Tahiti

Kon tan-awon gikan sa itaas, ang mga isla sa French Polynesia, sama sa Tahiti, Mooréa, ug Bora Bora, daw mga mutya nga gisabwag diha sa nanganawkanaw, asulon-berdehong Dagat sa Pasipiko. Ang tin-aw kaayong mga linaw niini, nga daghan kaayog gaang ug mga isda nga nagkalainlaig kolor, nalibotan sa dalagon o itom-itom nga kabaybayonan. Ang mga lubi nga nanghiting sa bunga naglubaylubay sa huyohoy. Ug ang batoon, bukiron nga kayutaan sa ilaya nga natabonan sa lunhawng katanoman, ug ang tuktok sa mga bukid nga naputos sa panganod, matahom kaayong tan-awon nga morag hulagway diha sa postkard.

Dunay maayong katarongan nga ang mga dibuhista ug mga magsusulat naglarawan niining maong mga isla nga samag paraiso dinhi sa yuta. Ug lagmit sama kinig paraiso sa mga sakayanon sa karaang panahon sa dihang nakita nila kini sa unang higayon ug nanimuyo dinhi sa libolibo na tingaling katuigang miagi. Kining talagsaong mga tawo nga unang nangabot, kansang kaliwat lagmit naggikan pa sa Habagatan-sidlakang Asia, maoy usa sa mga ginikanan sa mga tawo nga gitawag nato karong mga Polynesiano. Pagdagan sa mga siglo, sila nagkatagkatag ug nanimuyo sa mga isla ug milawig hangtod pa ngadto sa halapad nga Pasipiko, nga gihimo ang kaislahan ug kapuloan niini nga ilang pinuy-anan.

Kanang ginganlan karon ug Polynesia, usa ka pulong nga nagkahulogang “Daghang Isla,” nahimutang sulod nianang hinanduraw nga trianggulo nga ang mga utlanan manukad gikan sa Hawaii sa amihanan ngadto sa Easter Island sa halayong habagatan-sidlakan ug hangtod sa New Zealand sa halayong habagatan-kasadpan.  Kining maong asoy naghisgot lamang sa usa ka bahin sa Polynesia​—French Polynesia​—diin ang Tahiti mao ang kaulohang isla. a Ang French Polynesia gilangkoban ug lima ka grupo sa mga isla: Tubuaï (Austral) Islands, Gambier Islands, Marquesas Islands, Society Islands, ug Tuamotu Archipelago. Sa ika-16 nga siglo lamang nadiskobrehan sa mga taga-Uropa kining kapuloan sa Pasipiko.

Nangabot ang mga Taga-Uropa

Ang Katsila nga si Álvaro de Mendaña de Neira maoy nakadiskobre sa pipila ka mga isla sa Marquesas Islands sa 1595. Si Pedro Fernandes de Queirós, nga nag-alagad ilalom ni Mendaña de Neira, ang nakadiskobre sa ubang mga isla sa Tuamotu Archipelago sa 1606. Ang Olandes nga eksplorador nga si Jacob Roggeveen maoy nakadiskobre sa Bora Bora, Makatéa, ug Maupiti sa 1722. Sa 1767, si Kapitan Samuel Wallis, sakay sa boke-de-giyera sa Britanya nga Dolphin, midunggo sa Tahiti, ang kinadak-ang isla sa French Polynesia. Pagkasunod tuig ang Pranses nga nabigador nga si Kapitan Louis-​Antoine de Bougainville mikawas usab sa Tahiti.

Kay ginindotan kaayo sa isla ug nahingangha nga karinyoso ang mga molupyo niini, ginganlan ni Bougainville ang Tahiti nga “Nouvelle Cythère, nga kinuha gikan sa Peloponnesian Island sa Kithira duol sa dapit diin si Aphrodite [ang diyosa sa gugma ug katahom] ginaingon nga mitungha gikan sa dagat,” nagkanayon ang librong Cook & Omai​—The Cult of the South Seas. Ang taga-Britanya nga eksplorador nga si James Cook nakaadto sa Tahiti upat ka beses, gikan sa 1769 ngadto sa 1777. Iyang ginganlan ang Society Islands, ang grupo sa mga isla nga naglakip sa Tahiti.

Pagkahuman sa mga eksplorador, ang mga misyonaryo nangabot. Ang dako kaayog nahimo mao kadtong gipadala sa London Missionary Society, usa ka institusyon nga gisuportahan sa mga Protestante. Natapos sa duha ka misyonaryo niini nga si Henry Nott ug John Davies ang kinalisdang trabaho nga pagsulat sa pinulongang  Tahisyano ug dayon paghubad sa Bibliya sa maong pinulongan. Hangtod karon, ang Bibliya nga Tahisyano kaylap nga gigamit sa French Polynesia, ilabina sa daghang isla diin naglabi ang Relihiyong Protestante. Milampos usab ang mga misyonaryo sa Sabadista, Katoliko, ug Mormon. Ang Relihiyong Katoliko, pananglitan, daghag sakop sa mga isla sa Marquesas, Gambier, ug sa sidlakang Tuamotu.

Sa unsang paagi ang lima ka grupo sa mga isla nahimong teritoryo sa Pransiya? Sugod niadtong 1880, anam-anam nga gisakop sa Pransiya ang mga isla, nga nahimong ilang bag-ong kolonya. Ang Papeete, Tahiti, gihimo nga kaulohan, ug ang mga molupyo sa teritoryo gihatagan ug pribilehiyo nga mahimong mga lungsoranon sa Pransiya. Sa 1946, gideklarar sa Pransiya ang mga isla ingong sakop nga teritoryo nga nahimutang sa gawas sa nasod, ug sa 1957 gisagop sa teritoryo ang ngalang French Polynesia.

Ang Balita sa Gingharian Miabot

Ang unang Saksi nga nakaduaw sa Tahiti mao si Sydney Shepherd, kinsa miabot sa 1931. Sulod sa duha ka tuig daghang isla sa Pasipiko ang naduaw ni Sydney aron sa pagsangyaw sa mga tawo. Siya gisundan sa usa ka taga-New Zealand nga si Frank Dewar. Bisag wala makapuyo ug dugay kining mga igsoona, sila nakapahimutang ug daghan kaayong literatura. Sa pagkatinuod, paglabay sa mga kawhaan ka tuig, ang magtatan-aw sa sirkito nga si Leonard (Len) Helberg, usa ka Australiano, miingon: “Kauban nako sa sakyanan ang alagad sa kongregasyon nga nagmaneho sa dalan sa Papeete sa dihang siya mihunong aron sa pagpasakay sa usa ka lalaki nga kaila niya nga nagpuyo sa bukirong baryo​—usa ka tigulang nga Amerikano. Sa dihang nahibaloan sa lalaki nga Saksi ako, siya miingon: ‘Oh, may mahinumdoman ako nga usa sa inyong kauban nga nakaanhi dinhi sa mga tuig nang miagi ug gitagaan ako ug daghang libro nga gisulat ni Judge Rutherford.’ Kini maoy usa sa daghang pamatuod sa nahimo sa mga payunir nga nag-una kanamo. Ang payunir tingali nianang higayona mao si Sydney Shepherd o kaha si Frank Dewar.”

 Apil sa unang mga magwawali sa Gingharian nga nakahatag ug mas bug-os nga pagpamatuod sa French Polynesia mao ang magtiayong si Jean-Marie ug Jeanne Félix, kinsa nakakat-on sa kamatuoran didto sa Algeria, nga niadtong panahona kolonya sa Pransiya. Sila nabawtismohan sa 1953. Sa 1955 dihay imbitasyon sa mga magmamantala sa Gingharian sa pag-alagad sa dapit nga dako kaayo ang panginahanglan, apil na ang French Polynesia. Midawat sa imbitasyon, ang magtiayong Félix ug ang ilang batan-ong anak nga lalaki, si Jean-Marc, mibalhin sa Tahiti sa 1956. Apan, si Jean-Marie, nga usa ka inhenyero, walay makitang trabaho. Busa ang pamilya mibiyahe ug 230 kilometros sa amihanan-sidlakan sa Tahiti ngadto sa isla sa Makatéa, sa Tuamotus, diin didto si Jean-Marie nakakita ug trabaho sa usa ka kompaniya nga nagmina ug phosphate.

Dihadiha, nagsugod ang magtiayon sa pagsangyaw sa ilang mga silingan ug sa kaubang mga trabahante ni Jean-Marie. Si Jeanne nagsulat: “Ang mga islahanon dako kaayog pagtahod sa Bibliya, interesado kaayo sa pagpamati sa balita sa Gingharian, ug makugihon sa ilang pagtuon sa Bibliya. Nadasig kaayo kami niini. Apan, ang lokal nga klero nasuko pag-ayo. Ilang gipasidan-an pa gani ang ilang mga sakop batok niining ‘bakak nga mga manalagna’ sa ilang taliwala, nga nag-ingon nga ang mga tawo dili angayng mamati o moagi sa among balay!”

Apan, sa kadugayan, nabag-o ang ilang paglantaw niining Kristohanong magtiayon. Daghang islahanon dako kaayog pagtahod kang Jean-Marie ug Jeanne tungod kay dili sila matapobre  sa mga Polynesiano, samtang ang ubang mga taga-Uropa nga nagpuyo sa Makatéa matapobre.

Bisan pa niana, nagkinahanglan ug kaisog ang pagtuman sa buluhaton, tungod kay ang direktor sa kompaniya nga nagmina ug phosphate makapalagpot ug empleyado sa bisan unsang panahon. Ang nakaapan pa, ang duha ka polis sa isla usahay moduaw sa pamilya, nga mangutana bahin sa ilang kalihokan. Sa kadugayan, nahibaloan niining Pranses nga mga polis nga si Jean-​Marie ug Jeanne dili daotang mga tawo. Ang mga polis nahimong mahigalaon.

Ang unang estudyante sa Bibliya nga miuswag ug maayo sa espirituwal mao si Maui Piirai, kaubang empleyado ni Jean-Marie ug lumad nga Polynesiano. Sa dihang ang kamatuoran midulot sa kasingkasing ni Maui, siya naghimog dagkong kausaban sa iyang kinabuhi. Pananglitan, siya mihunong sa pagpanabako ug paghuboghubog, ug iyang gipakaslan ang babaye nga iyang gipuyopuyo sulod na sa 15 ka tuig. Nabawtismohan sa Oktubre 1958, si Maui nahimong ang unang lumad nga Polynesiano sa teritoryo nga nagpahinungod sa iyang kinabuhi kang Jehova. Siyempre, gipaambit usab niya ang maayong balita ngadto sa uban, nga nakapasuko sa  klero. Usa ka pastor nagplano nga mapalagpot si Maui sa iyang trabaho. Apan wala kana mosaler tungod kay si Maui kugihan nga trabahante nga maayog dungog.

Ang ikaduhang tawo nga midawat sa Pulong sa Diyos sa Makatéa mao si Germaine Amaru, usa ka maestra nga nakahibalo sa kamatuoran pinaagi sa usa sa iyang mga estudyante, ang anak sa magtiayong Félix, si Jean-Marc. Bisag siyete anyos pa lamang, ang maestra ni Jean-Marc nakadayeg kaayo sa iyang kahibalo sa Bibliya nga iyang gipatawag ang iyang mga ginikanan. Ilang gisugdan siya sa pagtuon sa Bibliya. Apan dili kana ang kataposan sa sugilanon, kay gitabangan ni Germaine ang isigkamaestra, nga ginganlag Monique Sage, ug ang iyang bana, si Roger, sa pagkahibalo bahin kang Jehova.

Ang magtiayong Félix ug si Maui Piirai nagsugod usab sa pagtuon kang Manuari Tefaatau, usa ka batan-ong diakono sa relihiyong Protestante sa Makatéa, ug uban sa iyang higala nga si Arai Terii. Sa primero ang duha nagpadayon sa pagsimba diha sa ilang kaugalingong simbahan ug sa samang higayon nagpaambit ngadto sa ilang mga kauban sa parokya sa mga kamatuoran sa Kasulatan bahin sa Trinidad, impiyernong kalayo, pagkadili-mamatay sa kalag, ug uban pa. Sama sa imong mahanduraw, kini nakapaukay sa komunidad sa Protestante. Apan, sama sa mga tawo sa karaang Berea, daghang sinserong tawo ang misusi sa ilang mga Bibliya sa pagtino kon tinuod ba ang mga butang nga ilang nadunggan.​—Buh. 17:​10-​12.

Siyempre, nasuko ang pastor sa simbahan. Nanghulga pa gani siya nga iyang ipalagpot ang bisan kinsa nga magpadayon sa pagpamati sa mga Saksi. Ang uban nadala sa hulga, apan ang uban miuswag sa espirituwal ug mibiya sa simbahan. Lakip sa mibiya mao si Manuari ug Arai maingon man ang asawa ni Maui Piirai, si Moea, ug si Taina Rataro, nga gihisgotan sa ulahi niini nga asoy.

Sa sinugdan, ang nagkadako nga grupo sa mga magmamantala ug mga estudyante sa Bibliya nagtigom sa balay sa pamilyang Félix, diin si Jean-Marie naghatag ug pakigpulong sa Pranses ug hubaron kini ni Maui sa pinulongang Tahisyano. Sa dihang mihawa ang  pamilyang Félix sa Makatéa sa 1959, ang grupo mibalhin sa balay ni Maui, si Maui nianang tungora usa na ka bawtismadong igsoon. Unsay gibati ni Jean-Marie ug Jeanne bahin sa ilang pag-alagad sa mga isla? Si Jeanne, nga biyuda na karon nga nagpuyo sa Italya, nagsulti alang sa iyang namatay nang bana, nga nag-ingon: “Wala gayod kami magbasol. Sa pagkatinuod, ang among pag-alagad sa Makatéa mao ang labing maanindot nga panumdoman sa pagkinabuhi namong duha.”

Ang Maayong Balita Nakaabot sa Tahiti

Sa 1955, una pa makaabot ang magtiayong Félix sa Makatéa, si Len Helberg gitudlo sa sanga sa Australia sa pagsugod sa sirkitong buluhaton sa Habagatang Pasipiko. Ang iyang asaynment moabot ug milyonmilyong kilometro kuwadrado, gikan sa New Caledonia ngadto sa French Polynesia. Bisan pa niana, wala makaabot ug 90 ang mga magmamantala nga nagpuyo niining halapad kaayo nga teritoryo, ug walay magmamantala sa Tahiti. Si Len dunay tulo ka pangunang tumong: pagduaw sa matag kongregasyon ug grupo kada unom ka bulan; pakigkita sa matag nahilit nga magmamantala ug tawong interesado; ug pagbukas ug bag-ong mga teritoryo nga magpasalida, kon posible, sa pelikula nga The New World Society in Action.

Sa Disyembre 1956, si Len mitunob sa Tahiti sa unang higayon ug nagpabilin didto sulod sa duha ka bulan. Siya nakatuon ug Pranses sa eskuylahan apan nakalimot na sa kadaghanang pulong niini. Busa, nagsugod siya sa pagsangyaw sa teritoryo sa negosyo ug nangitag mga tawo nga makasulti ug Iningles. Didto nakaila niya ang usa sa kinadatoan sa Tahiti. Kining tawhana maikagon kaayong naminaw ug si Len gipabalik. Pagkasunod Sabado, human naniudto uban kang Len, gidapit siya sa maong tawo ngadto sa iyang balay, sakay sa iyang awto nga may drayber. Si Len nagsulat: “Dayon, pagkahapon, sa akong kakurat, ang tawo mikuhag budyong ug gihuypan kini. Akong nadiskobrehan nga kini maoy usa ka signal sa tanang kadagkoan sa baryo sa pagtigom diha sa tigomanan tapad sa balay sa tawo.

 “Mga kapin sa napulo ang nangabot, apil sa mayor, hepe sa kapolisan, ug daghang diakono sa Protestante. Human sa pagpailaila kanako ingong hawas sa mga Saksi ni Jehova, nga ‘usa ka bag-ong relihiyon sa mga isla,’ ang akong tig-abiabi mipahayag, ‘Si  Gn. Helberg motubag karon sa bisan unsang pangutana ninyo bahin sa Bibliya.’ Natubag ko ang tanang pangutana nga gisukna.” Kini gihimo kada Sabado sulod sa duha ka bulan. Bisan tuod ang sapian nga tawo wala modawat sa kamatuoran, siyay naghikay aron ikapasalida ni Len ang pelikulang The New World Society in Action sa ospital alang sa mga sanlahon. Kapin sa 120 ang mitambong.

