Pagbag-o sa Tanang Butang—Sumala sa Gitagna

“Ang Usa nga naglingkod sa trono miingon: ‘Tan-awa! Ginabag-o ko ang tanang butang.’ Usab, siya nagaingon: . . . ‘Kining mga pulonga kasaligan ug matuod.’”—PINADAYAG 21:5.

1, 2. Nganong daghang tawo sa tukma magpanuko sa paghisgot kon unsay anaa sa umaabot?

 IKAW ba nakaingon o nakahunahuna, ‘Kinsa ba gayoy nasayod kon unsay anaa sa umaabot?’ Imong masabtan kon nganong ang mga tawo magpanuko sa pagpanaghap kon unsay anaa sa umaabot o sa pagsalig niadtong modali sa pagpangangkon nga makatagna siya kon unsay anaa sa unahan. Ang mga tawo wala gayoy katakos sa pagtagna sa tukma kon unsay mahitabo sa umaabot nga mga bulan o mga tuig.

² Ang tibuok nga isyu sa magasing Forbes ASAP naghisgot bahin sa panahon. Diha niana, ang host sa dokumentaryo sa TV nga si Robert Cringely misulat: “Kitang tanan pakaulawan unya sa panahon, apan ang mga mananagna ang mas maulawan unya sa panahon. Ang pagpaningkamot sa pagtagna sa umaabot maoy usa ka dula nga halos kita kanunay ang pildi. . . . Bisan pa niana, ang mga eksperto-kono nga mga mananagna nagpadayon sa pagpanagna.”

3, 4. (a) Ang uban naghupot ug unsang positibong tinamdan bahin sa bag-ong milenyo? (b) Unsa ang realistikanhong kalaoman sa uban bahin sa umaabot?

³ Nakapaniid ka tingali nga tungod sa dako kaayong pagtagad nga gihatag labot sa bag-ong milenyo,  morag mas daghang tawo ang naghunahuna bahin sa umaabot. Sa sinugdanan sa miaging tuig, ang magasing Maclean’s nag-ingon: “Ang tuig 2000 mahimong lain lamang nga tuig sa kalendaryo alang sa kadaghanang taga-Canada, apan kini mahimong mahitabo atol sa tinuod gayod nga bag-ong sinugdanan.” Si Propesor Chris Dewdney sa York University mihatag niining katarongana sa pagbaton ug positibong tinamdan: “Ang milenyo nagpasabot nga kita mahimong walay tulubagon sa usa ka makalilisang kaayo nga siglo.”

⁴ Usa ba lamang kini ka pangandoy? Sa Canada 22 porsiyento lamang niadtong mitubag sa usa ka surbi ang “nagtuo nga ang tuig 2000 magpasulod ug usa ka bag-ong sinugdanan alang sa kalibotan.” Sa pagkamatuod, halos katunga ang “nagdahom ug laing panag-away sa kalibotan”—gubat sa kalibotan—nga mahitabo sulod sa 50 ka tuig. Matin-aw, ang kadaghanan nagtuo nga ang bag-ong milenyo dili makawagtang sa atong mga problema, nga makabag-o sa tanang butang. Si Sir Michael Atiyah, presidente niadto sa Royal Society of Britain, misulat: “Ang kusog nga kausaban . . . nagpasabot nga ang ikakawhaag-usa nga siglo mopatunghag dagkong mga problema sa atong tibuok nga sibilisasyon. Ang mga problema sa pagdaghan sa populasyon, limitadong kahinguhaan, polusyon sa kalikopan, ug kaylap nga kakabos ania na kanato ug kinahanglang sulbaron dayon.”

5. Asa nato makita ang kasaligang impormasyon bahin sa kon unsay anaa sa unahan?

⁵ Basin moingon ka, ‘Sanglit ang mga tawo dili makatagna kon unsay anaa sa atong umaabot, dili ba maayong dili na lang nato tagdon ang umaabot?’ Ang tubag maoy dili! Ingnon ta nga ang mga tawo dili gayod tukmang makatagna kon unsay anaa sa unahan, apan dili gayod kita angayng maghunahuna nga walay makatagna. Buweno, kinsay makatagna, ug nganong angay nga magbaton kita ug positibong tinamdan bahin sa umaabot? Imong makita ang makatagbaw nga mga tubag nianang mga pangutanaha diha sa upat ka espesipiko nga mga tagna. Narekord kana diha sa kaylap kaayong gipanag-iya ug gibasa nga basahon, nga mao usab ang labing wa-hisabti ug wa-tagdang basahon—ang Bibliya. Bisag unsa pay imong hunahuna bahin sa Bibliya, ug bisag daghan ka pa ug nahibaloan bahin niini, maayong imong palandongon kining upat ka pasikaranang mga teksto. Kini tinuod nga nagtagna sa usa ka umaabot nga masanag kaayo. Dugang pa, kining upat ka hinungdanong mga tagna naglatid kon unsay imong umaabot ug nianang sa imong mga minahal.

