1. Nganong ang mga taga-Babilonya nakadayeg kang propetang Daniel?

 SI PROPETANG Daniel batan-on pa dihang gibihag siya gikan sa iyang yutang natawhan ug gidala sa Babilonya. Pero nakadayeg ang mga opisyales sa Babilonya sa ilang nakita kang Daniel—siya “walay depekto, maayog barog,” ug naggikan sa prominenteng pamilya. (1 Sam. 16:7) Tungod ana, ilang gibansay si Daniel aron mag-alagad sa palasyo.—Dan. 1:3, 4, 6.

2. Unsay gibati ni Jehova kang Daniel? (Ezequiel 14:14)

² Gimahal ni Jehova si Daniel, dili tungod sa iyang panagway o posisyon sa palasyo, kondili tungod sa iyang desisyon nga magkinabuhi sa paagi nga makapalipay kang Jehova. Gani, mga 20 pa tingali ang edad ni Daniel dihang si Jehova miingon nga si Daniel matarong nga tawo sama ni Noe ug Job, kinsa matinumanong nag-alagad sa Diyos sa daghang katuigan. (Gen. 5:32; 6:9, 10; Job 42:16, 17; basaha ang Ezequiel 14:14.) Ug padayong gihigugma ni Jehova si Daniel hangtod sa iyang pagkatigulang.—Dan. 10:11, 19.

3. Unsay atong hisgotan niini nga artikulo?

³ Niining artikuloha, atong susihon ang duha ka hiyas ni Daniel nga tungod ana gimahal siya pag-ayo ni Jehova. Una, hisgotan nato ang matag hiyas ug ang mga higayon nga iya ning gipakita. Sunod, atong tan-awon kon unsay nakatabang kang Daniel nga maugmad kini nga mga hiyas. Dayon, hisgotan nato kon unsaon nato siya pagsundog. Bisag kining artikuloha gisulat para sa mga batan-on, kitang tanan makakat-on sa ehemplo ni Daniel.

4. Sa unsang paagi si Daniel nagpakitag kaisog? Paghatag ug pananglitan.

⁴ Ang maisogong mga tawo mobati tingalig kahadlok, pero dili nila ni tugotan nga mopugong nila sa paghimo kon unsay husto. Si Daniel nagpakitag talagsaong kaisog bisan sa batan-on pa. Konsideraha ang duha ka higayon nga iya kining gipakita. Ang una lagmit nahitabo mga duha ka tuig human laglaga sa mga Babilonyanhon ang Jerusalem. Si Haring Nabucodonosor sa Babilonya nahadlok tungod sa iyang damgo bahin sa dako kaayong estatuwa. Siya nanghulga nga iyang patyon ang tanan niyang maalamong tawo, apil si Daniel, kon dili nila masulti kon unsay iyang damgo ug kon unsay kahulogan niana. (Dan. 2:3-5) Kinahanglang molihok dayon si Daniel kay kon dili, daghang tawo ang mamatay. Siya “miadto sa hari ug mihangyo nga hatagan siyag panahon aron iyang masulti sa hari ang kahulogan sa damgo.” (Dan. 2:16) Nagkinahanglan gyod tog dakong kaisog ug pagtuo. Ngano? Kay walay rekord nga nakahubad na siyag damgo kaniadto. Iyang gihangyo ang iyang mga kauban—nga ginganlan didto sa Babilonya ug Sadrak, Mesak, ug Abednego—“nga mag-ampo alang sa kaluoy sa Diyos sa langit bahin niini nga tinago.” (Dan. 2:18) Gitubag ni Jehova ang ilang mga pag-ampo. Sa tabang sa Diyos, nahatag ni Daniel ang kahulogan sa damgo ni Nabucodonosor. Naluwas ang kinabuhi ni Daniel ug sa iyang mga kauban.

