1919—Usa ka Gatos ka Tuig Kanhi
NIADTONG 1919, natapos ang kapig upat ka tuig nga Dakong Gubat (sa ulahi gitawag nga Gubat sa Kalibotan I). Sa hinapos nga bahin sa 1918, ang mga nasod mihunong sa pagpakiggubat, ug sa Enero 18, 1919, gisugdan ang Paris Peace Conference. Usa sa mga kalamposan niana nga komperensiya mao ang Treaty of Versailles, nga nagtapos sa pagpakiggubat sa Alyadong kanasoran batok sa Germany. Gipirmahan ni niadtong Hunyo 28, 1919.
Pinaagi niini nga kasabotan, naestablisar pod ang usa ka bag-ong organisasyon nga gitawag ug League of Nations. Tumong niini nga organisasyon ang “pag-awhag sa mga nasod nga magtinabangay ug ang pagkab-ot sa kalinaw ug kasegurohan sa tibuok kalibotan.” Daghang relihiyon sa Kakristiyanohan ang misuportar niini nga organisasyon. Ang Federal Council of the Churches of Christ in America nagtawag niini ingong “politikal nga ekspresyon sa Gingharian sa Diyos dinhi sa yuta.” Gisuportahan niini nga konseho ang League of Nations pinaagi sa pagpadalag mga delegado ngadto sa Paris Peace Conference. Usa sa mga delegado miingon nga ang maong komperensiya maoy “sinugdanan sa bag-ong yugto sa kasaysayan sa kalibotan.”
Nagsugod ang usa ka bag-ong yugto, pero dili ang mga tawong miapil sa maong peace conference ang nagpahinabo niana. Niadtong 1919, nagsugod ang usa ka bag-ong yugto sa buluhatong pagsangyaw dihang gipalig-on ni Jehova ang iyang katawhan aron magmadasigon pa gyod sa pagsangyaw. Pero una pa niana, gikinahanglan ang importanteng kausaban sa kahimtang sa mga Estudyante sa Bibliya.
LISOD NGA DESISYON
Ang tinuig nga eleksiyon para sa pagpilig mga direktor sa Watch Tower Bible and Tract Society gieskedyul sa Sabado, Enero 4, 1919. Nianang panahona, si Joseph F. Rutherford, nga maoy nanguna sa katawhan ni Jehova, dili makataronganong gipriso sa Atlanta, Georgia, U.S.A., apil ang pito pa ka brader. Ang pangutana, Angay bang pilion pag-usab kining napriso nga mga brader, o kinahanglan silang ilisan?
Sa prisohan, si Brader Rutherford nabalaka bahin sa kaugmaon sa organisasyon. Nahibalo siya nga gibati sa pipila ka brader nga mas maayong magpilig laing brader nga mahimong presidente. Busa gisulatan niya kadtong mga nagtigom, ug iyang girekomendar si Evander J. Coward ingong presidente. Siya miingon nga si Coward “kalmado,” “maayog panghukom,” ug “maunongon sa Ginoo.” Pero mas gusto sa daghang brader nga palabyon una ang unom ka bulan ayha mag-eleksiyon. Uyon niana ang mga abogado nga midepensa
sa naprisong mga brader. Samtang naghisgot sila kon unsay buhaton, nangasuko ang ubang brader.Dayon dihay nahitabo nga sa ulahi gihubit ni Richard H. Barber nga samag ‘pagbubog lana sa balorong kadagatan,’ panultihon nga nagpasabot ug pagpakalma sa situwasyon. Usa sa mga brader nga mitambong ang miingon: “Dili ko abogado, pero kon bahin sa legalidad niini nga situwasyon, nahibalo ko bahin sa balaod sa pagkamaunongon. Gusto sa Diyos nga magmaunongon ta. Ang pinakamaayong paagi nga ikapakita nato ni mao ang pagpahigayon ug eleksiyon ug pagpili pag-usab kang Brader Rutherford ingong presidente.”—Sal. 18:25.
Si A. H. Macmillan, nga napriso pod, nahinumdom sa ulahi nga pagkaugma, si Brader Rutherford mituktok sa bungbong sa iyang selda ug miingon, “Ipagawas ang imong kamot.” Dayon gitunol ni Brader Rutherford kaniya ang telegrama. Gibasa ni Macmillan ang mubong mensahe ug nasabtan dayon niya kini. Ang mensahe nag-ingon: “RUTHERFORD WISE VAN BARBER ANDERSON BULLY UG SPILL DIREKTOR UNANG TULO OPISYALES KOMOSTA SA TANAN.” Nagpasabot ni nga ang tanang direktor napili pag-usab, ug si Joseph Rutherford ug William Van Amburgh nagpabilin ingong mga opisyales. Busa, si Brader Rutherford magpabilin ingong presidente.
GIBUHIAN!
Samtang napriso ang walo ka brader, ang matinumanong mga Estudyante sa Bibliya nagpapirma sa mga tawo ug petisyon aron hangyoon ang gobyerno nga buhian ang maong mga brader. Kapig 700,000 ka pirma ang natigom nianang maisogong mga brader ug sister. Pagka-Miyerkoles, Marso 26, 1919, sa wala pa mapasa ang petisyon, gibuhian si Brader Rutherford ug ang kauban niyang mga brader.
Ngadto sa mga igsoon nga nalipay sa iyang pagbalik, si Brader Rutherford misulti: “Kombinsido ko nga kining atong nasinati karon nag-andam nato para sa mas lisod nga mga panahon. . . . Ang inyong pagpakigbisog sa pagpagawas sa inyong mga igsoon sa prisohan dili mao ang pangunang katuyoan. . . . Nakigbisog mo aron masangyaw ang Kamatuoran, ug kadtong naghimo niini nakadawat ug nindot nga panalangin.”
