ULOHAN SA HAPIN
Kon sa Unsang Paagi Mahimo Kang Maayong Amahan
“Diin ko nasayop?” Gihasol niini nga pangutana si Michael, * nga taga-South Africa. Bisag naningkamot siya pag-ayo nga mahimong maayong amahan, sa dihang mamalandong siya sa iyang badlongong anak nga 19 anyos, siya makapangutana sa iyang kaugalingon kon maayo ba siya nga amahan.
Kon bahin kang Terry nga taga-Spain, daw milampos siya sa iyang pagkaamahan. Ang iyang anak nga si Andrew miingon: “Mahinumdom ko nga sa bata pa ko basahan ko ni Papa, makigdula siya nako, ug manuroy mi. Malingaw ko sa iyang paagi sa pagtudlo.”
Sa pagkatinuod, dili lalim nga mahimong maayong amahan. Pero dunay maayong mga prinsipyo nga makatabang. Nakita sa daghang amahan nga sila ug ang ilang pamilya natabangan pinaagi sa pagsunod sa mga tambag sa Bibliya. Atong hisgotan ang pipila ka tambag nga makatabang sa mga amahan.
1. Hatagig Panahon ang Imong Pamilya
Sa unsang paagi gipakita nimo sa imong mga anak nga sila importante kanimo? Siyempre daghan kag ginahimo para nila—nagsakripisyo ka sa pagtagana kanilag pagkaon ug puy-anan. Dili ka mohimo niini kon sila dili importante kanimo. Pero kon dili nimo sila hatagag igong panahon, basig maghunahuna sila nga mas importante nimo ang imong trabaho, mga higala, o hobby.
Kanus-a magsugod ang amahan sa paghatag ug panahon sa iyang anak? Ang panagsuoray sa inahan ug anak magsugod panahon sa pagsabak. Sa mga 16 pa lang ka semana diha sa tiyan, ang bata makadungog na. Niining panahona ang amahan usab makasugod sa pagpakigsuod sa iyang anak. Siya makapaminaw sa pitik sa kasingkasing, makabati sa pagsikad, makapakig-estorya, ug makakanta kaniya.
Prinsipyo sa Bibliya: Sa panahon sa Bibliya, ang mga amahan manguna sa pagtudlo sa ilang mga anak. Sila giawhag sa paghatag kanunay ug panahon sa ilang mga anak sumala sa Deuteronomio 6:6, 7, nga nag-ingon: “Kining mga pulonga nga akong gisugo kanimo niining adlawa kinahanglan nga maanaa sa imong kasingkasing; ug isilsil mo kini sa imong anak ug magsulti ka mahitungod niini sa maglingkod ikaw sa imong balay ug sa maglakaw ikaw sa dalan ug sa imong paghigda ug sa imong pagbangon.”
2. Ang Maayong Amahan Maminaw sa Iyang Anak
Aron ang imong anak dili mahadlok makig-estorya nimo, kinahanglang maminaw ka. Kinahanglang imong ugmaron ang pagkahimong maayong mamiminaw, nga dili dayon mosingka o masuko.
Kon dali kang masuko ug mohukom dayon, ang imong anak mahadlok sa pagsulti sa iyang gibati. Pero kon kalmado kang mamati, imong gipakita nga ikaw interesado kaniya. Siya dili mahadlok sa pagsulti nimo sa iyang hunahuna ug pagbati.
Prinsipyo sa Bibliya: Ang tambag sa Bibliya napamatud-ang mapuslanon sa tanang bahin sa kinabuhi. Pananglitan, ang Bibliya nag-ingon: “Kinahanglan nga ang tagsatagsa abtik nga mamati, dili madalidalion sa pagsulti, ug dili dali masuko.” (Santiago 1:19, Ang Biblia, Bag-ong Hubad Nga Binisaya) Ang mga amahan nga nagpadapat niini nga prinsipyo sa Bibliya maayong makig-estorya sa ilang mga anak.
