Aborsiyon
Ang pagpunit sa usa ka binhi sa tagoangkan o sa gisabak sa wala pa kini mahimugso. Sa kasagarang paggamit sagad nga gipalahi ang aborsiyon ug ang pagkakuha sa gisabak, ang nahauna gihubit ingong tinuyo ug pinugos nga pagpunit sa gisabak, ang naulahi giisip ingong aksidente ug dili-malikayan nga pagkapunit sa gisabak. Ang Bibliya wala maghimog kalainan tali sa aborsiyon ug pagkakuha sa gisabak; sa Bibliya kini nga mga termino gigamit sa mas lapad nga diwa ug gigamit nga baylobaylo. Ang Hebreohanong sha·khalʹ, nga nagkahulogang “makuhaan” (Ex 23:26), gihubad usab nga “mamatyan” (Deu 32:25), ‘mamatyan ug mga anak’ (Lev 26:22), ug “mahimong walay bunga” (Mal 3:11). Ang Hebreohanong pulong nga yoh·tseʼthʹ, nga gihubad nga “nakuhaan” diha sa Salmo 144:14, maoy gikan sa lintunganayng pulong nga nagkahulogang ‘paggawas.’ (Itandi ang Gen 27:30.) Ang mga ekspresyong ‘pagkakuha sa gisabak’ ug ang “bata nga nakuha-sa-pagsabak” (Sal 58:8; Ecc 6:3) maoy mga hubad sa Hebreohanong pulong nga neʹphel, nga naggikan sa lintunganayng pulong nga na·phalʹ, nga nagkahulogang “gipanganak.”—Itandi ang Isa 26:18.
Ang dili-malikayan nga aborsiyon o pagkakuha sa gisabak tingali mahitabo tungod sa aksidente, mananakod nga sakit, mental o pisikal nga kahigwaos ug kapit-osan, o tungod sa huyang nga mga sangkap sa inahan. Ang katubigan duol sa Jerico maoy makamatay, nga nagpahinabog pagkakuha sa mga gisabak, hangtod nga giayo kini sa manalagna ni Jehova nga si Eliseo.—2Ha 2:19-22.
Ang tinuyong aborsiyon o pagkuha sa gisabak pinaagi sa artipisyal nga pamaagi, sa paggamit ug mga droga, o pinaagi sa medikal nga operasyon, nga ang bugtong katuyoan maoy aron dili mahimugso ang bata, maoy usa ka dakong salaod sa panan-aw sa Diyos. Ang kinabuhi ingong usa ka bililhong gasa gikan sa Diyos maoy sagrado. Mao nga ang balaod sa Diyos nga gihatag pinaagi kang Moises nagpanalipod sa kinabuhi sa wala pa matawong bata dili lamang batok sa salaod sa paghimog aborsiyon, sanglit kon sa pagbugnoay sa mga tawo ang usa ka babayeng mabdos maaksidente nga mosangpot sa iyang kamatayon o sa kamatayon sa iyang gisabak, “nan kamo magahatag ug kalag alang sa kalag.” (Ex 21:22-25) Siyempre, sa dili pa ipahamtang ang maong silot, ang mga sirkumstansiya ug ang gidak-on sa pagkatinuyo niini timbangtimbangon sa mga maghuhukom. (Itandi ang Num 35:22-24, 31.) Apan sa pagpasiugda sa gibug-aton sa tinuyo nga paghimog kadaot, si Dr. J. Glenn mikomento: “Ang buhi nga binhi diha sa tagoangkan MAOY usa ka indibiduwal nga tawo, ug busa ang paglaglag niini maoy paglapas sa ikaunom nga sugo.”—The Bible and Modern Medicine, 1963, p. 176.
Kon lantawon sa hustong paagi, ang bunga sa tagoangkan maoy usa ka panalangin gikan kang Jehova. (Lev 26:9; Sal 127:3) Busa, sa dihang misaad sa pagpalambo sa Israel, ang Diyos mipasalig ug malamposong pagmabdos ug pagpahimugsog mga anak, nga nag-ingon: “Walay babayeng makuhaan o babayeng apuli diha sa imong yuta.” (Ex 23:26) Sa laing bahin, sumala sa gipakita sa pag-ampo sa tawong matarong, ang ebidensiya nga wala uyoni sa Diyos ang iyang mga kaaway mao ang ilang pagbaton ug tagoangkan nga kanunayng makuhaan ug ang ilang pagkahimong sama sa nakuhang mga gisabak nga dili gayod makakita sa adlaw.—Sal 58:8; Os 9:14.
Tungod sa iyang kaalaotan, si Job naghunahuna nga mas maayo pa kon siya “nakuha-sa-pagsabak sa tago.” “Nganong wala ako mamatay gikan sa tagoangkan?” kining gisakit nga tawo mituaw. (Job 3:11-16) Si Solomon nangatarongan usab nga ang bata nga ahat nga nakuha-sa-pagsabak mas maayo pa kay sa tawo nga nabuhi sa taas nga panahon apan wala gayod makapahimulos sa kinabuhi.—Ecc 6:3.
Ang makatakod nga aborsiyon, usa ka sakit nga ang simtoma mao ang ahat nga pagpanganak, lagmit mahitabo taliwala sa mga hayop sama sa mga baka, kabayo, karnero, ug mga kanding. Ang aksidente nga pagkapunit tungod sa pagpasagad o sa sakit sa binuhing mga kahayopan nahibaloan usab sukad pa sa mga adlaw sa mga patriarkang si Jacob ug Job.—