Miqueas
[laing porma sa Hebreohanong mga ngalang Miguel o Micaias].
1. Usa ka tawo nga taga-Epraim. Ingong paglapas sa ikawalo sa Napulo ka Sugo (Ex 20:15), gikawat ni Miqueas ang 1,100 ka pirasong plata gikan sa iyang inahan. Sa dihang iyang gitug-an ug giuli kini, ang iyang inahan miingon: “Ako magabalaan gayod sa plata alang kang Jehova gikan sa akong kamot alang sa akong anak, aron sa pagbuhat ug linilok nga larawan ug inumol nga estatwa; ug karon iuli ko kini kanimo.” Unya siya nagdala ug 200 ka pirasong plata ngadto sa usa ka platero, nga nagbuhat gikan niini ug “linilok nga larawan ug inumol nga estatwa” nga human niana nagbutang niini sa balay ni Miqueas. Si Miqueas, nga may “usa ka balay sa mga diyos,” naghimog epod ug terapim ug nag-awtorisar sa usa sa iyang mga anak nga lalaki sa pag-alagad ingong saserdote alang kaniya. Bisan tuod kini nga kahikayan mopatim-awng maoy aron sa pagpasidungog kang Jehova, kini dili gayod husto, kay gilapas niini ang sugo nga nagdili sa idolatriya (Ex 20:4-6) ug gibalewala ang tabernakulo ni Jehova ug ang pagkasaserdote. (Huk 17:1-6; Deu 12:1-14) Sa ulahi, gidala ni Miqueas sa iyang balay si Jonatan nga usa ka kaliwat ni Gersom nga anak ni Moises ug gisuholan kining batan-on nga Levihanon ingong iyang saserdote. (Huk 18:4, 30) Sayop nga mibatig kalipay tungod niini, si Miqueas miingon: “Karon ako nasayod nga buhaton ni Jehova ang maayo kanako.” (Huk 17:7-13) Apan si Jonatan dili kaliwat ni Aaron ug busa dili usab kuwalipikado nga mag-alagad ingong saserdote, nga nagdugang lamang sa kasaypanan ni Miqueas.—Num 3:10.
Niadtong mga adlawa, ang mga Danhanon nga nangitag teritoryo nga kapuy-an nagpadalag lima ka espiya nga sa kataposan nakaabot sa Epraim “hangtod sa balay ni Miqueas ug nagpalabay sa kagabhion didto.” Samtang duol na sila sa balay ni Miqueas, ilang nailhan ang tingog ni Jonatan, nasayran kon unsay iyang gibuhat didto, ug namalihog kaniya nga magpakisayod sa Diyos aron ilang mahibaloan kon ang ilang lakaw magmalamposon. Ang saserdote miingon kanila: “Lakaw sa kalinaw. Anaa sa atubangan ni Jehova ang dalan nga inyong ginalaktan.” (Huk 18:1-6) Unya sila nangespiya sa Lais ug namalik nga nag-asoy sa ilang mga igsoon bahin niini, nga tungod niana ang lima ka espiya ug ang 600 ka Danhanon nga nasangkapan alang sa gubat mipaingon sa maong siyudad. Sa pagpaingon didto, sa dihang naagian nila ang balay ni Miqueas, ang mga espiya misulti sa ilang mga igsoon bahin sa iyang relihiyosong mga butang ug misugyot nga ilang panag-iyahon kini. Ang mga Danhanon nagkuha niini ug nagkombinsir usab sa Levihanon nga mas maayo alang kaniya nga mahimong saserdote sa usa ka tribo ug banay sa Israel kay sa usa lamang ka tawo. Unya sila nagdala kaniya, sa epod, sa terapim, ug sa linilok nga larawan ug nanglakaw.—Huk 18:7-21.