Duna bay midawat sa balita sa Gingharian? Si Brader Helberg nahinumdom, “Sa Pasko sa 1956, samtang nagsangyaw sa balay ug balay sa distrito sa Arue, gibisitahan nako ang pamilyang Micheli nga maikagong midawat sa mensahe.” Ang pamilyang Micheli sinati sa Ang Bantayanang Torre ug Pagmata! tungod sa usa ka paryente nga nagpuyo sa Tinipong Bansa nga naghikay aron sila makadawat ug mga suskrisyon. Sa ulahi ang anak nga babaye sa pamilyang Micheli, si Irene, ug ang iyang bana midawat sa kamatuoran. Si Len nakasugod usab ug pagtuon sa Bibliya uban kang Gn. Garnier, nga nag-agak sa ubang mga membro sa iyang pamilya sa pagdawat sa kamatuoran. Sa dihang natukod ang Kongregasyon sa Papeete sa 1959, ang pamilyang Micheli ug Garnier maoy lakip sa unang mga sakop niini.

Sa 1957 sa dihang mieskuyla si Brader Helberg sa Gilead, gihangyo sa sanga sa Australia ang magtatan-aw sa sirkito nga si Paul Evans ug ang iyang asawa, si Frances, sa pagduaw sa Tahiti. Sa mubong panahon nga ilang nagugol diha sa isla, sila nakapahimutang ug kapin sa 70 ka Bibliya ug mga libro ug nakakuhag daghang suskrisyon sa Ang Bantayanang Torre ug Pagmata! Si Brader Evans nagsulat: “Daghang tawo sa Tahiti karon duna nay igong kahibalo sa Bibliya ug interesado kaayo busa sila naghinamhinam nga makasugod na sa pagsangyaw ilalom sa pagdumala sa organisasyon.” Sa unsang paagi madawat niining mga bag-ohan ang pagpaluyo ug pagdumala nga ilang gikinahanglan?

Taga-Tahiti nga Sister Mipauli sa Iyang Yutang Natawhan

Si Agnès, usa ka batan-ong taga-Tahiti, mihawa sa Tahiti paingon sa Tinipong Bansa sa 1936 aron pakaslan si Earl Schenck, usa  ka Amerikano. Ang magtiayon nakahibalag ug mga Saksi ni Jehova, midawat sa kamatuoran, ug nabawtismohan sa San Diego, California, sa 1954. Sa 1957 sila ug ang ilang mga higala nga si Clyde ug Ann Neill nagtapad ug lingkod sa usa ka distritong kombensiyon sa Los Angeles sa dihang si Nathan Knorr, nga gikan sa tibuok-kalibotang hedkuwarter, nagpahibalo nga daghang dapit ang nanginahanglan ug dakong tabang. Ang Tahiti maoy usa niini.

“Nakalukso sa kalipay si Agnès ug mihilak,” miingon si Brader Neill. “Dayon akong giingnan siya ug si Earl nga himoon ko kutob sa akong mahimo aron sila matabangan ug ang ilang anak nga lalaki, nga 11 anyos, nga makaadto sa Tahiti. Niana, si Earl, nga usa ka baldado, mihilak usab. Siya nakapuyo sa Habagatang Pasipiko sulod sa 17 ka tuig, nga nagtrabaho ingong dibuhista ug magsusulat, ug gusto gayod nga mobalik. Dugang pa, si Agnès, nga iyang asawa, usa ka lungsoranon sa Pransiya.”

Si Clyde mipadayon: “Human sa daghang pag-ampo, kami ni Ann midesisyon nga kami uban sa among tulo ka anak, nga nag-edad ug 12, 8, ug 3, moadto sa Tahiti. Ang among mga higala si David ug Lynne Carano ug ang ilang anak, si David, Jr., midesisyon  nga mouban namo. Busa human sa pagtambong sa 1958 nga internasyonal nga kombensiyon sa Siyudad sa New York, kami milawig paingon sa Tahiti.

“Gihatagan kami sa sanga sa Tinipong Bansa ug mga ngalan sa mga tawong interesado, busa sa pag-abot dayon namo, nagsugod kami sa pagduaw kanila. Si Agnès, nga unang nakaabot, kugi kaayo sa pag-alagad. Sanglit kami ni Ann dili man makamaong mosulti ug Pranses ni Tahisyano, among ikuyog si Agnès sa pagsangyaw kutob sa mahimo. Kon mag-inusara kami sa pagsangyaw, magdala kamig Iningles ug Pranses nga librong “Pasagdi ang Diyos Maminatud-on,” nga tabang sa pagtuon nga among gigamit niadtong panahona.”

Tungod niining maong mga paningkamot ug sa pundasyon nga natukod ni Brader Helberg ug Brader ug Sister Evans, sa pipila lamang ka semana, 17 ka tawo ang nagsugod sa pagtuon sa Pulong sa Diyos. Si Clyde nahinumdom: “Usa ka halandomong estudyante mao ang kanhi Protestante nga ministro nga si Teratua Vaitape. Siya gitaktak sa trabaho tungod sa iyang daghang pangutana bahin sa doktrina sa relihiyon. Si Teratua nagpuyo uban sa iyang pamilya diha sa gamay, usay-​lawak nga balay nga walay gripo sa tubig ug walay koryente. Gisultihan niya ako nga mas daghan siyag nakat-onan bahin sa Bibliya sa pipila lang ka semana nga pagtuon uban namo kay sa iyang nakat-onan sulod sa upat ka tuig diha sa seminaryo ug pito ka tuig ingong pastor.”

Si Clyde nagpadayon: “Human nakaabot sa isla paglabay sa daghang semana, nakabalita ang mga tawo bahin kanamo pinaagi sa ‘radyo baktas.’ Mapuslanon kini tungod kay ang mga taga-Tahiti mahigalaon, ug mahigugmaon sila sa Bibliya.”

Sa primero ang gamayng grupo sa mga magmamantala naghimo sa ilang mga miting sa balay ni Schenck. Duha lang ka tawong interesado ang mitambong. “Apan wala magdugay,” si Brader Neill nahinumdom, “mga 15 ang miduyog kanamo nga regular. Usa ka babaye nga among gitun-an nakatabang kang Len Helberg sa dihang naguba ang iyang bisikleta atubangan sa balay sa babaye duha o tulo ka tuig nga miagi. Nakapahimutang si Len ug basahon  kaniya, busa siya nalipay kaayo sa dihang nahibalo nga managsama kami ug relihiyon. Layo kaayo ang iyang balay gikan sa amoa, busa sa dihang moduaw kami, iya kaming papaniudtohon​—kasagaran sa lamian nga isdang lab-as nga giluto sa puthawng baril.”

Sa wala pa mogikan ang pamilyang Neill ug Carano sa Disyembre 1958, si Clyde mihatag sa ikaduhang pakigpulong sa bawtismo nga nahatag sukad sa French Polynesia, ang una gipakigpulong sa Makatéa sa Oktubre, sa dihang gibawtismohan si Maui Piirai. Kan-uman ka tawo ang mitambong, ug walo ang nabawtismohan. Lakip kanila mao ang anak nga lalaki sa magtiayong Neill nga si Steven ug si Auguste Temanaha, usa ka taga-Tahiti nga nakatabang sa ulahi sa pagtukod sa kongregasyon sa isla sa Huahine.

Panahon sa Paglig-on

Tungod sa hangyo sa sanga sa Fiji, si John Hubler ug ang iyang asawa, si Ellen, nga taga-Australia, mibalhin ngadto  sa Tahiti sa 1959 sa pagtabang sa bag-ong Kongregasyon sa Papeete. Si John mao ang alagad sa kongregasyon sulod sa pito ka bulan nga pagpuyo nila ni Ellen sa Tahiti. Natawo sa Switzerland, si John larinong mosulti ug Pranses. Si Ellen makamao usab mosulti sa pinulongan, kay nakaalagad siya uban sa iyang bana sa daghang tuig sa New Caledonia. Gihatagan sa magtiayong Hubler ang bag-ohang mga magmamantala sa gikinahanglan pag-ayong pagbansay sa pag-alagad sa balay ug balay, kay ang kasagaran nga pagsangyaw ginahimo lamang sa dili-pormal nga paagi.

Sa 1960, nagsugod si John ug Ellen sa sirkitong buluhaton. Ang ilang teritoryo mao ang French Polynesia, nga nagpaarang kanila sa pagpadayon sa pagtabang sa lokal nga mga magmamantala. “Dayon, sa 1961,” si John miingon, “Ako gidapit sa pag-eskuyla sa Tunghaang Gilead. Human makagraduwar, gitudlo ako ingong magtatan-aw sa sirkito sa tanang Pranses-ug-sinultihan nga mga isla sa Pasipiko.”

Unang Kingdom Hall

“Sa among ikaduhang pagbisita sa Tahiti,” miingon si Brader Hubler, “Nakapribilehiyo ako sa pagsugod ug pagtuon sa Bibliya uban sa kanhi maestra, si Marcelle Anahoa. Niadtong panahona, dugaydugay na kaming nangitag yuta nga katukoran sa among kaugalingong Kingdom Hall. Apan duha ang among problema. Una, morag walay usa ang dunay yuta nga ikabaligya; ikaduha, ang kuwarta sa kongregasyon gamay kaayo. Bisan pa niana, kami nagpadayon sa pagpangita, nga masaligon sa pagtultol ni Jehova niining mga butanga.

“Samtang nagdumala ug pagtuon kang Marcelle, akong  gihisgotan kaniya ang kahimtang. ‘Duna koy gustong ipakita nimo,’ siya miingon. Gidala ako sa gawas, siya may gitudlo, nga nag-ingon: ‘Nakita mo ba kanang yutaa? Akoy tag-iya ana. Nagplano ako nga magtukod ug apartment, apan karon nga nagtuon na ako sa kamatuoran, ang akong hunahuna nabag-o. Akong idonar ang katunga sa lote aron katukoran ug Kingdom Hall.’ Sa pagkadungog niana, dalidali dayon akong nag-ampo sa hilom, nga kinasingkasing nga nagpasalamat kang Jehova.”

Sa dihang natapos ang mga papeles, ang Kongregasyon sa Papeete nagtukod sa unang Kingdom Hall niini, nga nahuman sa 1962. Kini simple ug disenyo nga komon sa isla nga walay mga bungbong ug inaptan ug romblon. Ugaling, ang nakaapan, ang mga manok sa silingan gustong mangitlog sa mga lingkoranan ug mobatog sa mga salagunting. Busa, sa dihang mangabot ang mga igsoon panahon sa miting, makakita silag mga itlog ug mga iti diha sa salog ug sa lingkoranan nga ilhanan nga gipuy-an kinig mga manok. Bisan pa niana, ang tigomanan igo ra sa gikinahanglan hangtod nga ang mga igsoon nakatukod ug mas dako, mas permanenteng bilding.

 Nasulbad ang Legal nga mga Problema

Kaniadto, ang mga igsoon walay kasegurohan sa legal nga kahimtang sa mga Saksi ni Jehova sa French Polynesia. Ang magasing Bantayanang Torre gidili sa Pransiya sukad pa sa 1952, apan ang buluhaton wala idili. Ingon ba usab niana ang kahimtang niining maong teritoryo sa Pransiya? Kasamtangan, ang gidaghanon sa mga magmamantala nagpadayon sa pag-uswag, tungod niini ang mga Saksi ni Jehova namatikdan sa publiko. Sa pagkatinuod, sa usa ka okasyon sa hinapos sa tuig 1959, ang mga polis misulod sa usa ka miting aron sa pagsusi kon unsay nagakahitabo.

Busa, ang mga igsoon gitambagan nga magtukod ug legal nga asosasyon. Ang pagkahimong rehistrado sa gobyerno makawala sa walay kasegurohan ug pagduhaduha. Ang mga igsoon nalipay kaayo sa dihang sa Abril 2, 1960, nakadawat sila ug kompirmasyon nga sila rehistrado na sa gobyerno ingong Asosasyon sa mga Saksi ni Jehova!

Bisan pa niana, Ang Bantayanang Torre gidili gihapon sa Pransiya. Kay nagtuo nga gidili usab kini sa French Polynesia, ang mga igsoon nakadawat ug mga artikulo sa Bantayanang Torre diha sa basahon nga gitawag ug La Sentinelle (Ang Guwardiya), nga gipadala gikan sa Switzerland. Sa usa ka okasyon, gisultihan sa kapolisan ang presidente niadto sa legal nga asosasyon, si Michel Gelas, nga sila nahibalo nga ang La Sentinelle maoy kapuli sa Ang Bantayanang Torre. Bisan pa niana, ang kapolisan wala mobabag sa pagsulod  sa mga magasin. Nahibaloan sa ulahi sa mga igsoon kon nganong wala sila mobabag sa pagpasulod sa Ang Bantayanang Torre sa dihang ang pagdili gikuha na sa Pransiya sa 1975.

Sa dihang ang pagdili gikuha, ang mga igsoon sa Tahiti nangayog permiso sa pagdawat ug Ang Bantayanang Torre sa kaugalingong nasod. Dayon natribukar nga wala gayod mapatik ang pagdili diha sa Official Journal of French Polynesia. Busa, Ang Bantayanang Torre wala diay idili diha sa French Polynesia, nga nakapahibulong sa daghan.

Sa laing bahin, ang lokal nga mga awtoridad higpit sa paghatag ug bisa. Busa, kadtong dili mga lungsoranon sa Pransiya, sama kang Clyde ug Ann Neill, nga gihisgotan sa sinugdan, sagad nakaestar ug pipila lamang ka bulan. Ang magtiayong Hubler sama usab kanila ug kategoriya. Apan kay si John membro man usab sa legal nga asosasyon, ug ang Pranses nga balaod nagtugot ug usa ka langyaw diha sa hunta, siya nakakuha ra dayon ug bisa.

Nakatabang kini kang John sa iyang pag-alagad sa sirkito. Gani, gipatawag sa hepe sa kapolisan si John ngadto sa iyang opisina usa ka adlaw niana, kay siya gustong masayod kon nganong magpunay ug duaw si John sa mga isla. Si John misaysay nga ingong membro sa asosasyon, siya kinahanglang motambong sa mga miting sa hunta. Ang hepe natagbaw sa katarongan. Apan daghang higayon nga gipaatubang si John sa hepe.

Sugod sa 1963, daghang Polynesiano, lakip sa labing menos usa ka iladong pastor, nasuko kaayo sa pagtesting sa pagpabuto sa nukleyar nga hinagiban diha sa Pasipiko. Gipahimuslan dayon sa usa ka apostata kining kahimtanga pinaagi sa pagreklamo sa kapolisan  nga si Brader Hubler maoy usa sa mga manggugubot, nga sa tinuod, bakak nga sumbong. Bisan pa niana, si John gipaatubang na usab sa hepe. Imbes kasuk-an ang nagsumbong, malulotong gipatin-aw ni John ang atong pinasukad sa Bibliya nga neyutralidad ug pagtahod sa awtoridad sa kagamhanan. (Roma 13:1) Gihatagan usab niya ang hepe ug pipila ka literatura. Sa kataposan, kining maong opisyal hustong nakaingon nga dunay tawo nga gusto lang manggubot sa mga Saksi.

Apan, sa ulahi ang magtiayong Hubler wala na hatagi ug bisa. Busa, sila mipauli sa Australia diin didto sila nagpadayon sa nagapanawng buluhaton hangtod sa 1993, sa dihang mihunong sila tungod sa dili maayong panglawas.

Samtang diha pa sa mga isla, nakita sa magtiayong Hubler ang ubay-ubayng mga tawo nga naghimog talagsaong kausaban sa ilang kinabuhi aron makapahimuot kang Jehova. Ang usa kanila mao ang 74-​anyos nga babaye nga dunay 14 ka anak, nga pulos anak sa gawas. “Among gitawag siya nga Mama Roro,” miingon si John. “Sa dihang nakakat-on si Mama Roro sa kamatuoran, iyang gipakaslan ang lalaki nga iyang gipuyopuyo ug giparehistro ang tanan niyang mga anak, bisan pag lainlain sila ug mga amahan. Sa paglista sa tanang anak, giusa sa mayor ang duha ka porma aron mahimong usa ka taas nga porma. Si Mama Roro miinsistir nga ang tanan kinahanglang himoon sumala sa sukdanan ni Jehova.” Human sa iyang bawtismo, kining matinumanong sister nagsugod sa pagpayunir ug hanas kaayong mopahimutang ug mga magasin. Duyog sa ubang mga magmamantala, siya miadto pa gani sa pagsangyaw sa hilit nga mga isla.