3. Magmahigugmaon sa Pagdisiplina ug Ayawg Kalimot sa Pagdayeg
Bisag nasuko ka, ang imong pagdisiplina kaniya kinahanglang magpakita nga ikaw interesado sa iyang kaayohan. Kini naglakip sa pagtambag, pagbadlong, pagtudlo, ug pagsilot kon gikinahanglan.
Dugang pa, ang disiplina mas epektibo kon ang amahan dili pod malimot sa pagdayeg sa iyang anak. Ang karaang panultihon nag-ingon: “Ang usa ka pulong nga gisulti sa hustong panahon maoy sama sa mansanas nga bulawan diha sa linilok nga plata.” (Proverbio 25:11) Kon ang bata ginadayeg, makaugmad siyag maayong kinaiya. Siya makabatog kompiyansa kon siya hatagag atensiyon ug apresasyon. Kon ang amahan mangitag higayon sa pagdayeg sa iyang anak, siya makatabang kaniya sa pagbaton ug pagsalig sa kaugalingon ug makadasig kaniya sa paghimo kon unsay husto.
Prinsipyo sa Bibliya: “Kamong mga amahan, ayaw palagota ang inyong mga anak, aron sila dili masubo.”—Colosas 3:21.
4. Higugmaa ug Tahora ang Imong Asawa
Ang paagi sa pagtratar sa bana sa iyang asawa dakog epekto sa ilang mga anak. Usa ka grupo sa mga eksperto bahin sa bata nag-ingon: “Ang usa sa labing maayo nga mahimo sa amahan para sa iyang mga anak mao ang pagtahod sa ilang inahan. . . . Kon makita sa mga anak nga ang ilang ginikanan matinahoron sa usag usa, ang mga anak magmalipayon ug mobati nga gihigugma.”—The Importance of Fathers in the Healthy Development of Children. *
Prinsipyo sa Bibliya: “Mga bana, magpadayon sa paghigugma sa inyong mga asawa . . . Kinahanglang higugmaon gayod sa matag usa ang iyang asawa sama sa iyang kaugalingon.”—Efeso 5:25, 33.
5. Ipadapat ang Tambag sa Diyos
Ang mga amahan nga nahigugma pag-ayo sa Diyos makapasa ngadto sa ilang anak ug labing bililhong panulondon—suod nga relasyon sa ilang langitnong Amahan.
Human sa daghang tuig sa pagpadakog unom ka anak, si Antonio nga Saksi ni Jehova nakadawat ug sulat gikan sa usa sa iyang mga anak nga babaye: “Dear Papa, salamat kaayo nga namatuto ko sa paghigugma kang Jehova nga Diyos, sa akong isigkatawo, ug sa akong kaugalingon—ako napadako sa maayong paagi. Imong gipakita kanako nga imong gihigugma si Jehova ug nga nahingawa ka kanako. Salamat Pa kay giuna nimo si Jehova ug gitratar mi nimo nga imong mga anak ingong gasa nga gikan sa Diyos!”
Prinsipyo sa Bibliya: “Higugmaon mo si Jehova nga imong Diyos sa bug-os mong kasingkasing ug sa bug-os mong kalag ug sa bug-os mong kusog. Ug kining mga pulonga nga akong gisugo kanimo niining adlawa kinahanglan nga maanaa sa imong kasingkasing.”—Deuteronomio 6:5, 6.
Sa pagkatinuod, dili lang kining lima ka punto ang gikinahanglan aron mahimo kang maayong amahan, ug bisan pag maningkamot ka pag-ayo, dili gayod ka mahimong hingpit nga amahan. Apan kon imong ipadapat kini nga mga prinsipyo sa mahigugmaon ug balanse nga paagi, puwede kang mahimong maayong amahan. *
^ par. 3 Ang ubang ngalan giilisan.
^ par. 19 Bisag ang ginikanan nagkabulag na, ang relasyon sa mga anak sa ilang inahan dili madaot kon siya pakitaan ug pagtahod sa ilang amahan.
^ par. 25 Alang sa dugang tabang bahin sa pamilyahanong kinabuhi, tan-awa ang librong Ang Sekreto sa Kalipay sa Pamilya diha sa www.dan124.com/ceb.