Pagtukod ug Usa ka Pamilya nga Lig-on sa Espirituwal
Pagtukod ug Usa ka Pamilya nga Lig-on sa Espirituwal
“Magpadayon sa pagmatuto kanila sa disiplina ug sa pagdumala-sa-kaisipan ni Jehova.”—EFESO 6:4.
1. Unsa ang katuyoan sa Diyos alang sa pamilya, apan hinunoa unsay nahitabo?
“MAGMABUNGAHON ug magdaghan kamo ug pun-a ang yuta.” (Genesis 1:28) Pinaagi niining mga pulonga alang kang Adan ug Eva, gitukod ni Jehova nga Diyos ang kahikayan sa pamilya. (Efeso 3:14, 15) Sa paglantaw sa unahan, kadtong unang magtiayon makahanduraw sa usa ka yuta nga napuno sa ilang kaliwat—usa ka banay sa hingpit nga mga tawo nga nagkinabuhing malipayon sa usa ka paraisong yuta ug nahiusang nagasimba sa ilang Dakong Maglalalang. Apan si Adan ug Eva nakasala, ug ang yuta wala mapuno sa matarong, mahinadlokon-sa-Diyos nga mga tawo. (Roma 5:12) Hinunoa, ang kinabuhi sa pamilya daling naut-ot, ug ang pagdumot, kapintasan, ug kakulang sa “kinaiyanhong pagbati” midagsang, ilabina niining “kataposang mga adlaw.”—2 Timoteo 3:1-5; Genesis 4:8, 23; 6:5, 11, 12.
2. Unsang mga katakos ang nabatonan sa mga anak ni Adan, apan unsa ang gikinahanglan sa pagtukod ug usa ka pamilya nga lig-on sa espirituwal?
2 Si Adan ug Eva gilalang sa larawan sa Diyos. Bisan tuod ug usa ka makasasala nianang panahona, gitugotan ni Jehova si Adan nga makabatog mga anak. (Genesis 1:27; 5:1-4) Sama sa ilang amahan, ang mga anak ni Adan may moral nga katakos ug makahibalong moila sa maayo ug daotan. Sila mahimong matudloan bahin sa kon unsaon pagsimba ang ilang Maglalalang ug ang kahinungdanon sa paghigugma kaniya sa tibuok nilang kasingkasing, kalag, hunahuna, ug kusog. (Marcos 12:30; Juan 4:24; Santiago 1:27) Dugang pa, mahimong mabansay nila “ang pagbuhat sa hustisya ug ang paghigugma sa kalulot ug ang paglakaw nga makasaranganon uban sa . . . Diyos.” (Miqueas 6:8) Apan, ingong mga makasasala sila kinahanglang maghatag ug dakong pagtagad aron makatukod ug usa ka pamilya nga lig-on sa espirituwal.
Palita ang Panahon
3. Sa unsang paagi ang mga ginikanan ‘magpalit sa panahon’ sa pagmatuto sa Kristohanong mga anak?
3 Niining komplikado, malisod nga panahon, gikinahanglan ang dakong paningkamot aron ang mga anak ‘mahigugma kang Jehova’ nga tinuod nga ‘nagdumot sa daotan.’ (Salmo 97:10) Ang maalamong mga ginikanan ‘magpalit sa panahon’ aron makasagubang niini nga hagit. (Efeso 5:15-17) Kon ikaw usa ka ginikanan, unsaon nimo kini paghimo? Una, pagbutang ug mga prioridad, nga tagdon “ang mas hinungdanong mga butang,” lakip na ang pagtudlo ug pagbansay sa imong mga anak. (Filipos 1:10, 11) Ikaduha, himoang simple ang imong estilo sa kinabuhi. Mahimong ihiklin nimo ang mga kalihokan nga dili gayod hinungdanon. O mahimong kuhaan nimo ang imong kaugalingon sa dili hinungdanong mga kabtangan nga nagkinahanglag panahon sa pag-atiman. Ingong Kristohanong ginikanan, dili ka gayod magbasol nga gihimo nimo ang paningkamot nga gikinahanglan sa pagpadako sa imong mahinadlokon-sa-Diyos nga mga anak.—Proverbio 29:15, 17.