6, 7. Kanus-a nanagna si Isaias, ug sa unsang paagi ang iyang mga tagna dunay talagsaong katumanan?

⁶ Ang una makita diha sa Isaias kapitulo 65. Sa dili pa kini basahon, ibutang sa hunahuna ang dapit nga nahitaboan—kon kanus-a gisulat kining materyala ug kon unsang kahimtang ang gihisgotan niini. Ang manalagna sa Diyos nga si Isaias, nga nagsulat niining mga pulonga, nabuhi kapig usa ka siglo sa wala pa malaglag ang gingharian sa Juda. Ang kalaglagan nahitabo sa dihang gikuha ni Jehova ang panalipod gikan sa di-matinumanong mga Hudiyo, nga gitugotan ang mga Babilonyanhon sa paglaglag sa Jerusalem ug sa pagbihag sa katawhan niini. Kana nahitabo kapig usa ka gatos ka tuig human nga gitagna kini ni Isaias.—2 Cronicas 36:15-21.

⁷ Mahitungod sa makasaysayanhong hitabo sa katumanan, hinumdomi nga pinaagi sa pagtultol sa Diyos si Isaias nagtagna sa ngalan sa wala pa matawo nga Persianhon, si Ciro, kinsa sa kataposan nagpukan sa Babilonya. (Isaias 45:1) Si Ciro nag-andam sa dalan aron ang mga Hudiyo makabalik sa ilang yutang-natawhan sa 537 W.K.P. Sa katingalahan, gitagna ni Isaias ang maong pagkapasig-uli, ingon sa atong mabasa diha sa kapitulo 65. Iyang gihisgotan ang kahimtang nga matagamtam sa mga Israelinhon balik sa ilang yutang-natawhan.

8. Unsang malipayong umaabot ang gitagna ni Isaias, ug unsang mga pulong ang ilabinang makapaikag?

⁸ Atong mabasa diha sa Isaias 65:17-19: “Ania ako magahimo ug bag-ong mga langit ug usa ka bag-ong yuta; ug ang unang mga butang dili na pagahinumdoman, ni motungha pa kini sa kasingkasing. Apan paglipay kamo ug pagsadya sa walay kataposan sa kon unsay akong ginalalang. Kay ania akong ginalalang ang Jerusalem nga usa ka hinungdan sa kalipay ug ang iyang katawhan nga usa ka hinungdan sa kasadya. Ug ako magakalipay sa Jerusalem ug magasadya sa akong katawhan; ug dili na madungog diha kaniya ang tingog sa paghilak o ang tingog sa pagdanguyngoy.” Sa pagkatinuod, gibatbat ni Isaias ang mga kahimtang nga mas maayo kay niadtong naagoman sa mga Hudiyo nga nagkinabuhi sa Babilonya. Iyang gitagna ang pagkamalipayon ug pagkamasadyaon. Karon tan-awa ang mga pulong nga “bag-ong mga langit ug usa ka bag-ong yuta.” Kini ang una sa upat ka higayon nga makita kanang mga pulonga diha sa Bibliya, ug kining upat ka teksto dunay kalabotan  mismo sa atong umaabot, ngani nagtagna pa niana.

9. Sa unsang paagi ang karaang mga Hudiyo nalangkit sa katumanan sa Isaias 65:17-19?

⁹ Ang unang katumanan sa Isaias 65:17-19 naglangkit sa karaang mga Hudiyo nga, sumala pa sa tukma nga gitagna ni Isaias, mibalik ug mipuyo sa ilang yutang-natawhan, diin didto ilang gipasig-uli ang putli nga pagsimba. (Esdras 1:1-4; 3:1-4) Sa pagkatinuod, nahibalo ka nga sila mibalik sa usa ka yutang-natawhan sa mao ra gihapong planeta, dili sa laing dapit sa uniberso. Kanang maong kasayoran motabang kanato sa pagsabot kon unsay gitumong ni Isaias sa bag-ong mga langit ug usa ka bag-ong yuta. Kita dili na kinahanglang mamanabana pa, sama sa gihimo sa uban, bahin sa dili-tin-aw nga mga panagna ni Nostradamus o sa ubang tawhanong mga mananagna. Ang Bibliya mismo nagpatin-aw kon unsay buot ipasabot ni Isaias.

