Laktaw ngadto sa video

Laktaw ngadto sa kaundan

Impiyerno

Impiyerno

Usa ka pulong nga gigamit sa King James Version (ingon man sa Katolikong Douay Version ug sa kadaghanan sa mas karaang mga hubad) sa paghubad sa Hebreohanong sheʼohlʹ ug sa Gregong haiʹdes. Sa King James Version ang pulong nga “impiyerno” gihubad gikan sa sheʼohlʹ sa 31 ka higayon ug sa haiʹdes sa 10 ka higayon. Apan, kini nga bersiyon migamit ug lainlaing mga hubad, sanglit ang sheʼohlʹ gihubad usab sa 31 ka higayon ingong “lubnganan” ug 3 ka higayon ingong “gahong.” Ang sheʼohlʹ diha sa Douay Version gihubad nga “impiyerno” sa 64 ka higayon, kas-a nga “gahong,” ug kas-a nga “kamatayon.”

Niadtong 1885, sa dihang gipatik ang kompletong English Revised Version, ang orihinal nga pulong nga sheʼohlʹ sa daghang teksto gihatagag katumbas nga espeling diha sa Iningles nga hubad sa Hebreohanong Kasulatan, bisan tuod sa kadaghanang teksto gigamit ang “lubnganan” ug “gahong,” ug ang “impiyerno” makaplagan sa 14 ka higayon. Niining bahina ang Amerikanhong komite wala mouyon sa Britanikong mga tigrebisar, ug busa, sa dihang gipatik ang American Standard Version (1901) ilang gihatagag katumbas nga espeling ang sheʼohlʹ diha sa tanang 65 ka dapit diin makita kini. Gihatagan niining duha ka bersiyon ug katumbas nga espeling ang haiʹdes sa Kristohanon Gregong Kasulatan diha sa tanang napulo ka teksto diin makita kini, apan ang tanang Gregong pulong nga Geʹen·na (Cebuano, “Gehenna”) gihubad nga “impiyerno,” sama sa gihimo sa daghang ubang modernong mga hubad.

Labot niini nga paggamit sa “impiyerno” sa paghubad niining orihinal nga mga pulong gikan sa Hebreohanon ug Grego, ang Vine’s Expository Dictionary of Old and New Testament Words (1981, Tomo 2, p. 187) nag-ingon: “HADES . . . Kini katumbas sa ‘Sheol’ diha sa D.T. [Daang Tugon]. Diha sa A.V. sa D.T. [Daang Tugon] ug sa B.T. [Bag-ong Tugon], kini sa makasubo gihubad nga ‘Impiyerno.’”

Ang Collier’s Encyclopedia (1986, Tomo 12, p. 28) nag-ingon labot sa “Impiyerno”: “Una kini naghawas sa Hebreohanong Sheol sa Daang Tugon ug sa Gregong Hades sa Septuagint ug sa Bag-ong Tugon. Sanglit ang Sheol sa kapanahonan sa Daang Tugon nagpunting lamang sa puy-anan sa mga patay bisag unsa pa ang ilang moralidad, ang pulong nga ‘impiyerno,’ ingon sa pagsabot karong adlawa, maoy dili haom nga hubad.”

Sa pagkatinuod, ang pagsabot karong adlawa sa pulong nga “impiyerno” mao ang hinungdan nga kini nahimong dili gayod tukmang hubad niining orihinal nga mga pulong sa Bibliya. Ang kompletong Webster’s Third New International Dictionary, ubos sa pulong nga “Hell” (sa Cebuano, “impiyerno”) nag-ingon: “gikan sa . . . helan nga nagkahulogang itago.” Busa ang pulong nga “impiyerno” sa orihinal wala magpasabot sa kainit o pagsakit apan nagpasabot lamang sa usa ka ‘tinabonan o natagong dapit.’ Sa karaang Iningles ang ekspresyong “helling potatoes” nagpasabot, dili sa pagsugba niini sa kalayo kondili sa pagtago lamang sa mga patatas diha sa yuta o sa bodega.

Ang kahulogan nga gihatag karong adlawa sa pulong nga “impiyerno” mao kanang gihulagway diha sa Divine Comedy ni Dante ug sa Paradise Lost ni Milton, nga ang kahulogan bug-os nga lahi sa orihinal nga kahulogan niini nga pulong. Apan, ang ideya sa usa ka “impiyerno” ingong kalayonhong pagsakit naglungtad dugay na kanhi sa wala pa si Dante o si Milton. Ang Grolier Universal Encyclopedia (1971, Tomo 9, p. 205) ubos sa pulong nga “Impiyerno” nag-ingon: “Giisip sa mga Hindu ug mga Budhista ang impiyerno ingong usa ka dapit sa espirituwal nga paghinlo ug sa kataposang pagpasig-uli. Giisip kini sa Islamikong tradisyon ingong usa ka dapit sa walay kataposang pagsilot.” Ang ideya sa pag-antos human mamatay makaplagan taliwala sa paganong relihiyosong mga pagtulon-an sa karaang katawhan sa Babilonya ug Ehipto. Ang tinuohan sa mga Babilonyanhon ug mga Asiryanhon naghulagway sa “ilalom nga kalibotan . . . ingong usa ka dapit nga napuno sa kalisang, . . . nga gidumala sa mga diyos ug mga demonyo nga kusgan kaayo ug mabangis.” Bisan tuod ang karaang Ehiptohanon nga relihiyosong mga teksto wala magtudlo nga ang pagsunog ni bisan kinsang indibiduwal magpadayon sa walay kataposan, kini naghulagway sa “Laing Kalibotan” nga adunay “mga gahong nga kalayo” alang “sa mga hinukman sa silot.”​—The Religion of Babylonia and Assyria, ni Morris Jastrow, Jr., 1898, p. 581; The Book of the Dead, nga may pasiuna ni E. Wallis Budge, 1960, pp. 135, 144, 149, 151, 153, 161, 200.

Ang “impiyernong kalayo” nahimong pangunang pagtulon-an sa Kakristiyanohan sa daghang siglo. Masabtan kon nganong ang The Encyclopedia Americana (1956, Tomo XIV, p. 81) nag-ingon: “Hilabihang kalibog ug sayop nga pagsabot ang gipahinabo sa unang mga maghuhubad sa Bibliya nga kanunayng naghubad sa Hebreohanong Sheol ug sa Gregong Hades ug Gehenna ngadto sa pulong nga impiyerno. Ang yanong paghatag sa mga maghuhubad sa girebisar nga mga edisyon sa Bibliya ug katumbas nga espeling alang niini nga mga pulong dili igo aron mapapas kini nga kalibog ug sayop nga pagsabot.” Bisan pa niana, ang maong transliterasyon ug parehong paghubad nagpaarang sa mga estudyante sa Bibliya sa paghimog tukmang pagtandi sa mga teksto nga diha niini makita ang orihinal nga mga pulong ug, uban ang bukas nga hunahuna, sa ingon makasabot nga tukma sa tinuod nga kahulogan niini.​—Tan-awa ang GEHENNA; HADES; LUBNGANAN, PAGLUBONG; SHEOL; TARTARO.