4. Sa unsang paagi magpabiling nahiusa ang usa ka pamilya?
4 Ang paggugol ug panahon uban sa inyong mga anak, ilabina kon nasentro sa espirituwal nga mga butang, takos gayod sa paningkamot ug maoy usa sa labing maayong paagi nga magpabiling nahiusa ang usa ka pamilya. Apan ayaw kini ipanalagma. Pag-eskedyul ug tinong mga panahon nga imong gugolon uban kanila. Wala kini magpasabot nga magkauban ra sa samang balay, nga ang tagsatagsa magbuhat kon unsay iyang gusto. Mouswag pag-ayo ang mga anak pinaagig personal nga atensiyon sa matag adlaw. Ang gugma ug pagtagad kinahanglang ipakita sa madagayaong paagi. Bisan sa dili pa sila makahukom nga manganak, kinahanglang seryosong tagdon sa mga magtiayon kining hinungdanong responsibilidad. (Lucas 14:28) Sa ingon dili nila isipon ang pagmatuto sa mga anak ingong malisod nga buluhaton. Hinunoa, isipon nila kini ingong bulahang pribilehiyo.—Genesis 33:5; Salmo 127:3.
Tudloi Pinaagi sa Pulong ug Panig-ingnan
5. (a) Ang pagtudlo sa mga anak sa paghigugma kang Jehova magsugod sa unsa? (b) Unsang tambag ang gihatag sa mga ginikanan sa Deuteronomio 6:5-7?
5 Ang pagtudlo sa imong mga anak sa paghigugma kang Jehova magsugod sa imo mismong gugma kaniya. Ang usa ka lig-ong gugma sa Diyos magpalihok kanimo sa pagsunod nga matinumanon sa tanan niyang mga instruksiyon. Naglakip kini sa pagmatuto sa mga anak “sa disiplina ug sa pagdumala-sa-kaisipan ni Jehova.” (Efeso 6:4) Ang Diyos nagtambag sa mga ginikanan sa pagpakitag panig-ingnan sa ilang mga anak, sa pakigkomunikar kanila, ug sa pagtudlo kanila. Ang Deuteronomio 6:5-7 nag-ingon: “Higugmaon mo si Jehova nga imong Diyos sa bug-os mong kasingkasing ug sa bug-os mong kalag ug sa bug-os mong kusog. Ug kining mga pulonga nga akong gisugo kanimo niining adlawa kinahanglan nga maanaa sa imong kasingkasing; ug isilsil mo kini sa imong anak ug magsulti ka mahitungod niini sa maglingkod ikaw sa imong balay ug sa maglakaw ikaw sa dalan ug sa imong paghigda ug sa imong pagbangon.” Pinaagi sa kanunayng pagpahimangno ug pagsublisubli, masilsil nimo diha sa imong mga anak ang mga sugo sa Diyos. Sa ingon, makita sa imong mga anak ang gugma nimo kang Jehova ug, sa baylo, maimpluwensiyahan sa pag-ugmad usab ug pagkasuod ngadto kaniya.—Proverbio 20:7.
