a tôé ngaka’a ô nga bo nye? Bia yiane ke ôsu a yaé nsisim a “kui” bitôtôlô Bekristen. (Beh. 6:1) Jé é ne volô wo na ô bo étôtôlô Kristen?

3. Mam mevé Bekristen bese ba yiane bo éyoñe be maneya duban?

³ To’o bi maneya duban, bia bese bia yiane ke ôsu a tôñe melep nlôman Paul ô nga ve Bekristene ya Éphèse. A nga jô na Kristen ése ja yiane jeñe na é bo “nya môtô” mfa’a ya nsisim. (Beép. 4:13) Nalé a tinane na ‘bia yiane ke ôsu a yaé nsisim.’ Bi ne kôme wô’ô jôme Paul a mbe a kômbô’ô  jô éyoñ a nga vek avale môt a yaé nsisim a avale mon a yaé. Éyoñe mon a bialé, bebiaé bé be ne mevak a ba nye’e nye. Ve mon ate a ye ke langan a to ve ntyene mon. Ane éyoñ ja lôt, dé sili na a jô’é “mame ya mongô.” (1 Bec. 13:11) Nne fe da bobane nalé asu Kristen. To’o éyoñe bi maneya duban, bia yiane ke ôsu a yaé nsisim. Bi tame zu yen mam méziñ me ne volô bia na bi bo de.

4. Fulu fé é ne volô wo na ô yaé nsisim? Timi’in. (Bephilipien 1:9)

⁴ Tuka’a nye’e Yéhôva. E ne été na ô nga nye’e Yéhôva angôndô ya abui. Ve nye’ane wo nye’e nye ô ne tu’a bo édok. Aval avé? Nlôman Paul ô nga liti jam da bi ne bo mfa’a ôte kalate Bephilipien 1:9. (Lañe’e.) Paul a nga ye’elane Yéhôva na nye’ane Bekristene ya Philipe ba nye’e nye, ô “bulu bo a beta kô’ôlan.” Nalé a liti na nye’ane bia nye’e Yéhôva ô ne yaé. Bi ne bo na ô yaé éyoñe bia jeñe na bi bi “ñyeman a fe’e ése.” Nté bii ke ôsu a yeme Yéhôva, nalé é bo na bi dañe nye nye’e; bia ye fe nye’e mbamba mefulu mé a mimboone mi mame mié. Nde fe nkômbane wongane wo ye bo na bi ve nye nlem avak. Ajô te bii jeñe na bi sa’ale jam ese e ne ve nye nlem abé. Bia tu’a jeñe na bi yemelane nkômbane Wé a bo mam ane a yi.

5-6. Jé bi ne bo asu na bi tu’a nye’e Yéhôva? Timi’in.

⁵ Yésus a nga kôme tune mefulu me Yéhôva; ajô te éyoñe bia jeñe na bi kôme yeme nye, nalé a volô na bi tu’a nye’e Yéhôva. (Beh. 1:3) Bekalate benyin ba kañete ényiñe Yésus be ne volô bia na bi tu’a yeme nye. Nge ô ngenane teke bi fulu ya lañe Kalate Zambe môs ôse, nga ô ne taté na wo bo de. Nté wo lañe minkañete ya ényiñe Yésus, nyoñe’ éyoñe ya yene mbamba mefulu mé. A mbe avale môt bôte be mbe be subu bebé tyi’ibi; a nye’e bone be bongô a be mbe be subu’u nye bebé. (Marc 10:13-16) A mbe fe a nye’e beyé’é bé, ajô te be nji be be koo woñe ya kate nye ôsimesane wop. (Mt. 16:22) Mam mete me mbe fo’o me liti’i na a nga vu Ésaa wé. E ne fe angôndô ya ti’ibi na bi subu Yéhôva bebé. Bi ne de bo a zene ya meye’elan. Éyoñe bia ye’elan bia yiane kôme yoone Yéhôva nleme wongan. Bi ne tabe ndi na a ye ke bia tyi’i ajô. Amu a nye’e bia a nyoñe fe ngap a bia.​—1 P. 5:7.

⁶ Yésus a mbe a wô’ô bôte mintaé. Matthieu a nga jô na: “Éyoñ a nga yen étua jama bôt, a nga wô’ô be éngôngo, amu be nga wô’ô njuk, a bo ne mialamialan ane mintômba mi nji bo môt a ba’ale mie.” (Mt. 9:36) Nde ñhe, Yéhôva ki a yene bôt aya? Yésus a nga jô na: “[Ésaa wom] ya yôp a nji nye’e na mone wua ya avale bone di a ye jañ.” (Mt. 18:14) Mejô mete ma nambe bia amu ma liti na Yéhôva a nye’e bia nya abuii! Nté bia ve ngule na bi yeme Yésus, nye’an bia nye’e Yéhôva fe wo tu’a nen.

