Kaulawan, Pakaulaw
Pagkadaot sa reputasyon, pagkamansa sa kadungganan, o pagyubit, makataronganon man o dili. Kini sagad nga gihubad gikan sa Gregong nombre nga o·nei·di·smosʹ (ug oʹnei·dos) ug sa Hebreohanong nombre nga cher·pahʹ.—Itandi ang Gen 30:23; Sal 69:9; Luc 1:25; Rom 15:3.
Siyempre, ang mga hinungdan sa kaulawan mahimong magkalahi sumala sa mga sirkumstansiya. Ang pagkadili-tinuli sa usa ka Israelinhong lalaki sulod sa yugto sa pakigsaad sa Balaod maoy usa ka hinungdan sa kaulawan. (Itandi ang Huk 14:3.) Busa sa dihang ang tanang lalaki nga natawo sa panahon sa pagpanaw sa kamingawan natuli na human sa pagtabok sa Jordan, si Jehova miingon: “Karong adlawa akong gipahilayo kaninyo ang kaulawan sa Ehipto.” (Jos 5:2-9) Sanglit gipakita sa ebidensiya nga ang mga Ehiptohanon nagbatasan sa pagtuli, kini lagmit nagkahulogan nga niadtong tungora ang mga Ehiptohanon wala nay pasukaranan nga pakaulawan ang Israel tungod kay daghan sa mga lalaki niini ang dili-tinuli. (Jer 9:25, 26; tan-awa ang PAGTULI.) Sa laing bahin, ang pagtuli maoy “ilhanan sa pakigsaad” tali kang Jehova ug sa binhi ni Abraham. (Gen 17:9-11) Karon, pinaagi niini nga pagtuli sa bag-ong kaliwatan nga nagdako didto sa kamingawan (sanglit nangamatay na didto ang tigulang nga kaliwatan), ang pagtuli nagpakita sa pagpalig-on pag-usab sa ilang may pakigsaad nga relasyon sa Diyos. Kay ang 40 ka tuig nga paglatagaw natapos na, gipakita usab sa Diyos kanila ang iyang pabor; iyang gipakita kanila ang Yutang Saad ug gitugotan sila nga sakopon kini. Busa ang bisan unsang kanhing mga pagbiaybiay o pakaulaw nga gihimo sa mga Ehiptohanon, tungod kay ilang giisip nga daw dili makahimo si Jehova sa pagdala sa Israel ngadto sa usa ka yuta nga ilang kaugalingon, napamatud-an nga sayop. Ang mga Kristohanon nga ilalom sa bag-ong pakigsaad, Hudiyo man o Hentil, wala mailalom sa kaulawan tungod sa pagkadili-tinuli.—Rom 2:25-29; 3:28-30; 4:9-12; 1Co 7:18, 19.
Kon bahin sa Hebreohanong mga babaye, ang padayong pagkatagsaanon o pagkabalo (Isa 4:1; 54:4), ang pagkaapuli usab (Gen 30:23; Luc 1:25), gilantaw nga usa ka kaulawan. Ang saad sa Diyos bahin sa binhi ni Abraham ug sa pagkahimo niini nga sama “sa mga lugas sa balas nga anaa sa baybayon” sa walay duhaduha nakaamot niini nga pagbati. (Gen 22:15-18; itandi ang 24:59, 60.) Sa kasukwahi, si apostol Pablo naghatag ug komendasyon sa pagkatagsaanon o pagkadili-minyo sa mga lalaki ug mga babaye nga ang tumong mao ang pag-alagad sa Diyos nga walay pagkalinga, ug siya miingon bahin sa balo nga babaye nga “siya mas malipayon kon siya magpabiling ingon sa kon unsa siya, sumala sa akong hunahuna.”—1Co 7:25-28, 32-40; itandi ang Mat 19:10-12.
Apan, ang mga kalapasan sama sa idolatriya, panapaw, pangawat, ug uban pang matang sa imoralidad, kanunay nga magdulot ug kaulawan, sama sa tanang pagkadili-maunongon ngadto sa Diyos.—2Sa 13:13; Pr 6:32, 33; Rom 1:18-32; 2:17-24.
