Barbaro
Ang pagsubli sa “bar bar” diha sa Gregong pulong nga barʹba·ros nagpunting sa ideya sa pagbungabunga, pagkanganga, o sa dili-masabtan nga pamulong; busa ang terminong “barbaro” sa orihinal gipadapat sa mga Grego ngadto sa usa ka langyaw, ilabina sa usa nga nagsulti ug lain nga pinulongan. Nianang panahona, wala kini magpasabot sa kakulang sa sibilisasyon, kaligdong, o maayong pamatasan, ni nagtumong kini sa pagkatalamayon. Ang terminong “barbaro” nagpalahi lamang ilabina sa mga dili-Grego gikan sa mga Grego, sama sa terminong “Hentil” nga nagpalahi sa mga dili-Hudiyo gikan sa mga Hudiyo. Kining mga dili-Grego wala motutol o mainsulto tungod kay sila gitawag ug mga barbaro. Ang ubang Hudiyong mga magsusulat, lakip kang Josephus, wala mosupak nga sila gibansagan sa maong termino (Jewish Antiquities, XIV, 187 [x, 1]; Against Apion, I, 58 [11]); ang mga Romano nagtawag sa ilang kaugalingon nga mga barbaro hangtod nga ilang gisagop ang Gregong kultura. Nan, diha niining paborableng diwa nga si Pablo, sa iyang pagsulat ngadto sa mga taga-Roma, migamit sa katibuk-ang ekspresyon: “Ngadto sa mga Grego ug sa mga Barbaro.”—Rom 1:14.
Ang pangunang butang nga nag-ulang sa mga Grego gikan sa komunidad sa mga barbaro mao ang ilang pinulongan; busa kini nga termino sa linaing paagi nagtumong ngadto sa mga tawo nga wala magsulti ug Grego, sama pananglitan, sa mga molupyo sa Malta nga nagsulti ug lain nga pinulongan. Niini nga kaso ang Bag-ong Kalibotang Hubad naghatag ug kahulogan sa barʹba·roi pinaagi sa paghubad niini nga “mga tawo nga langyawg-sinultihan.” (Buh 28:1, 2, 4) Sa dihang nagsulat bahin sa gasa sa mga pinulongan, kaduha tawga ni Pablo ang usa nga nagsulti ug dili-masabtan nga pinulongan ingong barʹba·ros (“langyaw”). (1Co 14:11; tan-awa usab ang Col 3:11.) Sa susama, ang Gregong Septuagint migamit sa barʹba·ros diha sa Salmo 113:1 (114:1 sa Hebreohanon ug Cebuano nga mga bersiyon) ug sa Ezequiel 21:36 (21:31 sa Cebuano).
Tungod kay gibati sa mga Grego nga ang ilang pinulongan ug kultura mas labaw kay sa tanang uban pa, ug tungod kay sila nakasinati ug mga pagmaltratar sa kamot sa ilang mga kaaway, ang termino nga “barbaro” sa ngadtongadto nahimong talamayon.