Sayop, Pagpangitag-sayop
Ang sayop maoy usa ka pagpasagad, pagkapakyas, depekto, pagkadili-hingpit; kini mahimong magkahulogan sa pagkapakyas sa pagbuhat ug matarong; usab, tulubagon tungod sa kapakyasan o tungod sa buhat nga dili matarong. (Ex 5:16; Sal 50:20; Mat 18:15) Sumala sa Bibliya, ang usa ka sayop sagad nga nagtumong sa usa ka hinungdan nga mabasol ang usa o sa usa ka hinungdan nga ang usa dili uyonan.
Pagpangitag-Sayop. Ang ekspresyon nga “pagpangitag-sayop” makita diha sa Hebreohanon ug Kristohanon Gregong Kasulatan. Sa Hebreohanon kini ang hubad sa berbong riv, nga nagkahulogang “pakig-away” sa pisikal, binaba, o sa legal-hudisyal nga diwa. Busa, kini gihubad nga ‘away,’ ‘pakigbisog,’ ug ‘maghusay ug usa ka legal nga kaso’ (Gen 26:20; Deu 33:7; 1Sa 24:15), ingon man ‘pagbadlong’ o ‘pagpangitag sayop.’—Neh 5:7; 13:11, 17, 25; Sal 103:9; tan-awa ang AWAY.
Ang Gregong pulong nga ai·tiʹa, nga makita diha sa ekspresyong ‘pagpangitag sayop’ o ‘pagkakaplag ug sayop,’ gihubad usab nga “hinungdan,” “gikasumbong,” ug “pasikaranan.” (Buh 13:28; 25:18; Mat 19:3) Si Pilato, human sa pag-imbestigar kang Jesu-Kristo pinasukad sa mga sumbong nga gipasaka sa mga Hudiyo, walay nakaplagang sala kaniya ug siya nagpahayag ngadto sa mga Hudiyo sa tulo ka higayon: “Wala akoy nakaplagang sala [o, sayop] diha kaniya.” (Ju 18:38; 19:4, 6) Ang ‘pagpangitag sayop’ o ‘pagkakaplag ug sayop’ mao usab ang hubad sa Gregong pulong nga memʹpho·mai, nga nagkahulogang “basolon; mabasol.”—Rom 9:19; Heb 8:8.
Mga Pagpakiglabot ni Jehova sa Masalaypong Katawhan. Ang mga buhat ni Jehova nga Diyos maoy hingpit, walay-ikasaway (Heb., ta·mimʹ, nga nagtumong sa usa ka butang nga maayo, hingpit, walay-ikasaway), sama sa tanan niyang mga pulong ug mga buhat. (Deu 32:4, ftn sa Rbi8) Tungod niini ug tungod sa iyang pagkalabing gamhanan, siya makaingon, sama sa iyang pagtul-id kang Job: “May pakigtigi ba ang tigpangitag sayop [sa literal, usa nga nagkastigo, nagtul-id, nagdisiplina] batok sa Labing Gamhanan?” (Job 40:1, 2) Gipunting ni apostol Pablo nga ang Diyos adunay katungod nga makiglabot sa iyang mga linalang sumala sa Iyang gikahimut-an, maingon nga ang usa ka magkukulon maggama sa lainlaing matang sa mga sudlanan segun sa iyang gusto. Ang Diyos adunay katuyoan sa pagtugot sa “mga sudlanan sa kapungot,” sama sa iyang gihimo kang Paraon, samtang siya nagpakitag kaluoy sa “mga sudlanan sa kaluoy,” ug kita walay katungod nga mokuwestiyon sa Diyos labot niini.—Rom 9:14-24.
Sa laing bahin, sagad sayop ang mga paagi ug mga buhat sa tawo. Ang sala ug sayop mao ang panulondon nga napanunod sa tanang tawo gikan kang Adan. (Rom 5:12; Sal 51:5) Apan si Jehova, nga walay-ikasaway, “nahibalo pag-ayo sa atong pagkaumol, nga nahinumdom nga kita abog,” ug siya maluluy-on. (Sal 103:13, 14) Iyang giisip ang matinumanon, masinugtanong si Noe ingong “walay-ikasaway taliwala sa iyang mga katalirongan.” (Gen 6:9) Gisugo niya si Abraham, “Lakaw sa akong atubangan ug pamatud-i ang imong kaugalingon nga walay-ikasaway.” (Gen 17:1) Bisan tuod nga kining mga tawhana maoy dili-hingpit ug namatay, sila giisip ingong walay-ikasaway ni Jehova, kinsa “nagatan-aw sa kasingkasing.” (1Sa 16:7; itandi ang 2Ha 20:3; 2Cr 16:9.) Iyang gisugo ang Israel: “Pamatud-i ang imong kaugalingon nga walay-ikasaway kang Jehova nga imong Diyos.” (Deu 18:13; 2Sa 22:24) Iyang gitagana ang iyang walay-ikasaway nga Anak (Heb 7:26) ingong halad lukat, ug pinasukad niini Iyang matawag kadtong nagpasundayag ug pagtuo ug pagkamasinugtanon nga “matarong,” o walay-ikasaway, samtang sa samang higayon padayong naghupot sa iyang posisyon ingong ang matarong ug walay-ikasaway nga Maghuhukom.—Rom 3:25, 26; tan-awa ang INTEGRIDAD; PAGKAHINGPIT, KAHINGPITAN.