6. Sa unsang paagi pahimuslan sa mga ginikanan ang kamatuoran nga ang mga anak makakat-on pinaagi sa panig-ingnan?
6 Ang kabataan maikagon nga makakat-on. Sila alistong mga mamiminaw ug mga maniniid ug daling mosundog sa imong panig-ingnan. Kon ilang makita nga ikaw dili materyalistiko, kini magtabang kanila sa pagkakat-on sa pagsunod sa tambag ni Jesus. Ikaw magtudlo kanila nga dili magmabalak-on bahin sa materyal nga mga butang kondili sa ‘pagpangita pag-una sa gingharian sa Diyos.’ (Mateo 6:25-33) Pinaagi sa pagpakigbahin sa makapahimsog, makapalig-ong panagsultihanay bahin sa kamatuoran sa Bibliya, sa kongregasyon sa Diyos, ug sa tinudlong mga ansiyano, ikaw magtudlo sa imong mga anak sa pagtahod kang Jehova ug sa pagpabili sa iyang espirituwal nga mga tagana. Sanglit ang kabataan daling makamatikod sa panagsumpaki, ang binabang instruksiyon kinahanglang pamatud-an sa panggawi ug tinamdan nga magpasundayag sa imong halalom nga pagpabili sa espirituwal nga mga butang. Pagkadakong panalangin sa dihang makita sa mga ginikanan nga ang ilang maayong panig-ingnan nakapatungha nganha sa ilang mga anak ug bug-os-kasingkasing nga gugma alang kang Jehova!—Proverbio 23:24, 25.
7, 8. Unsang pananglitan ang nagpakita sa kabililhon sa pagbansay sa mga anak sukad sa linghod nga panuigon, ug ngadto kang kinsa utang ang kalamposan?
7 Ang kabililhon sa pagbansay sa mga anak sukad sa linghod nga panuigon makita sa usa ka pananglitan gikan sa Venezuela. (2 Timoteo 3:15) Kini mahitungod sa usa ka batan-ong magtiayon, si Félix ug Mayerlín. Sila maoy mga ministrong payunir. Sa dihang natawo ang ilang anak nga lalaking si Felito, sila maikagon sa pagbuhat kutob sa ilang maarangan sa pagmatuto kaniya ingong matuod nga magsisimba ni Jehova. Gisugdan ni Mayerlín pagbasag kusog ngadto kang Felito ang Akong Basahon sa mga Estorya sa Bibliya, nga gipatik sa mga Saksi ni Jehova. Sa linghod nga panuigon, mailhan na ni Felito si Moises ug ang uban pang mga tawo nga gihulagway niini nga libro.
8 Sa bata pa kaayo, si Felito nagsugod na pagsangyaw sa personal. Gituman niya ang iyang tinguha nga mahimong magmamantala sa Gingharian, ug sa ulahi siya nabawtismohan. Ngadtongadto, si Felito nahimong usa ka regular payunir. Ang iyang mga ginikanan nag-ingon: “Sa dihang nakita namo ang pag-uswag sa among anak, among naamgohan nga utang namo kini kang Jehova ug sa iyang mga instruksiyon.”
Tabangi ang mga Anak nga Mouswag sa Espirituwal
9. Nganong angay kitang magmapasalamaton sa espirituwal nga instruksiyon nga atong nadawat pinaagi sa matinumanon ug maalamong ulipon nga matang?
9 Dinosenang mga magasin, ginatos ka libro, ug libolibong Web site sa Internet ang naghatag ug tambag kon unsaon pagmatuto sa mga anak. Kasagarang “nagkasumpaki ang mga impormasyon,” matod sa espesyal nga isyu sa Newsweek bahin sa kabataan. “Ilabinang makapalibog kon ang mga impormasyon nga gituohan mong kasaligan usa lamang diay ka sayop.” Pagkamapasalamaton gayod nato nga si Jehova dagayang nagtagana alang sa pagtudlo ug sa espirituwal nga pag-uswag sa mga pamilya! Nagapahimulos ka ba sa tanang tagana nga gihimo pinaagi sa matinumanon ug maalamong ulipon nga matang?—Mateo 24:45-47.
10. Sa unsang paagi makabenepisyo sa mga ginikanan ug mga anak ang usa ka epektibong pagtuon sa Bibliya sa pamilya?
10 Usa sa labing hinungdanong panginahanglan mao ang regular, mapinadayonong pagtuon sa Bibliya sa pamilya nga himoon sa relaks nga atmospera. Aron himoon kining matulon-anon, makapahimuot, ug makapadasig, gikinahanglan ang maayong pagpangandam. Pinaagi sa pagdasig sa ilang mga anak nga mosulti, masayran sa mga ginikanan kon unsay anaa sa sulod sa ilang mga kasingkasing ug mga hunahuna. Ang usa ka paagi nga matino ang pagkaepektibo sa pagtuon sa pamilya mao ang pag-obserbar kon ang tanang membro sa panimalay mahinamon bang nagpaabot alang niini.
