Panday
Usa ka artesano, hanas nga magbubuhat, o panday sa kahoy. Ang Hebreohanong termino nga cha·rashʹ mao ang katibuk-ang pagtawag sa usa ka “artesano,” “panday,” o “magtutukod,” kinsa mogamit ug lainlaing materyales sama sa kahoy, metal, o bato. (2Ha 12:11; 2Cr 24:12; Ex 28:11; 1Cr 14:1) Ang Gregong katumbas maoy teʹkton, nga gihubad nga “panday” diha sa Mateo 13:55 ug Marcos 6:3.
Si Noe ug ang iyang tulo ka anak nga lalaki mihimog dakong pagpamanday sa pagtukod sa dako kaayong arka, sumala sa sumbanan nga gihatag ni Jehova.—Gen 6:14-16.
Ang panday sa Israel gigamit sa pagtukod ug mga balay ug, sa ulahing kapanahonan, sa mga tinukod sama sa mga sinagoga. Bisan tuod ang mga tinukod sa kadaghanan hinimo sa bato o yuta, ang pipila ka kahoy gigamit, pananglitan, sa mga sagbayan ug mga pultahan. Ang mga butang nga hinimo sa panday sa kapanahonan sa Bibliya naglakip sa mga muwebles, sama sa mga lamesa, bangkito, ug mga lingkoranan. Daghang galamiton sama sa mga daro ug mga balsa sa paggiok maoy sa bahin o sa katibuk-an hinimo sa kahoy. (2Sa 24:22) Sa pagtukod sa tabernakulo ug sa mga kasangkapan niini, si Bezalel ug Oholiab linain nga gitultolan ni Jehova nga Diyos. Ang iyang espiritu nagpauswag sa ilang katakos aron mabuhat ang kinamaayohang mga butang nga gama sa kahoy, ingon man sa ubang mga materyales. (Ex 31:2-11) Ang hanas nga mga panday sa kahoy gidala gikan sa Tiro alang sa pagtukod sa balay ni David. (2Sa 5:11) Si Zorobabel migamit ug mga panday sa pagtukod sa ikaduhang templo didto sa Jerusalem.—Esd 3:7.
Si Jesus gitawag dili lamang ingong “ang anak sa panday” (Mat 13:55) kondili “ang panday” usab. (Mar 6:3) Sanglit ang Hebreohanong amahan sagad nga magtudlo sa iyang anak nga lalaki sa iyang trabaho, si Jesus sa walay duhaduha nakakat-on sa pagpamanday gikan sa iyang amaama nga si Jose.