Ang Pakigsaad sa Balaod. Si apostol Pablo nag-ingon nga ang Balaod maoy “espirituwal” ug “maayo” (Rom 7:14; 1Ti 1:8) ug human hisgoti ang ikanapulo nga sugo niini, siya nagpahayag nga “ang Balaod balaan, ug ang sugo balaan ug matarong ug maayo.” (Rom 7:7-12) Nan, nganong siya usab miingon: “Kon kadtong unang pakigsaad walay-ikasaway, wala na unta pangitaig luna ang ikaduha”? (Heb 8:7) Si Pablo nagpatin-aw: “Siya [si Jehova, pinaagi kang Jeremias] nakakaplag ug sayop [o, nagbasol] sa katawhan.” (Heb 8:8, 9; itandi ang Jer 31:31, 32.) Sa laing teksto iyang gipakita nga adunay butang nga dili mahimo sa Balaod, samtang kini “mahuyang pa pinaagi sa unod.” (Rom 8:3) Dugang pa, iyang tin-awng gipasundayag nga ang pagkahingpit dili moabot pinaagi sa Levihanong pagkasaserdote nga kinahanglang usbon duyog sa balaod nga pinaagi niini kini nagalihok; nga “ang Balaod walay nahimong hingpit”; ug nga ang mga gasa ug mga halad niini “dili makapahingpit sa tawo nga nagahimog sagradong pag-alagad kon bahin sa iyang tanlag.”—Heb 7:11, 12, 19; 9:9.
Pagtagad sa mga Sayop sa Usag Usa. Ang Bibliya nagtambag kanato nga “magpadayon sa pag-antos sa usag usa ug kinabubut-on nga magpasaylo sa usag usa kon ang usa adunay reklamo batok sa lain.” (Col 3:13) Kon papanubagon kita sa tanan natong mga sayop, kitang tanan mahinukman. Daghang sayop ang mahimong palabyon lamang; dayag nga ang usa ka Kristohanon dili magtinguha nga ibutyag sa publiko ang mga sayop sa iyang mga igsoon. Ang Kasulatan naghisgot bahin sa usa ka tawong daotan: “Nagalingkod ka ug nagasulti batok sa kaugalingon nimong igsoon, ginabutyag mo ang sayop batok sa anak sa imong inahan.”—Sal 50:16, 20.
Apan, gisugo ni Jesu-Kristo ang iyang mga tinun-an kon unsay buhaton bahin sa pipila ka seryosong mga sala. Ingong unang lakang, siya nagtambag: “Kon ang imong igsoon makasala, adtoa siya ug ipadayag ang iyang sayop [sa literal, “badlonga siya”] tali kanimo ug kaniya lamang. Kon siya mamati kanimo, nakabig mo ang imong igsoon.” Dayon gilatid ni Jesus ang mga lakang nga buhaton kon mapakyas kining unang paningkamot.—Mat 18:15-17; tan-awa usab ang Gal 6:1.
Usa ka Ministeryo nga Walay-Ikasaway. Si apostol Pablo, nga mapasalamaton ug mapabilhon kaayo sa mahimayaong bahandi sa ministeryo, nag-amping sa paghimaya niini nga ministeryo pinaagi sa pagbantay pag-ayo sa matag bahin sa iyang kinabuhi ug panggawi. Siya miingon diha sa iyang sulat ngadto sa kongregasyon sa Corinto: “Wala gayod kami maghatag ug bisan unsa nga hinungdan sa pagkapandol, aron nga ang among ministeryo dili kakitaan ug sayop.” (2Co 6:3) Ang mga tawo nga naghagit sa pagkaapostol ni Pablo nakig-uban sa kongregasyon didto ug grabeng nangitag sayop ug nagbutangbutang kang Pablo aron sa pagtamay kaniya ug sa pagdaot sa iyang awtoridad diha sa kongregasyon ingong apostol. Kay nakaamgo niini ug nahibalo usab nga basin sila pangitaag sayop ug motungha ang mga suliran labot sa salapi, iyang gipasaligan ang kongregasyon nga iyang ipadala si Tito ug ang laing kasaligan nga igsoon nga gitudlo sa mga kongregasyon aron sa pagdumala sa mga amot. “Sa ingon,” misulat si Pablo, “kami nagalikay nga may si bisan kinsa nga makakitag sayop kanamo maylabot niining dakong amot nga among dumalahon.”—2Co 8:16-21.