Kadtong nagtinguha sa pag-uyon sa Diyos dili magdaot sa reputasyon sa uban. Mahitungod sa usa nga mahimong dinapit sa tolda sa Diyos, ang Sal 15:1, 3) Ang usa nga nanikas sa timawa o nagyubit kaniya sa pagkatinuod nagpakaulaw sa Diyos (Pr 14:31; 17:5), maingon man kadtong nagpakaulaw sa mga alagad sa Diyos. (Sal 74:18-23) Sa kataposan ang maong pagpakaulaw mosangpot sa kalamidad ngadto niadtong naghimo niini.—Sof 2:8-10.
salmista mipahayag: “Wala siyay gihimong daotan sa iyang kauban, ug wala siyay gihimong pakaulaw batok sa iyang suod nga kaila,” sa ato pa, wala siya magsabwag ug daotang impormasyon bahin sa iyang suod nga kaila. (Si Jehova Nagpahilom sa Pakaulaw sa Iyang Katawhan. Sa dihang ang mga Israelinhon nakig-ambit sa bakak nga pagsimba o sa dili-matarong nga mga buhat, sila nagpakaulaw kang Jehova nga Diyos, tungod kay ilang gihimo ang pagsimba kang Jehova nga daw sama nianang sa mga nasod nga naglibot kanila. (Isa 65:7) Tungod sa ilang pagkadili-matinumanon, ang Diyos nagtugot sa kalamidad nga modangat kanila, nga naghimo kanilang tumong sa pakaulaw taliwala sa mga nasod. (Eze 5:14, 15) Kay wala moila nga ang paghukom maoy gikan sa Diyos, ang ubang mga nasod nag-ingon nga kini tungod kay siya dili makahimo sa pagluwas sa Israel, sa ingon dugang napakaulawan si Jehova. Busa, pinaagi sa pagpasig-uli sa mga Israelinhon gumikan sa ilang paghinulsol, gihinloan ni Jehova ang iyang ngalan sa maong kaulawan.—Eze 36:15, 20, 21, 30-36.
Sa dihang may mga kahimtang nga daw ang Diyos mitalikod sa iyang katawhan, ang uban naghunahuna nga siya wala magpanalipod o magpanalangin kanila ug busa sila nagpakaulaw kanila. (Sal 31:9-11; 42:10; 74:10, 11; 79:4, 5; 102:8, 9; Joe 2:17-19) Apan sa kataposan si Jehova nagpasundayag sa iyang mga buhat sa pagluwas ug tungod niana nagpahilom niadtong nagpakaulaw.—Neh 1:3; 2:17; 4:4; 6:16.
Pag-antos sa Kaulawan Tungod Kang Kristo. Dugang pa, sa pagtuman sa ilang buluhaton, ang mga alagad ni Jehova gipakaulawan niadtong mga tawo nga gipadad-an kanila. Nakasinati niini si Jeremias (Jer 6:10; 15:15-18; 20:8), si Kristo Jesus (Mat 27:44; Mar 15:32; Rom 15:3), ug ang iyang mga sumusunod (Heb 10:33). Ang usa ka indibiduwal nga gipakaulawan tungod kang Kristo adunay katarongan nga magmaya, tungod kay ang iyang padayong pagkamatinumanon ilalom sa maong pakaulaw mosangpot sa pagkabaton ug dakong ganti didto sa mga langit (Mat 5:11; Luc 6:22, 23) ug maoy pamatuod nga siya nakabaton sa espiritu sa Diyos. (1Pe 4:14) Busa, dili angay kahadlokan ang pakaulaw. Ngadto niadtong nakaila sa pagkamatarong, si Jehova miingon: “Ayaw kahadlok sa pakaulaw sa mga may-kamatayong tawo, ug ayaw kalisang tungod lamang sa ilang mapasipalahong mga pulong.”—Isa 51:7.
