Sugilanon sa Kinabuhi

Ang Espirituwal nga Kahayag Nagasidlak sa Tungang Sidlakan

SUMALA SA GIASOY NI NAJIB SALEM

Sa unang siglo K.P., ang kahayag sa Pulong sa Diyos misidlak gikan sa Tungang Sidlakan ug nakaabot sa kinalay-ang dapit sa yuta. Sa ika-20ng siglo, kanang maong kahayag mibalik aron sa pagdan-ag pag-usab nianang dapita sa kalibotan. Paasoya ko ninyo kon sa unsang paagi kana nahitabo.

NATAWO ako sa 1913 sa lungsod sa Amioun, sa amihanang Lebanon. Mao kadto ang kataposang tuig nga ang kalibotan may igong kalig-on ug kalinaw, kay ang Gubat sa Kalibotan I mibuto pagkasunod tuig. Sa natapos ang gubat sa 1918, ang Lebanon, nga kaniadto nailhan ingong perlas sa Tungang Sidlakan, naglisod sa ekonomiya ug sa politika.

Sa 1920, sa dihang ang mga serbisyo sa koreyo misugod na usab paglihok sa Lebanon, nadawat ang mga sulat gikan sa mga taga-Lebanon nga nagpuyo sa laing nasod. Lakip kanila mao ang akong mga uyoan nga si Abdullah ug George Ghantous. Misulat sila sa ilang amahan, si Habib Ghantous, ang akong apohang lalaki, nga nagpahibalo kaniya bahin sa Gingharian sa Diyos. (Mateo 24:14) Tungod sa pag-asoy lamang sa iyang mga katagilungsod sa unod sa mga sulat sa iyang mga anak nga lalaki, gibiaybiay ang akong apohang lalaki. Ang mga lungsoranon nagpakaylap ug hulungihong nga ang mga anak ni Habib nag-awhag sa ilang amahan nga ibaligya ang iyang yuta, mopalit ug asno, ug mosangyaw.

Unang Pagkaylap sa Kahayag

Pagkasunod tuig, sa 1921, si Michel Aboud, kinsa nagpuyo niadto sa Brooklyn, New York, T.B.A., mipauli sa Tripoli, Lebanon. Nahimo siyang Estudyante sa Bibliya, nga maoy pagtawag kaniadto sa mga Saksi ni Jehova. Bisan tuod ang kadaghanan sa mga higala ug mga paryente ni Brader Aboud wala mosanong sa mensahe sa Bibliya,  duha ka inilang mga tawo ang misanong, usa ka propesor, si Ibrahim Atiyeh, ug usa ka dentista, si Hanna Shammas. Gani, gipagamit ni Dr. Shammas ang iyang balay ug klinika alang sa Kristohanong mga tigom.

Bata pa ako sa dihang si Brader Aboud ug Brader Shammas miduaw sa Amioun, diin ako nagpuyo. Nakaimpluwensiya gayod kanako ang ilang pagduaw, ug misugod ako sa pagkuyog kang Brader Aboud diha sa buluhatong pagsangyaw. Sulod sa 40 ka tuig kaming duha kanunayng magkauban diha sa ministeryo, hangtod sa kamatayon ni Brader Aboud sa 1963.

Tali sa 1922 ug 1925, ang kahayag sa kamatuoran sa Bibliya mikaylap pag-ayo diha sa daghang balangay sa amihanang Lebanon. Mga 20 ngadto sa 30 ka tawo ang nagtigom aron sa paghisgot sa Bibliya diha sa pribadong mga balay, sama sa amoa dinhi sa Amioun. Ang klero nagsugo ug mga bata aron magpukpok ug mga lata ug magsinggit-singgit sa paningkamot nga baldahon ang among mga tigom, busa usahay magtigom mi diha sa kakahoyang pino.

Sa bata pa ako, tungod sa akong kasibot alang sa ministeryo—ug sa pagtambong sa tanang Kristohanong tigom—gianggaan ako ug Timoteo. Gibaoran ako sa direktor sa tunghaan sa paghunong sa pagtambong sa iyang gitawag ug “kadtong mga tigoma.” Sa dihang gibalibaran ko siya, gipalagpot ako sa tunghaan.

Pagpamatuod Diha sa Kayutaan sa Bibliya

Wala madugay human sa akong bawtismo sa 1933, misugod ako sa pagpayunir, ingon sa pagtawag sa mga Saksi ni Jehova sa bug-os-panahong ministeryo. Bisan tuod diyutay ra mi niadto, wala lang kami mosangyaw ngadto sa kadaghanang balangay sa amihanang bahin sa Lebanon kondili nakaabot usab kami sa Beirut ug sa mga sikbit nga balangay niini ug hangtod sa habagatan sa Lebanon. Niadtong sayong katuigan, kasagarang mobiyahe kami nga magbaktas o magsakay ug asno, sama kang Jesu-Kristo ug sa iyang unang-siglong mga sumusunod.