Ang Bibliya nga Tahisyano​—Usa ka Panalangin

Sa katuigan sa 1960, daghan pa kaayong tawo nga Tahisyano lang ang nahibaloang pinulongan. Apan tungod sa mga maghuhubad nga si Nott ug Davies, ang Bibliya mabatonan nianang pinulongana paglabay sa 1835. b Ang usa sa talagsaong bahin niini mao  ang paggamit sa ngalan sa Diyos, si Iehova sa Tahisyano, sa tibuok kasulatan, lakip na diha sa Kristohanon Gregong Kasulatan.

Kaylap nga naapod-apod sa kaislahan, ang Tahisyano nga Bibliya nakatabang ug daghang tawo sa pagkabaton ug tukmang kahibalo sa kamatuoran. Ang usa kanila mao si Taina Rataro. Natawo sa 1927, si Taina maoy usa sa unang grupo sa mga estudyante sa Bibliya diha sa Makatéa. Apan, sa primero, siya dili makabasa ni makasulat ug Tahisyano, nga iyang lumad nga pinulongan. Apan siya kuging nagtuon ug miuswag. Siya nagpalista pa gani sa Teokratikanhong Tunghaan sa Ministeryo ug sa ulahi natudlo ingong ministeryal nga alagad.

Si Elisabeth Avae, nga 78 anyos, natawo sa layo kaayong isla sa Rimatara sa Tubuaï Islands, mga 600 kilometros gikan sa Tahiti. Balik sa katuigan sa 1960, wala gayod siyay masabtan bisag usa ka Pranses nga pulong, apan siya makabasa ug makasulat ug Tahisyano. Human sa iyang kasal, siya ug ang iyang bana mibalhin sa Papeete. Didto siya nakakat-on sa kamatuoran sa Bibliya pinaagi sa iyang kinamagulangang anak nga babaye, si Marguerite, nga tigtambongan na sa Kristohanong mga miting. Si Elisabeth usab nagsugod sa pagtambong, duyog sa iyang ubang siyam ka anak. Ug siya padayon gihapon sa pagtambong bisag supak kaayo ang iyang bana, kinsa nanglabay sa tanan niyang sinina gawas sa balay samtang nagtambong siya sa mga miting.

Niadtong panahona, ang mga miting gidumala sa pinulongang Pranses, nga ang ubang mga bahin hubaron usahay sa Tahisyano. Si Elisabeth nakabaton ug espirituwal nga pagkaon gikan sa programa pinaagi sa pagsubay sa iyang Bibliya nga Tahisyano sa dihang kutloon ang mga teksto. Ang sister nga nagtuon kaniya migamit ug pulyetong “Kining Maayong Balita sa Gingharian,” nga hubaron kini nga binaba gikan sa Pranses ngadto sa Tahisyano samtang basahon ni Elisabeth ang mga teksto sa Kasulatan diha sa iyang Bibliya. Tungod niini, siya miuswag pag-ayo sa espirituwal ug nabawtismohan sa 1965. Iyang gitun-an, sa baylo, ang unom ka tawo nga Tahisyano lang ang masabtang pinulongan. Iyang gitudloan usab  ang iyang mga anak, ang unom kanila nagpahinungod sa ilang kinabuhi kang Jehova, ug ang uban niyang mga apo, nga kadaghanan kanila siyay nagpadako.

Ang usa sa mga apo, si Diana Tautu, nag-alagad sa sanga sa Tahiti ingong maghuhubad sulod na sa 12 ka tuig. Si Diana miingon: “Nagpasalamat ako kang Lola nga iya akong gitabangan nga makakat-og maayo sa pinulongang Tahisyano. Karon nakapribilehiyo ako sa gamayng paagi sa pagtabang sa uban sa pagdawat ug makaluwas-ug-kinabuhi nga espirituwal nga pagkaon sa ilang lumad nga pinulongan.”

Mga Insek Nakahibalo Bahin Kang Jehova

Sa mga tuig sa 1960, mga 10 porsiyento sa populasyon sa Tahiti maoy mga Insek. Ang unang Insek nga midawat sa kamatuoran sa Bibliya mao si Clarisse Lygan, nga tin-edyer pa niadtong higayona. Gikan sa kabos nga pamilya si Clarisse. Aron makatabang sa pinansiyal, siya may sekular nga trabaho matag Miyerkoles,  sa panahong walay klase. Siya gipatrabaho sa Saksi nga pamilya. Busa, si Clarisse nakahibalo sa kamatuoran ug, bisan pag supak kaayo ang iyang mga ginikanan, siya nabawtismohan sa 1962 sa edad nga 18.

Si Alexandre ug Arlette Ly Kwai ug Ky Sing Lygan maoy lakip sa unang mga Insek nga nag-alagad kang Jehova sa Tahiti. Usa ka adlaw niana, si Alexandre, nga nagdrayb ug taksi, nakahimamat kang Jim ug Charmian Walker, nga magtiayong Saksi nga gikan pa sa New Zealand sa 1961 aron motabang sa buluhaton. Si Alexandre mipahayag nga gusto siya nga magtuon ug Iningles. Si Charmian miingon: “Payunir ako niadtong tungora. Busa gisultihan ni Jim si Alexandre nga makatudlo ako kaniya. Gidawat niya ang tanyag. Lakip sa iyang pagtuon mao ang 30-minutos nga leksiyon sa Iningles ug 30-minutos nga pagtuon sa Bibliya, sa tabang sa librong Gikan sa Paraisong Nawala Ngadto sa Paraisong Nabatonan Pag-usab.”

Kasamtangan, ang igsoong lalaki ni Alexandre, si Ky Sing, nakadangat usab sa kamatuoran. Apan, niadtong panahona, kining duha ka lalaki bag-o pang nakombertir sa Katolisismo ug nagkuhag kurso niana nga relihiyon. Busa, dili kalikayan nga sila nagsugod sa pagkakita sa kalainan tali sa pagtulon-an sa Bibliya ug sa pagtulon-an nianang relihiyona. Dayon sa hapit nang matapos ang kurso, gipangutana sa pari ang klase, nga duolan sa 100, kon may mga pangutana ba sila. Si Alexandre nag-isa sa iyang kamot ug nangayog pamatuod sa Kasulatan nga ang kalag dili mamatay. “Nahibalo ako kon diin gikan kining pangutanaha,” mitubag ang pari. “Nakigsulti ka sa mga Saksi ni Jehova, no?” Dayon iyang gibiaybiay ang batan-on atubangan sa klase.

Alang kang Alexandre ug Ky Sing, kining hitaboa nagpamatuod nga ang Relihiyong Katoliko wala makabaton sa kamatuoran. Sa ulahi sila ug ang ilang mga asawa nagpahinungod sa ilang kinabuhi kang Jehova, ug dayon, ang duha ka managsoong lalaki natudlo ingong mga ansiyano sa kongregasyon. Si Alexandre nakaalagad pa gani ingong membro sa Komite sa Sanga sa Tahiti sa usa ka higayon. Human niadto, siya ug ang iyang asawa mibalhin  sa Raïatéa, usa sa mga isla sa Society Islands, aron sa pagtabang sa buluhaton sa Gingharian ug dayon ngadto sa Bora Bora, diin didto si Alexandre matinumanong nag-alagad hangtod sa iyang kamatayon.

Usa ka Dakong Kausaban sa Kinabuhi

Si Antonio Lanza maoy usa ka teknisyan sa pabrika sa telebisyon sa Milan, Italya. Sa 1966 ang kompaniya mihangyo ug boluntaryo sa pag-adto sa Tahiti aron modumala sa pag-ayo sa gubang mga telebisyon. Gidawat ni Antonio ang posisyon, nga mokabat ug tulo ka tuig. Apan, nagplano siya sa pagbilin sa iyang asawa, si Anna, ug sa ilang duha ka batang lalaki. Daghang semana nga naghilak si Anna, nga misulay sa pagkombinsir sa iyang bana sa pag-usab sa iyang hunahuna, apan kini way kapuslanan.

Ang biyahe sa barko gikan sa Marseilles, Pransiya, ngadto sa Papeete mikabat ug 30 ka adlaw. Si Antonio maoy usa ka tawong mahigalaon nga gustong makig-estorya, apan halos ang tanan sa barko Pranses ug sinultihan nga dili niya masabtan. Apan, sa ikaduhang adlaw, nakahibalag siya ug duha ka madre nga Katoliko, kinsa mga Italyana. Apan, duna silay mga rituwal adlaw-adlaw, busa wala kaayo silay panahon sa pagpakig-estorya. Apan, ilang gisultihan si Antonio bahin sa usa ka babayeng Pranses nga makasulti ug Italyano. Kining babayhana mao si Lilian Selam, nga usa ka Saksi. Kauban sa iyang mga anak, si Lilian paingon sa Tahiti aron sa pag-apas sa iyang bana, nga nakakita ug trabaho didto.

Nakit-an ni Antonio si Lilian ug nagkaestorya sila. Gihatagan siya ni Lilian ug pinasukad sa Bibliya nga publikasyon sa pinulongang Italyano. Human niadto, daghan silag naestoryahan nga espirituwal nga mga butang. Sa panahon niini nga panagsultihay, gipahinumdoman ni Lilian si Antonio nga peligro kaayo ang iyang situwasyon nga nag-inusara nga wala diha ang iyang asawa ug anak sulod sa tulo ka tuig samtang magtrabaho sa Tahiti. Gipatin-aw usab kaniya ni Lilian ang hunahuna sa Diyos sa pagkabalaan sa kaminyoon, gibasahan siya ug mga teksto sa Bibliya sama sa Efeso 5:​28, 29 ug Marcos 10:​7-9.

 Human sa pagpamalandong niining mga butanga, nagbasol si Antonio sa iyang desisyon. Gani, samtang didto sa Panama, iyang gisulatan ang iyang asawa, nga nagsulti kaniya nga kon makakita gani siya ug kuwarta, iyang paapason siya ug ang ilang duha ka anak sa Tahiti. Dayon siya misulat pag-usab, niining higayona sa paghangyo kang Anna sa pagpangayo ug Bibliya sa pari ug sa pagdala niini. Unsay hunahuna sa pari niini? Iyang gisultihan si Anna nga tingali nawad-an na sa hustong panimuot ang iyang bana, tungod kay gusto man siyang mobasa ug lisod kaayong sabton nga libro.

Human sa unom ka bulan gikan sa pagtaak ni Antonio sa Tahiti, ang iyang pamilya miapas kaniya. Paglabay sa usa ka adlaw gikan sa iyang pag-abot, si Anna, nga relihiyoso nga babaye, mihangyo kang Antonio sa pagdala sa pamilya ngadto sa simbahan aron magpasalamat sa Diyos nga sila nagkahiusa pag-usab. “OK,” miingon si Antonio, “mangadto ta sa simbahan.” Apan imbes dad-on ang iyang pamilya sa simbahang Katoliko, iyang gidala sila sa Kingdom Hall! Siyempre, si Anna nahibulong pag-ayo. Bisan pa niana, siya naikag kaayo sa programa ug misugot pa gani nga tun-an sa Bibliya. Kinsay nagtuon kaniya? Walay lain kondili si Lilian Selam, ang sister nga nagsangyaw kang Antonio diha sa barko.

Ang tulo ka tuig nga igugol ni Antonio nga mag-inusara sa Tahiti nahimong 35 ka tuig uban sa iyang tibuok pamilya. Dugang pa, si Antonio, Anna, ug karon ang ilang upat ka anak nga lalaki tanan nahiusa sa matuod nga pagsimba, ug si Antonio nag-alagad ingong ansiyano sa kongregasyon.

 Mga Pamilya Nag-alagad sa Dapit nga Dako ang Panginahanglan

Sulod sa daghang tuig, daghang igsoon ang namalhin ngadto sa hilit nga mga isla aron sa pagtabang sa dapit nga dako ang panginahanglag mga magmamantala sa Gingharian. Lakip niini mao ang mga pamilyang Mara, Haamarurai, ug Terii, maingon man usab si Ato Lacour, kansang pamilya wala sa kamatuoran. Ang pamilyang Mara​—Vaieretiai, Marie-​Medeleine, ug lima ka anak​—mibalhin gikan sa Tahiti ngadto sa Raïatéa. Usa ka magtiayong espesyal payunir nga nag-alagad didto gihatagan ug laing asaynment. Duha lamang ka sister ug pipila ka dili-bawtismadong mga magmamantala ang nagpabilin sa isla.

Si Vaieretiai maoy usa ka magkukulit ug kahoy ug, sa ulahi, nahimong magkukulit ug korales, nga tungod niini makahimo siya sa pagbalhin ug puyo nga dili kinahanglang mangita pag laing trabaho. Ingong nag-inusara nga ansiyano, iyang giatiman ang gamayng grupo sa Raïatéa sulod sa lima ka tuig hangtod nga miabot ang laing kuwalipikadong igsoon. Dayon ang pamilyang Mara mibalhin sa Tahaa, diin didto sila nagpabilin sa upat ka tuig.

Sa materyal nga pagkasulti, ang kinabuhi sa isla lisod alang sa pamilyang Mara. “Kinahanglang moadto pa ako sa Tahiti aron sa pagbaligya sa akong mga kinulit,” miingon si Vaieretiai. “Usahay wala akoy kuwarta nga iplete sa ayroplano. Niining mga okasyona, hangyoon nako ang tawo nga nagdumala sa gamayng kompaniya sa ayroplano nga utangon lang usa nako ang tiket sa ayroplano, nga manaad nga bayran ra nako ang tibuok plete inigpauli nako. Oo, lisod usahay pangitaon ang kuwarta, apan wala gayod  kami magkulang sa pangunang mga kinahanglanon sa kinabuhi.” Ang panig-ingnan ni Vaieretiai ug Marie-Medeleine sa pagsakripisyo sa kaugalingon nakahatag ug maayong impluwensiya sa ilang anak nga babaye, si Jeanne, nga karon nag-alagad sa bug-os-panahon sulod na sa 26 ka tuig ug usa ka membro sa pamilyang Bethel sa Tahiti.

Sa 1969, si Ato Lacour mibalhin uban sa iyang pamilya sa isla sa Rurutu sa Tubuaï Islands, tungod kay nagpabalhin siya ug trabaho didto. Tulo ka tuig pa lang sukad nga nabawtismohan, siya lang sa pamilya ang anaa sa kamatuoran ug ang bugtong magmamantala niining maong mga isla. Pagkasunod adlaw human nga siya miabot, siya nagsugod dayon sa pagsangyaw. Siya misulat diha sa iyang talaadlawan: “Nakasugod na ako sa pagsangyaw​—nga nag-inusara. Lisod kaayo ang kahimtang. Ang Dakong Babilonya lig-on kaayo dinhi.”

Apan, wala magdugay ang mga tawong interesado nagsugod pagdawat sa maayong balita, ug usa ka grupo ang natukod. Sa una, sila magtigom sa sala sa balay ni Lacour. Si Ato miingon: “Ingong mga membro sa usa ka bag-ong relihiyon sa isla, ang among grupo ginganlan ug ‘relihiyon ni Lacour.’ Apan si Jehova ‘padayon nga nagpatubo niini,’ ug ang among grupo nahimong usa ka kongregasyon sa 1976.” (1 Cor. 3:6) Sa wala pa mamatay si Brader Lacour sa tuig 2000, daghang sakop sa iyang pamilya, lakip na sa iyang asawa, si Perena, miduyog kaniya sa matuod nga pagsimba.

Si Rudolphe ug Narcisse Haamarurai mibalhin sa Bora Bora. Si Rudolphe miretiro sa iyang trabaho ingong superbisor sa kompaniya sa koryente sa teritoryo sa Tahiti ug nagtrabaho sa Bora Bora nga namupo ug naglugit ug lubi aron himoong kopras. Sulod sa duha ka tuig wala siyay nakit-ang laing trabaho. Apan siya ug ang iyang asawa gipanalanginan ni Jehova, kay sa ulahi natukod ang usa ka kongregasyon diha sa isla! Kapin sa 25 ka tuig, ang kongregasyon nagtigom diha sa balay sa pamilyang Haamarurai. Dayon, sa  tuig 2000, sila mibalhin sa ilang kaugalingon, bag-ong tukod nga Kingdom Hall, duol mismo sa maanindot nga linaw sa Bora Bora.