11. (a) Ang mga ginikanan makatabang sa ilang mga anak sa pagpundar ug unsang mga tumong? (b) Unsay resulta sa dihang gitinguhang mapalampos sa usa ka Haponesa ang iyang tumong?
11 Ang Kasulatanhong mga tumong makaamot usab sa pagtukod ug usa ka pamilya nga lig-on sa espirituwal, ug kinahanglang tabangan sa mga ginikanan ang ilang mga anak nga mapundar kini. Ang nahiangayng mga tumong naglakip sa pagbasa sa Bibliya sa matag adlaw, pagkahimong regular nga magmamantala sa maayong balita, ug pag-uswag ngadto sa pagpahinungod ug bawtismo. Ang ubang mga tumong tingali maglakip sa bug-os-panahong pag-alagad ingong payunir, pag-alagad sa Bethel, o ingong misyonaryo. Samtang nagtungha sa elementarya, gihimong tumong sa usa ka batang Haponesa nga ginganlag Ayumi ang pagsangyaw sa tanan diha sa klase. Aron mapukaw ang interes sa iyang magtutudlo ug mga klasmet, nangayo siyag permiso sa pagbutang ug ubay-ubayng publikasyon sa Bibliya diha sa librarya. Ingong resulta, nakadumala siyag 13 ka pagtuon sa Bibliya panahon sa iyang unom ka tuig sa tunghaang elementarya. Usa niadtong mga estudyante sa Bibliya ug ang uban sa pamilya sa estudyante nahimong bawtismadong mga Kristohanon.
12. Sa unsang paagi ang mga anak makabaton ug kinadak-ang benepisyo gikan sa pagtambong sa Kristohanong mga panagkatigom?
12 Hinungdanon usab alang sa lig-ong espirituwal nga panglawas mao ang regular nga pagtambong sa panagkatigom. Nagtambag si apostol Pablo sa iyang mga isigkamagtutuo nga “dili talikdan ang atong mga panagkatigom, sama sa nabatasan sa pipila.” Dili unta kana mahimong atong batasan, sanglit ang mga batan-on ug mga tigulang makabenepisyo pag-ayo sa samang paagi gikan sa regular nga pagtambong sa Kristohanong mga panagkatigom. (Hebreohanon 10:24, 25; Deuteronomio 31:12) Ang mga anak kinahanglang tudloan sa pagpatalinghog pag-ayo. Ang pagpangandam alang sa mga panagkatigom hinungdanon usab, tungod kay ang kinadak-ang benepisyo nagagikan sa aktibong pagpakigbahin pinaagi sa pagkomento. Bisan tuod nga ang usa ka bata mahimong makasugod pinaagi sa pagsulti ug pipila ka pulong o pagbasa sa gamayng bahin sa parapo, labing maayo kon ang mga bata bansayon sa pagpangitag mga tubag ug sa pagtubag ginamit ang ilang kaugalingong mga pulong. Kamo ba mismong mga ginikanan nagpakitag panig-ingnan pinaagi sa paghimog regular, makahuloganong mga komento? Maayo usab alang sa tagsatagsa ka membro sa pamilya sa pagbaton ug Bibliya, alawiton, ug kopya sa publikasyon nga gigamit sa Kasulatanhong panaghisgot.
13, 14. (a) Nganong ang mga ginikanan kinahanglang makig-uban sa ilang mga anak diha sa ministeryo? (b) Unsay makatabang nga mahimong mapuslanon ug malipayon ang pag-alagad sa kanataran alang sa mga anak?