7. Aval avé bitôtôlô Bekristene ya akônda bi ne volô wo?

⁷ Bi ne fe kui na bi tu’a liti fulu nye’an éyoñe bia yeñ a bobejañ a besita be ne bitôtôlô nsisim. Bekristen bete be ne meva’a éyoñ ése. Ba jôbane ki ntyi’an be nga nyoñe na ba bo Yéhôva ésaé. Sili’i be na be kate wo bibotane biziñ be nga bi nté ane ba kañe Yéhôva. Nge wo kômbô nyoñe beta ntyi’an éziñ ô ne sili be melep. Amu Kalate Zambe a jô na: “mvo’é ja so be abui bebôndé mefek.”​—Min. 11:14.

8. Jé ô ne bo nge ô bili biyebe biziñ a lat a miñye’elane ya Kalate Zambe?

 ⁸ Jeñe’e na ô dañe biyebe bi ne wo nlem. Avale bia te yen  abeñe baa, Satan é jeñe na a ndamane mbamba élat ô bili a Yéhôva. A ne bo na ô bi biyebe a lat a miñye’elan wo nyoñe Kalate Zambe été. Éko éziñ bôte be ne kate wo na Zambe a nji bo, a na biôm bi nga so atemetem. Éko éziñ éyoñ ô mbe mongô, ô nji be ô simesa’an aval jam ete; ve éyoñe ji be nga ye’ele wo de sikôlô. Éyoñe beye’ele bôé ba jô na mam me nga so atemetem, e ne yené ve ane ñye’elan ôte wo wô’é melo. Ve beye’ele bôé be ngenane teke tu’a jeñe na be yemelan mam ma bo’olô na Nté biôm a ne. Simesane ñye’elane bia koone wo kalate Minkana 18:17 wo jô na: “Nyô a taté kobô ajô dé a yené ane a kabe, ve môt ba nye be to a zu a kulane nye.” Te kañese mam ba ye’ele wo sikôlô teke fas, taté nyoñ éyoñe ya vune miñye’elane mi ne Kalate Zambe été. Nyoñe’e fe éyoñe ya vune bekalate bangan. Laan a bobejañ a besita be nga taté be be kañese na mam me nga so atemetem. Sili’i be mam me nga volô be na be kañese na Nté biôm a ne a na a nye’e bia. Minlañ mite mi ne volô wo na ô tu’a bi beamu ba yemete na Nté biôm a ne.

9. Jé nkañete Melissa wo ye’ele bia?

⁹ Sita Melissa a nga vune bekalate bangan asu na a yene mam ma bo’olô na biôm bi nga tééban, nalé a nga volô nye na a vaa biyebe bi mbe nye nlem. * A jô na: “E sikôlô, beye’ele ba kate bongô na biôm bi nga so atemetem a mam ba jô ma yené ve ane me ne été. Atata’a me mbe me koo woñe ya vune bekalate bangan asu na me jeñe mam ma bo’olô na biôm bi nga tééban. Me mbe me jô’ô mamien na nge me bo ki teke bi benya beamu ba yemete de? Ane me nga fase na Yéhôva a nji yi na me ke mbile mintômba, a yi na bi bi benya beamu ya kañ nye. Ane me nga taté na ma vune bekalate bangan. Me nga lañ kalate Y a-t-il un Créateur qui se soucie de vous ? A minsoé mi kalate mi: La vie a-t-elle été créée? Cinq questions à se  poser sur l’origine de la vie. Mam me nga yé’é été, me mbe fo’o mam me mbe me kômbô’ô yem. Me nga jôban amu jé me nji ji’a jeñe na me yeme mam mete.”

10-11. Jé é ne volô wo na ô sa’ale mam bisôk? (1 Bethessalonicien 4:3, 4)

¹⁰ Sa’ale’e mbia mboon. Éyoñ ô ne ésoé, nkômbane ya bo mam bisôk ô ne bo angôndô ya ngul, a fe na abui bôte da tindi wo na ô bo de. Jam ete nde fe Satan a yi na ô bo. Nde, jé é ne volô wo na ô bo teke ku meve’ele mete? (Lañe’e 1 Bethessalonicien 4:3, 4.) Éyoñe wo laan a Yéhôva, kate’e nye avale wo wô’ôtan. Sili’i nye ngule ya dañe meve’ele mete. (Mt. 6:13) Te vuane na jame Yéhôva a sôñ e ne na a volô wo sake na a tyi’i wo ajô. (Bs. 103:13, 14) Kalate Zambe a ne fe volô wo. Melissa bia te jôô nye yôp, a nga juan a asimesane ya bo mam bisôk. A jô na: “Mbôle me mbe me lañe’e Bible môs ôse, nalé a nga volô ma na me wosane mbia minkômbane ya bisôk. A na me ba’ale ôsimesane wom na me ne mbo ésaé Yéhôva, nnye étam ma yiane kañ.”​—Bs. 119:9.

