Pamit-os sa Pagpanglimbong
Pamit-os sa Pagpanglimbong
“Ang pagkamatinud-anon diha sa negosyo dili na uso, ug kadtong matinud-anon dili gyod moasenso.”—Stephen, U.S.A.
MOUYON ka ba niining negatibong komento? Tinuod, ang pagpanglimbong sagad dunay bentaha, pero dili magdugay. Busa kadtong naningkamot nga magmatinud-anon mapit-os niining mosunod.
Tentasyon sa Kaugalingon. Kinsay dili gustong mahimong kuwartahan o makabatog maluhong kinabuhi? Kon dunay higayon nga makakuwarta pinaagi sa pagpanglimbong, kini lisod kaayong palabyon.
● “Akoy tig-aprobar sa mga kontrata sa akong kompaniya. Pirme kong tanyagan ug hiphip. Grabe ang tentasyon nga makakuwarta dayon.”—Franz, Middle East.
Pamit-os nga Makaganansiyag Dako. Sa dili pa dugayng katuigan, ang mga negosyo sa tibuok kalibotan naglisod tungod sa dili maayong ekonomiya. Ilang gisagubang usab ang kusog nga kausaban sa teknolohiya ug ang nagkadaghang kompetensiya sa kaugalingong nasod ug gikan sa ubang nasod. Tingali ang mga empleyado maghunahuna nga ang pagpanglimbong mao lang ang paagi aron ilang makab-ot ang gidahom sa mga tag-iya ug sa mga manedyer.
● “Kami nagtuo nga kinahanglan ming manglimbong. . . . Kay kon dili, mahapay ang among kompaniya.”—Reinhard Siekaczek, gidakop tungod sa pagpanghiphip.—The New York Times.
Pamit-os sa Uban. Ang mga kauban sa trabaho ug mga kustomer usahay mangengganyo o mamugos nimo sa pagpanglimbong.
● “Giduol ko sa manedyer sa usa ka dakong kompaniya ug miingon nga makigtransaksiyon lang siya nako kon hatagan nako siyag kikbak.”—Johan, South Africa.
Kultura. Sa ubang kultura, naandan na sa mga transaksiyon sa negosyo ang paghatag ug pahalipay. Depende sa gidak-on ug kahimtang sa paghatag ug pahalipay, dili na maklaro kon ang transaksiyon matinud-anon pa ba o dili. Sa daghang kayutaan, ang korap nga mga opisyal mangayog kuwarta alang sa ilang mga serbisyo ug magpabayad baylo sa ilang espesyal nga serbisyo.
● “Lisod mahibaloan kon unsay tip o kon unsay hiphip.”—William, Colombia.
Sirkumstansiya. Kadtong nagpuyo sa pobre o gubot nga mga nasod, mas mapit-os sa pagpanglimbong. Niini nga mga sirkumstansiya, kadtong dili gustong manglimbong o mangawat isipon nga dili maayong tigtagana sa ilang pamilya.
● “Ang pagpanglimbong giisip nga normal ug gikinahanglan, basta dili ka lang masakpan.”—Tomasi, Congo Kinshasa.
Kon Nganong Nagkawala ang Pagkamatinud-anon
Ang pamit-os sa pagpanglimbong dunay dakong epekto. Ang usa ka surbi nagtaho nga 9 sa 10 ka manedyer sa Australia nag-ingon nga ang hiphip ug korapsiyon “sayop pero dili kalikayan.” Kadtong gisurbi miingon nga ilang isakripisyo ang ilang dungog aron lang makakuhag
kontrata o makabenepisyo ang ilang kompaniya.Apan kadtong manglimbong maghunahuna sa ilang kaugalingon nga dili sila limbongan. Sa unsang paagi ilang ipakamatarong ang ilang daotang buhat? Ang Journal of Marketing Research nag-ingon: “Ang mga tawo manglimbong aron makabentaha, apan magmatinud-anon sab sa pagpatuo sa ilang kaugalingon nga sila matarong.” Aron dili makonsensiya, ipamasangil, ibalewala, o ipakamatarong sa mga tawo ang panglimbong sa lainlaing paagi.
Pananglitan, ang pagpanglimbong ilang terminohan ug mga pulong nga dili kaayo lain pamation. Ang pagpamakak o pagpanglimbong mahimong tawgon nga “padanlog” o “pagpakigkompetensiya.” Ang hiphip ilang terminohan ug “pahalipay” o “pangpadali sa serbisyo.”
Ipakamatarong sa uban ang kuwestiyonableng buhat pinaagi sa pagbag-o sa kahulogan sa pagkamatinud-anon. Si Tom, nga nagtrabaho sa kompaniya nga tigpamuhonan, miingon: “Ang tawo nga manglimbong magtuo nga matinud-anon gihapon siya basta makalusot lang siya sa balaod.” Si David, nga taas ug posisyon kanhi sa kompaniya, miingon: “Bisan pag ang panglimbong makauulaw sa dihang mayagyag, dalawaton ra gihapon kini kon makalusot ka. Ang tawong makalusot, isipong maayong laki.”
Daghan ang moingon nga kinahanglang manglimbong ka aron molampos. Ang dugay nang negosyante miingon: “Ang tawong gustong makigkompetensiya moingon, ‘Himoon nimo ang tanan aron lang madawat sa trabaho.’” Apan tinuod ba kana? O dili ba kadtong magpakamatarong sa panglimbong ‘nanglimbong sa ilang kaugalingon pinaagi sa bakak nga pangatarongan’? (Santiago 1:22) Tagda ang praktikal nga mga benepisyo sa pagkamatinud-anon sa sunod nga artikulo.
[Blurb sa panid 5]
“Ang tawo nga manglimbong magtuo nga matinud-anon gihapon siya basta makalusot lang siya sa balaod”
[Hulagway sa panid 5]
Daghan ang moingon nga kinahanglang manglimbong ka aron molampos