“Taktakon Ka Na Namo sa Trabaho”
“Taktakon Ka Na Namo sa Trabaho”
GIANGGAAN siya sa mga nagdumala ug Abilidarang Fred. a Daghan siyag naamot nga mga ideya nga tungod niana ang kompaniya nakadaginot ug dako sulod sa iyang unom ka tuig nga pagtrabaho didto. Busa sa gipatawag siya sa opisina sa manedyer, nagtuo si Fred nga ang iyang suweldo patas-an o hatagan siyag taas-taas nga posisyon. Apan kalit lang nga giingnan siya, “Taktakon ka na namo sa trabaho.”
Wala makatuo si Fred sa iyang nadunggan. “Dako kog suweldo ug nalingaw ko sa akong trabaho, apan sa usa lang ka pamilok ang tanan nangahanaw,” miingon siya. Dayon, sa dihang gisultihan ni Fred ang iyang asawa nga si Adele sa nahitabo, nakalitan usab siya. “Namuypoy ko,” si Adele nahinumdom. “Nakahunahuna ko, ‘Mag-unsa na lang unya mi?’”
Ang nahitabo kang Fred nahitabo usab sa milyon-milyon, ingon sa makita diha sa graph. Apan dili lang sa gidaghanon makita ang masakit nga epekto sa pagkawalay trabaho. Pananglitan si Raúl, nga imigrante nga taga-Peru gitaktak human sa 18 ka tuig nga pagtrabaho sa dakong hotel sa New York City. Nangitag trabaho si Raúl, apan wala siyay nakit-an. “Duolan sa 30 ka tuig nga gibuhi ko ang akong pamilya,” siya miingon. “Karon morag wala na koy silbi.”
Ang nahitabo kang Raúl nagpakita sa kasagarang mahitabo niadtong mga walay trabaho—dili lang problema sa kuwarta ang ilang sagubangon. Sagad moresulta kinig grabeng kaguol. “Mibati ko nga morag wala na koy pulos,” miingon si Renée, kansang bana nga si Matthew, kapin na sa tulo ka tuig nga walay trabaho. “Kon wala kay nahot, ubos ug pagtan-aw nimo ang mga tawo, ug sa ngadto-ngadto moubos pod ang imong pagtan-aw sa imong kaugalingon.”
Gawas sa grabeng kaguol nga bation, ang matag usa nga mawad-ag trabaho mag-atubang ug laing problema sa pagkinabuhi nga igo-igo ra ang kuwarta. “Sa duna pa mi kuwarta, wala kami magpugong-pugong ug gasto,” miingon si Fred. “Apan sa nanungha na ang mao gihapong mga galastohan—ug kami wala gihapoy trabaho—napugos kami sa pagpasimple sa among pagkinabuhi.”
Samtang nangitag trabaho, kinahanglan imong sagubangon ang kabalaka ug kaguol tungod sa pagkawalay trabaho. Kinahanglan usab nga magkinabuhi ka sa igo-igo ra nga kuwarta. Una, atong hisgotan ang duha ka praktikal nga mga paagi nga imong mahimo sa pagbuntog sa emosyonal nga mga problema.
[Footnote]
a Ang ubang mga ngalan niining mga artikuloha giilisan.
[Graph sa panid 3]
(Alang sa aktuwal nga pagkahan-ay, tan-awa ang publikasyon)
Gidaghanon sa mga walay trabaho sa 2008 sa tulo lang ka nasod
Japan 2,650,000
Espanya 2,590,000
Amerika 8,924,000