¹¹ Te jeñe na ô dañe minju’u miôé étam. Kate’e bebiaé bôé mam ma ndeñele wo. E ne été na e nji bo tyi’ibi na ô kate bôte bevok avale mam ete, ve e ne mfi ya bo de. Melissa a jô na: “Me nga ye’elane Yéhôva asu na me bi ayo’o nlem ya kate ésaa wom minju’u me mbe me tôbane mie. Éyoñe me nga mane laan a nye, nlem ô nga bômbô ma si ne mieññ. Me mbe me yeme na Yéhôva a wô’ô ma mvaé.”

12. Jé é ne volô bia na bi nyoñe mbamba mintyi’an?

¹² Tôñe’e miñye’elane ya Kalate Zambe. Nté wé ke wo yaé, bebiaé bôé bé ve wo fili ya nyoñe mintyi’ane miôé. Ve éyoñe ji, ô ngenane teke bi abime fe’e da sili asu na ô yeme nyoñe mintyi’an. Nde, aval avé ô ne sa’ale mam me ne ndaman élate jôé a Yéhôva? (Min. 22:3) Sita Kari a kate jam e nga volô nye na a nyoñe mbamba mintyi’an. A nga yene na e nji sili na be ve Kristen é ne étôtôlô metiñ asu mone jam ase a yiane bo ényiñe jé. A jô na: “Jam me mbe me yiane bo e mbe na me tu’a wô’ô miñye’elane ya Kalate Zambe, sake ve na me tôñe metiñ.” Éyoñe wo lañe Bible, sili’i womien na: ‘Ôsimesane Yéhôva ô ne ôvé? Ye éfus éte é bili miñye’elan mi ne volô ma na me bi mbamba ntaban? Nge e ne nalé, mfi ôvé mé bi nge ma tôñe mie?’ (Bs. 19:7; És. 48:17, 18) Éyoñe bia lañe Bible a nyoñ éyoñe ya bindi miñye’elane mi ne été, bii kui na bi nyoñ mintyi’an mia ve Yéhôva nlem avak. Nté wo ke ôsu a yaé nsisim, wo ye yene na e nji sili na be ve wo atiñ asu mone jam ase wo bo, amu wo ye tu’a wô’ô jam Yéhôva a simesan a lat a mam méziñ.

13. Aval avé mbamba bemvôé be ne volô bia? (Minkana 13:20)

¹³ Tobe’e bemvôé ba nye’e Yéhôva. Avale bia te jô yôp, bemvôé bia top be ne volô bia na bi bo bitôtôlô Bekristen. (Lañe’e Minkana 13:20.) Bi tame kobô ajô Sita Sara, a nga jañele ava’a dé. Ve jam éziñ e nga volô nye na a beta bi mevak. Émien a jô na: “me nga bi mbamba bemvôé, be nga so fo’o ényiñe jam mbamba éyoñ. Bia ésoé sita éziñ bi mbe bi yé’é Nkume mmombô a bete sondô ase. Mvôé jam éfe é nga volô ma na me taté na ma ve biyalan bisulan. Bemvôé bete be nga volô ma na me taté na ma bo ayé’é étam dam a na  me taté na ma yoé Yéhôva nleme wom. Élate bia Yéhôva é nga bo ngul ane me nga beta bi meva’a mam.”

14. Jé é nga volô Julien na a bi mbamba bemvôé?

¹⁴ Aval avé ô ne late ngbwa a bôte be ne volô wo? Mojañe Julien, a nto mvendé den a jô na: “Éyoñe me mbe ésoé, me nga bi mbamba bemvôé a zene ya ésaé nkañete. Bemvôé bete be mbe ayôñ nsisim, be nga volô fe ma na me yen abim avé ésaé nkañete é ne mvaé. Ane me nga bi nsôñane ya bo ésaé nkpwa’a mefan. Me nga su’ulane yemelane na nge me mbe me kate bi bemvôé, a ne amu me mbe me jeñe’e na me late ngbwa ve a bôte bia be be bi mbe ôkala. Mvuse ya valé, me nga bi mbamba bemvôé Béthel. Éve’ela jap é nga volô ma na me yeme top mimvômane miam, a tu’a subu Yéhôva bebé.”