Sa 1936, si Yousef Rahhal, usa ka Saksing taga-Lebanon nga nagpuyo sa Tinipong Bansa sulod sa daghang tuig, mibalik sa Lebanon aron moduaw. Nagdala siya ug kasangkapan sa sound ug duha ka ponograpo. Among gitaod ang kasangkapan diha sa 1931 Ford nga awto ug mibiyahe sa tibuok Lebanon ug Sirya, nga nagdala sa mensahe sa Gingharian ngadto sa hilit nga mga dapit. Ang amplipayr madungog sa gilay-ong kapin sa napulo ka kilometros. Ang mga tawo mosaka sa mga atop sa ilang mga balay aron madungog ang ilang giingong mga tingog gikan sa langit. Kadtong anaa sa umahan namiya sa ilang trabaho ug mipaduol aron mamati.

Usa sa akong kataposang mga panaw uban kang Yousef Rahhal maoy sa Aleppo, Sirya, sa tingtugnaw sa 1937. Sa wala pa siya mopauli sa Tinipong Bansa, mibiyahe usab kami ngadto sa Palestina. Didto giduaw namo ang mga siyudad sa Haifa ug Jerusalem, maingon man ang mga balangay sa banika. Usa sa among mga kaila mao si Ibrahim Shehadi, nga nasinati nako sa una pinaagi sa sulat. Miuswag ang kahibalo ni Ibrahim sa Bibliya hangtod sa punto nga panahon sa among pagduaw, mikuyog na siya kanamo diha sa balay-balay nga ministeryo.—Buhat 20:20.

Naghinamhinam usab ako sa paghimamat kang Propesor Khalil Kobrossi, usa ka sirado Katoliko nga nagtuon sa Bibliya uban sa mga Saksi ni Jehova pinaagi sa sulat. Sa unsang paagi niya nakuha ang adres sa mga Saksi sa Lebanon? Aw, sa usa ka tindahan sa Haifa, giputos sa tag-iya ang pipila sa pagkaon nga gipalit ni Khalil ginamit ang papel nga gigisi gikan sa usa sa mga publikasyon sa mga Saksi ni Jehova. Napatik diha sa papel ang among adres. Makalingaw ang among pagduaw kaniya, ug sa ulahi, sa 1939, miadto siya sa Tripoli aron mabawtismohan.

Sa 1937, si Petros Lagakos ug ang iyang asawa nangabot sa Tripoli. Sa misunod nga pipila  ka tuig, gikobrehan namong tulo ang dakong bahin sa Lebanon ug Sirya nga nagduaw sa mga tawo diha sa ilang kabalayan dala ang mensahe sa Gingharian. Sa pagkamatay ni Brader Lagakos sa 1943, ang mga Saksi nakadala na sa espirituwal nga kahayag ngadto sa kadaghanang siyudad ug mga balangay sa Lebanon, Sirya, ug Palestina. Usahay, mga 30 kanamo ang mibiyahe sakay sa awto o bus ingon ka sayo sa alas 3:00 s.b. aron makaabot sa hilit nga mga dapit.

Sa katuigan sa 1940, gihubad ni Ibrahim Atiyeh Ang Bantayanang Torre ngadto sa Arabe. Human niana, maghimo ako ug upat ka sinulat nga mga kopya sa maong magasin ug ipadala kini ngadto sa mga Saksi sa Palestina, Sirya, ug Ehipto. Niadtong mga adlawa panahon sa Gubat sa Kalibotan II, grabe kaayo ang pagsupak sa among pagsangyaw, apan kanunay namong gikontak ang tanang mahigugmaon sa kamatuoran sa Bibliya sa Tungang Sidlakan. Ako mismo ang nagdrowing ug mga mapa sa mga siyudad ug kasikbit nga mga balangay, ug gitino namo nga masangyawan kini sa maayong balita.

Sa 1944, samtang nagpadayon pa ang Gubat sa Kalibotan II, naminyo ako kang Evelyn, ang anak nga babaye sa akong kaubang payunir nga si Michel Aboud. Ngadtongadto nanganak kami ug tulo, usa ka babaye ug duha ka lalaki.

