Ayoha ang Imong Sakyanan sa Luwas nga Paagi

Si Kevin makamaong moilis ug aseite sa iyang sakyanan. Nahibalo siya kon unsaon pagtangtang sa tornilyo sa awasanan sa aseite diha sa oil pan, paghabwa sa sulod sa crankcase, pagbalik sa tornilyo, ug pagpahugot niini. Apan usa niana ka higayon samtang giduot pag-ayo ni Kevin ang iyang yabi, nalibkas kini gikan sa ulo-ulo sa tornilyo. Naduso ang kamot ni Kevin sa usa ka hait nga piraso sa metal, nga nakalaslas pag-ayo sa iyang palad mao nga gikinahanglan ang daghang tahi.

 SAMA kang Kevin, daghang tawo ang naanad na sa pagmentinar ug pag-ayo sa ilang kaugalingong sakyanan—tungod kay alang sa uban makapamenos kini sa gasto. Apan ang pagkakat-on sa paninugdang kahibalo bahin sa pagmentinar ug pag-ayo sa sakyanan adunay lain pang mga kaayohan. “Kas-a, panahon sa dugay nga biyahe, morag dunay diperensiya ang akong sakyanan,” matod sa usa ka babaye nga ginganlag Kathy. “Tungod kay makamao na man kong moayo sa akong sakyanan, naayo ko kini ug nakapadayon ko sa pagbiyahe.”

Tingali gusto sab nimo nga makamaong momentinar ug moayo sa imong sakyanan. Apan unsaon man nimo paghimo kini sa luwas nga paagi?

Paghunahuna nga Abante!

Hatagig unang pagtagad ang kahilwas. a Sama sa giilustrar sa kadaot nga nahitabo kang Kevin, dali ka rang madisgrasya kon magtrabaho ka diha sa apeke nga mga dapit o kon mamuwersa ka ginamit ang usa ka hiramenta. Sa unsang paagi imong malikayan ang kadaot? Sa dihang pahugtan ang usa ka tornilyo ginamit ang usa ka yabi, seguroa nga ang hiramenta maayong pagkapahimutang niana. Pangutan-a ang imong kaugalingon, ‘Kon mahiplos ang hiramenta, asa kaha paingon ang akong kamot?’ Ang pagguwantes o pagbugkos ug panapton sa imong kamot makahatag ug usa ka sukod sa proteksiyon. Aron matabangan kang makontrolar ang imong kusog, kon mahimo, bitara ang hiramenta inay itulod kini. Sa samang paagi, kon magtangtang kag miungot nga tornilyo, ang imong tumong mao ang pagliso niini bisag un-kuwarto lang sa pulgada kada liso. Kining mga lagdaa bahin sa paghunahuna nga abante ug pagkontrolar kanunayng mapuslanon. Ayawg ibalewala kining mga lagdaa aron mahuman ka lang ug dali!

Ang mga aksidente sagad mahitabo sa dihang ang usa ka tawo mosulay paggamit ug usa ka hiramenta alang sa usa ka butang nga  dili maoy angayng gamitan niini. Pananglitan, si Tom naglisod pag-ilis sa mga spark plug sa iyang sakyanan. Ngano man? Tungod kay ang iyang socket wrench mubo ra kaayo, ug kanunay kining mahiplos sa unang plug. Sa kataposan, gisumpayan ni Tom ang tunga sa socket ug sa ratchet. Dayon giilisan niya ang lima ka nahibiling mga plug sa samang gidugayon sa iyang pag-ilis sa unang plug—ug gihimo niya kini sa luwas nga paagi! Unsay leksiyon nga atong makat-onan? Ang pagbaton ug hustong hiramenta maoy hinungdanon.