15. Abendé avé Paul a nga ve Timothée a lat a mbia mewoso? (2 Timothée 2:20-22)

¹⁵ Jé ô ne bo nge wo yene na môt éziñ ya akônda a nji bo mbamba awoso asu dôé? Paul a mbe a yeme’ na Bekristene béziñe ya akônda ya ntete mimbu ôsu, be nji be be bili mbamba ñyenane mam a lat a mame ya nsisim, ajô te a nga jô Timothée na a tabe ntyel a be. (Lañe’e 2 Timothée 2:20-22.) Amvôé dangan a Yéhôva é ne angôndô ya édima. Bi nji yiane kañese na môt éziñ a zu tu’ulane ngul ése bi veya na bi bi ngul élat a Ésaa wongane ya yôp été.​—Bs. 26:4.

16. Avale minsôñan avé ô ne bi?

¹⁶ Jeñe’e na ô bi minsôñane mi ne wo mfi. Tobe’e minsôñane mi ne volô wo na ô yemete mbunane wôé a na ô bo étôtôlô Kristen. (Beép. 3:16) Éko éziñ ô ne tyi’i na wo bo ayé’é étam dôé a lañe Kalate Zambe mban. (Bs. 1:2, 3) Nge ke ô ne yene na da sili na ô bo ô ye’elan mban a na ô kôme kuli mam ma so wo nlem. Ô ne fe yene na é ngenan é sili’i na ô kôme jôé womien a lat a mimvômane wo top a na ô belan éyoñe jôé a fek. (Beép. 5:15, 16) Yéhôva é bi meva’a nlem éyoñ é yen ane wo ve ngule na ô yaé nsisim aval ete.

17. Bibotan bivé bia bi éyoñe bia volô bôte bevok?

 ¹⁷ Da ye fe yené na ô nto étôtôlô Kristen éyoñ wo volô bôte bevok. Yésus a nga jô na: “Môt a ve, a nyô a nyoñ, nyô a ve a dañe yen ébotan.” (Mam. 20:35) Nge ô belan éyoñe jôé a ngule jôé na wo volô bôte bevok, nalé é soo wo abui bibotan. Ô ne tyi’i na wo zu volô benya bôtô ya akônda dôé a bôte bese ba yi mvolan. Éko éziñ ô ne volô ke kuse be biôm e makit, nge ke volô be na be yeme belane beminsini bap. Nge ô ne fam, ô ne nyoñe ntyi’ane ya bo diakon asu na ô tu’a saan a bobejañ a besita ya akônda. (Beph. 2:4) Ô ne fe liti na wo nye’e bôte be nji bo Bengaa be Yéhôva éyoñe wo kañete be mbamba foé ya Éjôé. (Mt. 9:36, 37) Nge ô ne ngule ya bo de, ô ne fe nyoñe ntyi’ane ya bo Yéhôva ésaé é ne ngum aval.

18. Aval avé ésaé nkpwa’a mefan é ne volô wo na ô yaé nsisim?

¹⁸ Ésaé nkpwa’a mefan é ne ve wo fane ya bo abui bisaé ékôane Yéhôva. Éyoñ ô ne nkpwa’a mefan, ô ne bi fane ya tabe sikôlô bekañete mbamba foé ya Éjôé. Ésaé éte é ne fe bia ve fane ya ke saé Béthel, nge ke nyoñe ngap bisaé melôñ bia boban ékôane Yéhôva. Sita Kaitlyn a ne ésoé nkpwa’a mefan a jô na: “Jame da ya mam me nga volô ma na me yaé nsisim éyoñe me maneya duban e mbe na me mbe me kañete a bitôtôlô bi bobejañ a besita. Éve’ela jap é nga volô ma na me tu’a yé’é Kalate Zambe, a na me bo mbamba ñye’ele.”

19. Bibotane bivé wo ye bi nté wé ke ôsu a yaé nsisim?

¹⁹ Nté wo ye ke ôsu a yaé nsisim Yéhôva é noo wo abui bibotan. Wo ye ke jañele ngule jôé na wo tôñesane minsôñane mi ne teke mfi. (1 Jean 2:17) Wé sa’ale fe minju’u bôte ba tôbane mie amu ba nyoñe mbia mintyi’an. Ve wo ye bi benya meva’a ényiñe jôé. (Min. 16:3) Nde fe, mbamba éve’ela wôé é ve bobejañ a besita ya akônda ngule nyul, bongô a benya bôtô. (1 Tim. 4:12) A jam da dañ wo ye bi mbamba élat a Yéhôva a bu’ubane mvo’é é ne teke’ alañé.​—Min. 23:15, 16.