MGA BATAN-ON NANGUTANA
Unsay Angay Nakong Mahibaloan Bahin sa mga Electronic Game?
Quiz bahin sa electronic game
Sa United States, diin ang mga electronic game dako kaayong negosyo . . .
Pilay aberids nga edad sa mga nagdulag electronic game?
18
30
Pila ka porsiyento sa lalaki ug pila ka porsiyento sa babaye ang nagdulag electronic game?
55 porsiyento lalaki; 45 porsiyento babaye
15 porsiyento lalaki; 85 porsiyento babaye
Hain niining duha ka grupo nga mas daghan ang nagdula?
Babaye nga nag-edad ug 18 ug mas gulang pa
Lalaki nga nag-edad ug 17 ug mas bata pa
Tubag (base sa 2013 nga datos):
B. 30.
A. Mga babaye maoy naglangkob sa 45 porsiyento—halos katunga—sa tanang magdudula.
A. Mga babaye nga nag-edad ug 18 ug mas gulang pa maoy naglangkob sa 31 porsiyento sa mga magdudula, samtang ang mga lalaki nga nag-edad ug 17 ug mas bata pa maoy naglangkob sa 19 porsiyento.
Imong makita niini nga mga datos kon kinsa ang mga tigdula. Apan kini wala magpadayag kanimo kon maayo ba o daotan ang epekto sa electronic game kanimo.
Ang maayo
Hain niini nga mga komento bahin sa electronic game nga mouyon ka?
“Kini makapasuod sa pamilya ug mga higala.”—Irene.
“Kini makapalimot kanimo makadiyot sa realidad sa kinabuhi.”—Annette.
“Kini makapabansay sa pagreaksiyon sa imong lawas.”—Christopher.
“Kini makapahanas sa imong katakos sa pagsulbad sa problema.”—Amy.
“Kini makapaaktibo sa imong hunahuna; makapukaw sa paghunahuna, pagplano, ug pagpangitag solusyon.”—Anthony.
“Ang ubang dula nagtudlo ug kooperasyon uban sa mga higala.”—Thomas.
“Ang ubang dula makapaugnat sa kusog ug makapakondisyon sa lawas.”—Jael.
Uyon ka ba sa ubang komento sa ibabaw—o sa tanan niini? Ang mga video game dunay mga kaayohan sa hunahuna ug sa lawas. Bisag ang ubang dula maoy pangpalabay lang sa panahon ug—sumala pa ni Annette—“makapalimot kanimo makadiyot sa realidad sa kinabuhi,” dili kana daotan sa tanang panahon.
● Ang Bibliya nag-ingon nga dunay “panahon alang sa matag kalihokan ilalom sa mga langit,” lakip niana ang kalingawan.—Ecclesiastes 3:1-4.
Ang daotan
Nakawatan ka bag panahon sa electronic game?
“Dihang makatangka na ko, maglisod ko sa paghunong. Magsige kog ingon sa akong kaugalingon, ‘Kas-a na lang!’ Pag-ando pa diay, daghang oras na ang akong nahurot atubangan sa screen!”—Annette.
“Ang mga video game makasuyop ug panahon. Maglingkod ka diha sa daghang oras ug magtuo ka nga duna kay nahimo kay kalima ka nakadaog, pero ang tinuod wala kay nahimo.”—Serena.
Ang punto: Kon mawad-an kag kuwarta, tingali makita nimo kinig balik. Pero dili ingon niana kon mawad-an kag panahon. Sa ato pa, ang panahon mas bililhon kay sa kuwarta. Busa ayaw ipakawat ang imong panahon!
● Ang Bibliya nag-ingon: “Magpadayon sa paglakaw sa kaalam . . . , nga magpalit sa nahiangay nga panahon.”—Colosas 4:5.
Makaimpluwensiya ba sa imong hunahuna ang electronic game?
“Ang mga krimen nga masilotan ug pagkabilanggo o kamatayon ‘himoon’ diha sa video game nga walay pagpamilok.”—Seth.
“Diha sa daghang dula, ang mga kaaway kinahanglan nimong pildihon aron makadaog ka. Sa ato pa, patyon gyod nimo sila sa brutal nga paagi.”—Annette.
“Dili ka makatuo usahay sa imong isulti ngadto sa imong higala samtang kamo magdula—mga pulong sama sa ‘Mamatay ka!’ o ‘Patyon tika!’”—Nathan.
Ang punto: Likayi ang mga dula nga gidumtan sa Diyos, lakip ang kabangisan, gidili nga pagpakigsekso, ug espiritismo.—Galacia 5:19-21; Efeso 5:10; 1 Juan 2:15, 16.
● Ang Bibliya nag-ingon nga “si bisan kinsa nga nahigugma sa kapintasan ginadumtan” ni Jehova, dili lang kadtong naghimo ug kapintasan. (Salmo 11:5) Bisan pag ang electronic game nga imong gipili dili mahimong basehan kon unsang matanga ka sa tawo sa umaabot, kini tingali magpadayag kon unsang matanga ka na sa tawo karon.
Palandonga: Sumala sa librong Getting to Calm, “ang mapintas nga video game tingali dakog impluwensiya sa pamatasan kay sa TV, kay ang mga bata dili lang basta nagtan-awg bangis ug nagkadugo nga bida kondili sila mao ang bida. Sanglit ang video game nagtudlo kanimo samag titser diha sa klase, nan kini nagtudlog kapintasan.”—Itandi ang Isaias 2:4.
Balik sa realidad
Daghang batan-on nakakat-on sa pagkahimong balanse sa ilang pagdulag electronic game. Tagda ang duha ka pananglitan.
“Kaniadto, lapas sa tungang gabii ko magdulag video game, nga nangatarongan: ‘Lima lang ka oras ang akong gikinahanglang katulog. Kas-a na lang gyod.’ Pero karon, nakakat-on na ko sa pagbutang sa video game sa hustong lugar. Ako kining gilantaw nga maayong pasatiempo nga dulaon nako panagsa. Pero gikinahanglan ang pagkabalanse sa paghimo sa tanang butang.”—Joseph.
“Dihang gilimitehan nako ang akong pagdula, daghan kog nahimo! Napauswag nako ang akong ministeryo, nakatabang sa uban diha sa among kongregasyon, ug nakakat-on sa pagtugtog ug piano. Pagkadaghan sa imong mahimo!”—David.
● Ang Bibliya nag-ingon nga ang hamtong nga mga lalaki ug babaye “makasaranganon sa batasan.” (1 Timoteo 3:2, 11) Nalingaw sila sa ilang pagdula pero nahibalo sila kon kanus-a mohunong, ug dunay pagpugong sa kaugalingon.—Efeso 5:10.
Ang punto: Ang pagdulag electronic game mahimong maayong kalingawan kon ibutang sa hustong lugar. Pero ayaw itugot nga kini nay magkontrolar sa imong panahon o magkuha sa imong pagtagad gikan sa importanteng mga butang sa kinabuhi. Busa, imbes ipokus ang hunahuna kon sa unsang paagi makadaog sa dula, dili ba mas maayong maningkamot ka sa pagkab-ot sa imong mga tumong aron nga sa tinuod nga kinabuhi ikaw ang mogawas nga mananaog?