Si Taaroa ug Catherine Terii, uban sa 7 sa ilang 15 ka anak nga giatiman pa nila, mibalhin sa gamayng isla sa Maupiti, sa Society Islands. Sa dihang miabot ang pamilyang Terii sa 1977, sila lamang ang mga magmamantala sa Maupiti. Sila nagpuyo sa motu, usa ka gamayng pulo nga punog tanom sa ngilit sa linaw. Ang ilang pagkaon kasagaran maoy isda ug kinagod nga lubi. Ang pamilya manginhas usab, ug kini ilang ibaligya. Sa dihang mosangyaw ang pamilyang Terii, ilang tabokon ang linaw nga mag-ubog paingon sa kaulohang isla, nga magbantay nga dili makatamak ug isda nga lala ug mga sima.

Sa 1980, si Taaroa ug Catherine giasayn ngadto sa Bora Bora, niining higayona ingong mga espesyal payunir. Human makaalagad nianang kapasidara sulod sa 5 ka tuig, sila nag-alagad ingong mga regular payunir sa 15 ka tuig. Sama sa mahibaloan unya nato, lakip sa ilang unang mga estudyante sa Bibliya mao ang magtiayon nga nakaagom ug grabe nga pagsupak tungod sa maayong balita.

Mga Bata pa sa Espirituwal Gisulayan

Ang unang mga estudyante sa Bibliya sa magtiayong Terii nga midawat sa kamatuoran sa Bora Bora mao si Edmond (Apo) ug Vahinerii Rai. Ang magtiayong Rai nagpuyo sa balay nga gipanag-iya sa inahan ni Edmond. Paglabay sa unom ka bulan nga pagtuon sa magtiayon, gipapahawa sila sa inahan ni Edmond tungod sa pagsulsol sa iyang pastor. Si Edmond, Vahinerii, ug ang ilang dos-anyos nga batang lalaki napugos sa pagpuyo sa usa ka payag sa kabagnotan. Giaghat usab sa pastor ang amo ni Edmond sa pagtaktak kaniya sa trabaho​—gani, giadto pa gayod sa pastor ang ubang  posibleng mahimong amo ni Edmond nga dili siya dawaton sa trabaho! Sulod sa walo ka bulan, ang gamayng pamilya nabuhi lamang sa pagpangisda.

Dayon usa ka adlaw niana usa ka babaye nga gustong magtukod ug balay mikontak sa amo kanhi ni Edmond. Siya nakadayeg gayod sa kahanas ni Edmond ug gusto niya nga siyay motrabaho sa balay. Sa dihang iyang nahibaloan nga gitaktak si Edmond sa trabaho tungod kay nakig-uban siya sa mga Saksi ni Jehova, iyang gisultihan ang kontraktor nga makuha niya ang trabaho kon si Edmond ang iyang patrabahoon. Tungod niini, gipatrabaho ug balik si Edmond. Kasamtangan, ang tinamdan sa iyang inahan nabag-o ug iyang gipabalik si Edmond ug Vahinerii sa pagpuyo sa iyang balay. Karon, si Edmond nag-alagad ingong ansiyano sa Kongregasyon sa Bora Bora.

Ang Maayong Balita Nakagamot sa Huahine

Usa nianang unang grupo sa mga estudyante sa Bibliya nga nabawtismohan sa Tahiti sa 1958 mao si Auguste Temanaha. Human sa iyang bawtismo, si Auguste mibalhin sa Tinipong Bansa, ug mibalik sa Tahiti sa ulahing bahin sa katuigan sa 1960 uban sa iyang asawa, si Stella, ug sa ilang tulo ka anak. Didto nagpalakaw siya ug dakog-kita nga negosyo. Sa 1971, human nga nadasig sa magtatan-aw sa sirkito ug sa panig-ingnan sa nahisgotan na nga pamilyang Mara, gibaligya sa magtiayong Temanaha ang ilang negosyo ug mibalhin sa isla sa Huahine, nga kapin lamag 160 ka kilometros gikan sa Tahiti.

Niadtong higayona, usa ka sister ug pipila lang ka interesado ang nagpuyo sa isla. Ang ilang bugtong kontak sa organisasyon ni Jehova mao ang panagsang mga pagduaw sa mga payunir ug sa magtatan-aw sa sirkito. Busa nalipay kaayo sila sa dihang miabot ang pamilyang Temanaha. Si Auguste naghikay dayon ug mga miting, nga naghimo niini diha sa kosina sa iyang balay. Mga 20 ang mitambong.

Sa primero, si Auguste walay makitang trabaho. Bisan pa niana, siya ug ang iyang pamilya nagpadayon sa pag-alagad, nga misalig nga motagana ra si Jehova. Ug tinuod, si Jehova mitagana. Pananglitan, sa dihang nanggawas pagsangyaw ang pamilyang Temanaha, kasagarang iparking ni Auguste ang sakyanan diha sa teritoryo. Sa ilang pagbalik sa sakyanan, ilang nakita nga kini punog mga pagkaon. Kon kinsay nagbutang niini didto, sila wala gayod mahibalo. Nagtuo sila nga gibutang kini didto sa mga tawo nga malulot ug kasingkasing nga nahibalo sa ilang situwasyon. Nagpadayon kini sa daghang semana hangtod nga miarang-arang ang pinansiyal nga situwasyon sa pamilya.

 Tungod sa kadasig ug pagkamalahutayon sa pamilyang Temanaha ug sa uban nga sama kanila, maingon man sa pagkabuotan sa mga islahanon, dili ikahibulong nga ang Huahine karon dunay mauswagong kongregasyon. Sa pagkatinuod, ang isla dunay 1 ka magmamantala sa matag 53 ka molupyo. Ug sa di pa dugayng katuigan, 1 ka tawo sa matag 12 ang nakatambong na sa Memoryal!

Daghan pang ubang mga pamilyang Saksi ang nagpakitag samang nagasakripisyo-sa-kaugalingong espiritu. Pananglitan, sugod sa 1988, si Jean-Paul ug Christiane Lassalle nag-alagad sa duha ka tuig sa Marquesas Islands. Si Jean-Paul nahimong membro sa hunta direktiba sa Social Security Administration sa Tahiti apan miretiro niining dungganong trabaho aron makaalagad pag dugang. Sa 1994 ang magtiayong Lassalle mibalhin na usab, niining higayona sa Rangiroa sa Tuamotus, diin nakapuyo sila didto sulod sa tulo ka tuig. Si Jean-Paul karon matinumanong nag-alagad sa Pransiya.

Di pa dugay, si Colson Deane, human nga miretiro ingong luyoluyong direktor sa prisohan sa Tahiti, mibalhin ug puyo uban sa iyang asawa, si Lina, sa isla sa Tubuaï sa kapuloan sa Tubuaï. Silang duha nagpayunir ug nahimong dakong tabang sa gamayng kongregasyon  niana nga pulo, nga usa ka dapit nga nagkinahanglag dakong tabang sa mga ansiyano.

Mga Pamilya Namalhin Gikan sa Pransiya sa Pagtabang sa Buluhaton

Ang ubang mga pamilya namalhin gikan pa gayod sa Pransiya aron sa pagtabang sa buluhaton. Tagda ang pamilyang Sicari​—si Francis, Jeannette, ug ang ilang duha ka anak nga babaye, nga sayis ug nuybe anyos. “Naghulat kami ug higayon aron makaalagad pag dugang,” miingon si Francis. “Dayon nakabasa kami diha sa 1971 Yearbook of Jehovah’s Witnesses nga nanapit ug mga magmamantala sa pag-alagad sa Habagatang Pasipiko.” Bisan pag gitambagan sa ubang mga higala ug mga paryente ang magtiayong Sicaris sa dili pag-adto, ilang gidawat ang hagit ug miabot sa Papeete sa Abril 1972.

 Sanglit ansiyano man si Francis, nakatabang siya sa pagtukod sa ikaduhang kongregasyon sa Tahiti, sa lungsod sa Punaauia. Uban kang Jean-Pierre Francine, nga niadtong tungora maoy nagadumalang magtatan-aw sa pikas nga kongregasyon, si Francis nakapribilehiyo sa pag-alagad sa unang Komite sa Sanga sa Tahiti sa dihang gisugdan kana nga kahikayan sa 1976. Siya nakaalagad niana nga katungdanan sulod sa 12 ka tuig.

Makataronganon ba ang kabalaka sa mga higala ug mga paryente sa magtiayong Sicaris? “Sukwahi sa giingon sa uban, ang among pagbalhin dunay maayong epekto sa among mga anak nga babaye,” miingon si Francis. “Sa pagkatinuod, kaming upat karon nakagugol ug total nga 105 ka tuig sa bug-os-panahong pag-alagad ug nakatagamtam ug daghang panalangin, sama gayod sa gisaad ni Jehova.​—Mal. 3:10.”

Sa 1981 diha sa Ministeryo sa Gingharian, gipahibalo sa sanga sa Pransiya ang panginahanglan ug mga ansiyano sa isla sa Mooréa, nga lawigon ug 30-minutos sa lansa gikan sa Papeete. Duha ka brader ug ilang mga asawa midawat sa imbitasyon, ang usa ka magtiayon mao si Alain ug Eileen Raffaelli. Sila nakatabang sa pagtukod ug kongregasyon sa Mooréa, diin sila nakaalagad sulod sa walo ka tuig. Si Alain nakaalagad usab sa Komite sa Sanga gikan sa 1987 hangtod sa 1994.

Sa 1997 ang sanga sa Pransiya nanapit ug retiradong mga igsoon sa pagbalhin ngadto sa hilit nga mga isla sa duha ka tuig o kapin pa sa pagtabang diin dihay dakong panginahanglan ug mga ansiyano. Si Gérard Balza, nga koordinetor sa Komite sa Sanga sa Tahiti miingon: “Nagtuo kami nga basin duha o tulo ka magtiayon ang modawat sa imbitasyon. Nakurat kaayo mi sa dihang 11 ka magtiayon ang miboluntaryo! Duha ka magtiayon midesisyon pa gani sa pagpuyo dinhi. Tungod sa ilang espirituwal nga pagkahamtong ug kasinatian, kining maong mga brader ug sister nakahatag ug dako kaayong tabang sa among mga magmamantala. Ug bisag dili sila mga misyonaryo, ilang natilawan ang kinabuhing misyonaryo ug ang mga problema sa pagkinabuhi sa hilit nga isla.”

 Pagbukas sa Sanga

Sa miuswag ang buluhaton sa Pasipiko, dihay gihimong kausaban sa organisasyon. Ang Australia maoy nagdumala sa buluhaton sa French Polynesia hangtod sa 1958 ug ang Fiji, nga mas duol, maoy mipuli sa pagdumala. Laing kausaban miabot sa 1975 sa dihang si Nathan Knorr ug Frederick W. Franz sa tibuok-kalibotang hedkuwarter miduaw sa Tahiti. Sila mihatag ug makapadasig nga pakigpulong ngadto sa kapin sa 700 ka tumatambong, ug si Brader Knorr nagpasalida ug slide ngadto sa duolan sa 500 diha sa usa sa mga Kingdom Hall.

Human sa programa, si Brader Knorr nakigkita sa mga ansiyano ug nagsugyot sa pagbukas ug sanga sa Tahiti. Nalipay ang mga igsoon sa ideya. Si Alain Jamet, usa ka magtatan-aw sa sirkito nga Iningles ug sinultihan, natudlo ingong magtatan-aw sa sanga. Sa Abril 1 nianang tuiga nahimong sanga ang Tahiti, ug kining bag-ong kahikayan maoy usa ka dakong kauswagan. Tinuod, ang Fiji mas duol sa Tahiti kay sa Australia, apan ang pinulongan nagpabiling babag. Apan, karon, ang mga igsoon sa French Polynesia dunay direkta ug mas duol nga komunikasyon sa ilang kaugalingong sanga.

Kay wala man makaabot ug 300 ang mga magmamantala sa tibuok teritoryo, ang sangang buhatan gamay ra. Gani, kini maoy usa lang ka lawak tapad sa Kingdom Hall sa Papeete. Dihay lamesa sa usa ka kilid, ug kamada sa literatura, sa pikas kilid. Sa primero, ang trabaho sa magtatan-aw sa sanga dili bug-os-panahon, nga nakahatag kang Alain ug sa iyang asawa, si Mary-Ann, ug panahon sa pag-alagad sa sirkito ug sa pagsangyaw sa hilit nga mga isla diin walay magmamantala.

Pagsangyaw Diha sa Grupo sa mga Isla sa Tuamotu ug Gambier

Sa pagkatukod sa sanga sa Tahiti, gihatagan ug dakong pasiugda ang pagsangyaw sa maayong balita ngadto sa hilit nga mga isla. Sa ubang mga higayon, ang mga igsoon naghikay ug mga grupo sa pagsangyaw ngadto niining maong mga isla. Si Axel Chang,  nga nag-alagad ug makadiyot sa Komite sa Sanga, nahinumdom sa dihang ang grupo sa 20 ka brader ug mga sister miabang ug ayroplano ug milupad ngadto sa Rangiroa, ang kinadak-ang pulo sa Tuamotus. Siya miingon: “Human makasangyaw sa tanan diha sa pulo, nangandam kami alang sa pakigpulong publiko. Gipagamit kanamo sa mayor ang usa ka inaptan nga lugar. Sa primero, morag ang among grupo lang ang tumatambong! ‘Tingali ang mga tawo nahadlok sa ilang mga lider sa relihiyon,’ kami naghunahuna. Apan, sa nagsugod na ang pakigpulong, ang mga tawo nagsugod sa pagpangabot, ug ang dapit anam-anam nga napuno.”

Si Brader Chang nagpadayon: “Sa panahon sa diskurso, nakita namo ang Katolikong pari nga nagbisikleta, nga nagpaingon sa among gitigoman. Apan, sa nagkaduol na siya, nagpahinay siya sa pagpadagan, nga munas ginhawag lantaw kon kinsa sa iyang mga sakop ang mitambong. Daghang higayon nga nagbalikbalik siya pagtan-aw, nga nakapahimuot kanamo.”

Si Alain Raffaelli naghikay ug pagsangyaw sa Gambier Islands sa 1988. Kapin sa 1,600 ka kilometros gikan sa Tahiti, kining daghag Katoliko nga grupo sa mga isla mao ang kinagamyan ug kinalay-an sa French Polynesia. Ang bugtong panahon nga nasangyawan ang isla maoy sa 1979 pa sa dihang miestar ug tulo ka adlaw si Alain Jamet didto.

Unang giduol sa mga igsoon ang mayor aron isaysay ang ilang buluhaton ug sa paghangyog dapit nga ilang kahimoan sa Miting Publiko. Iyang gitanyag kanila ang dapit nga kaslanan apan  nangayog dispensa nga dili makauban sa mga igsoon dihang mangimbitar sila ug mga tawo, kay siya okupado sa pagpangampanya sa eleksiyon. Siyempre, wala siya pugsa sa mga igsoon. Ang diskurso gitambongan ug 30 ka tawo, lakip sa mayor ug mga polis.

Sa panahon sa pakigpulong publiko, nga naghisgot bahin sa kahimtang sa patay, si Alain miingon nga ang impiyerno sa Bibliya maoy yanong lubnganan ug nga si Kristo mismo miadto didto. “Dili mahitabong miadto sa impiyerno si Jesus!” misinggit ang usa sa tumatambong. Dayon gisumay ni Alain ang Mituo Ako, nga nag-ingon nga si Kristo “mikunsad sa Impiyerno.” Nakurat ang tumatambong sa tubag, kay nianang gutloa ilang nasabtan nga sila nagsumaysumay niining mga pulonga sa daghang tuig nga wala sa buot. Usa ka pamilya nga mitambong sa maong miting nakadangat na karon sa kamatuoran.