13 Ang maalamong mga ginikanan magdasig sa ilang mga anak sa paggamit sa ilang batan-ong kusog sa pag-alagad kang Jehova, nga magtabang kanila sa paghimo sa pagsangyaw ingong hinungdanong bahin sa ilang kinabuhi. (Hebreohanon 13:15) Pinaagi lamang sa pagpakig-uban sa ilang mga anak diha sa ministeryo nga matino sa mga ginikanan nga ang ilang kabataan makabaton ug gikinahanglang pagbansay aron mahimong mga ministro “nga walay angayng ikaulaw, nga nagagamit sa pulong sa kamatuoran sa hustong paagi.” (2 Timoteo 2:15) Nan, komosta ang imong kaugalingon? Kon ikaw usa ka ginikanan, gitabangan ba nimo ang imong mga anak sa pagpangandam sa pag-alagad sa kanataran? Ang pagbuhat niini makatabang sa paghimo sa ministeryo nga malipayon, makahuloganon, ug mabungahon alang kanila.
14 Nganong makaayo nga ang mga ginikanan ug mga anak magkauban diha sa ministeryo? Niining paagiha, ang mga anak makapaniid ug makasundog sa maayong panig-ingnan sa ilang mga ginikanan. Sa samang higayon, maobserbahan sa mga ginikanan ang tinamdan, batasan, ug katakos sa ilang mga anak. Tinoang iuban nimo ang imong mga anak diha sa lainlaing aspeto sa ministeryo. Kon mahimo, ang tagsatagsa ka bata kinahanglang dunay kaugalingon niyang bag nga pangsangyaw, ug tudloi ang imong anak nga lalaki o babaye nga himoon kining hinlo ug presentable. Pinaagi sa mapinadayonong pagbansay ug pagdasig, matukod ang tinuod nga pagpabili sa ministeryo, ug ang mga anak mag-isip sa buluhatong pagsangyaw ingong paagi sa pagpakitag gugma sa Diyos ug sa silingan.—Mateo 22:37-39; 28:19, 20.
Mentinaha ang Espirituwalidad
15. Sanglit hinungdanon kaayo ang pagmentinar sa espirituwalidad sa pamilya, unsa ang pipila ka paagi sa pagbuhat niini?
15 Hinungdanon ang pagmentinar sa espirituwalidad sa pamilya. (Salmo 119:93) Ang usa ka paagi sa pagbuhat niini mao ang pagpakighisgot uban sa imong pamilya sa espirituwal nga mga butang sa matag higayon. Nakighisgot ka ba sa inadlaw nga teksto sa Bibliya uban kanila? Nabatasan ba nimo ang pagpakig-ambit ug mga kasinatian sa pag-alagad sa kanataran o mga punto gikan sa kinaulahiang mga magasing Bantayanang Torre ug Pagmata! sa “maglakaw ikaw sa dalan”? Nahinumdom ka ba sa pagpasalamat kang Jehova diha sa pag-ampo alang sa kinabuhi sa matag adlaw ug alang sa iyang dagayang mga tagana “sa imong paghigda ug sa imong pagbangon”? (Deuteronomio 6:6-9) Kon makita sa imong mga anak ang gugma sa Diyos diha sa tanang butang nga imong ginahimo, makatabang kini kanila sa paghimo sa kamatuoran nga ilang kaugalingon.
16. Unsa ka hinungdanon ang pagdasig sa mga anak sa paghimog personal nga panukiduki?
16 Usahay, kinahanglanon sa mga anak ang giya sa pagdumala nga malamposon sa mga suliran o sa mga kahimtang nga mobangon. Inay nga sultihan sila kanunay kon unsay angay nga buhaton, nganong dili ipakita kanila kon unsaon pagkahibalo sa hunahuna sa Diyos maylabot sa maong mga butang pinaagi sa pagdasig kanila sa paghimog personal nga panukiduki? Ang pagtudlo sa mga anak sa paggamit sa tanang galamiton ug mga publikasyon nga gitagana pinaagi sa ‘matinumanong ulipon’ makatabang kanila sa pag-ugmad ug usa ka suod nga relasyon kang Jehova. (1 Samuel 2:21b) Ug sa dihang ilang ipakig-ambit ang mga kaayohan sa ilang pagpanukiduki sa Bibliya ngadto sa ubang mga membro sa panimalay, mouswag pa gayod ang espirituwalidad sa pamilya.