5. Unsang situwasyon nga nasulayan pag-usab ang kaisog ni Daniel?

⁵ Paglabayg pipila ka panahon human mahubad ni Daniel ang damgo bahin sa dako kaayong estatuwa, nasulayan na pod ang iyang kaisog. Naa na poy laing damgo nga nakapatugaw kang Nabucodonosor. Nagdamgo siyag dako ug habog kaayong kahoy. Maisogong gisulti ni Daniel sa hari ang kahulogan sa damgo, apil ang mensahe nga ang hari mabuang ug mawala sa pagkahari sulod sa pipila ka panahon. (Dan. 4:25) Puwedeng isipon sa hari ang mensahe ingong pagrebelde ug ipapatay si Daniel. Pero nagmaisogon gihapon si Daniel ug iyang gisulti ang kahulogan sa damgo.

6. Unsa kahay nakatabang kang Daniel nga magmaisogon?

⁶ Unsa kahay nakatabang kang Daniel nga magmaisogon sa tibuok niyang kinabuhi?  Samtang bata pa, seguradong nakakat-on si Daniel sa ehemplo sa iyang inahan ug amahan. Gisunod gyod nila ang instruksiyon ni Jehova sa Israelinhong mga ginikanan, ug gitudloan nila ang ilang mga anak sa Balaod sa Diyos. (Deut. 6:6-9) Dili lang ang Napulo ka Sugo ang nahibaloan ni Daniel; nahibalo sab siya sa ubang detalye sa Balaod, sama sa kon unsay puwede ug dili puwedeng kaonon sa usa ka Israelinhon. b (Lev. 11:4-8; Dan. 1:8, 11-13) Nahibalo sab si Daniel sa kasaysayan sa katawhan sa Diyos ug kon unsay nahitabo kanila dihang wala nila sunda ang mga sukdanan ni Jehova. (Dan. 9:10, 11) Ug tungod sa mga eksperyensiya ni Daniel, segurado siya nga si Jehova ug ang Iyang gamhanang mga anghel motabang niya.—Dan. 2:19-24; 10:12, 18, 19.

7. Unsa pay nakatabang kang Daniel aron makabaton siyag kaisog? (Tan-awa sab ang hulagway.)

⁷ Gitun-an ni Daniel ang mga sinulat sa mga propeta sa Diyos, apil ang mga tagna ni Jeremias. Sa iyang pagtuon, nasabtan ni Daniel sa ulahi nga hapit nang matapos ang dugay nga pagkabihag sa mga Hudiyo sa Babilonya. (Dan. 9:2) Kay nakita ni Daniel ang katumanan sa mga tagna sa Bibliya, seguradong mas milig-on ang iyang pagsalig kang Jehova, ug kadtong naay lig-ong pagsalig sa Diyos makapakitag talagsaong kaisog. (Itandi ang Roma 8:31, 32, 37-39.) Labaw sa tanan, si Daniel kanunay nga nag-ampo sa iyang langitnong Amahan. (Dan. 6:10) Iyang gitug-an kang Jehova ang iyang mga sala ug gisulti ang iyang mga pagbati. Ug nangayo si Daniel ug tabang kaniya. (Dan. 9:4, 5, 19) Sama nato, wala siya matawo nga naa nay kaisog daan. Iyang naugmad ang maong hiyas pinaagi sa pagtuon, pag-ampo, ug pagsalig kang Jehova.

8. Unsaon nato pag-ugmad ang kaisog?

⁸ Aron maugmad ang kaisog, unsay kinahanglan natong himoon? Tingali dasigon ta sa atong mga ginikanan nga magmaisogon, pero dili nila mapasa kanato kini nga hiyas nga sama bag panulondon kini sa pamilya. Ang pag-ugmad ug kaisog parehas sa pagkat-on ug bag-ong kahanas, o skill. Ang usa ka paagi nga mohawod ka sa usa ka skill mao ang pagpaniid pag-ayo sa ginahimo niadtong hanas niini, ug dayon sundogon siya. Mao pod nay atong himoon kon gusto ta nga mahimong maisogon. Maniid ta pag-ayo kon giunsa pagpakita sa uban kini nga hiyas ug sundogon sila. Busa unsay atong nakat-onan kang Daniel? Sama niya, kinahanglang tun-an nato pag-ayo ang Pulong sa Diyos. Makigsuod ta kang Jehova pinaagi sa kanunay nga pagpakig-estorya kaniya ug pagsulti sa atong gibati. Ug kinahanglang mosalig ta kang Jehova, nga kombinsido nga iya gyod tang tabangan. Dayon dihang masulayan ang atong pagtuo, makapakita tag kaisog.