Pagsangyaw Uban sa mga Misyonaryo

Wala madugay human matapos ang gubat, ang unang mga graduwado sa Tunghaang Gilead alang sa mga misyonaryo nangabot sa Lebanon. Tungod niini, natukod ang unang kongregasyon sa Lebanon, ug gitudlo ako ingong alagad sa kompaniya. Dayon, sa 1947, si Nathan H. Knorr ug ang iyang sekretaryo, si Milton G. Henschel, miduaw sa Lebanon ug nagdasig pag-ayo sa mga igsoon. Sa wala madugay dugang mga misyonaryo ang nangabot, ug sila dakog natabang kanamo sa pag-organisar sa among ministeryo ug sa pagdumala sa mga tigom sa kongregasyon.

Sa usa sa among mga biyahe ngadto sa hilit nga dapit sa Sirya, gisupak kami sa lokal nga obispo. Giakusar niya kami nga nanagtag sa iyang gitawag ug Zionistikong mga publikasyon. Sa kaatbang, una pa sa 1948 sagad kaming gitawag sa mga klero ug “mga Komunista.” Niining higayona, kami gidakop ug gisukitsukit sulod sa duha ka oras, nga nianang panahona nakahatag kami ug maayong pagpamatuod.

Sa kataposan, ang huwes nga naminaw sa kaso miingon: “Bisan tuod wala nako maangayi ang bungoton [usa ka mahulagwayong sinultihan nga nagtumong sa obispo] nga nagpasakag sumbong  batok kaninyo, kinahanglang pasalamatan ko siya tungod sa paghatag kanako niining kahigayonan sa paghimamat kaninyo ug sa pagkat-on bahin sa inyong mga pagtulon-an.” Dayon nangayo siyag pasaylo sa kahasol nga among naagoman.

Samtang nagpaingon sa Beirut sakay sa bus napulo ka tuig sa ulahi, nakigsulti ako sa tawo nga akong katapad, usa ka inhenyero sa agrikultura. Human sa pipila ka minutos nga pagpamati sa among pagtuo, siya miingon nga nadungog na niya ang susama nianang mga pulonga gikan sa usa ka higala sa Sirya. Kinsa ang maong higala? Ang huwes nga namati sa among kaso napulo ka tuig ang miagi!

Sa mga tuig sa 1950, miduaw ako sa mga Saksi sa Iraq ug mikuyog kanila diha sa pagpamatuod sa balay-ug-balay. Makadaghan usab akong mipanaw ngadto sa Jordan ug sa West Bank. Sa 1951, apil ako sa grupo sa upat ka Saksi nga nangadto sa Betlehem. Among gisaulog didto ang Panihapon sa Ginoo. Sayosayo pa nianang adlawa ang tanan nga nanambong sa maong okasyon misakay ug bus paingon sa Suba sa Jordan, diin 22 ang nabawtismohan ingong simbolo sa ilang pagpahinungod kang Jehova. Kon makaatubang kami ug pagsupak sa maong dapit, kami moingon: “Ania kami aron sultihan kamo nga usa sa inyong kaugalingong lumad nga mga anak ang mahimong Hari sa tibuok yuta! Nganong nasuko man mo? Angay mong malipay!”

Pagsangyaw Taliwala sa mga Kalisdanan

Ang mga tawo sa Tungang Sidlakan sa katibuk-an maoy maayog kasingkasing, mapainubsanon, ug maabiabihon. Daghan ang maikagong mamati sa mensahe sa Gingharian sa Diyos. Sa pagkatinuod, wala nay mas makapadasig pa kay sa pagkahibalo nga sa dili madugay kining maong saad sa Bibliya matuman: “Ang Diyos makig-uban [sa iyang katawhan]. Ug iyang pagapahiran ang tanang luha gikan sa ilang mga mata, ug ang kamatayon mawala na, ni may pagbangotan ni pagtiyabaw ni may kasakit pa.”—Pinadayag 21:3, 4.

Akong nakaplagan nga kadaghanan sa mga tawo nga mosupak sa among kalihokan wala gayod makasabot sa among buluhaton ug sa mensahe nga among gidala. Ang mga klerigo sa Kakristiyanohan dako kaayog nahimo sa paghatag  ug sayop nga impormasyon bahin kanamo! Busa, panahon sa sibil nga gubat nga nagsugod sa Lebanon sa 1975 ug gidangtag kapin sa 15 ka tuig, ang mga Saksi nag-atubang ug daghang kalisdanan.