10. Unsaon nato pagsabot ang bag-ong “yuta” nga gitagna ni Isaias?

¹⁰ Diha sa Bibliya, ang “yuta” wala kanunayng magtumong sa atong globo. Pananglitan, ang Salmo 96:1 literal nga nag-ingon: ‘Pag-awit kamo kang Jehova, tibuok nga yuta.’ Kita nahibalo nga ang atong planeta—ang terra firma ug ang halapad nga kadagatan—dili makaawit. Mga tawo ang makaawit. Oo, ang Salmo 96:1 nagtumong sa mga tawo sa yuta. a Apan ang Isaias 65:17 naghisgot usab ug “bag-ong mga langit.” Kon ang “yuta” naghawas sa usa ka bag-ong kapunongan sa mga tawo sa yutang-natawhan sa mga Hudiyo, unsa ang “bag-ong mga langit”?

11. Ngadto sa unsa nagtumong ang mga pulong nga “bag-ong mga langit”?

¹¹ Ang Cyclopædia of Biblical, Theological, and Ecclesiastical Literature, ni M’Clintock ug Strong, nag-ingon: “Sa dihang hisgotan ang esena sa usa ka panan-awon diha sa tagna, ang langit nagpasabot . . . sa tibuok nga hugpong sa nagmandong mga gahom . . . nga anaa sa ibabaw ug nagmando sa mga ginsakpan, maingon nga ang kinaiyanhong langit anaa sa ibabaw ug nagmando sa yuta.” Ug mahitungod sa mga pulong nga “langit ug yuta,” ang Cyclopædia nagpatin-aw nga ‘sa matagnaong pinulongan ang mga pulong nagpasabot sa politikanhong kahimtang sa mga tawo nga lainlain ug mga ranggo. Ang langit mao ang labawng kamandoan; ang yuta mao ang mga ginsakpan, mga tawo nga gimandoan sa mga labaw.’

12. Sa unsang paagi natagamtam sa karaang mga Hudiyo ang “bag-ong mga langit ug usa ka bag-ong yuta”?

¹² Sa dihang mibalik ang mga Hudiyo ngadto sa ilang yutang-natawhan, sila nakabaton sa matawag natong usa ka bag-ong sistema sa mga butang. Dihay bag-ong hugpong sa mga magmamando. Si Zerubabel, nga usa ka kaliwat ni Haring David, mao  ang gobernador, ug si Josue mao ang hataas nga saserdote. (Hageo 1:1, 12; 2:21; Zacarias 6:11) Sila ang naglangkob sa “bag-ong mga langit.” Ibabaw sa unsa? Ang “bag-ong mga langit” anaa sa ibabaw sa “usa ka bag-ong yuta,” ang nahinloang kapunongan sa mga tawo nga mibalik sa ilang yuta aron sa pagtukod pag-usab sa Jerusalem ug sa templo niini alang sa pagsimba kang Jehova. Busa, niining tinuod nga diwa, dihay bag-ong mga langit ug usa ka bag-ong yuta sa katumanan may kalabotan sa mga Hudiyo niadtong panahona.

13, 14. (a) Unsang laing teksto nga makita ang mga pulong nga “bag-ong mga langit ug usa ka bag-ong yuta” ang atong hisgotan? (b) Nganong ang tagna ni Pedro makapaikag ilabina niining panahona?

¹³ Pagbantay nga dili masayop sa pagsabot sa punto. Ang atong paghisgot niini dili maoy pag-interpretar sa Bibliya ni daklit nga paghisgot lamang sa karaang kasaysayan. Imo kining masabtan pinaagi sa pag-adto sa laing teksto nga makita ang mga pulong “bag-ong mga langit ug usa ka bag-ong yuta.” Diha sa 2 Pedro kapitulo 3, imong makita kini ug masabtan nga ang atong umaabot nalangkit.