9. Unsay kaayohan kon naa tay kaisog?

⁹ Daghag kaayohan kon magmaisogon ta. Konsideraha ang eksperyensiya ni Ben. Sa ilang eskuwelahan sa Germany, ang tanan nagtuog ebolusyon, ug para nila dili tinuod ang giingon sa Bibliya bahin sa paglalang. Usa ka adlaw, si Ben gihatagag kahigayonan nga i-explain atubangan sa klase kon nganong nagtuo siya nga gilalang ang kinabuhi. Maisogon niyang gisulti ang iyang gituohan. Unsay resulta? “Naminaw pag-ayo ang akong maestro,” miingon si Ben, “ug naghimo siyag mga kopya sa reperensiya nga akong gigamit sa pagpangatarongan ug giapod-apod niya kini sa akong mga klasmet.” Unsay reaksiyon sa mga klasmet ni Ben? “Daghan nila ang naminaw sa akong eksplinasyon,” miingon si Ben, “ug giingnan ko  nila nga nakadayeg sila nako.” Sama sa eksperyensiya ni Ben, ang mga tawo nga nagpakitag kaisog sagad tahoron sa uban. Makatabang pod sila nga madani ang sinserong mga tawo kang Jehova. Maayo gyod na nga mga rason nga ugmaron nato ang kaisog.

10. Unsa ang pagkamaunongon?

¹⁰ Sa Bibliya, ang Hebreohanong pulong para sa “pagkamaunongon,” o “maunongong gugma,” nagtumong sa gugma ug suod nga pagbati. Kining pulonga sagad gigamit sa paghubit sa gugma sa Diyos para sa iyang mga alagad. Gigamit pod ni sa paghubit sa gugma nga gipakita sa mga alagad sa Diyos sa usag usa. (2 Sam. 9:6, 7) Ang atong pagkamaunongon puwedeng mas molig-on paglabay sa panahon. Konsideraha kon sa unsang paagi tinuod kini sa kahimtang ni Daniel.

11. Sa unsang paagi nasulayan ang pagkamaunongon ni Daniel niadtong tigulang na siya? (Tan-awa ang hulagway sa atubangan sa magasin.)

¹¹ Sa tibuok kinabuhi ni Daniel, kadaghan nasulayan ang iyang pagkamaunongon kang Jehova. Pero ang usa sa kinadak-ang pagsulay nahitabo niadtong kapig 90 anyos na siya. Niining panahona, ang Babilonya nasakop na sa mga Medianhon ug Persianhon ug gimandoan ni Haring Dario. Ang mga opisyal sa palasyo naglagot kang Daniel ug wala magtahod sa Diyos nga iyang gisimba. Busa naghimo silag plano aron mapatay si Daniel. Ilang gidani ang hari nga magpagawas ug mando nga magsulay kon kang kinsa magmaunongon si Daniel—sa iya bang Diyos o sa hari. Ang kinahanglan lang himoon ni Daniel aron pamatud-an ang iyang pagkamaunongon sa hari ug magustohan siya sa tanan mao ang dili pag-ampo kang Jehova sulod sa 30 ka adlaw. Wala gyod mokompromiso si Daniel. Tungod ana, gitambog siya sa bangag nga naay mga leyon. Pero gipanalanginan ni Jehova ang pagkamaunongon ni Daniel pinaagi sa pagluwas kaniya sa baba sa mga leyon. (Dan. 6:12-15, 20-22) Sa unsang paagi ta makapabiling maunongon kang Jehova sama kang Daniel?

