Kalamposan Pinaagig Pagkamalahutayon

ANG pagkamalahutayon nahimong talagsaong hiyas sa modernong mga panahon. Daghang tawo nagtuo nga ang kalamposan nag-agad ilabina sa pagkaanaa diha sa hustong dapit sa hustong panahon inay kay sa pagkamalahutayon. Kinsay makabasol nila? Ang palaumagian sa balita natuhop sa mga eslogan sa paanunsiyo nga naghinobra sa paghatag ug impresyon nga ang halos bisan unsang butang nga imong gusto mahimong mabatonan nga dili na kinahanglang maghago pag-ayo ug sa gamayng kantidad sa salapi lamang. Ang mga mantalaan kanunayng nagpatik sa daghang estorya bahin sa kalit nga mga kalamposan ug sa utokang mga batang negosyante nga nakasapig milyonmilyon wala madugay human sa graduwasyon.

Mulo pa sa kolumnistang si Leonard Pitts: “Diha sa katilingban nga nalinga sa salabotan, kini daw sayon ra kaayo. . . . Daw nahisamag butang nga mahimo ni bisan kinsa kon masabtan lamang niya ang kalaki, may abilidad, o kon iyang mabatonan ang tabang sa Diyos.”

Unsa ang Pagkamalahutayon?

Ang paglahutay nagkahulogan sa ‘pagpabiling lig-on ug pagpadayon sa pipila ka katuyoan, kahimtang, o kahimoan bisan pa sa mga kababagan o mga kapakyasan.’ Nagpasabot kini sa pagpadayong determinado atubangan sa kalisdanan, nga malig-on, dili molunga. Gipasiugda sa Bibliya ang kahinungdanon niining hiyasa. Pananglitan, ang Pulong sa Diyos nagtambag kanato: “Nan, padayong pangitaa nga una ang gingharian,” “padayon sa pagpanuktok, ug kini pagabuksan kaninyo,” “lumahutay sa pag-ampo,” ug “pangupot pag-ayo sa kon unsay maayo.”—Mateo 6:33; Lucas 11:9; Roma 12:12; 1 Tesalonica 5:21.

 Usa ka hinungdanong bahin sa pagkamalahutayon mao ang pagsagubang sa di-kalikayang mga kapakyasan. Ang Proverbio 24:16 nag-ingon: “Ang tawong matarong mahimong matumba sa makapito, ug siya mobangon gayod.” Inay ‘mohunong’ inigsugat ug kalisod o kapakyasan, ang malahutayong tawo ‘mobangon,’ ‘mopadayon,’ ug mosulay pag-usab.

Apan, daghan ang dili andam sa mga kalisdanan ug mga kapakyasan nga tingali ilang masagubang. Kay wala pa gayod makaugmad sa kasibot nga molahutay, sila daling mosibog. “Daghan kaayong tawo ang mosanong sa kapakyasan sa makadaot-sa-kaugalingon nga paagi,” matod sa magsusulat nga si Morley Callaghan. “Mopatuyang sila sa pagkaluoy sa kaugalingon, mobasol sila sa tanang tawo, mahimo silang masuk-anon ug . . . mohunong.”

Makapasubo kini. “Kita malimot,” matod pa ni Pitts, “nga adunay rason nga mahiagom sa pagsulay, adunay kaayohan nga makasinatig kalisdanan.” Unsa kana nga kaayohan? Siya naghinapos: “[Ang usa] makakat-on nga ang kapakyasan dili makamatay, ni dumalayon ang kapildihan. Ang usa makaangkon ug lalom nga salabotan. Ang usa mahimong andam.” Kini yanong gipakita sa Bibliya: “Adunay bentaha sa tanang matang sa pagbudlay.”—Proverbio 14:23.

Siyempre, dili kanunay sayon ang pagsugod pag-usab human ang usa ka kapakyasan. Usahay atubangon kitag mga hagit nga daw mopugong sa tanan natong paningkamot sa pagbuntog niini. Inay magakaduol, ang atong mga tumong daw hinayhinay nga magakalayo. Kita tingali mobating mabug-atag maayo, di-makahimo, ug tingali mawad-ag kadasig, magul-anon pa gani. (Proverbio 24:10) Apan, ang Bibliya nagdasig kanato: “Dili kita moundang sa pagbuhat kon unsay maayo, kay sa takdang panahon kita moani kon dili kita molunga.”—Galacia 6:9.

Unsay Makatabang Nato Aron Makalahutay?