¹⁴ Gisulat ni apostol Pedro ang iyang sulat kapin sa 500 ka tuig human mibalik ang mga Hudiyo sa ilang yutang-natawhan. Ingong usa sa mga apostoles ni Jesus, si Pedro nagsulat ngadto sa mga sumusunod ni Kristo, ang “Ginoo” nga gihisgotan diha sa 2 Pedro 3:2. Diha sa bersikulo 4, gihisgotan ni Pedro ang ‘gisaad nga presensiya’ ni Jesus, nga naghimo sa tagna nga hinungdanon kaayo karong adlawa. Adunay igong ebidensiya nga nagpakita nga sukad sa Gubat sa Kalibotan I, si Jesus ania na sa diwa nga siya may awtoridad ingong Magmamando sa langitnong Gingharian sa Diyos. (Pinadayag 6:1-8; 11:15, 18) Kini dunay linain nga kahulogan tungod sa lain pang butang nga gitagna ni Pedro niini nga kapitulo.

15. Sa unsang paagi ang tagna ni Pedro bahin sa “bag-ong mga langit” matuman?

¹⁵ Atong mabasa diha sa 2 Pedro 3:13: “Adunay bag-ong mga langit ug usa ka bag-ong yuta nga atong ginapaabot sumala sa iyang saad, ug niini nila magapuyo ang pagkamatarong.” Tingali nahibalo ka na nga si Jesus sa langit mao ang pangunang Magmamando sa “bag-ong mga langit.” (Lucas 1:32, 33) Bisan pa niana, ang ubang mga teksto sa Bibliya nagpaila nga siya wala mag-inusara sa pagmando. Si Jesus nagsaad nga ang mga apostoles ug uban nga sama kanila makabaton ug dapit sa langit. Diha sa basahon sa mga Hebreohanon, si apostol Pablo nagbatbat kanila ingong ‘mga mag-aambit sa langitnong pagkatinawag.’ Ug si Jesus miingon nga kadtong sakop niining pundoka molingkod sa mga trono sa langit kauban niya. (Hebreohanon 3:1; Mateo 19:28; Lucas 22:28-30; Juan 14:2, 3) Ang punto mao nga ang uban maghari kauban ni Jesus ingong bahin sa bag-ong mga langit. Nan unsay gipasabot ni Pedro sa terminong “bag-ong yuta”?

16. Unsang “bag-ong yuta” ang naglungtad na?

¹⁶ Sama sa karaang katumanan—ang pagpamalik sa mga Hudiyo ngadto sa ilang yutang-natawhan—ang presenteng katumanan sa 2 Pedro 3:13 naglangkit sa mga tawong nagapasakop sa pagmando niining bag-ong mga langit. Imong makita ang minilyon karon nga malipayong nagpasakop sa maong pagmando. Sila nakabenepisyo sa edukasyonal nga programa niini ug naningkamot sa pagsunod sa mga balaod niini nga makaplagan diha sa Bibliya. (Isaias 54:13) Sila ang naglangkob sa patukoranan sa “usa ka bag-ong yuta” sa diwa nga sila natukod ingong tibuok-yuta nga kapunongan sa tanang nasyonalidad, mga pinulongan, ug mga rasa, ug sila nagkahiusa sa pagbuhat nga nagpasakop sa nagamandong Hari, si Jesu-Kristo. Usa ka hinungdanong kamatuoran mao nga ikaw mahimong bahin niini!—Miqueas 4:1-4.

17, 18. Nganong ang mga pulong sa 2 Pedro 3:13 naghatag kanato ug katarongan sa paglantaw sa umaabot?

¹⁷ Ayaw paghunahuna nga dinhi ra kining butanga kutob, nga kita walay detalyadong pagsabot sa umaabot. Sa pagkatinuod, samtang imong susihon ang konteksto sa 2 Pedro kapitulo 3, imong makita ang mga timaan sa usa ka dakong kausaban sa unahan. Diha sa mga bersikulo 5 ug 6, si Pedro nagsulat bahin sa Lunop sa adlaw ni Noe, ang Lunop nga nagtapos sa daotang kalibotan niadtong panahona. Diha sa bersikulo 7, si Pedro naghisgot nga “ang mga langit ug ang yuta nga mao karon,” ang mga pagmando ug ang mga pundok sa katawhan, gitagana alang sa “adlaw sa paghukom ug sa kalaglagan sa mga tawong dili-diyosnon.” Kini nagpamatuod nga ang mga pulong nga “ang mga langit ug ang yuta nga mao karon” nagtumong, dili sa materyal nga uniberso, kondili sa mga tawo ug sa ilang mga pagmando.