12. Unsay nakatabang kang Daniel nga magpabiling maunongon kang Jehova?

¹² Sa nahisgotan na, mapakita nato ang pagkamaunongon kon naa tay lig-ong gugma. Si Daniel nakapabiling maunongon kang Jehova  kay gimahal niya pag-ayo ang iyang langitnong Amahan. Seguradong naugmad ni Daniel ang maong gugma pinaagi sa pagpamalandong sa mga hiyas ni Jehova ug kon giunsa Niya kana pagpakita. (Dan. 9:4) Gipamalandong pod ni Daniel ang tanang maayong butang nga gihimo ni Jehova para kaniya ug sa Iyang katawhan.—Dan. 2:20-23; 9:15, 16.

13. (a) Sa unsang paagi nasulayan ang pagkamaunongon sa atong mga batan-on? Paghatag ug pananglitan. (Tan-awa sab ang hulagway.) (b) Sama sa gipakita sa video, unsa kahay imong tubag kon pangutan-on ka kon gisuportahan ba sa mga Saksi ni Jehova kadtong homoseksuwal ug pagkinabuhi?

¹³ Sama kang Daniel, ang atong mga batan-on gipalibotan ug mga tawo nga walay pagtahod kang Jehova ug sa iyang mga sukdanan. Tingali ang maong mga tawo dili ganahan niadtong moingon nga nahigugma sa Diyos. Yagayagaan pa gani sa uban ang atong mga batan-on aron dili sila magmaunongon kang Jehova. Matikdi pananglitan ang nahitabo sa batan-ong lalaki nga si Graeme, nga taga-Australia. Nakaatubang siyag lisod nga situwasyon niadtong hayskul pa siya. Gipangutana sa maestra ang ilang klase kon unsay ilang reaksiyon kon motug-an ang ilang higala nga homoseksuwal siya. Miingon ang ilang maestra nga kadtong mosuportar sa homoseksuwal nga pagkinabuhi sa ilang higala motindog sa kilid; kadtong dili mosuportar, sa pikas kilid. Si Graeme miingon, “Ako lang ug ang laing Saksi ang wala motindog sa kilid nga nagsuportar niana nga pagkinabuhi.” Sa sunod nga nahitabo, mas nasulayan ang pagkamaunongon ni Graeme kang Jehova. Siya miingon, “Sa nahibilin sa among usa ka oras nga klase, giyagayagaan ug giinsulto mi sa among mga klasmet ug bisan sa among maestra. Naningkamot ko nga depensahan ang akong pagtuo sa kalmado ug rasonableng paagi. Pero wala gyod sila maminaw sa akong gisulti.” Unsay gibati ni Graeme? Siya miingon, “Wala ko ganahi nga giinsulto ko, pero lipay kaayo ko kay nadepensahan nako ang akong pagtuo ug wala ko mokompromiso.” c

14. Unsa ang usa ka paagi nga makapabilin tang maunongon kang Jehova?

¹⁴ Makapabilin tang maunongon kang Jehova kon, sama ni Daniel, atong higugmaon pag-ayo si Jehova. Maugmad nato na nga gugma pinaagi sa pagkat-on bahin sa mga hiyas ni Jehova. Pananglitan, puwede natong tun-an ang mga butang nga iyang gihimo. (Roma 1:20) Kon gusto nimong palalomon ang imong gugma ug pagtahod kang Jehova, puwede nimong basahon ang mugbong mga artikulo sa serye nga “Gidisenyo ba Kini?” o tan-awon ang mga video. Puwede pod nimong basahon ang mga brosyur nga Gilalang ba ang Kinabuhi? ug The Origin of Life—Five Questions Worth Asking. Matikdi ang giingon sa Danish nga sister nga si Esther bahin niini nga mga publikasyon: “Nindot kaayo ang gigamit nga mga pangatarongan dinhi. Dili ka sultihan niini nga mga brosyur kon unsay angay nimong tuohan; gipakita lang niini kon unsay tinuod ug ikaw nay modesisyon.” Si Ben, nga gihisgotan ganina, miingon: “Makapalig-on gyod sa pagtuo ang maong mga publikasyon. Nakaingon ko nga gilalang gyod sa Diyos ang kinabuhi.” Kon imong tun-an kini nga mga publikasyon, mouyon gyod tingali ka sa giingon sa Bibliya: “Takos ka, Jehova nga among Diyos, nga modawat sa himaya ug sa dungog ug sa gahom, kay gilalang nimo ang tanang butang.”—Pin. 4:11. d