Kasagarang pahimuslan sa nagapanawng mga magtatan-aw ang mga semana nga walay duaw sa kongregasyon aron sa pagpayunir sa mga dapit nga walay mga magmamantala. Mao kini ang gihimo ni Mauri ug Mélanie Mercier, nga magtiayong taga-Tahiti. Sila ang una nga nakasangyaw sa maayong balita diha sa daghang gagmayng mga pulo sa Tuamotu, ang Ahe, Anaa, Hao, Manihi, Takapoto, ug Takaroa. Kon posible, si Mauri mohatag usab ug pakigpulong publiko o magpasalidag mga slide. “Ang kadaghanan sa mga islahanon mahigalaon,” siya miingon, “gawas niadtong namuyo sa Anaa, nga balwarte sa Katolisismo. Sa panahon nga gipasalida ang slide, ang pipila naninggit, samtang ang uban naglungotlungot sa pagkulata namo. Apan, maayo na lang kay napakalma namo sila.”

 Mga Misyonaryo Nangabot sa mga Isla

Pagsugod sa 1978, dihay mga misyonaryo nga gipadala gikan sa Pransiya ngadto sa mas hilit pa nga mga isla. Si Michel ug Babette Muller miabot sa Agosto 1978 ug giasayn sa Nuku Hiva, ang kinadak-an ug kinadaghanag molupyo nga isla sa Marquesas. Bisitahan usahay sa mga igsoon kining grupo sa mga isla nga naglabi  ang mga Katoliko, apan wala gayoy nakaestar ug dugaydugay dinhi. Kay wala may mga dalan, si Michel ug Babette magbaktas o magkabayo. Kasagaran tanyagan sila sa mga tawo ug dapit nga katulgan. Dihay gabii nga natulog sila ibabaw sa binulad nga mga liso sa kape!

Ang magtiayong Muller miestar sa Marquesas ug 18 ka bulan una pa nagsugod sa sirkitong buluhaton. Daghan ang mapasalamaton sa ilang mga pagduaw ug midawat ug literatura. Gani, sa usa ka tuig silang duha ni Michel ug Babette nakapahimutang ug usa ka libong kopya sa Akong Basahon sa mga Estorya sa Bibliya! Tungod sa mga paningkamot sa kugihang mga misyonaryo, maingon man sa mga payunir ug mga magmamantala sa katibuk-an, ang buluhaton kusog nga miuswag dili lang sa Marquesas kondili sa tibuok nga teritoryo usab sa sanga. Sa pagkatinuod, ang mga rekord nagpakita nga naabot ang 69 ka sunodsunod nga kinatas-ang gidaghanon sa mga magmamantala!

Siyempre, kining tanang bag-ohan nagkinahanglan ug pagbansay. Apan kulang kaayo ang eksperyensiyadong mga brader aron matabangan ang matag usa kanila. Sa kahimtang sa magtiayong Muller, ilang nasulbad kining maong problema pinaagi sa pagsangyaw nga iuban ang duha ka bag-ong mga magmamantala. Ang usa mouban kang Michel o kang Babette sa usa ka balay samtang ang laing kauban maghulat sa dalan alang sa iyang turno. Ang magtiayong Muller karon nag-alagad ingong mga misyonaryo sa Benin, Aprika.

‘Ang Among Kahibalo sa Kasulatan Nasulayan Diha sa Pagsangyaw’

Ang mga misyonaryong si Christian ug Juliette Belotti miabot sa French Polynesia sa Pebrero 1982. Sa primero sila nag-alagad sa sirkitong buluhaton, ug dayon sila nagpayunir sulod sa lima ka tuig sa isla sa Raïatéa, diin ang ubang mga bahin niini maadtoan lamang pinaagig sakayan. Apan sa pagsangyaw didto, dili lang ang among kaabtik sa pagbugsay ang nasulayan kondili ang “among kahibalo usab sa Bibliya,” miingon si Christian. “Kami  kanunayng suknaon ug mga pangutana sama sa: Unsaon pagkahibalo sa mga dinihogan nga sila para sa langit? o Unsay gihawasan sa mapintas nga mga mananap sa Pinadayag?”

Sama sa kadaghanang gagmayng mga komunidad, ang mga molupyo sa Raïatéa nakaila sa usag usa. “Busa kon mahimong dili-aktibo ang usa ka magmamantala,” miingon si Christian, “kasagarang moingon ang tagbalay: ‘Dugaydugay na nga wala ako makakita kang Tampulano. Nabugnaw na ba siya?’ O ‘Si Tampulano angayng tabangan. Basig may problema siya sa espirituwalidad!’” Sa paggikan sa magtiayong Belotti sa Raïatéa, usa ka tawo sa halos matag fare (Tahisyano alang sa “balay”) nakatuon sa mga Saksi ni Jehova.

Gikan sa ilang estaranan sa Raïatéa, ang magtiayong Belotti miadto usab sa isla sa Maupiti. Sa usa ka okasyon sila naghikay sa pagpakarga ug mga libro nga ipahatod direkta sa isla. Apan ang kargamento wala moabot sa gikasabotang panahon. Wala magpababag niini nga kakulian, gipakita ni Christian ug Juliette ngadto sa mga tawo ang ilang personal nga mga kopya sa mga libro nga ilang giplanohang itanyag. Halos 30 ka pamilya ang mihangyog mga libro, masaligon nga kini moabot gayod. Usa ka tawong interesado ang malulotong miapod-apod sa mga libro dihang miabot kini sa kataposan.

Ang sunod nga asaynment sa magtiayong Belotti mao ang Rangiroa sa Tuamotus, diin sila lang ang mga Saksi. Sa ulahi sila gibalhin sa French Guiana ug sa kataposan sa Demokratikanhong Republika sa Congo, diin si Brader Belotti nag-alagad sa Komite sa Sanga.

“Si Jehova ray Mobansay Nimo”

Si Frédéric ug Urminda Lucas miabot gikan sa Pransiya sa Abril 1985 ug giasayn sa isla sa Tahaa, diin tulo lang ang mga magmamantala. Naglisod ang batan-ong magtiayon sa unang duha ka semana. Ilang gihimo ang ilang mga miting diha sa ilang kaugalingong sala ug silang duha lang ang tumatambong. Sila nanganta  ug mga alawiton sa Gingharian, ug nanghilak; apan wala sila magpadala sa kaluya.

Walay koryente ang isla ug walay serbisyo sa telepono. Apan si Frédéric ug Urminda dunay walkie-​talkie, nga ilang gigamit sa pagpakigsulti sa mga misyonaryo sa duol nga isla sa Raïatéa​—kon makakontak sila! Sila dunay gamayng repridyeretor nga gikonektar sa generitor sa silingan. “Kasagaran,” miingon si Frédéric, “kini paandaron gikan sa alas 6:​00 s.g. hangtod sa alas 10:00 s.g. Sa usa ka higayon kami mipauli nga nakakita nga nayelo ang among mga tamates. Ang among silingan nakahunahuna sa pagtan-aw ug bangga sa dula diha sa telebisyon busa gipaandar niyag sayo ang generitor.”

Ang magtiayong Lucas nagtuon usab sa pinulongang Tahisyano. Sama sa naagian sa tanang nagtuon ug laing pinulongan, ang mga bag-ohan maulawan usahay. Pananglitan, si Frédéric nahinumdom nga nagsangyaw nga abi niyag miingon siya ug “balaang espiritu”​—varua mo’a. Apan wala niya mahanas ang lisod litokon nga pulong nga mo’a, busa siya nagsige diay ug sultig “espiritu sa manok.”

Sa dihang miabot ang magtiayon sa Tahaa, si Frédéric 23 anyos niadtong higayona ug ministeryal nga alagad. Siya miingon kang Alain Jamet, koordinetor sa Komite sa Sanga niadtong tungora, nga siya dili kuwalipikado sa pag-abaga sa responsibilidad nga gihatag kaniya. “Ayawg kabalaka,” miingon si Alain, “si Jehova ray mobansay nimo!” Ug tuod man iya gayod siya nga gibansay. Paglabay sa lima ka tuig sa dihang ang magtiayong Lucas migikan paingon sa ilang sunod nga asaynment, sa Burkina Faso, ang gamayng grupo sa Tahaa nahimong kongregasyon nga dunay 14 ka magmamantala nga nagtigom sa ilang kaugalingong Kingdom Hall, ug si Frédéric nag-alagad isip ansiyano.

Malipayon kaayo ang magtiayon nga wala sila magpadaog sa kaluya sa sinugdan! “Kadto ang kinamaayohang mga tuig sa among pagkabatan-on,” sila miingon ning bag-o pa. “Kami nakakat-on sa pagpailob ug sa pagsalig sa bug-os kang Jehova inay sa  among kaugalingong katakos. Kon bation kami ug kaluya, ang among panimati motawhay pagkahuman ug ampo. Among gihimo si Jehova nga among dangpanan, ug kami wala gayod niya pasagdi. Oo, kami iya gayod nga gibansay.”

Gisugdan sa Ulitawong mga Misyonaryo ang Malisod nga Buluhatong Pagsangyaw

Ang ulitawong mga misyonaryo nga taga-Pransiya miadto usab sa French Polynesia aron motabang. Ang unang nangabot mao si Georges Bourgeonnier ug Marc Montet. Ang duha nag-alagad sa sanga ug sa nagapanawng buluhaton. Si Marc nag-alagad sa sirkito sa mga isla sa Tubuaï, Gambier, Marquesas, ug sa Tuamotu. Diha sa ubay-ubayng gagmayng mga pulo, siya mosangyaw nga mag-inusara; usahay mouban siya sa lokal nga mga espesyal payunir. Kon posible, siya mohatag ug mga pakigpulong publiko, ug diha sa ubang mga isla halos ang tanang molupyo motambong. Sa dihang siya nagminyo, si Marc nagpadayon sa nagapanawng buluhaton sa usa ka higayon. Karon siya ug ang iyang asawa, si Jessica, anaa sa Kongregasyon sa Bora Bora, diin si Marc nag-alagad ingong ansiyano ug payunir.

Sa Pebrero 1986, si Philippe Couzinet ug Patrick Lemassif miabot gikan sa Pransiya. Sila giasayn sa mga isla sa Marquesas. Lahi sa ubang mga isla sa French Polynesia, ang mga isla sa Marquesas walay mga gaang nga makahatag ug proteksiyon. Ang mga pangpang niining maong mga isla titip kaayo nga nagdulhog sa asul-berdehong dagat sa Pasipiko, diin kini lamba-lambahan sa dagkong mga balod. Sa tunga sa kabakiliran nahimutang ang hiktin, tabunok nga mga walog nga may mga sapa ug mga busay​—nga maayo kaayong puy-anan sa daghang kanding, kabayo, ug ihalas nga mga baka nga naglibodlibod sa mga isla.

Sulod sa daghang tuig, ang mga isla sa Marquesas duawon usahay sa mga payunir ug sa mga magmamantala. Ang magtiayong Muller, pananglitan, miestar ug 18 ka bulan sa Nuku Hiva sa 1978/79. Apan ang tibuok grupo sa mga isla wala gayod malukop pagsangyaw. Nausab ang kahimtang sa dihang miabot si Philippe  ug Patrick. Tinuod, hinay ang pag-uswag, kay lig-on kaayo ang Katolisismo dinhi ug daghang tawo mahadlok sa mga pari. Gani, ang mga pari maoy responsable sa mga hulga batok sa duha ka igsoon. Dugang pa, popular kaayo ang karismatik nga kalihokan sa Katoliko niadtong higayona, nga nakapasamot sa pagkapanatiko ug nakapukaw ug kagubot sa komunidad.

Si Patrick ug Philippe sa primero nag-uban sa pagsangyaw ug nag-iyaiya sa dihang nasuheto na sila sa teritoryo. Magpulipuli sila sa pagpabilin sa balay sa misyonaryo sa Hiva Oa, diin ang usa maoy modumala sa mga miting, samtang ang lain molawig sa daghang semana sa pagduaw sa ubang mga isla. Sa ulahi, ilang nakita nga mas praktikal ug dakog mahimo nga mag-iyaiyag alagad​—si Patrick ang moalagad sa kaislahan sa amihanan, ug si Philippe, sa habagatan.

Aron matabangan ang duha ka misyonaryo, ang sanga nag-asayn ug mga espesyal payunir sa Tahiti sa pag-alagad uban nila. Ang usa kanila mao si Pascal Pater, nga karon nag-alagad ingong ansiyano sa kongregasyon; ang lain mao si Michel Bustamante, nga karon usa na ka magtatan-aw sa sirkito. Kining madasigon kaayong mga batan-ong lalaki malipayon sa paghalad kang Jehova sa kusog sa ilang pagkabatan-on. (Prov. 20:29) Ug tuod man sila nagkinahanglan gayod ug kusog, tungod kay ang pag-alagad sa Marquesas dili alang sa mga hadlokan. Walay mga karsada kondili batoon ug sagad lapokong mga dalandalan lang nga naglikoliko diha sa titip, hiktin nga mga walog paingon sa hilit nga mga balay ug mga komunidad. Ang praktikal lang nga paagi aron makaadto niining mga lugara maoy pinaagi sa gagmayng mga motorsiklo.

Si Philippe nahinumdom nga nagsakay sa iyang gamayng motorsiklo diha sa hiktin nga dalandalan sa dihang ang panon sa ihalas nga mga baka nanagan padulong kaniya kay nakugang sa pag-agi sa laing sakyanan. Kimba ang usa ka kilid sa dalandalan ug ang pikas maoy tutok kaayo nga kilid sa bukid, si Philippe walay kaikyasan. Busa wala siyay laing gihimo kondili gihunong niya ang  iyang motorsiklo ug gipaod kini sa bato nga kilid sa bukid. Ang mga mananap nagdahunog nga miagi, ug nangurog siya sa kalisang apan siya wala maunsa.

“Para nako, ang pagsangyaw kulbahinam,” miingon si Michel Bustamante. “Apan kami nakaagi ug makuyaw nga mga hitabo, ilabina kon mag-inusara kami nga magsangyaw sa mga isla. Sa usa ka higayon, ang akong balay nahimutang sa kinatung-an sa ngiob nga walog, nga layo sa lugar nga akong gisangyawan. Misulay ako sa pagpangitag katulgan diha sa duol nga baryo apan walay nakita, busa napugos ako sa pagbaktas pauli sa balay. Apan kilumkilom na niadtong tungora, ug morag gilukoban ako sa habog kaayong bukid sa mangitngit nga kagabhion. Nagsugod ako sa paghunahuna bahin sa espiritismo nga gibatasan sa isla ug sa mga demonyo  nga tingalig nagpahipi. Natarantar ako. Busa nagsugod ako sa pag-ampo ug pagkanta sa mga alawiton sa Gingharian nga balikbalik nga naghisgot sa ngalan ni Jehova. Sa dihang sa kataposan misulod ako sa akong balay, gisiradoan nako ang pultahan, ug gibuksan nako ang akong Bibliya, ug nagsugod sa pagbasa. Hinayhinay nga mikalma ang akong pagbati.”

Human sa tulo ka tuig nga kugi nga pag-alagad, ang mga igsoon nalipay sa pagkakita sa ilang unang estudyante sa Bibliya sa Marquesas nga nakadangat sa kamatuoran​—usa ka batan-ong lalaki nga ginganlag Jean-Louis Peterano. Gibisitahan si Jean-Louis sa usa ka pari nga nagkombinsir kaniya sa “pagbalik sa panon.” Sa pagtinguha sa “pagluwas” sa batan-ong lalaki, ang pari miingon nga ang ngalang Jehova giimbento lang sa mga Saksi ni Jehova. Dayon gikutlo ni Jean-Louis ang Salmo 83:18 gikan sa Pranses nga Katolikong Crampon Bible (1905), nga naggamit sa ngalan sa Diyos. Ang pari milakaw nga wala makatingog, ug wala na gayod mobalik. Tingali mao pa kini ang unang higayon nga gigamit sa usa ka taga-Marquesas ang Katolikong Bibliya sa malamposong pagtubag sa pari may kalabotan sa teolohiya. Sa ulahi, bisan ang kalihim sa obispo sa Katoliko mibiya sa simbahan ug nakadangat sa kamatuoran.

Diha sa Hiva Oa, ang mga misyonaryo nakahibalag ug magtiayon nga taga-Uropa, si Jean ug Nadine Oberlin. Sama sa iladong Pranses nga pintor nga si Paul Gauguin, sila mibalhin didto sa Marquesas aron magpalayo sa katilingban. Sila nagpuyo sa hilit kaayong lugar ug nagkinabuhing simple nga walay modernong mga gamit sa balay. Human sa pagtuon sulod sa tulo ka tuig ug sa pagbag-o sa ilang kinabuhi, si Jean ug Nadine gibawtismohan.

