Buot ba Nimong Makakat-on ug Usa ka Langyawng Pinulongan?
Buot ba Nimong Makakat-on ug Usa ka Langyawng Pinulongan?
Sinulat Sa Koresponsal Sa Pagmata! Sa Britanya
“Dali nga sultihon kay sa buhaton!” Kana ang giingon sa daghan bahin sa pagtuon ug usa ka langyawng pinulongan, ilabina human sa pagsulay na niini. Tinuod, ang pagkat-on ug laing pinulongan maoy mahagiton, sa pagpahayag sa labing menos nga paagi. Apan kadtong milampos nag-ingon nga takos gayod kini sa paningkamot.
ADUNAY daghang lainlaing mga katarongan sa pagkat-on ug usa ka bag-ong pinulongan. Si Andrew, pananglitan, nagplano nga magbakasyon sa Pransiya, ug buot niyang makahimo sa pagpakigsulti sa mga tawong taga-didto diha sa ilang kaugalingong pinulongan. Si Guido natawo sa Inglaterra, apan ang kagikan sa iyang pamilya maoy Italyano. “Ang akong naantigohan maoy diyalekto lamang,” matod niya, “busa buot kong makakat-on sa pagsultig Italyano sa hustong paagi.” Ang magulang nga lalaki ni Jonathan karong bag-o milalin sa laing nasod ug naminyog usa ka Espanyola. “Buot kong makigsulti sa akong bag-ong mga paryente diha sa ilang nitibong pinulongan inigbisita nako sa akong igsoong lalaki,” matod ni Jonathan.
Apan ang pagkat-on ug usa ka langyawng pinulongan mahimong may ubang mga kaayohan. “Kana nagtudlo kanako sa pagbaton ug empatiya,” matod ni Louise. “Karon makasabot na ko kon unsay pagbati sa mga langyaw inig-abot nila sa usa ka nasod diin ang pinulongang gigamit lahi sa ilaha.” Alang kang Pamela ang mga kaayohan nakaapektar kaniya sa personal nga paagi. Kay nagtubo sa Inglaterra, gamay ra ang iyang naantigohang Ininsek—ang pinulongan sa iyang pamilya. Ingong resulta, si Pamela ug ang iyang inahan dili na suod. “Dili na kami kanunayng magkaestoryahay,” misugid si Pamela. “Apan karon nga ako makasulti nag Ininsek, kami mas nagkasuod ug naarang-arang ang among relasyon.”
Mga Tabang Aron Molampos
Unsay imong gikinahanglan aron molampos sa pagkat-on ug usa ka langyawng pinulongan? Daghan nga nakakat-on niana nagpasiugda sa mosunod.
● Panukmod. Gikinahanglan nimo ang usa ka pandasig—usa ka katarongan sa pagpangagpas sa imong tumong. Ang mga estudyanteng may dakong panukmod kasagaran nga labing maayog kahimoan.
● Pagpaubos. Ayaw pagdahom ug hinobra sa imong kaugalingon—ang mga sayop dili kalikayan, ilabina sa sinugdanan. “Ang mga tawo mokatawa,” matod ni Alison, “busa batoni ang imong sentido sa katistisan!” Si Valerie miuyon: “Sama ka sa usa ka batang nagtuon sa paglakaw. Kadaghanan matumba ka, apan kinahanglang mobangon ka gayod ug mosulay na usab.”
● Pailob. “Alang kanako, ang unang duha ka tuig lisod, ug may panahong gusto na akong moundang,” miadmitir si David. Bisan pa niana, siya miangkon: “Kadto nahimong mas sayon!” Si Jill mibati sa samang paagi. “Dili ka maghunahuna nga ikaw nakahimog pag-uswag hangtod
nga ikaw maghunahuna sa nangagi,” matod niya.● Pagbansay. Ang regular nga rutina motabang kanimo nga malarino sa bag-ong pinulongan. Paningkamoti ang pagbansay kada adlaw, bisan pag sulod sa pipila ra ka minutos. Sumala sa giingon sa usa ka teksbok, “‘ang diyutay ug kanunay’ mas maayo kay sa ‘daghan apan panagsa.’”
