Laktaw ngadto sa video

Laktaw ngadto sa kaundan

Baba

Baba

Usa ka sangkap sa lawas nga gidisenyo sa Diyos aron sa pagdawat ug sa pag-andam ug pagkaon alang sa tiyan, ug usab ingong sangkap sa tawo sa pagsulti. Ang tanang ipamulong angayng mohatag ug pagdayeg Kaniya. (Sal 34:1; 51:15; 71:8; 145:21) Ang salmista nagpahayag nga ang tanan nga adunay gininhawa magadayeg kang Jehova; busa kinahanglang gamiton sa mga tawo ang ilang mga baba sa pagbuhat niini kon buot nila nga mabuhi. Si apostol Pablo miingon nga ang pagtuo sa Diyos ug sa iyang Anak, bisan pag kini kinasingkasing, dili pa igo. Kinahanglang duyogan kini ug pagpahayag sa dayag aron makabaton ug kaluwasan.​—Sal 150:6; Rom 10:10.

Uyon sa iyang katuyoan ug sa iyang katungod ug gahom ingong Maglalalang, si Jehova makabutang sa tukmang mga pulong diha sa baba sa iyang alagad. Bahin sa iyang mga manalagna, gihimo niya kini sa milagrosong paagi, pinaagi sa pag-inspirar kanila. (Ex 4:​11, 12, 15; Jer 1:9) Sa usa ka higayon, gipahinabo gani niya nga mosulti ang dili-makasulti nga hayop, ang usa ka asno. (Num 22:​28, 30; 2Pe 2:​15, 16) Karong adlawa ang mga alagad sa Diyos makabaton sa iyang mga pulong diha sa ilang mga baba, dili pinaagi sa pag-inspirar, kondili gikan sa iyang inspiradong sinulat nga Pulong, nga bug-os magsangkap kanila alang sa tanang maayong buhat. (2Ti 3:​16, 17) Dili na kinahanglang hulaton pa nila si Kristo nga moanhi aron sa pagtagana kanila sa maayong balita, ni kinahanglan pa silang moadto sa ubang mga tinubdan sa kon unsay ilang iwali. Kini anaa mismo sa ilang atubangan, nga andam nilang isulti, sanglit sila gisultihan: “Ang pulong haduol kanimo, sa imong kaugalingong baba ug sa imong kaugalingong kasingkasing.”​—Rom 10:6-9; Deu 30:11-14.

Makahatag ug Kinabuhi o Kamatayon. Nan tataw nga hinungdanon ang hustong paggamit sa baba, ug busa si Jehova nagpahayag nga gamiton kini sa maong paagi. Ang iyang Pulong nag-ingon: “Ang baba sa matarong maoy tuboran sa kinabuhi.” (Pr 10:11) Busa, ang baba kinahanglang ampingan pag-ayo (Sal 141:3; Pr 13:3; 21:23), kay ang binuang nga paggamit niini magpahinabog kadaot sa tag-iya niini. (Pr 10:14; 18:7) Papanubagon sa Diyos ang usa ka tawo kon unsay gipamulong sa iyang baba. (Mat 12:​36, 37) Ang usa ka tawo tingali mosulti nga dinalidali, nga mohimog dinalidali nga panaad. (Ecc 5:4-6) Tingali iyang ulog-ulogan ang usa ka tawo, nga mosangpot sa pagkapukan sa maong tawo ug sa iya mismong pagkahinukman. (Pr 26:28) Ilabinang hinungdanon ang pagbantay sa baba sa usa sa dihang anaa sa atubangan sa mga daotan, tungod kay ang gamayng pagtipas sa kon unsay ipasulti sa kaalam sa Diyos sa iyang alagad makahatag ug kaulawan sa ngalan sa Diyos ug makapahinabo sa iyang kamatayon. (Sal 39:1) Gihatag ni Jesus ang maayong panig-ingnan sa pagpasakop sa kabubut-on sa Diyos nga walay pagreklamo o bisan unsang pagpasipala batok sa iyang daotang mga magsusupak.​—Isa 53:7; Buh 8:32; 1Pe 2:23.

Ang Kristohanon kinahanglang magmabinantayon kanunay, kay siya dili hingpit; busa kinahanglan niyang bantayan ang iyang kasingkasing. Si Jesus miingon nga dili ang mosulod sa baba ang makapahugaw sa usa ka tawo, kondili ang magagula gikan sa baba, kay “gikan sa kadagaya sa kasingkasing ang baba mosulti.” (Mat 12:34; 15:11) Busa ang usa kinahanglang mag-amping nga dili magpataka ug sulti sa bisan unsa, nga dili mamalandong sa mga sangpotanan. Kinahanglang gamiton sa usa ka tawo ang iyang kaisipan sa pagpadapat sa maayong mga butang nga iyang nakat-onan gikan sa Pulong sa Diyos.​—Pr 13:3; 21:23.