15. Unsa ang laing paagi nga masuod ta kang Jehova?

¹⁵ Ang laing paagi nga maugmad nato ang lawom nga gugma kang Jehova mao ang pagtuon sa kinabuhi sa iyang Anak, si Jesus. Mao  nay gihimo sa batan-ong sister nga si Samira sa Germany. Siya miingon: “Mas nailhan nako si Jehova pinaagi kang Jesus.” Sa bata pa si Samira, maglisod siyag imagine nga naay pagbati si Jehova. Pero ma-imagine niya si Jesus. “Ganahan ko kang Jesus kay mahigalaon siya ug gimahal niya ang mga bata,” siya midugang. Dihang mas nailhan niya si Jesus, mas nasuod siya kang Jehova. Ngano? Siya miingon: “Anam-anam nakong nakita nga gisundog gyod ni Jesus ang iyang Amahan. Parehas kaayo sila. Nasabtan nako nga usa ni sa mga rason kon nganong gipadala ni Jehova si Jesus dinhi sa yuta, aron mas mailhan sa mga tawo si Jehova.” (Juan 14:9) Kon gusto nimong mas masuod kang Jehova, puwede kang mogahin ug panahon nga tun-an pag-ayo ang bahin kang Jesus. Kon imo nang himoon, mas molalom ang imong gugma kang Jehova ug magmaunongon ka kaniya.

16. Unsay kaayohan kon magmaunongon ta? (Salmo 18:25; Miqueas 6:8)

¹⁶ Ang mga maunongon sagad makabaton ug suod nga mga higala nga maunongon pod kanila. (Ruth 1:14-17) Dugang pa, ang mga maunongon kang Jehova mobatig kalinaw sa hunahuna ug kasingkasing. Ngano? Tungod kay nagsaad si Jehova nga magmaunongon siya niadtong maunongon kaniya. (Basaha ang Salmo 18:25; Miqueas 6:8.) Hunahunaa ni—gusto kaayo sa labing gamhanang Maglalalang nga makigsuod nato! Ug dihang makigsuod siya, walay pagsulay, pagsupak, ug bisan kamatayon ang makabulag nato sa iyang gugma. (Dan. 12:13; Luc. 20:37, 38; Roma 8:38, 39) Importante gyod nga sundogon nato si Daniel ug magpabiling maunongon kang Jehova!

17-18. Unsa pay atong makat-onan kang Daniel?

¹⁷ Niining artikuloha, gitun-an nato ang duha lang sa mga hiyas ni Daniel. Pero daghan pa tag makat-onan gikan niya. Pananglitan, gihatagan siya ni Jehova ug sunodsunod nga mga panan-awon ug damgo. Gitabangan sab niya si Daniel nga mahatag ang kahulogan sa maong mga tagna. Daghan niana ang natuman na. Ang ubang tagna naghatag ug mga detalye bahin sa umaabot nga mga hitabo nga makaapektar sa tanang tawo sa yuta.

¹⁸ Sa sunod nga artikulo, atong hisgotan ang duha ka tagna nga gisulat ni Daniel. Bata man ta o tigulang, importanteng masabtan nato ni aron makahimo tag maalamong mga desisyon karon. Kini nga mga tagna makatabang pod nato nga magmaisogon ug magmaunongon aron andam ta sa umaabot nga mga pagsulay.