¹⁸ Gipatin-aw ni Pedro human niana nga ang umaabot nga adlaw ni Jehova mopatunghag dakong pagpanghinlo, nga mag-andam sa dalan alang sa bag-ong mga langit ug usa ka bag-ong yuta nga gihisgotan diha sa bersikulo 13. Matikdi ang kataposan nianang maong bersikulo—“niini nila  magapuyo ang pagkamatarong.” Dili ba nagsugyot kana ug pipila ka dagkong mga kausaban alang sa dugang pang kaayohan nga kinahanglang mahitabo? Dili ba nagpatungha kana ug palaaboton sa tinuod nga bag-ong mga butang, usa ka panahon diin ang mga tawo makakaplag ug mas dakong kalipay sa pagkinabuhi kay sa ilang ginatagamtam karon? Kon ikaw makakita niana, nan nakabaton ka ug pagsabot nianang gitagna sa Bibliya, pagsabot nga pipila lamang ang nakabaton.

19. Sa unsang kahimtang nga ang basahon sa Pinadayag nagtumong sa umaabot pa nga “bag-ong mga langit ug usa ka bag-ong yuta”?

¹⁹ Apan mopadayon pa kita sa unahan. Nasusi na nato ang pagpadayag sa mga pulong nga “bag-ong mga langit ug usa ka bag-ong yuta” diha sa Isaias kapitulo 65 ug sa laing higayon sa 2 Pedro kapitulo 3. Karon paklia ang Pinadayag kapitulo 21, nga naundan ug lain pang pagpadayag niining mga pulonga diha sa Bibliya. Sa makausa pa, mas maayong masabtan ang kahimtang. Sa duha ka kapitulo una niini, sa Pinadayag kapitulo 19, atong mabasa nga gibatbat ang usa ka gubat sa tin-aw kaayong mga simbolo—apan dili usa ka gubat tali sa duha ka nagkontrahayng mga nasod. Sa usa ka kiliran mao “Ang Pulong sa Diyos.” Tingali nahibalo ka nga usa kana ka titulo ni Jesu-Kristo. (Juan 1:1, 14) Siya atua sa langit, ug kini nga panan-awon naghulagway kaniya kauban sa iyang langitnong kasundalohan. Batok kang kinsa sila nakiggubat? Ang kapitulo naghisgot ug “mga hari,” “mga komandante militar,” ug mga tawo nga lainlain ug mga ranggo, “mga gagmay ug dagko.” Dunay kalabotan kining gubata sa umaabot nga adlaw ni Jehova, ang paglaglag sa daotan. (2 Tesalonica 1:6-10) Sa pagpadayon, ang kapitulo 20 sa Pinadayag nagsugod pinaagi sa pagbatbat sa pagwagtang sa “orihinal nga halas, kinsa mao ang Yawa ug Satanas.” Kini nag-andam sa dalan alang sa paghisgot sa Pinadayag kapitulo 21.

20. Unsang dakong kausaban ang naghulat sa unahan ingon sa gipaila sa Pinadayag 21:1?

²⁰ Si apostol Juan nagsugod pinaagi sa kulbahinam nga mga pulong: “Nakita ko ang usa ka bag-ong langit ug usa ka bag-ong yuta; kay ang kanhing langit ug ang kanhing yuta nahanaw na man, ug ang dagat wala na.” Sumala sa ato nang nasabtan diha sa Isaias kapitulo 65 ug 2 Pedro kapitulo 3, kita makatino nga kini wala magpasabot nga ilisan ang literal nga mga langit ug ang atong planeta, uban ang lalom nga katubigan niini. Sumala sa gipakita sa nag-unang mga kapitulo, ang daotang katawhan ug ang ilang mga pagmando, lakip sa dili-makitang magmamando nga si Satanas, pagahanawon. Oo, ang gisaad dinhi maoy usa ka bag-ong sistema sa mga butang may kalabotan sa mga tawo sa yuta.

21, 22. Sa unsang mga panalangin nga kita gipasaligan ni Juan, ug unsay kahulogan sa pagpahid sa mga luha sa mga mata?

²¹ Kita gipasaligan niini samtang mopadayon kita sa unahan niining talagsaong tagna. Ang kataposan sa bersikulo 3 naghisgot bahin sa panahon sa dihang ang Diyos magauban sa katawhan, nga magliso sa iyang maluluy-ong pagtagad ngadto sa mga tawo nga nagatuman sa iyang kabubut-on. (Ezequiel 43:7) Si Juan nagpadayon diha sa mga bersikulo 4, 5: “Iyang [Jehova] pahiran ang matag luha sa ilang mga mata, ug wala na unyay kamatayon, ni pagbangutan ni pagtiyabaw ni may kasakit pa. Ang kanhing mga butang mitaliwan na. Ug ang Usa nga naglingkod sa trono miingon: ‘Tan-awa! Ginabag-o ko ang tanang butang.’ Usab, siya nagaingon: ‘Isulat, tungod kay kining mga pulonga kasaligan ug matuod.’” Pagkamakapadasig nga tagna!

