Dagon
Usa ka diyos sa mga Filistehanon. Ang paglungtad sa mga siyudad nga gitawag ug “Bet-dagon” (lagmit ginganlan sumala sa ngalan sa diyos nga si Dagon) diha sa mga teritoryo sa Juda ug Aser nagpaila nga ang pagsimba niini nga bathala naestablisar na pag-ayo sa Canaan sa panahon nga gisakop sa Israel ang Yutang Saad. (Jos 15:41; 19:27) Gituohan nga ang mga Filistehanon misagop sa pagsimba kang Dagon gikan sa mga Canaanhon.
Wala magkauyon kon diin kuhaa ang ngalang Dagon. Ang pipila ka eskolar naglangkit niini sa Hebreohanong pulong nga dagh (isda), samtang ang uban mipabor sa paglangkit niini nga ngalan sa Hebreohanong pulong nga da·ghanʹ (lugas). Sa 1 Samuel 5:4 kini ang giingon labot sa napukan nga si Dagon, “Ang isda lamang nga bahin [sa literal, “Si Dagon Lamang”] ang nahibilin diha kaniya,” kay ang iyang ulo ug ang mga palad sa iyang mga kamot nangaputol. Ang Hebreohanong pulong nga sa literal nagkahulogang “Dagon” diha niining tekstoha gihubad sa lainlaing paagi sa pipila ka maghuhubad ingong “lawas” (NIV, TEV), “lawas ni Dagon” (NE), ug “si Dagon mismo” (Ro), samtang ang uban naghubad niini ingong “isda nga bahin” (Le, NW, Yg), “kaputol nga isda” (Da).
Si Dagon usahay gihisgotan diha sa mga asoy sa Bibliya. Tungod kay siya nanukod sa duha ka kinataliwad-ang mga haligi nga nagsangga sa balay, gipahinabo ni Samson nga mahugno ang balay nga gigamit sa pagsimba kang Dagon didto sa Gaza, nga nagpatay sa mga Filistehanon nga nagkatigom didto. (Huk 16:21-30) Sa balay ni Dagon didto sa Asdod, gibutang sa mga Filistehanon ang sagradong arka ni Jehova ingong tropeyo sa gubat. Kaduha napukan ang larawan ni Dagon nga ang nawong niini nahiumod sa yuta atubangan sa Arka. Sa ikaduhang higayon ang larawan mismo naputolputol. Tingali aron dili mahugawan ang dapit diin napukan ang mga piraso sa ilang diyos, ang mga saserdote ug ang uban pa nga nanulod sa templo ni Dagon didto sa Asdod nag-amping sa dili pagtunob sa may pultahan. (1Sa 5:2-5) Tungod kay nakaagom sa masakit nga mga epekto sa almoranas ug sa pagkadaot sa ilang yuta pinaagi sa mga ilagang jerbo, ang mga Filistehanon nakaamgo nga mabug-at ang kamot sa Diyos sa Israel batok kanila ug sa ilang diyos nga si Dagon. (1Sa 5:6, 7; 6:5) Sa dihang si Haring Saul nakaplagan nga lakip niadtong mga nangamatay didto sa Gilboa, ang mga Filistehanon nagpunggot sa iyang ulo. Human kini ipahibalo sa mga balay sa ilang mga idolo ingon man sa katawhan nga didto sa ilang mga pinuy-anan, ilang gisab-it ang bagolbagol ni Saul didto sa balay ni Dagon.—1Sa 31:8-10; 1Cr 10:8-10.
Lagmit nga ang mga Filistehanon nagdala sa mga idolo sa ilang diyos nga si Dagon ngadto sa panggubatan.—2Sa 5:21.