Sanglit kusganon ang gahom sa baba alang sa ikaayo o ikadaot, dagkong mga butang ang malampos kon kini giyahan ni Jehova. Gihimo niya ang baba ni Isaias nga “sama sa usa ka mahait nga espada” ug ang mga pulong diha sa baba ni Jeremias nga sama sa ‘usa ka kalayo.’ Gipaluyohan ni Jehova ang ilang matagnaong mga pulong pinaagi sa iyang gahom, ug kini natuman. (Isa 49:2; Jer 5:14) Sa laing bahin, peligroso ang pagpatalinghog sa bisan unsang butang nga ipamulong sa baba sa usa ka tawo nga nailhang apostata; kini makapahinabog kadaot sa usa ka tawo.​—Pr 11:9.

Mahulagwayong Paggamit. Ang Diyos naghulagway sa iyang kaugalingon sa simbolikong paagi nga adunay baba. Wala siyay gibungat nga mga pahayag nga nahimong walay kapuslanan, nga nakawang; kini mamatuman bisan ang kinagamyang detalye. (Isa 55:​10, 11) Busa, kadtong nagtinguha ug kinabuhi kinahanglang magkinabuhi pinaagi sa matag pulong nga magagula gikan sa baba sa Diyos. (Deu 8:3; Mat 4:4) Sa dinhi pa sa yuta, gipahiuyon sa iyang Anak nga si Jesu-Kristo ang iyang tibuok kinabuhi sa mga pulong sa iyang Amahan ug sa pagkakaron siya gihatagan ug awtoridad sa tibuok uniberso. Ingong tinudlong Hari ni Jehova, iyang hampakon ang yuta pinaagi sa “olisi sa iyang baba.” (Isa 11:4) Ang panan-awon sa Pinadayag nagpakita kaniya nga nagahampak sa kanasoran pinaagi sa taas nga espada nga nagagula sa iyang baba. (Pin 19:​15, 21) Kining mahulagwayong mga pulong naghawas sa awtoridad nga iyang gamiton sa pagmando sa tanang langitnong panon ni Jehova sa pag-organisar ug sa pagdumala sa gubat nga mosangpot sa paglaglag sa mga kaaway sa Diyos.

Ang “baba” sagad gigamit nga samag kahulogan sa pagsulti o sa gahom sa pagsulti, ingon sa makita sa pipila ka pananglitan nga nahisgotan na. Ang lagda nga gisunod maylabot sa ebidensiya sa usa ka kaso ubos sa Moisesnong Balaod, ug gisunod usab diha sa Kristohanong kongregasyon, mao nga ang usa ka tawo mahimong sad-an lamang “sa baba,” sa ato pa, sa pamatuod, sa duha o tulo ka saksi. (Mat 18:16; itandi ang 2Co 13:1.) Ang pipila ka pananglitan sa susamang paggamit niini makaplagan diha sa Job 32:5; Salmo 10:7; 55:21; 78:36; Ezequiel 24:27; 29:21; Lucas 21:​15, ftn sa Rbi8; Roma 15:6.

Dugang pa, ang “baba” mahimong magtumong sa puwerta o lungag sa usa ka butang, sama sa usa ka atabay (Gen 29:2), sako (Gen 43:12; 44:​1, 2), langob (Jos 10:22), o sa usa ka lungag sa yuta (Num 16:32), maingon man sa katakos sa yuta sa pagpasuhop sa mga likido nga gibubo nganha niini (Gen 4:11). Ang Sheol, ang komon nga lubnganan sa tawo, gihisgotan nga may dakong baba aron sa pagdawat sa daghang patay.​—Isa 5:14.

Ang Alingagngag. Ang alingagngag mao ang atop-atop sa baba, nga nag-ulang sa baba gikan sa mga lungag sa ilong; kini may humok nga tisyu nga napormang samag kortina tali sa baba ug sa tilaokan. Sa Kasulatan, ang “alingagngag,” diha sa pipila ka teksto, gigamit nga samag kahulogan sa “baba.”​—Pr 8:7; Os 8:​1, ftn sa Rbi8.

Gigamit ni Job ug Elihu kining pulonga sa dihang ilang gipakasama ang katakos sa alingagngag sa pag-ila sa lami ngadto sa paghukom sa tawo sa kon unsay matarong ug maalamon. (Job 12:11; 34:3) Dili sayop ang pag-ingon nga ang alingagngag adunay katakos sa pagtilaw, sumala sa gisulti usahay sa uban. Kini mapamatud-an pinaagi sa pag-obserbar sa kahinungdanon sa alingagngag diha sa pagtulon. Ang pagkaon itulod sa dila nganha sa alingagngag ug katagon sa dihang kini mopaingon sa luyo sa tilaokan, nga usa ka pormag-kono nga tubo paingon sa tiyan ug nakonektar usab sa mga agianan sa hangin sa ilong. Kini magpakaylap sa alimyon sa pagkaon ngadto sa mga agianan sa hangin sa ilong, nga nakaamot ug dako sa sagad gitawag ug lami.