Sa dihang si Philippe Couzinet ug Patrick Lemassif miabot sa Marquesas sa 1986, usa lang ang magmamantala sa tibuok grupo sa mga isla. Paglabay sa walo ka tuig sa dihang si Philippe​—ang ikaduha sa duha nga mibiya​—giasayn sa Cameroon, dihay 36 ka magmamantala​—1 sa matag 210 ka molupyo. Ug dihay tulo ka kongregasyon, nga tagsa sa tulo ka kaulohang mga isla​—Hiva Oa, Nuku Hiva, ug Ua Pou.

 Ang Kataposang mga Misyonaryo Nangabot

Ang kataposan sa mga misyonaryo nga nangabot gikan sa Pransiya mao si Serge ug Marie-Louise Gollin, kinsa miabot sa Nobyembre 1990. Sila usab giasayn sa Marquesas, diin dako kaayo sila ug nahimo sa paglig-on sa mga kongregasyon. Ang magtiayong Gollin nakakat-on sa pinulongan sa Marquesas, ug talagsaon ang ilang nahimo tungod kay sila nakaduaw sa matag pamilya sa unom ka isla!

Gikan sa pinuy-anan sa magtiayong Gollin sa Hiva Oa, diin si Serge mao lang ang ansiyano, regular nila nga ginaduaw ang daghang uban pang mga isla, lakip sa duha ka isla nga walay mga magmamantala. Sa ilang unang pagduaw sa Fatu Hiva, si Serge nakadayeg sa kooperasyon nga gipakita sa lokal nga mga diakono sa Katoliko ug Protestante. Sa natapos ang ilang relihiyosong mga serbisyo, gidapit sa duha ang mga tawo sa pagtambong sa tunga sa oras nga pakigpulong publiko nga ipahayag ni Serge diha sa lokal nga tunghaan. Dugang pa, ang Protestante nga diakono miabot ug siyay naghubad sa pakigpulong ni Serge sa pinulongan sa Marquesas, nga niadtong panahon larino kaayo siya kay kang Serge.

Aron matabangan ang mamiminaw sa pagkakaplag sa nagkalainlaing mga teksto diha sa ilang kaugalingong mga Bibliya,  isulat kini ni Serge diha sa pisara. Siya usab ang mag-ampo, nga niini ang tanan mitubag ug klaro nga “Amen.” Pagkasunod adlaw, ang magtiayong Gollin nagpahimutang ug literatura sa matag pamilya sa Fatu Hiva. Sukad niadto, sila mainiton kaayo nga abiabihon sa dihang moduaw sa isla, nga ang populasyon dili moabot ug 600.

Ang Kamatuoran sa Bibliya Nakasulod sa mga Prisohan

Sama sa daghang ubang mga kayutaan, ubay-ubayng mga tawo sa French Polynesia ang nakahibalo sa kamatuoran sa Bibliya diha sa prisohan. Palandonga, pananglitan, si Alexandre Tetiarahi, nga delingkuwente sa bata pa ug pito ka tuig nga napriso. Siya nakapuga labing menos unom ka beses ug gianggaan ug Butterfly, ngalan nga gikuha gikan sa pangunang karakter sa iladong nobela bahin sa binilanggo nga gigukod sa balaod.

Sa usa ka dapit nga iyang gitagoan diha sa Raïatéa, si Alexandre nakakita ug Bibliya ug usa ka kopya sa librong “Mga Butang Diin Dili Gayod Mahimo nga Magabakak ang Diyos.” Daghang higayon nga iyang gibasa ang tibuok Bibliya ug ang libro. Kay nakombinsir nga iya nang nakaplagan ang kamatuoran, ang iyang konsensiya nagsugod sa pagtulisok kaniya. Unsay iyang buhaton?

Bisan wala pa gayod siya makontak sa mga Saksi ni Jehova, nga mao ang magpapatik sa libro, si Alexandre misurender sa kapolisan, kinsa nagpadala kaniya ug balik sa prisohan sa Tahiti. Si Colson Deane ang warden didto. Wala magdugay sa pag-abot ni Alexandre, iyang nadunggan si Colson nga nagsangyaw sa usa ka kauban ug dihadiha nakamatikod sa mga pagtulon-an. Busa miduol siya kang Colson sa personal ug mihangyo sa pagkat-on pag dugang.

Si Brader Deane gitugotan sa direktor sa prisohan sa pagtuon kang Alexandre diha sa iyang selda. Wala magdugay daghang priso gusto usab nga magtuon. Gitugotan sa direktor si Colson sa pagtuon usab niini nga mga priso, sa tingpaniudto. Sa ulahi nadesisyonan nga mas maayo nga laing duha ka ansiyano ang  modumala sa pagtuon. Sulod sa daghang tuig, gikan sa 30 ngadto sa 50 ka priso ang nakadungog ug senemana nga pakigpulong sa Bibliya nga sundan ug personal nga pagtuon alang niadtong gusto.

Kasamtangan, si Alexandre kusog nga miuswag, nga naobserbahan sa mga opisyal sa prisohan. Tungod niini, kining piniriso nga kanunayng makapuga kaniadto gitugotan sa pagtambong sa iyang unang distritong kombensiyon, diin siya gipiyal kang Brader Deane. Didto, si Alexandre gibawtismohan. Human niana, siya gibuhian na, ug siya nagpadayon sa pag-alagad kang Jehova.

Internasyonal nga mga Kombensiyon sa Tahiti

Sa 1969, ang Tahiti nalipay sa paghimo sa unang internasyonal nga kombensiyon niini. Niadtong higayona, diha lamay 124 ka magmamantala sa kaislahan. Busa mahanduraw nimo ang ilang kalipay sa pag-abiabi sa 210 ka delegado gikan sa 16 ka nasod, apil si Frederick W. Franz​—ang unang membro sa Nagamandong Lawas nga nakaduaw sa Tahiti. Ang kombensiyon nga may kinatas-ang gidaghanon nga 610 ka tumatambong nakapadasig gayod sa  mga igsoon, nga maoy usa sa mga hinungdan sa 15 porsiyento nga pag-uswag sa gidaghanon sa mga magmamantala pagkasunod tuig. Dayon sa 1978, gihimo sa Tahiti ang usa sa “Madaogong Pagtuo” nga Internasyonal nga mga Kombensiyon. Niining higayona ang mitambong nakaabot ug 985!

Paghubad Ngadto sa Tahisyano nga Pinulongan

Sa dihang nagkadaghan ang mga magmamantala, midaghan usab ang buluhaton sa sanga, ilabina sa paghubad sa pinasukad-sa-Bibliya nga literatura ngadto sa Tahisyano, ang pangunang pinulongan sa Polynesia. Bisan sa wala pa matukod ang sanga, ang pipila ka gulanggulang nga mga magmamantala nga larino sa pinulongang Tahisyano partaym nga naghubad sa mga publikasyon, kasagaran gikan sa Pranses. Sugod niadtong 1963, pananglitan, ilang gihubad ang Ministeryo sa Gingharian. Dayon sa 1971 ilang natapos ang librong Ang Kamatuoran nga Motutol sa Kinabuhing Dayon.

Sa natukod ang sanga sa Tahiti sa 1975 miuswag pa gayod ang natad sa paghubad. Daghang bag-ong mga maghuhubad larino  sa Iningles, nga maoy gitudlo sa eskuylahan. Busa, sila karon makahubad direkta gikan sa orihinal nga Iningles nga sinulat imbes gikan sa Pranses nga hubad. Sugod sa 1976, gihubad sa sanga Ang Bantayanang Torre sa Tahisyano nga mogula duha ka beses sa usa ka bulan, ug sa usa ka higayon, ilang gihubad ang Pagmata! Ilang gihubad usab “Ang Tibuok Kasulatan Dinasig sa Diyos ug Mapuslanon,” Nangatarongan Pinasukad sa Kasulatan, ug ang tibuok songbok. Sa pagkatinuod, walay laing grupo ang nakaimprenta ug daghan kaayong literatura sa pinulongang Tahisyano gawas sa mga Saksi ni Jehova!

Hinunoa, sa nangaging 30 ka tuig, ang Tahisyano ug ubang Polynesianhong mga pinulongan anam-anam nga napulihan ug Pranses. Usa sa katarongan niini mao nga ang Pranses, nga usa ka pangunang pinulongan nga daghan ug bokabularyo, gigamit sa media ug sa sistema sa tunghaan hangtod sa kolehiyo.

Bisan pa niana, giisip sa daghang Polynesiano ang Tahisyano ingong bahin sa ilang kultura, busa ang mga igsoon sagad mosangyaw niana nga pinulongan. Ug sa 26 ka kongregasyon sa teritoryo  sa sanga, 5 maoy Tahisyano, nga naghawas sa mga 20 porsiyento sa mga magmamantala. Busa, daghan pa kaayo ang gikinahanglang literatura nianang pinulongana.

Gisugdan ang Programa sa Dugang nga Pagpanukod

Ang gamayng lawak nga sumpay sa Kingdom Hall sa Papeete nagsilbing sangang buhatan gikan sa 1975 hangtod sa 1983, sa dihang gitukod ang bag-ong sanga sa lungsod sa Paea, mga 25 kilometros gikan sa Papeete. Ang bag-ong bilding sa Bethel nga pulos lokal nga mga igsoon ang nagtukod dunay upat ka lawak alang sa membro sa pamilyang Bethel, tulo ka opisina, usa ka bodega sa literatura, ug usa ka Kingdom Hall. Sa Abril 15, 1983, si Lloyd Barry sa Nagamandong Lawas ang nagpahinungod sa bag-ong mga pasilidad atubangan sa 700 ka tumatambong.

Apan bisan kanang maong sanga sa ulahi kulang nag lugar. Busa giaprobahan sa Nagamandong Lawas ang pagtukod ug mas dako nga mga bilding, lakip sa usa ka Assembly Hall, sa Toahotu, nga medyo baryo nga distrito duol sa hiktin nga yuta nga nagsumpay  sa duha ka bahin sa Tahiti. Kini nga proyekto gitukod sa grupo sa mga igsoon gikan sa Australia, Canada, New Zealand, Pransiya, ug Tinipong Bansa. Siyempre, ang lokal nga mga magmamantala nakahatag ug dakong tabang. Ang membro sa Nagamandong Lawas nga si Milton G. Henschel maoy nagpahinungod sa bag-ong tinukod sa Disyembre 11, 1993.

Nianang panahona, gisugdan usab ang programa sa dugang pagpanukod ug mga Kingdom Hall. Gidumala sa lokal nga Regional Building Committee, 16 ka bag-ong mga tigomanan ang natukod sa mga igsoon nga wala dangti ug napulo ka tuig. Tungod niini, ang kadaghanang kongregasyon karon adunay ilang kaugalingong Kingdom Hall.

Mga Pagpasibo Diha sa Sanga ug Dugang nga Pagbansay

Sa pagka-1995, si Alain Jamet nag-alagad ingong koordinetor sa Komite sa Sanga sa halos 20 na ka tuig, apan tungod sa mga responsibilidad sa pamilya, mihunong siya sa pag-alagad niining kapasidara. Apan, siya nagpabiling membro sa Komite sa Sanga ug nag-alagad nga partaym ingong magtatan-aw sa distrito. Busa sa Septiyembre nianang tuiga, giasayn sa Nagamandong Lawas si Gérard ug Dominique Balza, nga mga membro sa pamilyang Bethel sa Pransiya, ngadto sa Tahiti. Si Gérard gitudlo nga koordinetor sa Komite sa Sanga.

Ang ikatulong membro sa Komite sa Sanga mao si Luc Granger. Siya ug ang iyang asawa, si Rébecca, mibalhin sa Tahiti sa 1991 aron sa pag-alagad sa dapit nga mas dako ang panginahanglan. Human nakaalagad sa makadiyot ingong mga espesyal payunir, sila nakigbahin sa sirkito ug distritong buluhaton sa upat ka tuig una pa giasayn ngadto sa sanga sa 1995.

Sa Mayo 1997 ang sanga sa Tahiti nakahimo sa unang klase sa Tunghaan sa Pagbansay sa Ministeryo. Ang kadaghanan sa 20 ka estudyante nga mitungha nakadawat ug mga pribilehiyo sa linain nga pag-alagad. Si Félix Temarii, pananglitan, karon maoy usa sa duha ka magtatan-aw sa sirkito sa mga isla. Si Gérard  Balza miingon: “Nag-ampo kami nga mas daghang igsoong lalaki ang mangagpas sa pagkahimong kuwalipikado ug motanyag sa ilang kaugalingon sa pag-alagad aron makahimo kami ug ikaduhang klase. Sa pagkatinuod, dako pa kaayo ang panginahanglan diha sa ubay-ubayng mga isla, ang uban niini wala gihapoy mga magmamantala hangtod karon. Diha sa ubang mga isla, gikinahanglan ang kuwalipikadong mga brader sa pagdumala sa mga responsabilidad sa kongregasyon. Ug ang mga molupyo sa 58 ka isla, nga naghawas sa duolan sa 7 porsiyento sa populasyon, panagsa rang makadungog sa maayong balita. Sa ubang mga kaso, ang panginahanglan matagan-an sa hamtong sa espirituwal, retiradong mga magtiayon nga lungsoranon sa Pransiya. Kon dunay sama kanila nga buot motabang kanamo​—bisan duha ka tuig​—ang sanga malipay kon sila magpakisusi bahin niini.”

Mga Problema sa Kusog nga Nagabag-o nga Katilingban

Ang ekonomiya sa Tahiti miuswag ug ang mga tawo dili na kaayo relihiyoso. Tungod niini daghang molupyo mibalhin gikan sa ubang mga isla ngadto sa Tahiti. Ang materyalismo, pagsigeg palit, ug ang kahilig ug mga kalingawan maoy mga resulta sa materyal nga kauswagan.

Ikasubo, ubay-ubay sa katawhan ni Jehova nangabiktima niining malalangong mga pagpit-os. Ang mga batan-on ilabinang nalisdan sa pag-una sa espirituwal nga mga butang ug sa pagpabiling putli sa moral. Bisan pa niana, ang panalangin ni Jehova dayag gihapon, kay ang teritoryo karon dunay 1 ka magmamantala sa maayong balita sa matag 141 ka molupyo.

 Kini nagpakita nga gipabilhan sa daghang tawo sa French Polynesia ang mas matahom nga paraiso​—usa ka espirituwal nga paraiso, nga panag-iyahon lamang sa katawhan nga nagdala sa ngalan sa Diyos. (Juan 6:​44; Buh. 15:14) Dugang pa, kining maong paraiso mao ang pasiuna sa literal nga paraiso nga sa dili madugay bug-os nga molukop sa yuta ug dinhi wala na unyay kasakit, kaguol, ug bisan kamatayon​—mga butang nga nagsakit sa matag kaliwatan sa mga tawo bisag asa sila nagpuyo.​—Job 14:1; Pin. 21:​3, 4.

Ang unang mga Polynesiano nagpakitag dakong kaisog, kalaki sa panakayan, ug pagsalig nga dunay yuta​—tingali mas maayo nga yuta​—nga naghulat saylo sa kapunawpunawan. Sila wala mahigawad. Sa susama, ang maunongong mga magsisimba ni Jehova karon, sama nianang gihisgotan niini nga asoy, nagpadayon sa pagpaningkamot alang sa mas hamili nga ganti nga gitagana ni Jehova alang kanila. Sila usab dili mahigawad. Oo, mas maayo kay sa bisan unsang bituon sa langit, si Jehova mogiya gayod sa tanan nga mosalig kaniya ngadto sa yutan-ong Paraiso nga anaa lamang sa unahan.​—Sal. 73:​23, 24; Luc. 23:43.

[Mga footnote]

 [Kahon sa panid 72]

Katibuk-ang Larawan sa French Polynesia

Ang yuta: Nakatag sa kapin sa 5 ka milyong kilometro kuwadrado nga dagat, ang 130 ka isla dunay luna nga 4,000 ka kilometro kuwadrado. Kini dunay lima ka grupo sa mga isla: Tubuaï (Austral), Gambier, Marquesas, Society, ug Tuamotu. Ang Society Islands nga may 14 ka isla gipuy-an sa 85 porsiyento sa populasyon.