Bisan tuod nasayod sa dakong kaulawan nga modangat kaniya, si Jesus kinabubut-ong misunod sa kabubut-on sa iyang Amahan hangtod pa gani nga siya namatay sa usa ka makauulawng kamatayon diha sa estaka sa pagsakit. (Isa 53:3-7; Ju 10:17, 18; Heb 12:2; 13:12, 13) Sa pagbuhat ug maayo ngadto sa uban, siya wala magtinguha sa pagpahimuot sa iyang kaugalingon apan andam sa pagdawat sa kaulawan gikan sa mga tawo nga pinaagi sa pulong ug buhat nagpakaulaw kang Jehova nga Diyos. Gipunting kini ni apostol Pablo sa dihang iyang gipasiugda ang hustong tinamdan ngadto sa mga mahuyang sa espirituwal: “Hinunoa, kita nga mga lig-on angayng mopas-an sa mga kaluyahon niadtong mga dili lig-on, ug dili kay magpahimuot sa atong kaugalingon. Magpahimuot ang matag usa kanato sa iyang silingan sa kon unsay maayo aron sa paglig-on kaniya. Kay bisan gani si Kristo wala magpahimuot sa iyang kaugalingon; kondili ingon sa nahisulat: ‘Nahiagoman ko ang mga pakaulaw niadtong mga nagapakaulaw kanimo.’” (Rom 15:1-3) Sa miaging kapitulo (Rom 14), gihisgotan ni Pablo ang mga kahuyangan sa pipila ka Kristohanon nga tungod sa ilang tanlag nagduhaduha bahin sa pipila ka pagkaon o sa pagsaulog sa usa ka espesipikong adlaw; iyang gipakita nga kinahanglang likayan nga mahimong hinungdan sa pagkapandol niini nila ug kinahanglang palig-onon sila. Kini lagmit nagkahulogan nga kadtong malig-on sa pagsabot, pagtuo, ug sa tanlag magpugong sa ilang kaugalingon sa paggamit sa ilang mga katungod, ug kini mahimong daw dili makapahimuot kanila. Bisan pa niana, kinahanglan nilang ‘pas-anon’ (dinhi ang berbo motugot sa diwa nga “pagdala” ug “pag-antos o paglahutay” [itandi ang Gal 6:2; Pin 2:2]) ang bisan unsang mga kabug-at nga idulot sa maong mga kahuyangan ngadto kanila, nga magasundog kang Kristo. (Itandi ang Mat 17:17-20; usab ang ekspresyon ni Moises sa Num 11:10-15.) Dugang pa, dili kay unahon nila pagpangagpas sa ilang kaugalingon ang pagbaton ug pabor, mga panalangin, ug mga ganti gikan sa Diyos, samtang nagahiklin niining mga mahuyang sa espirituwal ingong sagabal o pasagdan sila nga makuha sa Kaaway tungod kay wala hatagig konsiderasyon ug tabang sa mga malig-on.—Itandi ang 1Co 9:19-23; 10:23-33.
Likayan ang Pagdalag Kaulawan Pinaagi sa Daotang Buhat. Bisan tuod nga dahomon ang pagpakaulaw tungod sa pagkamatarong, ang usa ka Kristohanon dili angayng “mag-antos ingong usa ka mamumuno o usa ka kawatan o usa ka mamumuhat ug daotan o usa ka hilabtanon sa mga butang sa uban.” (1Pe 4:15, 16) Ang usa sa mga kuwalipikasyon sa usa ka magtatan-aw sa Kristohanong kongregasyon mao nga siya “adunay maayong pamatuod gikan sa mga tawo sa gawas, aron siya dili mahulog sa pakaulaw.” Kini magpugong nga mapakaulawan ang katungdanan ug malikayan ang pagkaylap sa dili-maayong mga komento bahin sa tinuod nga mga Kristohanon tungod sa panggawi sa usa sa mga iladong membro sa kongregasyon.—1Ti 3:7.