Ang makadaot nga mga butang mahimong makasulod sa imong mga mata samtang mag-ayo ka ilalom sa imong sakyanan o maghangad gikan sa ubos sa dashboard. Sa unsang paagi malikayan kini? “Pagsul-ob ug usa ka matang sa proteksiyon sa mata, sama sa mga antipara,” matod ni Sean, kinsa nagtrabaho ingong mekaniko kapin na sa napulo ka tuig. “Sa talyer nga akong gitrabahoan,” siya midugang, “ang paggamit sa maong kasangkapan sa kahilwas kinahanglanon gayod.” Kinahanglang magsul-ob ka usab ug proteksiyon sa mata sa dihang magtrabaho duol sa peligrosong mga likido, sama sa asido sa baterya.

Kon magtrabaho ka ilalom sa imong sakyanan, gamita kanunay ang usa ka haom nga pagkadisenyong tungtonganan sa jack, usa ka dekalidad nga himan nga moisa sa sakyanan, o usa ka gipalig-on nga kinubkob nga ayohanan nga magtugot sa usa sa pagsuong sa sakyanan. Ayaw gayod pagsuong sa sakyanan nga gitukoran lang ug jack. Ang manuwal sa pipila ka sakyanan magpaila kon asa ipahimutang ang mga jack ug mga tungtonganan sa jack aron igong masangga ang sakyanan. Apan, angay nimong  mahibaloan nga ang kalit nga puwersa—sama nianang pagpuwersa nimo sa dihang paluagan ang miungot nga tornilyo—makapairog ug makapaligas sa sakyanan gikan sa mga tukod niini.

Paglikay sa Wala-Damhang mga Peligro

Ang ubang mga piyesa sa imong sakyanan mahimong moinit pag-ayo ug makapaso nimo kon imong gunitan kini. Pananglitan, ang tubig sa sulod sa radyetor magpabiling init sulod sa pipila ka gutlo human patya ang makina. Busa ayawg kuhaa ang tabon sa radyetor hangtod mobugnaw na kini nga igong magunitan nimo bisag wala kay guwantes. Sa ubang mga sakyanan, ang bentilador sa radyetor gipaandar sa elektrisidad ug awtomatikong moandar—bisag gipatay na ang makina. Aron malikayan ang kadaot, tangtanga ang ground wire gikan sa baterya sa dili ka pa mosugod pagtrabaho.

Sa dihang mag-ayo sa imong sakyanan, tangtanga ang imong mga singsing ug alahas, ilabina kon mag-andar ang makina. Gawas nga masangit sa nagtuybo nga mga piyesa, ang metal nga mga alahas makapahinabog short circuit sa elektrisidad ug moinit pag-ayo! Ang luag nga mga bukton sa sinina ug mga korbata, bandana, ug bisan ang taas nga buhok mahimong malambod sa nagtuyok nga mga piyesa.

Bisan pag nagtuo ka nga nahuman na ang imong trabaho, duna pay kataposang lagda nga kinahanglang sundon. “Kanunayng susiha pag-usab ang imong trabaho,” matod pa ni Dirk, nga service adviser sa usa ka puliking talyer. “Kas-a,” siya mipadayon, “nakalimot ang usa ka mekaniko sa paghimo niini human ayoha ang mga preno. Wala mohawid ang preno, ug ang sakyanan midasmag sa akong lamesa!”

Pagdumala sa mga Emerhensiya

Usa ka adlaw niana namatikdan ni Tom nga miinit pag-ayo ang iyang sakyanan. Nabuslot ang usa ka hos, ug ang tubig sa radyetor miagas. Ginamit ang usa ka rolyo sa duct tape nga iyang gihiposan sa sakyanan, temporaryo kining giayo ni Tom pinaagi sa pagbugkos ug teyp sa hos ug pagbubo ug tubig nga gisagolag antifreeze ngadto sa radyetor. Dayon, mipadagan siya paingon sa tindahag mga piyesa sa awto aron mopalit ug bag-ong hos. Ang kasinatian ni Tom nag-ilustrar sa panginahanglan nga magmaandam pinaagi sa paghipos ug mga himan nga pang-ayo diha sa imong sakyanan.