Ang mga tawo: Ang kadaghanan maoy lumad nga mga Polynesiano o mestiso nga Polynesiano. Ang ubang mga molupyo​—nga gamayng grupo lamang​—mao ang mga Insek, taga-Uropa, ug Amerikano.

Ang pinulongan: Pranses ug Tahisyano ang pangunang mga pinulongan, ug Pranses ang pinulongan nga gigamit sa gobyerno ug sa komersiyo.

Ang pangabuhi: Ang ekonomiya nag-agad sa dakong bahin sa administrasyon ug sa mga kompaniya nga nagtanyag ug nagkalainlaing mga serbisyo, lakip na sa turismo. Ang agrikultura, paggamag mga produkto, ug pagpatubog perlas maoy pangabuhi sa uban. Ang perlas naglangkob sa 80 porsiyento sa mga produkto nga ginaeksportar.

Ang pagkaon: Ang mga isla nagdepende pag-ayo sa mga pagkaon nga gikan sa ubang mga nasod. Lakip sa mga pananom mao ang saging, balanghoy, lubi, letsugas, kapayas, pinya, gabi, tamates, ug sandiya. Ang tuboran sa mga karne maoy gikan sa mga isda, talaba, pasayan, baka, kanding, ug baboy.

Ang klima: Ang klima tropikal—init ug alangaang—apan lahi ug klima ang ubang mga grupo sa mga isla. Ang ting-ulan modagan gikan sa Nobyembre ngadto sa Abril. Sa usa ka tuig, ang sentro nga Tahiti bundakan ug kapin sa nuybe metros nga ulan.

 [Kahon/Mga hulagway sa panid 74]

Bukid nga mga Isla, Patag nga mga Isla, ug Motu

Ang mga isla sa French Polynesia nanungha human sa pagbuto sa bolkan ug dunay duha ka matang​—bukid nga mga isla ug patag nga mga isla. Ang bukid nga mga isla maoy batoon ug bakiliron, ang ubang tuktok moabot ug libolibo ka metros ibabaw sa lebel sa dagat. Ang Tahiti maoy ingon niining matanga sa bukid nga isla.

Gawas sa Marquesas, ang tanang bukid nga mga isla protektado sa mga gaang sa palibot. Diha sa kadaghanan niini nga mga gaang, sama nianang naglibot sa Bora Bora, makita ang gagmayng mga pulo nga gitawag ug motu nga dunay katanoman. Kini maoy popular nga mga lugar nga bakasyonan sa mga turista.

Ang patag nga mga isla maoy mga pulo nga gaang nga naniwil ug pipila lamang ka metros ibabaw sa dagat. Sa naandan, ang gaang motubo nga ang masigkatumoy niini mag-abot nga tungod niini ang tunga mahimong linaw nga tin-aw kaayog tubig. Ug ang mga isla sa Tuamotu Archipelago sama niini. Ang ubang mga linaw dagko kaayo. Ang usa nga anaa sa Rangiroa, pananglitan, maoy 70 kilometros ang gitas-on ug 20 metros sa kinalaparang bahin niini.

[Kahon/Hulagway sa panid 77]

Diakono sa Simbahan Nahimong Magwawali sa Gingharian

Manuari Tefaatau

Natawo: 1913

Nabawtismohan: 1959

Kaagi sa Kinabuhi: Nag-alagad ingong diakono sa Relihiyong Protestante, siya nakakat-on sa kamatuoran gikan sa unang mga estudyante sa Bibliya sa isla sa Makatéa.

Human miabot ang mga Saksi nga si Jean-Marie ug Jeanne Félix sa Makatéa sa 1956, gisangyawan ako sa ilang unang mga estudyante sa Bibliya, si Maui Piirai ug Germaine Amaru. Wala magdugay nagsugod ako sa pagpaambit sa kamatuoran sa Bibliya ngadto sa akong mga isigkaparokyano, nga nakapaukay sa simbahan. Gani, gimandoan ako sa pastor sa paghunong sa pagpakigsulti sa mga Saksi ni Jehova.

Sa walay langay, miluwat ako sa pagkamembro sa simbahan ug nagsugod sa pagtambong sa mga miting, nga ginahimo diha sa balay sa pamilyang Félix. Dihay pipila ka sakop sa parokya nga nagsugod usab sa pagtuon ug pagtambong sa mga miting. Giisip nako nga usa ka pribilehiyo nga nahimong usa sa unang gamayng grupo sa mga estudyante sa Bibliya sa tibuok French Polynesia.

 [Kahon/Hulagway sa panid 83, 84]

Gihulipan ni Jehova ang mga Katakos nga Kulang Kanako

Leonard (Len) Helberg

Natawo: 1930

Nabawtismohan: 1951

Kaagi sa Kinabuhi: Ingong ulitawo nga magtatan-aw sa sirkito sa iyang unang asaynment sa sirkito, iyang gisugdan ang buluhaton sa Tahiti. Siya ug ang iyang asawa, si Rita, nagpuyo na karon sa Australia.

Sa 1955, sa dihang giasayn ako sa sangang buhatan sa Australia sa pagsugod sa sirkitong buluhaton sa Habagatang Pasipiko, kining dako kaayong teritoryo duna lamay duha ka kongregasyon​—ang usa sa Fiji ug ang lain sa Samoa​—ug unom ka hilit nga mga grupo. Walay magmamantala sa Tahiti.

Nagplano ako nga mogikan sa Disyembre 1956 alang sa akong unang pagduaw sa isla, nga miabot didto human sa unom ka adlawng biyahe gikan sa Fiji sakay sa barkong Southern Cross. Ang akong abtanan nag-umbaw sa maanindot nga dunggoanan sa Papeete. Pagkabuntag, samtang nag-ilis aron mosangyaw, nakita nako nga miagi ang Southern Cross nga pipila lang ka gatos ka metros gikan sa akong bentana. Nag-inusara ako sa usa ka langyawng nasod, nga 3,000 kilometros gikan sa kinadul-an nako nga mga igsoon, uban sa mga tawo nga nagsulti ug langyawng pinulongang Pranses. Ang dala lamang nako mao ang adres sa usa ka tawo nga nagsuskribir sa Pagmata!

Sa kalit gibati ako ug grabeng kamingaw ug mibakho pag-ayo. Kay dili makahunong sa paghilak, miingon ko sa akong kaugalingon, ‘Aw, hunahunaon ko na lang kini nga usa ka nausik nga adlaw​—mobalik ko ug katulog. Ugma na lang ko magsugod.’ Human sa kinasingkasing nga pag-ampo niadtong gabhiona, nakamata ako pagkabuntag nga piskay ang gibati. Nianang hapona nakit-an nako ang tawo nga nagsuskribir sa Pagmata!, usa ka babaye nga taga-Algeria. Sama kang Lydia nga gihisgotan sa basahon sa Mga Buhat, siya ug ang iyang 34-anyos nga anak nga lalaki nahinangop kaayo sa pagdawat kanako, ug gipugos ako sa pag-ipon ug puyo uban nila. (Buh. 16:15) Sa kalit, ang akong kamingaw nawala! Nagpasalamat ako kang Jehova nga gidungog niya ang akong dugay nga pag-ampo nga inubanan pag mga luha.

Karon sa maghinumdom ako, natugkad ko kon unsa ka mahigugmaong Amahan si Jehova! Oo, kon atong itanyag ang atong kaugalingon sa pag-alagad, siya mohulip gayod sa bisan unsang katakos nga kulang kanato.

 [Kahon/Mga hulagway sa panid 87, 88]

Unang mga Payunir

Si Alexis Tinorua mitambong sa mga miting nga gihikay ni Len Helberg sa ulahing bahin sa mga tuig sa 1950. Si Alexis miingon: “Namati ako kang Brader Helberg nga nangatarongan bahin sa Bibliya uban sa pipila ka diakono nga Protestante. Niadtong higayona mismo, nakita nako nga tinuod ang mga pagtulon-an sa mga Saksi ni Jehova ug nagsugod ako sa pagtuon uban kanila. Nabawtismohan ako sa 1960. Nalipay kaayo ako nga nag-alagad ingong payunir sulod sa siyam ka tuig. Sa 1965, nakapribilehiyo ako nga maoy unang nakasangyaw sa isla sa Huahine, sa kapuloan sa Society. Mapasalamaton kaayo ako kang Jehova sa paghatag kanako ug pribilehiyo sa pagtabang ug 80 ka tawo sa pagkat-on sa tukmang kahibalo sa kamatuoran sa Bibliya.” Si Alexis nag-alagad kang Jehova hangtod siya namatay sa Mayo 2002.

Si Hélène Mapu nagsugod sa pagpayunir sa 1963 sa Tahiti, dihadiha dayon nga nakat-onan niya ang kamatuoran. Ang iyang bana, bisag dili Saksi, mapaluyohon kaayo. Tungod sa trabaho, ang iyang bana kanunayng magngadto-nganhi sa Tahiti ug sa Raïatéa. Busa, siya wala mosupak dihang gidawat ni Hélène ang imbitasyon nga mahimong espesyal payunir sa Raïatéa, diin siya ang una nga nakasangyaw sa maayong balita. Dayon si Hélène mibalik sa Tahiti, niining higayona sa peninsula (ang mas gamayng bahin sa isla, ginganlan usab ug Tahiti Iti), diin siya ug laing sister, si Mereani Tefaaroa, mao lamang ang mga Saksi. Si Hélène miingon: “Daghan kaayo ang interesado ug wala magdugay, nakasugod kami ug daghang pagtuon sa Bibliya.”

Gipanalanginan gayod ni Jehova kining matinumanong mga Saksi, tungod kay sa ulahi natukod ang usa ka kongregasyon niana nga teritoryo, sa lungsod sa Vairao.

 [Kahon/Hulagway sa panid 101]

“Pagpili, Ako o si Jehova”

Yvette Gillot

Natawo: 1932

Nabawtismohan: 1968

Kaagi sa Kinabuhi: Siya ang kinadugayan nga regular payunir sa French Polynesia.

Sa dihang akong gisultihan ang akong bana nga gusto ko nga mahimong usa sa mga Saksi ni Jehova, gihatagan niya ako ug ultimatum: “Pagpili, ako o si Jehova.” Misulay ako sa pagpangatarongan kaniya, apan wala siya mamati. Gibiyaan niya ako ug ang among tulo ka anak. Apan, mipauli ra siya paglabay sa pipila ka tuig.

Kasamtangan, natagan-an ra nako ang materyal nga panginahanglan sa akong pamilya ug nakapadayon pag-alagad ingong regular payunir. Sayo sa buntag ako motrabaho ug dayon modumala ug miting alang sa pag-alagad sa kanataran. Sa ulahing bahin sa katuigang 1960, diha lamay mga usa ka gatos ka magmamantala sa mga isla, busa kulang ang mga igsoong lalaki nga magamit sa pag-alagad.

Nagpasalamat ako kang Jehova sa paghatag kanako ug pribilehiyo sa pagtabang ug duolan sa 50 ka tawo nga nagpahinungod sa ilang kinabuhi ngadto kaniya, apil na si Richard Wong Foo, nga membro sa Pamilyang Bethel sa Tahiti sukad sa 1991. Malipay ako sa pagsulti nga ang akong duha ka anak nga lalaki nag-alagad ingong mga ansiyano sa kongregasyon.

 [Hulagway sa panid 105]

Kahikayan sa Paglubong sa Kataposang Prinsesa

Si Michel Gelas, usa ka ansiyano sa Papeete, dunay tagsaong kasinatian nga naglangkit sa kataposang membro sa harianong pamilya sa Tahiti, si Prinsesa Takau Pomare, kinsa namatay sa 1976 sa edad nga 89. Ang prinsesa maoy kaliwat mismo sa dinastiya nga Pomare, nga nagmando sa Tahiti ug sa daghang dug-ol nga mga isla sa usa ka panahon. Ang iyang sinagop nga anak nga babaye, nga usa sa mga Saksi ni Jehova, mihangyo kang Michel nga mohatag ug diskurso alang sa patay, bisan pag dili Saksi ang prinsesa.

Si Michel misugot sa paghatag sa pakigpulong, nga nagtuo nga maayong higayon kini sa pagsaysay sa paglaom sa pagkabanhaw ngadto sa ubay-ubayng mga tawo, lakip sa mga opisyal sa politika ug relihiyon ug sa mga membro sa mga tigbalita. Pagkasunod adlaw human sa paglubong, usa ka lokal nga mantalaan nagpatik sa hulagway ni Brader Gelas nga nagpakigpulong, ang lungon nahimutang sa iyang atubangan. Lakip sa mitambong mao ang gobernador, ang presidente sa gobyerno sa Polynesia, ubang mga opisyales, ug ang arsobispo sa Katoliko, nga nagsul-ob sa iyang puti nga sotana.

 [Hulagway sa panid 109, 110]

Gipahulam Kami sa Usa ka Klero sa Iyang Gamayng Motorsiklo; Gisunog sa Laing Klero ang Among mga Libro

Jacques Inaudi

Natawo: 1944

Nabawtismohan: 1965

Kaagi sa Kinabuhi: Siya ug ang iyang asawa nga si Paulette nag-alagad ingong espesyal payunir sa Pransiya ug sa nagapanawng buluhaton sa Pasipiko.

Sa 1969, kami ni Paulette nanamilit sa among pamilya ug mga higala sa Pransiya ug misakay ug barko paingon sa Tahiti, nga among bag-ong asaynment. Gikulbaan kami sa among pagbiyahe, kay dihay nahitabong sunog sa barko nga among gisakyan sa lawod sa Pasipiko, ug kami nagpaanod-anod sulod sa upat ka adlaw! Sa among pag-abot sa Tahiti, ako giasayn sa pag-alagad ingong magtatan-aw sa sirkito.

Lakip sa among sirkito mao ang New Caledonia, Vanuatu, ug French Polynesia. Niadtong panahona, ang French Polynesia dunay usa ka kongregasyon lang ug duha ka hilit nga mga grupo. Sa 1971, ang French Polynesia gihimong usa ka sirkito, mao nga kami nakapanahon na sa pagduaw ug ubay-ubayng lagyong mga isla. Ang pipila niining maong mga isla wala pa gayod sukad makadungog sa balita sa Gingharian. Kami ni Paulette nakagugol usab ug siyam ka bulan sa Huahine ug makadiyot diha sa gamayng pulo sa Maupiti. Samtang didto sa Huahine, kami nakapribilehiyo sa pagsugod ug 44 ka pagtuon sa Bibliya.

Alang sa pagkaon, manikop ako ug isda, kasagaran pinaagi sa pagpamana. Nagdinaginot kami apan wala gayod kami higutmi; ang among materyal nga mga panginahanglan kanunay nga matagan-an. Sa dihang nagsangyaw sa isla sa Tubuaï, nalipay ug nakurat kami nga gipahulam sa pastor kanamo ang iyang gamayng motorsiklo. Tingali naluoy siya namo tungod kay kami walay kasakyan.

Sa 1974 giduaw namo ang upat ka isla sa Marquesas Islands: Hiva Oa, Nuku Hiva, Ua Huka, ug Ua Pou. Gihangyo kami sa sanga sa pagduaw kang Kalina Tom Sing Vien, usa ka nag-inusarang sister nga mibalhin sa Ua Pou ingong nars sa 1973. Siya miestar didto sa 13 ka bulan, nga nahimong unang magmamantala sa Gingharian nga mihatag ug report sa pag-alagad gikan sa Marquesas.

Lahi sa buotang pastor sa Tubuaï, ang pari sa Ua Pou supak sa among buluhaton. Gani, hilom nga gisunodsunod niya kami sa teritoryo, nga namugos sa pagkuha gikan sa mga membro sa parokya sa bisan unsang literatura nga among napahimutang kanila. Dayon iyang gisunog ang tanang basahon atubangan sa balay ni Kalina​—usa ka buhat nga nakapakurat dili lang kanamo kondili sa daghang Katoliko usab!

Bisan pa sa maong pagsupak, ang buluhaton sa Marquesas miuswag, ug among giisip nga usa ka kadungganan nga kami nakahimo ug gamayng bahin. Tungod sa panglawas ni Paulette, mihunong kami sa bug-os-panahong pag-alagad. Bisan pa niana, kami determinadong magpadayon sa paghatag kang Jehova sa among labing maayo.