Wala madugay human niana, si Miqueas ug ang usa ka panon sa kalalakin-an migukod sa mga Danhanon. Sa dihang ilang naapsan sila ug gipangutana kon unsay ilang tuyo, si Miqueas miingon: “Ang akong mga diyos nga akong gibuhat inyong gikuha, ang saserdote usab, ug namiya kamo, ug unsa pa may ako?” Niana, ang mga anak ni Dan nagpasidaan sa ilang posibleng pagpakig-away kon si Miqueas magpadayon sa pagsunod kanila ug sa pagsinggit sa pagtutol. Sa pagkakita nga mas kusgan ang mga Danhanon kay sa iyang panon, si Miqueas mipauli sa iyang balay. (Huk 18:22-26) Human niana ang mga Danhanon naglaglag ug nagsunog sa Lais, nga nagtukod sa siyudad sa Dan sa dapit niini. Si Jonatan ug ang iyang mga anak nahimong mga saserdote alang sa mga Danhanon, kinsa ‘nagpatindog sa linilok nga larawan ni Miqueas, nga iyang gibuhat, alang sa ilang kaugalingon sa tanang adlaw nga ang balay sa matuod nga Diyos [ang tabernakulo] didto sa Shilo.’—Huk 18:27-31.
2. Usa ka Levihanon sa Kohatnon nga banay ni Uziel, nga niini siya ang pangulo ug si Isias nga iyang igsoong lalaki ang ikaduha sa dihang ang mga buluhaton sa pag-alagad ingong Levihanon gibahinbahin ni David.—1Cr 23:6, 12, 20; 24:24, 25.
3. Kaliwat ni Haring Saul; anak nga lalaki sa anak ni Jonatan nga si Merib-baal (Mepiboset). Gitawag usab siyag Mica.—1Cr 8:33-35; 9:39-41; 2Sa 9:12.
4. Usa ka Rubenhon nga anak nga lalaki ni Simei ug amahan ni Reaias. Ang iyang kaliwat nga si Beerah maoy pangulo sa tribo ni Ruben ug gidestiyero sa Asiryanhon nga si Haring Tilgat-pilneser (Tiglat-pileser III).—1Cr 5:1, 3-6; 2Ha 15:29.
5. Amahan ni Abdon (Akbor). Gitawag usab siyag Micaias.—2Cr 34:20; 2Ha 22:12.
6. Usa ka Levihanon ug kaliwat ni Asap. (Neh 11:15, 17) Gitawag usab siyag Mica ug Micaias.—1Cr 9:15; Neh 11:22; 12:35.
7. Magsusulat sa basahon sa Bibliya nga nagdala sa iyang ngalan ug usa ka manalagna ni Jehova panahon sa mga pagmando ni Haring Jotam, Ahaz, ug Ezequias sa Juda (777-717 W.K.P.). Si Miqueas maoy katalirongan sa mga manalagnang si Oseas ug Isaias. Ang eksaktong gidugayon sa iyang buluhaton ingong manalagna dili matino. Ang iyang pagpanagna lagmit natapos sa kataposan sa pagmando ni Ezequias, sa dihang nakompleto ang pagsulat sa basahon sa manalagna.—Miq 1:1; Os 1:1; Isa 1:1.
Si Miqueas maoy lumad sa balangay sa Moreset, sa HK sa Jerusalem. (Jer 26:18) Ingong pumoluyo sa tabunok nga Sepela, ang manalagna sinati kaayo sa kinabuhi sa banika, nga gikan niini siya giinspirar sa paghimog makahuloganong mga ilustrasyon. (Miq 2:12; 4:12, 13; 7:1, 4, 14) Si Miqueas nanagna sa gubot kaayong mga panahon sa dihang ang bakak nga pagsimba ug pagkadunot sa moral milambo sa Israel ug Juda, ug siya usab nanagna sa dihang si Haring Ezequias naghimo ug relihiyosong mga reporma. (2Ha 15:32–20:21; 2Cr 27-32) Uban sa maayong katarongan, “ang pulong ni Jehova nga midangat kang Miqueas” nagpasidaan nga ang Diyos maghimo sa Samaria nga “usa ka tapok sa mga ginun-ob sa uma,” ug gitagna nga “ang Zion pagadarohon ingon sa usa lamang ka uma, ug ang Jerusalem mahimong tipun-og sa kagun-oban.” (Miq 1:1, 6; 3:12) Bisan tuod ang pagkagun-ob sa Juda ug Jerusalem sa 607 W.K.P. nahitabo daghang tuig human sa mga adlaw ni Miqueas, lagmit buhi pa siya sa pagkakita sa gitagnang kalaglagan sa Samaria sa 740 W.K.P.—2Ha 25:1-21; 17:5, 6.