²² Hunong kadiyot ug dimdima kon unsay gitagna sa Bibliya. ‘Pahiran sa Diyos ang matag luha sa ilang mga mata.’ Kana wala magtumong sa normal nga mga luha nga maghugas sa atong sensitibong mga mata, ni nagtumong kini sa mga luha sa kalipay. Wala, ang mga luha nga pagapahiran sa Diyos mao ang mga luha nga gipahinabo sa pag-antos, kaguol, kahiubos, kasakit, ug tumang kasubo. Sa unsang paagi kita makatino? Buweno, kining talagsaong saad sa Diyos naglangkit sa pagpahid sa mga luha sa ‘pagkawala na unya sa kamatayon, pagbangutan pagtiyabaw, ug kasakit.’—Juan 11:35.

23. Ang tagna ni Juan nagpasalig sa kataposan sa unsang mga kahimtang?

 ²³ Dili ba nagpamatuod kini nga ang kanser, mga estrok, mga atake sa kasingkasing, ug bisan ang kamatayon mahanaw na unya? Kinsa ba kanato nga wala mamatyi ug usa ka minahal tungod sa usa ka sakit, aksidente, o katalagman? Ang Diyos dinhi nagsaad nga mawala na unya ang kamatayon, nga nagpasabot nga ang mga bata nga mangatawo nianang panahona dili na mag-atubang sa posibilidad nga modagko ug dayon matigulang—nga matapos diha sa kamatayon. Kining tagnaa nagpasabot usab nga wala nay sakit nga Alzheimer, osteoporosis, mga tumor, glaucoma, o bisan mga katarata—nga komon kaayo sa pagkatigulang.

24. Sa unsang paagi ang ‘bag-ong langit ug bag-ong yuta’ mahimong panalangin, ug unsa pay atong hisgotan?

²⁴ Sa walay duhaduha mouyon ka nga ang pagbangotan ug pagtiyabaw mamenosan sa pagkawala sa kamatayon, pagkatigulang, ug sakit. Apan, komosta na man ang bahin sa sobrang kakabos, pag-abusar sa bata, ug malupigong pagpihig tungod sa gigikanan o kolor sa panit? Kon kining mga butanga—nga komon kaayo karon—magpadayon, kita dili mawad-an sa pagbangotan ug pagtiyabaw. Busa, ang kinabuhi ilalom sa “usa ka bag-ong langit ug usa ka bag-ong yuta” dili madaot tungod niining mga hinungdan karon sa kaguol. Pagkatalagsaong kausaban! Apan, kita nakahisgot sa pagkakaron ug tulo lamang sa upat ka higayon nga makita diha sa Bibliya ang mga pulong nga “bag-ong mga langit ug usa ka bag-ong yuta.” Adunay usa pa nga nalangkit sa ato nang nasusi ug nga nagpasiugda kon nganong may katarongan kita sa pagpaabot kon kanus-a ug sa unsang paagi tumanon sa Diyos ang iyang saad sa ‘pagbag-o sa tanang butang.’ Hisgotan sa sunod artikulo kanang tagnaa ug kon unsay kahulogan niana alang sa atong kalipay.

[Footnote]

Unsay Imong Mahinumdoman?

• Unsang tulo ka higayon diin gitagna sa Bibliya ang “bag-ong mga langit ug usa ka bag-ong yuta”?

• Sa unsang paagi ang karaang mga Hudiyo nalangkit sa katumanan sa “bag-ong mga langit ug usa ka bag-ong yuta”?

• Unsang mga katumanan sa “bag-ong mga langit ug usa ka bag-ong yuta” ang masabtan sumala sa gihisgotan ni Pedro?

• Sa unsang paagi ang Pinadayag 21 nagtudlo kanato ngadto sa masanag nga umaabot?

[Mga pangutana]

[Hulagway sa panid 10]

Sumala gayod sa gitagna ni Jehova, si Ciro nag-andam sa dalan aron ang mga Hudiyo makabalik sa ilang yutang-natawhan sa 537 W.K.P.