Usa ka higayon niana, nagdumala ako ug pagtuon sa Bibliya uban sa usa ka pamilya nga masibotong mga tigsimba kaniadto. Ang ilang maayong pag-uswag sa pagkakat-on sa mga kamatuoran sa Bibliya nakapasuko sa mga klerigo. Tungod niini, usa ka gabii niana ang lokal nga relihiyosong grupo naghulhog sa mga membro niini nga lungkabon ang tindahan sa maong pamilya, ug ilang gisunog ang mga tinda nga mikantidad ug labing menos $10,000, T.B. Niana mismong gabhiona, miabot sila ug gidagit ako. Apan, nakapangatarongan ako sa ilang lider, nga miingon nga kon sila maoy tinuod nga mga Kristohanon, dili unta sila molihok nianang linuog nga paagi. Niana, gipahunong niya ang sakyanan ug gimandoan ako sa pagkawas.

Sa laing higayon, gikidnap ako sa upat ka gerilya. Human sa daghang hulga, ang ilang lider, kinsa miingon nga pusilon ko niya, kalit lang nagbag-o sa iyang hunahuna, ug ako gibuhian. Duha niining mga tawhana ang napriso na karon tungod sa pagbuno ug pagpangawat, ug ang laing duha gipamatay na.

Ubang mga Kahigayonan sa Pagpamatuod

Sagad akong nakahigayon pagbiyahe sakay sa ayroplano ngadto sa lainlaing mga nasod. Kas-a panahon sa akong biyahe gikan sa Beirut paingon sa Tinipong Bansa, nakatapad nako si Charles Malek, kanhing ministro sa langyawng mga kalihokan sa Lebanon. Namati siya pag-ayo, nga mapasalamaton sa matag bersikulo nga akong gibasa gikan sa Bibliya alang kaniya. Sa kataposan, siya miingon nga nakaeskuyla siya sa Tripoli diin ang iyang maestro mao si Ibrahim Atiyeh, ang lalaki nga gisangyawan sa akong ugangang lalaki sa kamatuoran sa Bibliya! Si G. Malek miingon nga gitudloan siya ni Ibrahim sa pagtahod sa Bibliya.

Panahon sa laing pagsakay sa ayroplano, nakatapad nako ang hawas sa Palestina ngadto sa Hiniusang Kanasoran. Nakahigayon ko sa pagpahibalo kaniya sa maayong balita sa Gingharian sa Diyos. Ngadtongadto gipailaila ko niya sa pamilya sa iyang manghod nga lalaki sa New York, ug sagad nakong giduaw sila didto. May paryente usab ako nga nagtrabaho sa tinukod sa Hiniusang Kanasoran sa New York. Ang akong pagduaw kaniya sa iyang opisina usa ka adlaw niana gidangtag tulo ka oras, nga nianang panahona nakapamatuod ako kaniya bahin sa Gingharian sa Diyos.

Karon 88 anyos na ko, ug makahimo gihapon ko sa pagpakigbahin nga aktibo sa pag-atiman sa mga responsibilidad sa kongregasyon. Ang akong asawa, si Evelyn, nag-alagad gihapon kang Jehova duyog kanako. Ang among anak nga babaye naminyo sa usa ka nagapanawng magtatan-aw sa mga Saksi ni Jehova, kinsa nag-alagad karon ingong ansiyano sa usa ka kongregasyon sa Beirut. Ang ilang anak nga babaye Saksi usab. Ang among kinamanghorang anak nga lalaki ug ang iyang asawa maoy mga Saksi, ug ang ilang anak nga babaye anaa usab sa kamatuoran. Bahin sa among panganayng lalaki, ang Kristohanong pagtuo natisok sa iyang kasingkasing, ug ako nanghinaot nga sa ngadtongadto, dawaton niya kini.

Sa 1933, gitudlo ako nga mag-alagad ingong payunir—ang una sa Tungang Sidlakan. Wala na akoy makita pa nga mas maayong buhaton sa akong kinabuhi kay sa pag-alagad kang Jehova ingong payunir latas niining milabayng 68 ka tuig. Ug determinado akong magpadayon sa paglakaw diha sa espirituwal nga kahayag nga iyang gitagana.

[Hulagway sa panid 23]

Si Najib sa 1935

[Hulagway sa panid 24]

Uban sa sound car didto sa Kabukiran sa Lebanon, sa 1940

[Mga hulagway sa panid 25]

Ibabaw nunot sa relo gikan sa ibabaw sa wala: Si Najib, si Evelyn, ilang anak nga babaye, si Brader Aboud ug ang panganayng lalaki ni Najib, sa 1952

[Hulagway sa panid 25]

Ubos (sa atubangan): Sila Brader Shammas, Knorr, Aboud, ug Henschel sa balay ni Najib, sa Tripoli, sa 1952

[Hulagway sa panid 26]

Si Najib ug ang iyang asawa, si Evelyn