 [Hulagway sa panid 113]

Miduaw sa Isla sa Unang Higayon

Handurawa lang nga moabot sa hilit nga isla o pulo sa unang higayon. Nagplano ka nga mogugol ug usa o duha ka semana sa pagsangyaw sa mga tawo. Apan, ikaw lang ang bugtong Saksi sa isla, ug walay abtanan ug walay kasakyan. Unsay imong himoon? Asa ka man mosaka? Si Marc Montet ug Jacques Inaudi, nga nag-alagad ingong mga payunir ug mga magtatan-aw sa sirkito, nakaagi ug ingon niining kahimtanga sa daghang higayon.

Si Marc miingon: “Mosangyaw dayon ako iniggawas nako sa ayroplano o barko, ug sa samang higayon, mangutana ko kon hain ang mga abtanan. Lisod alang sa usa ka ulitawo nga makakita ug kasak-an, apan kasagaran, duna gayoy usa nga mopasaka ug mohatag ug pagkaon kanako. Sa sunod nga mga duaw, ang pagpangitag kasak-an mas sayon tungod kay nakaila na ang mga tawo nako. Labi nang sayon human nga naminyo ako. Ang mga tawo mas relaks makig-atubang sa mga minyo.”

Si Jacques misaysay sa iyang paagi, nga nag-ingon: “Kasagaran duawon nako ang mayor ug mangutana kon may nailhan ba siya nga makapasaka kanako. Iya akong itudlo sa hustong direksiyon. Diha sa kadaghanang isla, ang mga tawo motahod ug tawo nga ilang giisip nga tawo sa Diyos ug motabang kutob sa ilang mahimo. Busa, sagad duna gayod akoy kasak-an nga walay bayad.”

 [Hulagway sa panid 117, 118]

Nakapalipay Kaayo Kanamo ang Pag-alagad sa Kanataran

Alain Jamet

Natawo: 1946

Nabawtismohan: 1969

Kaagi sa Kinabuhi: Siya ug ang iyang asawa, si Mary-Ann, nakapakigbahin sa lainlaing natad sa bug-os-panahong pag-alagad sa Pransiya ug sa French Polynesia.

Sa 13 pa ang akong edad, ang akong pamilya mibalhin gikan sa Pransiya ngadto sa Tahiti. Human sa hayskul, mibalik ako sa Pransiya aron magtuon sa pagkadoktor. Didto nakaila nako si Mary-Ann, usa ka estudyante sa biolohiya nga taga-Tahiti, ug kami nagpakasal. Sa 1968, kami giduaw sa mga Saksi ni Jehova, ug gidawat namo ang kamatuoran.

Siyempre, among gipaambit ang among bag-ong nakaplagang paglaom uban sa among mga ginikanan, apan sila wala modawat. Among gisulatan usab ang among tagsatagsa ka simbahan sa Tahiti, nga naghangyo sa pagtangtang sa among ngalan gikan sa mga listahan. Ang parokya ni Mary-Ann sa Papeete mihimog lain pa nga lakang pinaagi sa pag-ekskomunikar kaniya atubangan sa publiko. Gidapit pa gani sa pastor ang iyang mga ginikanan nianang okasyona.

Kami nabawtismohan sa 1969 ug misulod sa payunir nga pag-alagad. Samtang didto sa Marseilles, Pransiya, gipatawag ako aron sa pagsundalo ug gipriso sulod sa duha ka bulan tungod sa akong neyutral nga baroganan. Sa dihang nakagawas ako, kami ni Mary-Ann giasayn sa pag-alagad ingong mga espesyal payunir sa Marseilles ug Bordeaux. Dayon sa hangyo sa among tigulang nga mga ginikanan, mipauli kami sa Tahiti sa 1973 ug nagtrabaho sa bug-os-panahon sa usa ka tuig ingong mga magtutudlo sa primarya.

Dayon gipangutana kami sa magtatan-aw sa sanga sa Fiji kon gusto ba kaming mobalik sa bug-os-panahong ministeryo, kay nanginahanglan ug magtatan-aw sa sirkito sa French Polynesia ug sa New Caledonia. Kay miarang-arang na man ang panglawas sa among mga ginikanan, among gidawat ang imbitasyon ug nagsugod sa sirkitong buluhaton sa Agosto 1974. Sa 1975, sa pagduaw ni N. H. Knorr, gidapit ako sa pag-alagad ingong unang magtatan-aw sa sanga sa Tahiti.

Ang among anak nga lalaki, si Rauma, natawo sa 1986, ug ang akong asawa mihunong sa bug-os-panahong pag-alagad. Makapalipay, si Rauma maoy atong espirituwal nga igsoon karon. Sa maghinumdom, mapasalamaton kaayo kami sa daghang pribilehiyo sa pag-alagad. Apan ang nakapalipay kaayo kanamo mao gihapon ang pag-alagad sa kanataran.

 [Kahon/Hulagway sa panid 123-125]

Ginaatiman ni Jehova ang Iyang mga Karnero

Michel Bustamante

Natawo: 1966

Nabawtismohan: 1987

Kaagi sa Kinabuhi: Siya ug ang iyang asawa, si Sandra, nag-alagad sa usa sa duha ka sirkito sa French Polynesia.

Apil sa among sirkito mao ang lima ka grupo sa mga isla sa French Polynesia ug kini samag gidak-on sa Uropa. Ang ubang mas hilit nga mga isla duna lamay usa o duha ka magmamantala. Apan, bisag layo kaayo ang ilang lugar, amo gihapon silang duawon. Si Rosita, pananglitan, nagpuyo sa Takapoto, sa Tuamotus. Kining matinumanong sister mangandam alang sa tanang tigom matag semana, ug ang iyang bana, nga dili Saksi, kasagarang moduyog kaniya. Matag Dominggo, bisan pag ang kadaghanan sa mga tawo mangaligo o mamasol sa linaw, si Rosita mag-ilis alang sa tigom ug magtuon sa tun-anan sa Bantayanang Torre alang nianang semanahona. Matinumanon usab niyang ginareport ang iyang pag-alagad sa kanataran. Gani, ang iyang report, nga iyang itelepono sa sanga, sagad mao ang labing una nga madawat! Dalayegon kaayo kini tungod kay ang kinadul-ang telepono daganon pag 45-minutos sa lansa gikan sa iyang gamayng pulo nga gipuy-an.

Ang pag-abot sa ayroplano maoy dako gayod nga okasyon. Busa, sa dihang mosakay kami ug ayroplano sa  pagduaw sa among sister, halos ang tanang nagpuyo duol sa erport moadto didto aron motan-aw sa mga tawo nga manganaog. Sa usa ka okasyon, usa ka babaye miingon kang Rosita: “Kinsay imong gisugat?” Siya mitubag: “Ang akong espirituwal nga brader ug sister. Sila mituyo ug anhi aron lang sa pagduaw ug pagdasig kanako.” Moestar kami ug tulo ka adlaw uban kang Rosita, ubanan namo siya pagsangyaw ug hatagan siya ug espirituwal nga pagdasig. Kasagaran, lapas na sa tungang gabii kami mangatulog, kay gihidlaw gayod siya ug espirituwal nga panag-ubanay.

Diha sa laing isla, nakit-an kami sa usa ka Adbentista nga miduaw sa iyang silingan, nga usa ka Saksi. Sa ulahi miingon siya sa among brader: “Pito ka tuig na akong nagpuyo dinhi, apan wala gayoy usa sa akong simbahan ang miduaw nako aron dasigon ako.” Kining tawhana nag-alagad ingong dili-opisyal nga pastor sa gamayng grupo sa mga Adbentista sa isla.

Si Daniel ug Doris mao lamang ang duha ka magmamantala sa Raevavae, sa Tubuaï Islands. Sa dihang nakit-an namo sila sa kataposan​—sila nagpuyo sa hilit kaayo nga lugar​—kami nangutana kon makahikay ba kami ug miting nianang hapona diha sa ilang balay. Sila nalipay kaayo niini, ug busa kaming tanan nanglakaw ug nanapit sa mga tawo sa pagtambong. Sa dihang miabot kami alang sa miting, pito ka trabahante sa plantasyon nga mao pay pagkatapos ug trabaho sa maong adlaw naghulat sa gawas sa balay. Ang uban nagpas-an ug sako sa gabi.

 “Ayaw kabalaka sa inyong panagway,” kami miingon. “Dayon mo.” Ug sila midayon, apan sila nanglingkod sa salog, bisag may giandam kaming mga lingkoranan alang kanila. Naikag sila sa miting ug daghan silag mga pangutana. Siyempre, ang maong hapon labaw nga nakapadasig sa among brader ug sister, nga maoy among pangunang katuyoan sa pagduaw.

Lisod usahay ang pagduaw sa mga magmamantala nga nahilit tungod kay ang erport dili diha mismo sa ilang isla. Sa usa ka kaso, human milanding, milawig kami ug duha ka oras sa sakayan nga demotor aron makaabot sa isla nga gipuy-an sa duha ka magmamantala. Ang sakayan, lain pay ato, walay atop, mga upat ka metros ang gitas-on. Siyempre, gipangutana namo ang sakayanon aron maseguro kon maayo bag kondisyon ang iyang sakayan ug kon siya nagdala bag ekstra nga motor. Lisod na nga mapadpad sa tunga sa Dagat Pasipiko!

Sa pag-abot namo sa among destinasyon, nangabasa kami sa tubig sa dagat, ug ang among mga bukobuko nagngutngot tungod kay ang kasko gilamba-lambahan sa balod. Ingon usab niini ang among naagoman pagpauli. Si Sandra miingon: “Sa pag-abot namo sa kaulohang isla nianang hapona, misakay akog bisikleta aron mosangyaw. Apan, luya kaayo ang akong lawas ug nagkurog gumikan sa pagsakay sa sakayan nga dili nako makontrolar ang bisikleta diha sa anapog nga dalan, ug natumba ako!”

Busa, imong masabtan kon nganong matag duaw namo sa among nahilit nga mga brader ug sister, mamalandong kami sa lalom nga gugma ni Jehova ug sa iyang organisasyon alang kanila. Tino, kita nasakop sa usa ka linain kaayo nga espirituwal nga pamilya.​—Juan 13:35.

[Blurb]

“Sila mituyo ug anhi aron lang sa pagduaw ug pagdasig kanako”

 [Chart/Graph sa panid 80, 81]

FRENCH POLYNESIA TALAAN SA DAGKONG PANGHITABO

1835: Natapos paghubad ang Tahisyano nga Bibliya.

1930: Si Sydney Shepherd ug Frank Dewar miduaw sa Tahiti ug tingali sa ubang mga isla.

1940

1956: Gisugdan ang buluhatong pagsangyaw sa Makatéa ug Tahiti.

1958: Gihimo ang duha ka bawtismo sa French Polynesia.

1959: Gitukod ang unang kongregasyon sa French Polynesia sa Papeete.

1960

1960: Girehistro ang Asosasyon sa mga Saksi ni Jehova.

1962: Gitukod ang unang Kingdom Hall sa Papeete.

 1969: Gihimo sa unang higayon ang internasyonal nga kombensiyon sa Tahiti.

1975: Gitukod ang sangang buhatan sa Tahiti.

1976: Gisugdan ang paghubad sa Ang Bantayanang Torre sa Tahisyano.

1980

1983: Gipahinungod ang unang pinuy-anang Bethel.

1989: Naabot ang 1,000 ka magmamantala.

1993: Gipahinungod ang bag-ong pinuy-anang Bethel ug ang tapad nga Assembly Hall.

1997: Gihimo ang unang Ministerial Training School.

1980

2004: 1,746 ka magmamantala nga aktibo sa French Polynesia.

[Graph]

(Tan-awa ang publikasyon)

Total nga mga Magmamantala

Total nga mga Payunir

2,000

1,000

1940 1960 1980 2000

 [Mga mapa sa panid 73]

(Alang sa aktuwal nga pagkahan-ay, tan-awa ang publikasyon)

FRENCH POLYNESIA

FRENCH POLYNESIA

MARQUESAS ISLANDS

Nuku Hiva

Ua Pou

Ua Huka

Hiva Oa

Fatu Hiva

TUAMOTU ARCHIPELAGO

Manihi

Ahe

Rangiroa

Takaroa

Takapoto

Makatéa

Anaa

Hao

SOCIETY ISLANDS

Maupiti

Tahaa

Raïatéa

Bora Bora

Huahine

Mooréa

Tahiti

TUBUAÏ (AUSTRAL) ISLANDS

Rurutu

Rimatara

Tubuaï

Raevavae

GAMBIER ISLANDS

MOORÉA

TAHITI

PAPEETE

Punaauia

Paea

Toahotu

Vairao

 [Tibuok-panid nga hulagway sa panid 66]

[Hulagway sa panid 70]

Si Jeanne ug Jean-Marie Félix maoy apil sa una nga naghatag ug bug-os nga pamatuod sa French Polynesia

[Mga hulagway sa panid 71]

Si Maui Piirai, ang unang Polynesiano sa maong teritoryo nga nagpahinungod sa iyang kinabuhi kang Jehova, gibawtismohan ni Jean-Marie Félix sa 1958

[Mga hulagway sa panid 79]

Si Clyde ug Ann Neill (ubos) miduyog kang Agnès Schenck (tuo) sa Tahiti sa pagtabang sa buluhatong pagsangyaw

[Hulagway sa panid 85]

Si John ug Ellen Hubler nag-alagad sa sirkitong buluhaton sa 1960

[Hulagway sa panid 86]

Sa 1962 ang Kongregasyon sa Papeete nagtukod sa unang Kingdom Hall niini​—usa ka simpleng tinukod nga walay bungbong ug pawod ang atop

[Hulagway sa panid 89]

Ang Abril 15, 1965, nga gula sa “La Sentinelle,” nasudlan sa mga artikulo gikan sa “Ang Bantayanang Torre”

[Hulagway sa panid 92]

Aron mouswag sa espirituwal, si Taina Rataro nagtuon sa pagbasa ug pagsulat ug Tahisyano

[Hulagway sa panid 92]

Elisabeth Avae (naglingkod) uban sa iyang apo nga si Diana Tautu

[Hulagway sa panid 95]

Anna ug Antonio Lanza

[Hulagway sa panid 96]

Vaieretiai ug Marie-Medeleine Mara

[Hulagway sa panid 97]

Ato Lacour

[Hulagway sa panid 98]

Rudolphe Haamarurai

[Hulagway sa panid 99]

Vahinerii ug Edmond Rai (wala) uban kang Taaroa ug Catherine Terii (tuo)

 [Hulagway sa panid 100]

Si Auguste ug Stella Temanaha

[Mga hulagway sa panid 102]

Si Christiane ug Jean-Paul Lassalle (wala) ug Lina ug Colson Deane (tuo)

[Hulagway sa panid 103]

Si Roger Sage (wala) naghubad ngadto sa Tahisyano sa pakigpulong ni Francis Sicari sa distritong kombensiyon sa katuigan sa 1970

[Hulagway sa panid 107]

Si Eileen ug Alain Raffaelli

[Hulagway sa panid 108]

Si Mauri ug Mélanie Mercier

[Hulagway sa panid 120]

Si Marie-Louise ug Serge Gollin nag-alagad ingong mga misyonaryo sa Marquesas

[Hulagway sa panid 122]

Si Alexandre Tetiarahi, uban sa iyang asawa, si Elma, ug ang duha ka kamanghorang mga anak nga babaye, si Rava (wala) ug Riva

[Hulagway sa panid 126]

Ang tem sa mga maghuhubad sa pinulongang Tahisyano

[Hulagway sa panid 127]

Ang 1969 “Pakigdait sa Yuta” nga Internasyonal nga Asembliya mao ang unang internasyonal nga kombensiyon nga gihimo sa Tahiti

[Hulagway sa panid 128]

Kini nga Kingdom Hall sa isla sa Bora Bora mao ang kinabag-ohang natukod sa French Polynesia

[Hulagway sa panid 130]

Si Christine ug Félix Temarii

[Hulagway sa panid 131]

Komite sa Sanga, gikan sa wala ngadto sa tuo: Alain Jamet, Gérard Balza, ug Luc Granger

 [Mga hulagway sa panid 132, 133]

 (1) Mga pasilidad sa sanga sa Tahiti

(2) Si Gérard Balza nagluwat sa librong “Pakigsuod Kang Jehova” sa Tahisyano, Hulyo 2002

(3) Ang pamilyang Bethel sa Tahiti