Ang mga panghitabo panahon sa paghusay sa mga brader mahimong nagpakita nga kontrolado ni Jehova ang kahimtang. Sa Mayo 14, 1919, ang korte sa apelasyon midesisyon: “Ang mga akusado wala mahatagi ug . . . makataronganon nga husay nga maoy ilang katungod, ug tungod niana gibali ang desisyon.” Ang mga brader nahukman nang sad-an sa seryosong mga krimen, ug kini nga desisyon magpabilin sa ilang rekord kon hatagan lang silag pardon o kon menosan lang ang ilang sentensiya. Wala nay laing gipasakang sumbong. Busa kuwalipikado gihapon si Judge Rutherford nga modepensa sa katawhan ni Jehova atubangan sa Korte Suprema sa United States, nga kadaghan niyang gihimo human siya buhii.
DETERMINADONG MOSANGYAW
“Dili puwedeng magpuyo ra mi nga walay buhaton samtang maghulat nga dad-on mi sa Ginoo didto sa langit,” matod ni Brader Macmillan. “Naamgohan namo nga kinahanglang duna miy buhaton aron masayran kon unsa gyoy kabubut-on sa Ginoo.”
Pero ang mga brader sa hedkuwarter dili dayon makapadayon sa buluhaton nga ginahimo nila sa daghang katuigan. Ngano? Kay dihang napriso sila, ang tanang printing plate nga gigamit sa pag-imprentag literatura gipangguba. Makapaluya to, ug ang ubang brader naghunahuna kon nahuman na ba ang pagsangyaw.
May mainteres pa kaha sa mensahe sa Gingharian nga gisangyaw sa mga Estudyante sa Bibliya? Aron matubag kana, si Brader Rutherford midesisyon nga mohatag ug pakigpulong. Imbitado ang tanan. “Kon walay motambong ani nga pakigpulong,” matod ni Brader Macmillan, “buot pasabot, nahuman na ang pagsangyaw.”
Busa niadtong Dominggo, Mayo 4, 1919, bisag grabeng nasakit si Brader Rutherford, siya mihatag sa pakigpulong nga “The Hope for Distressed Humanity” (“Paglaom Alang sa Naalaot nga Katawhan”) sa Los Angeles, California. Mga 3,500 ang nanambong, ug ginatos ang gibalibaran kay wala nay kalingkoran. Pagkaugma, 1,500 na pod ang nanambong. Natubag ang pangutana sa mga igsoon—interesado ang mga tawo!
Ang sunod nga gihimo sa mga igsoon nagsilbing sumbanan sa buluhatong pagsangyaw sa mga Saksi ni Jehova hangtod karon.
ANDAM SA UMAABOT NGA PAG-USWAG
Ang Agosto 1, 1919 nga Watch Tower nagpahibalo nga sa sayong bahin sa Septiyembre, may ipahigayon nga kombensiyon sa Cedar Point, Ohio. “Gibati sa tanan nga kinahanglan silang motambong,” nahinumdom si Clarence B. Beaty, batan-ong Estudyante sa Bibliya
nga taga-Missouri. Kapig 6,000 ka igsoon ang mitambong, mas daghan pa kay sa gidahom. Makapalipay pa gyod kay kapig 200 ang nabawtismohan sa duol nga Lake Erie.Pagka-Septiyembre 5, 1919, ang ikalimang adlaw sa kombensiyon, sa iyang pakigpulong nga “Pahibalo Alang sa mga Isigka-Mamumuo,” gipahibalo ni Brader Rutherford ang pag-imprenta sa bag-ong magasin nga The Golden Age. * Kini “maghisgot sa kinabag-ohan nga importanteng mga balita, nga maghatag ug Kasulatanhong eksplinasyon kon nganong nagakahitabo kana.”
Ang tanang Estudyante sa Bibliya gidasig sa pagsangyaw nga maisogon gamit kining bag-ong publikasyon. Ang usa ka sulat nga naghisgot kon unsaon pag-organisar ang buluhaton nag-ingon: “Angayng hinumdoman sa matag usa nga dedikado [bawtismado] nga dakong pribilehiyo ang pag-alagad, ug pahimuslan ang kahigayonan karon sa pagpakigbahin niining dakong pagpamatuod ngadto sa kalibotan.” Daghan kaayo ang nakigbahin sa pagsangyaw! Pagka-Disyembre, ang madasigong mga magmamantala sa Gingharian nakakuha nag kapin sa 50,000 ka subskripsiyon niining bag-ong magasin.
Pagkatapos sa 1919, ang katawhan ni Jehova naorganisar pag-usab ug napalig-on. Dugang pa, ubay-ubayng importanteng tagna bahin sa kataposang mga adlaw ang nangatuman. Ang pagsulay ug pagdalisay sa katawhan sa Diyos nga gitagna sa Malaquias 3:1-4 nahuman na. Ang katawhan ni Jehova napagawas na gikan sa simbolikong pagkabihag sa “Bantogang Babilonya,” ug natudlo na ni Jesus ang “matinumanon ug maalamong ulipon.” * (Pin. 18:2, 4; Mat. 24:45) Busa, andam na ang mga Estudyante sa Bibliya sa buluhaton nga ipabuhat ni Jehova kanila.
^ par. 22 Niadtong 1937, ang Golden Age gitawag ug Consolation ug pagka-1946, kini gitawag ug Awake!