Ang unang tikang aron magmalahutayon sa gipiling dalan mao ang pagpahilunag mapuslanon ug makab-ot nga mga tumong. Nasabtan gayod kini ni apostol Pablo. Iyang giingnan ang mga taga-Corinto: “Ang paagi nga ako nagadagan dili kay walay-katinoan; ang paagi nga ako nagapatunong sa akong mga suntok dili ingon nga nagapanuntok sa hangin.” Nasayod si Pablo nga kon buot niyang magmalamposon ang iyang mga paningkamot, nagkinahanglan siyag klarong mga tumong, sama sa usa ka magdadagan nga nagsentro sa iyang hunahuna sa pag-abot sa dag-anan sa usa ka lumba. “Wala ba kamo mahibalo nga ang mga magdadagan sa usa ka lumba tanan modagan, apan usa lamang ang makadawat sa ganti? Dagan sa paagi nga inyong makab-ot kini,” iyang gitambagan sila. (1 Corinto 9:24, 26) Unsaon nato paghimo kini?

“Ang maalamon nagapalandong sa iyang mga lakang,” matod sa Proverbio 14:15. Maalamong atong susihon pag-usab ang atong mga estratehiya sa kinabuhi sa popanahon, nga mangutana sa atong kaugalingon kon hain na kita nagapadulong ug kon ang mga pagpasibo kinahanglang himoon. Hinungdanon nga tin-aw sa hunahuna kon unsay gusto natong palamposon ug kon ngano. Dili kaayo kita daling molunga kon atong huptan sa handurawan ang atong ultimang destinasyon nga lig-ong natisok sa atong hunahuna. “Kon bahin sa imong mga mata, ipunting kini sa pagtan-aw sa unahan,” nag-awhag ang dinasig nga proverbio, aron nga “matukod nga lig-on [unta] ang tanan mong mga dalan.”—Proverbio 4:25, 26.

Kay nasayran na ang imong mga tumong, ang sunod nga tikang mao ang pag-analisar kon sa unsang paagi makab-ot kini. Si Jesus misukna: “Kinsa kaninyo nga buot motukod ug tore nga dili una molingkod ug kuwentahon ang gasto?” (Lucas 14:28) Uyon niining prinsipyoha, usa ka eksperto sa kahimsog sa hunahuna miingon: “Usa sa mga butang nga akong namatikdan bahin sa malamposong mga tawo mao nga sila adunay tin-awng pagsabot sa kalabotan tali sa hinungdan ug epekto sa ilang mga kinabuhi. Nasabtan sa malamposong mga tawo nga kon gusto silag usa ka butang, kinahanglang ilang buhaton ang tanang gikinahanglang mga paagi aron makuha kana.” Ang tin-awng pagkasabot sa tanang hinungdanong mga tikang nga atong gikinahanglang buhaton aron makab-ot ang atong gusto motabang nato sa pagsentro sa pagtagad. Magpasayon usab kini kanato sa pag-organisar pag-usab kon makaagom kitag kapakyasan. Kana nga pag-analisar mao ang pundasyon sa kalamposan ni Orville ug Wilbur Wright.

Busa, kon mahitabo ang mga kapakyasan, buhata ang tanan nga isipon kana sa positibong paagi ug ingong usa ka kasinatian sa pagkat-on. Analisaha ang kahimtang, sabta kon diin ka nasayop, ug dayon tul-ira ang sayop o ayoha ang kahuyangan. Makatabang ang pagpakigsulti sa uban, sanglit “pinaagi sa tambag ang mga plano matukod nga lig-on.” (Proverbio 20:18) Natural, sa matag paningkamot, imong maugmad ang dugang kahanas ug katakos, nga sa kataposan makaamot sa imong kalamposan.

 Ang ikatulong hinungdanong bahin sa pagkamalahutayon mao ang mapinadayonong lihok. Si apostol Pablo nagpahimangno kanato: “Kon sa unsa nga gilapdon nga kita nakahimo ug pag-uswag, managlakaw kita nga mahusay sa samang naandan nga paagi.” (Filipos 3:16) Sumala sa pagsaysay niana sa usa ka magtutudlo, “ang pagkamakasaranganon ug pagkamapinadayonon latas sa usa ka yugto sa panahon magpatunghag talagsaong mga resulta.” Maayo kaayong pagkailustrar niini sa ilado kaayong kasugiran ni Aesop bahin sa bao ug koneho. Nakadaog ang bao sa lumba, bisag siya mas hinay kaayo kay sa koneho. Ngano? Tungod kay ang bao dihay mapinadayonon, disiplinadong paagi. Wala siya mohunong apan mipilig gikusgon nga iyang mahimo sa matinuorong paagi, ug dayon iyang gimentinar kadto hangtod nga siya milatas sa dag-anan. Sanglit ang organisado, malugotong tawo magpadayong mouswag, magpabilin siyang napalihok ug busa dili daling mohunong o matangtang sa bangga. Oo, “dagan sa paagi” nga makab-ot mo ang imong tumong.