Makatabang nga mga Galamiton
Andam ka bang modawat sa hagit sa pagkat-on ug usa ka langyawng pinulongan? Kon mao, ang mosunod nga mga galamiton makapausbaw sa imong pag-uswag.
● Mga flash card. Matag usa niini adunay usa ka pulong o mga pulong sa atubang ug ang hubad sa likod. Kon wala kini sa dapit nga imong gipuy-an, makagama ka sa imong kaugalingong hugpong, nga mogamit sa mga kard pangpayl.
● Mga audiocassette ug videocassette nga matulon-anon. Makatabang kini kanimo sa pagkadungog sa pinulongan nga gipahayag sa hustong paagi. Pananglitan, samtang nagdrayb sa iyang kotse, si David nakakat-on sa mga pasukaranang kalagdaan sa Hapones pinaagi sa pagpamati sa usa ka audiocassette sa usa ka basahon sa mga pulong nga pangturista.
● Mga interactive computer program. Pipila niini magpaposible nga imong marekord ang imong tingog ug itandi ang imong paglitok sa iya sa nitibong mga tigsulti sa pinulongan.
● Radyo ug telebisyon. Kon adunay mga sibya sa radyo ug programa sa telebisyon sa inyong dapit nga nagagamit sa pinulongan nga imong ginatun-an, nganong dili patokaron kana ug tan-awon kon pilay imong hisabtan?
● Mga magasin ug mga libro. Sulayi ang pagbasa sa pinatik nga impormasyon diha sa bag-ong pinulongan, nga tinoong ang sukod sa pagsabot dili kaayo taas ni ubos kaayo. *
Paghanas sa Pinulongan
Hinuon, sa madugay o madali kinahanglang makigsulti ka niadtong nagagamit sa pinulongan. Kini wala magkinahanglan nga mopanaw ka ngadto sa usa ka halayong nasod. Inay hinuon, tingali makaduaw ka sa usa ka langyawg-pinulongan nga kongregasyon sa mga Saksi ni Jehova diha sa imong kaugalingong nasod.
Sa bisan unsang kahimtang, ang imong tumong angay nga mao ang pagkat-on sa paghunahuna diha sa bag-ong pinulongan, inay kay yanong hubaron ang mga pulong ug mga pamulong gikan sa imong kaugalingong pinulongan. Lagmit makatabang usab kon ikaw maningkamot nga mahibalo sa mga kostumbre ug mga batasan sa katawhan nga nagagamit sa imong bag-ong pinulongan. “Dili ka gayod makakat-on sa usa ka pinulongan kon walay diyutay nga pagsabot sa mga kinaiya ug mga prinsipyo sa kultura diin kini bahin niana,” matod sa eksperto sa pinulongan nga si Robert Lado.
Pangataposang opinyon: Ayaw pagkaluya sa dihang ang imong pag-uswag morag hinay. Ang pagkat-on ug usa ka bag-ong pinulongan, kon buot sabton, maoy usa ka mapinadayonong proseso. “Ako wala gayod mohunong sa pagkakat-on,” matod ni Jill, kinsa nakakat-on sa senyas nga pinulongan 20 ka tuig kanhi. “Ang pinulongan kanunay nga nagakaugmad.”
Busa gusto ba nimong makakat-on ug usa ka langyawng pinulongan? Kon mao, magmaandam nga mosugod sa labing mahagiton—apan magantihon kaayo—nga proyekto.
[Footnote]
^ Ang Pagmata! mabatonan na karon sa 83 ka pinulongan, ug ang kauban niini,Ang Bantayanang Torre, gipatik sa 132 ka pinulongan. Nadiskobrehan sa daghan nga ang tin-awng panulat sa maong mga magasin makatabang sa dihang magtuon ug usa ka bag-ong pinulongan.
[Mga hulagway sa panid 12, 13]
Makadugang ka sa imong bokabularyo pinaagi sa . . .
. . . pagtandi sa imong nitibong pinulongan sa pinulongan nga imong ginatun-an