Pagkahimong Maayong Mag-aawit sa Opera

TINAMPO SA MAGSUSULAT SA PAGMATA! SA ITALYA

ANG mag-aawit motindog nga tul-id, naghangad ug diyutay, gawas ang dughan, relaks ang agtang, ngabil ug baba. Human sa mubong pasiuna sa orkestra, ang tenor mosugod sa iyang gikahinamang awit. Mananoy ang iyang pag-awit, nga morag ang iyang tingog naggikan sa gawas sa iyang lawas. Dihay masipang pagpamalakpak human niana.

Ang opera maoy usa ka drama sa teatro nga gipasundayag sa mga dramatistang mag-aawit dinuyogan sa musika sa orkestra. Malingaw ka ba sa pagtan-aw ug opera? Nakakita ka na bag pasundayag sa teatro? Sa imong hunahuna, unsa kahay sekreto sa nindot nga tingog sa mag-aawit sa opera?

 Tingog​—Usa ka Instrumento sa Musika

Ang tingog maoy usa ka talagsaong gasa gikan sa Diyos, ug kini haom nga gitawag ug instrumento sa musika. Bisag pipila ra ang makaawit nga sama sa mag-aawit sa opera, apan alang sa daghan kini maoy bahin na lang sa kinabuhi nga sama sa pagkaon o pagkatulog. Maayo ka man moawit o dili, walay duhaduha mainteres ka sa pagkahibalo kon giunsa pag-obra sa maong “instrumento.”

Ang larynx, nga nahimutang sa tungatunga sa imong tutonlan, mao ang organo nga gigikanan sa tingog. Kini naporma pinaagi sa alud-od palibot sa buho nga nahimutangan sa duha ka gagmayng pinilo nga unod​—ang imong mga kuwerdas bokales. Sa unsang paagi mitungha ang tingog? Panahon sa normal nga pagginhawa, morelaks ang mga kuwerdas bokales ug maporma ang trianggulong agianan sa hangin diha sa windpipe, nga nailhang glottis. Sa dihang ikaw moawit, mokusog ang puwersa sa hangin nga moagi sa larynx, ang glottis mogamay, ug ang mga kuwerdas bokales mokurog ug mopatunghag tingog. Kon mas hugot ang pagkainat sa kuwerdas, mas kusog ang pagkurog niini ug mas taas ang tono nga ipatungha. Apan, kon pakubsan ang puwersa sa hangin, ang kuwerdas bokales morelaks ug modako ang buho sa glottis, nga magpakunhod sa pagkurog ug magpatunghag mubo nga tingog.

Pamaagi ug Panglawas

Ingong batan-on, si Enrico Caruso adunay nindot nga tingog; apan, wala kiniy puwersa. Ang pagbansay nakapauswag niini. Ang nindot nga tingog maoy usa ka natural nga gasa, apan diha sa pag-awit sa opera, ang pamaagi bililhon usab. Ang mag-aawit angayng mahibalo sa hustong pagginhawa aron makabaton ug igong suplay sa hangin. Dayon siya kinahanglang makakat-on sa pagkontrolar niana. Gikaingon nga ang bantogang mag-aawit sa ika-18ng siglo nga si Carlo Broschi, nga nailhan ingong Farinelli, makaawit ug 150 ka nota sa usa lamang ka pagginhawa.

Ang mga mag-aawit sa opera kinahanglang mahibalo kon unsaon pagpadako sa ilang tingog gamit ang lawas ingong sound box. Sumala sa pipila ka eksperto, ang mubo nga mga nota gipadako pinaagi sa mga bukog sa dughan, samtang ang mga buho sa mga bukog sa apapangig ug sa nawong ang mopadako sa tag-as nga mga nota.

Daghan ang naghunahuna nga ang pag-awit gikontrolar lamang sa tutonlan. Apan, haom nga gikaingon nga ang tibuok lawas moawit usab, sa diwa nga ang tanang kusog sa mag-aawit nalangkit. Angayng mentinahon ang hingpit nga pagkabalanse aron maharmonya ang tensiyon sa kaunoran sa tanang bahin sa lawas. Busa, ang pag-awit sa opera nagkinahanglag dakong paghago ug kusog, ug lagmit mao kanay hinungdan kon nganong dagkog lawas ang kadaghanang mag-aawit. Si Maria Callas maoy usa sa labing inila sa tanang mag-aawit sa opera sa ika-20ng siglo, apan daghan ang nagtuo nga ang paspas nga pag-ubos sa iyang timbang tungod sa sobrang pagdiyeta maoy hinungdan sa pagkawala sa iyang nindot nga tingog.