Samtang magdrayb, magmaigmat ka sa bisan unsang katingad-ang mga kabanha o mga baho. Si Yvonne nakamatikod ug katingad-ang baho gikan sa makina sa sakyanan. Giablihan sa iyang bana ang hood, o tabon sa makina, ug nakita niya nga nagsirit ang antifreeze gikan sa gamayng buslot sa ibabawng bahin sa hos sa radyetor. Tungod kay namatikdan ang problema sa wala pa moinit pag-ayo ang makina, si Yvonne ug ang iyang bana nakaarang sa pagdrayb ngadto sa talyer.

Unsay imong buhaton kon maaberiya ang imong sakyanan diha sa haywey? Una, paningkamoting ikapadaplin pag-ayo ang sakyanan kutob sa mahimo. Ang mga pasahero, ilabina ang mga bata, angayng magpabilin sa sulod sa sakyanan nga gitaod ang ilang mga seat belt. Kon kinahanglan kang mogawas sa sakyanan, palayo sa dalan kutob sa mahimo. Pasigaha ang mga suga nga pang-emerhensiya. Ablihi ang hood aron mailhan nga naaberiya ang imong sakyanan. Pagbutang ug early warning device diha sa dalan o uban pang timaan nga mga pangpasidaan.

Kon diskargado na ang baterya sa imong sakyanan, gusto tingali nimong paandaron kana pinaagi sa pagkonektar sa imong baterya ngadto sa baterya sa laing sakyanan ginamit ang jumper nga mga kable. Apan pagbantay kay ang mga baterya sa sakyanan makapatunghag daling masunog nga gas. Ang bitibiti makapasilaob niining maong gas, nga makapahinabog pagbuto nga tungod niini mahimong mapiskan kag makadaot nga asido. Busa, kon ikaw o ang laing tawo nga motabang kanimo dili makamaong mokonektar sa baterya, paghulat alang sa tabang.

Sama sa atong nakita, ang pagmentinar ug sakyanan maoy usa ka seryosong responsabilidad. Ayohon man nimo ang imong sakyanan aron atimanon ang usa ka emerhensiya o himoon lamang nimo ang naandang pagmentinar, hinumdomi kanunay: Ang pagkamahunahunaon sa kahilwas hinungdanon gayod!

[Footnote]

[Blurb sa panid 21]

Ang mga aksidente sagad mahitabo sa dihang ang usa ka tawo mosulay paggamit ug usa ka hiramenta alang sa usa ka butang nga dili maoy angayng gamitan niini

[Kahon/Mga hulagway sa panid 19]

Mga Himan nga Angayng Hiposan Diha sa Imong Sakyanan

✔ Reserbang ligid ug jack

✔ Jumper nga mga kable

✔ Early warning device

✔ Mga hiramenta ug mga antipara

✔ Plaslayt

✔ Ekstrang mga sudlanan sa mga pluwido (aseite, tubig, antifreeze, brake fluid)

✔ Duct tape

✔ Reserbang mga fuse

✔ Pisi nga gamiton sa pagguyod (Matikdi: Sa pipila ka dapit, ang usa ka lisensiyadong tigguyod lamang ang tugotan sa pagguyod sa imong sakyanan)

✔ Usa ka kahon nga kahiposan ug maayo sa mga hiramenta ug kapahimutangan sa mga sudlanan sa pluwido aron dili matumba

Tingali buot mong magdala ug dugang nga mga himan nga pang-ayo. Apan, ang ubang mga asosasyon sa mga tag-iyag sakyanan nga nagtagana ug serbisyo diha sa dalan panahon sa emerhensiya magpanuko sa pag-ayo sa naaberiya nga sakyanan kon ang tag-iya mismo nagsugod na sa pag-ayo. Kon membro ka sa usa ka asosasyon sa mga tag-iyag sakyanan, susiha kon unsang matanga sa mga ayohonon ang tugotan.