Pagpili ug Mapuslanong mga Tumong

Siyempre, aron mahimong bililhon ang pagkamalahutayon, kita kinahanglang adunay mapuslanong mga tumong. Daghang tawo ang naningkamot sa pag-angkon sa mga butang nga dili makalipay. Apan ang Bibliya nagpasiugda: “Siya nga nagasud-ong pag-ayo sa hingpit nga balaod nga iya sa kagawasan ug kinsa nagapadayon diha niana . . . magmalipayon sa iyang pagbuhat niini.” (Santiago 1:25) Oo, ang pagtuon aron masabtan ang balaod sa Diyos sumala sa gipakita sa Bibliya maoy usa ka mapuslanon kaayong tumong. Ngano? Sa lintunganay, kini tungod kay ang balaod sa Diyos gipasukad sa iyang hingpit, matarong nga mga sukdanan. Ingong Maglalalang, nasayod siya kon unsay labing maayo alang sa iyang mga linalang. Busa kon kita molahutay sa pagkat-on sa mga instruksiyon sa Diyos ug pagpadapat niini sa atong mga kinabuhi, ang maong pagkamalahutayon makapalipay gayod kanato. “Salig kang Jehova sa bug-os mong kasingkasing . . . Sa tanan mong mga dalan tagda siya, ug siya magatul-id sa imong mga alagianan,” nagsaad ang Proverbio 3:5, 6.

Dugang pa, ang pagkuha ug kahibalo bahin sa Diyos ug kang Jesus “nagakahulogan ug kinabuhing walay-kataposan,” matod ni Jesus. (Juan 17:3) Gipakita sa tagna sa Bibliya nga kita nagakinabuhi sa “kataposang mga adlaw” niining sistemaha. (2 Timoteo 3:1-5; Mateo 24:3-13) Sa dili madugay ang Gingharian sa Diyos, ang iyang matarong nga kagamhanan, magpatuman sa pagmando niini ibabaw sa mga molupyo sa yuta. (Daniel 2:44; Mateo 6:10) Kini nga kagamhanan magpatungha sa di-hitupngang panahon sa kalinaw, kalamboan, ug kaayohan sa tanang masinugtanong katawhan. (Salmo 37:10, 11; Pinadayag 21:4) “Ang Diyos dili mapihigon,” matod sa Buhat 10:34. Oo, ang tanan gidapit sa pagtagamtam sa mga kaayohan!

Ang Bibliya maoy karaang basahon nga puno sa kaalam ug kahulogan. Ang pagsabot niini nagkinahanglag panahon ug paningkamot. Apan uban sa tabang sa Diyos—ug kon kita molahutay sa pagpangita sa kahibalo niini—kini mahimong bukas nga basahon alang kanato. (Proverbio 2:4, 5; Santiago 1:5) Sa tinuoray, ang pagpadapat sa atong makat-onan maoy usa ka hagit. Kita tingali kinahanglang maghimog mga pagpasibo sa atong panghunahuna o mga panggawi. Ang maayog-tuyong mga higala o mga membro sa pamilya tingali mosupak pa gani sa atong pagtuon sa Bibliya. Busa hinungdanon ang pagkamalahutayon. Gipahinumdoman kita ni apostol Pablo nga ang Diyos mohatag ug walay-kataposang kinabuhi ngadto kanilang ‘molahutay sa buhat nga maayo.’ (Roma 2:7) Ang mga Saksi ni Jehova malipay sa pagtabang kanimo sa pagkab-ot niining tumonga.

Magmasaligon nga makaplagan mo ang kalamposan kon ikaw molahutay sa pagkat-on bahin sa Diyos ug sa iyang kabubut-on ug malugoton sa pagpadapat sa imong makat-onan.—Salmo 1:1-3.

[Hulagway sa panid 6]

Makaplagan mo ang kalamposan kon ikaw molahutay sa pagkat-on bahin sa Diyos ug sa iyang kabubut-on

[Picture Credit Line sa panid 4]

Culver Pictures