Mga Kaugmaran sa Pag-awit sa Opera

Sulod sa daghang tuig, adunay mga kaugmaran sa estilo ug sa pamaagi sa pag-awit sa opera. Susihon nato ang duha lamang ka pananglitan niini. Sa dihang ang pag-awit sa opera gibalhin gikan sa mga kapilya ug uban pang siradong mga balay ngadto sa mga teatro, ang mananoy ug relaks nga pag-awit nahimong puwersado nga gipalig-on sa ilang lawas isip mga sound box. Kini nga kausaban mas napasiugda sa dihang giilisan ang gagmayng mga orkestra sama sa gigamit ni Mozart ngadto sa mas dagko nga sama sa gigamit ni Verdi ug ni Wagner. Sa ika-17 ug 18ng mga siglo, maingon man sa unang bahin sa ika-19ng siglo, ang kahanas o katakos sa mag-aawit ang nahimong mas hinungdanon kay sa paggamit ug orkestra. Apan nausab pag-ayo ang estilo niini sa ikaduhang bahin sa ika-19ng siglo ug sa unang bahin sa ika-20ng siglo. Niining panahona, ang tingog, nga mao gihapoy bililhong sangkap sa pag-awit, nahimo na lang usa sa mga elemento niini.

Ang kaanindot sa mga awit sa opera nagpahinabog dakong pag-uswag sa produksiyon. Ang mga tigkomposo nga sama nila ni Paisiello, Cimarosa, Gluck, Mozart, Donizetti, Rossini, Bellini, Wagner, Verdi, Puccini, Bizet, Meyerbeer, ug Mascagni, maoy pipila lamang sa labing inila, nga nagkomposo sa dili malimtang mga awit nga makapatandog sa emosyon.

 Mga Paghinobra Tungod sa Musika

Aduna poy makapasubong panahon sa kasaysayan sa pag-awit sa opera. Hinumdomi ang grupong castrati, nga kapin sa usa ka siglo nga nagdominar sa opera sa Italya. a Ang mga bata gikapon sa wala pa maulitawo aron mamentinar ang ilang taas nga tingog nga dunay talagsaong gibug-aton ug puwersa. Ang nagdasig sa maong buhat mao “ang Simbahan,” matod ni Guido Tartoni, “tungod sa ilang pagdili sa mga babaye . . . nga moawit diha sa mga kapilya.”

Ang iladong mga mag-aawit sa opera nahimong sikat, ug gisimba sa uban nilang mga magdadayeg. Ang paglubong kang Luciano Pavarotti maoy usa ka pananglitan sa maong pagsimba. Si Maria Callas gitawag La Divina (ang Balaan), ug si Joan Sutherland gitawag La Stupenda (ang Katingalahan). Bisan pa niana, kon gibantog man ang mga awit sa opera, kini maoy resulta sa katakos niini sa pagdasig sa mga tumatan-aw.

Malagmit sa umaabot makadungog ka ug soprano nga moawit sa pipila ka iladong awit. Kon mao, hunong sa makadiyot ug hunahunaa ang pagbansay nga giagian aron makab-ot ang maong nindot nga tingog. Magpahinumdom kini kanimo sama sa giingon sa usa ka magsusulat nga nagtawag sa pag-awit sa opera ingong paagi “sa paghatag ug tono sa mga pulong aron ang komposisyon mahimong usa ka mananoy nga awit.”

[Footnote]

[Kahon/​Hulagway sa panid 12]

ANG PIPILA KA KLASE SA TINGOG

Coloratura soprano: Usa ka tingog sa babaye nga makaawit ug paspas ug taas nga mga tono. Ang mag-aawit sagad modula ug bibo ug makalingaw nga karakter.

Lyric soprano: Ubos nga tingog sa babaye nga nagdula ug mingaw o romantikong mga karakter.

Dramatikong soprano: Mas ubos nga tingog sa babaye. Ang mag-aawit sagad modula sa usa ka dramatikong karakter.

Mezzo-soprano: Tingog sa babaye nga mas ubos kay sa dramatikong soprano. Ang mag-aawit sagad modula sa karakter sa usa ka tigulang nga babaye o kontrabida sa soprano.

Contralto: Usa ka talagsaong tingog sa babaye. Ang mag-aawit modula sa mga karakter nga sama sa gidula sa mezzo-soprano.

Tenor: Tingog sa lalaki nga susama sa soprano​—bugnaw, liriko, dramatiko. Ang mag-aawit sagad modula ingong hinigugma o bida.

Baritone: Kini nga tingog maoy tungatunga sa tenor ug sa basso. Ang mag-aawit modula sa karakter ingong igsoong lalaki, amahan, o karibal.

Basso: Ang kinaubsang tingog sa lalaki, nga nabahin sa tulo ka kategoriya: brilliant o basso buffo, cantante, ug profundo. Ang una maoy haom alang sa makalingaw ug bibo nga mga karakter; ang ikaduha maoy alang sa mamingawon nga mga karakter; ug ang ikatulo maoy alang sa mga karakter nga mopahayag ug mainitong pagbati.

[Hulagway sa panid 10]

Entablado sa teatro

[Hulagway sa panid 10]

Teatro

[Picture Credit Lines sa panid 10]

Stage: Philip Groshong for The Cincinnati Opera; house; Courtesy of Tourism Office of Budapest