Salig sa Bug-os Kang Jehova
17. Nganong ang nag-inusarang mga ginikanan dili angayng mawad-ag paglaom bahin sa pagmatuto sa ilang mga anak ingong mga Kristohanon?
17 Komosta ang mga pamilya nga may nag-inusarang ginikanan? Kini nag-atubang ug dugang mga hagit bahin sa pagmatuto sa kabataan. Apan mga nag-inusarang ginikanan, ayawg kaluya! Ang kalamposan makab-ot, ingon sa gipakita sa daghang nag-inusarang mga ginikanan nga misalig sa Diyos, masinugtanong mipadapat sa iyang tambag, ug nakamatuto ug mga anak nga maayo ug lig-on sa espirituwal. (Proverbio 22:6) Siyempre, ang mga Kristohanon nga nag-inusarang mga ginikanan kinahanglang bug-os nga mosalig kang Jehova. Sila kinahanglang magbaton ug pagtuo nga siya motabang.—Salmo 121:1-3.
18. Unsang mental ug pisikal nga panginahanglan sa ilang mga anak ang hatagag pagtagad sa mga ginikanan, apan unsay hatagag prioridad?
18 Ang maalamong mga ginikanan nakaamgo nga ‘adunay panahon sa pagkatawa ug panahon sa paglukso.’ (Ecclesiastes 3:1, 4) Ang paglingawlingaw ug ang timbang, maayong lulinghayaw hinungdanon sa pagpalig-on sa hunahuna ug lawas sa bata. Ang makapalig-ong musika ug ilabina ang pag-awit ug mga alawiton sa pagdayeg sa Diyos makatabang sa usa ka bata nga maugmad ang usa ka himsog nga tinamdan nga nagdulag hinungdanong papel sa pagpalig-on sa iyang relasyon kang Jehova. (Colosas 3:16) Ang pagkabatan-on mao usab ang panahon sa pagpangandam aron mahimong mahinadlokon-sa-Diyos nga hamtong, aron ang pagpahimulos sa kinabuhi magpadayon sa walay kataposan sa usa ka paraisong yuta.—Galacia 6:8.
19. Nganong ang mga ginikanan magmasaligon sa panalangin ni Jehova diha sa ilang mga paningkamot sa pagmatuto sa ilang mga anak?
19 Buot ni Jehova nga ang tanang Kristohanong mga pamilya magpabiling lig-on ug nahiusa. Kon kita tinuod nga nahigugma sa Diyos ug nagbuhat kutob sa atong maarangan sa pagsunod sa iyang Pulong, siya magapanalangin sa atong mga paningkamot ug magatagana kanatog kusog nga gikinahanglan sa pagsunod sa iyang dinasig nga sugo. (Isaias 48:17; Filipos 4:13) Hinumdomi nga ang kahigayonan nga imong nabatonan karon sa pagtudlo ug pagbansay sa imong mga anak maoy limitado ug dili na pagasublion. Buhata kutob sa imong mahimo ang pagpadapat sa tambag sa Pulong sa Diyos, ug si Jehova magapanalangin sa imong mga paningkamot sa pagtukod ug usa ka pamilya nga lig-on sa espirituwal.
Unsay Atong Nakat-onan?
• Nganong hinungdanon ang pagpalit sa panahon sa dihang magabansay sa mga anak?
• Nganong ang maayong panig-ingnan sa mga ginikanan hinungdanon?
• Unsa ang pipila ka hinungdanong mga paagi sa pagtabang sa mga anak nga mouswag sa espirituwal?
• Sa unsang paagi mamentinar ang espirituwalidad sa usa ka pamilya?
[Mga Pangutana sa Pagtuon]
[Mga hulagway sa panid 24, 25]
Ang mga pamilya nga lig-on sa espirituwal regular nga nagatuon sa Pulong sa Diyos, nagatambong sa Kristohanong mga panagkatigom, ug magkauban nga nagapakigbahin diha sa ministeryo